Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB4/415-666/14-4/MS
z 27 listopada 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14 b § i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 21 sierpnia 2014 r. (data wpływu do tut. Organu 5 września 2014 r.) uzupełnione pismem z dnia 6 listopada 2014 r. (data nadania 6 listopada 2014 r., data wpływu 12 listopada 2014 r.) na wezwanie Nr IPPB4/415-666/14-2/MS z dnia 30 października 2014 r. (data nadania 30 października 2014 r., data doręczenia 4 listopada 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie wypłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 sierpnia 2014 r. do Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie wypłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

Pismem z dnia 2 września 2014 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach na podstawie art. 170 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z poźn. zm.) w związku z § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r., Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) przekazał przedmiotowy wniosek zgodnie z właściwością rzeczową do rozpatrzenia Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku.

Wyjaśnić bowiem należy, że zgodnie ze znowelizowanym art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, z dniem 1 lipca 2007 r. organem właściwym do dokonywania interpretacji przepisów prawa podatkowego został Minister Finansów.

Natomiast stosownie do art. 14b § 6 Ordynacji podatkowej Minister Finansów upoważnił - w drodze ww. rozporządzenia - dyrektorów pięciu izb skarbowych do wydawania interpretacji indywidualnych w jego imieniu i w ustalonym zakresie, określając jednocześnie właściwość rzeczową i miejscową upoważnionych organów.

W przypadku Wnioskodawczyni, właściwym miejscowo organem podatkowym do wydawania pisemnej interpretacji od dnia 1 lipca 2007 r. jest - w związku z § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r., Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 30 października 2014 r. (data nadania 30 października 2014 r., data doręczenia 4 listopada 2014 r.) tut. organ wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia przedmiotowego wniosku poprzez doprecyzowanie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego.

Pismem z dnia 6 listopada 2014 r. (data nadania 6 listopada 2014 r., data wpływu 12 listopada 2014 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. W 2000 r. zmarła matka Wnioskodawczyni, w następstwie czego Wnioskodawczyni odziedziczyła z ustawy udział własności w nieruchomości (kamienicy) w wysokości 11/64 część. Podatek od spadków i darowizn z tytułu nabycia spadku został uregulowany w całości. W dniu 26 maja 2014 r. zawarta została ugoda sądowa z Gminą Miejską, mocą której Wnioskodawczyni z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości otrzymała odszkodowanie w wysokości 169.911,50 zł za cały okres bezumownego korzystania z nieruchomości przez Gminę Miejską.

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawczyni doprecyzowała, że miejscem zamieszkania Wnioskodawczyni w okresie podatkowym będącym przedmiotem zapytania jest Australia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy od otrzymanej na podstawie ugody sądowej kwoty odszkodowania z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości pomniejszonej o koszty reprezentacji profesjonalnego pełnomocnika Wnioskodawczyni będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych?
2. Jaka stawka podatkowa znajdzie zastosowanie?
3. Do złożenia jakiej deklaracji podatkowej będzie zobowiązana Wnioskodawczyni?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od kwoty uzyskanej z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie w nieruchomości. Uzyskana kwota – przychód – 169.911,50 zł z tytułu wynagrodzenia pomniejszona zostanie o koszty reprezentacji profesjonalnego pełnomocnika. Wysokość podatku ustalona zostanie na zasadach ogólnych z zastosowaniem skali podatkowej z art. 27 ust. 1. Powyższa kwota zaliczać będzie się do drugiego progu podatkowego, gdzie podatek wynosi 14.839,02 zł + 32% nadwyżki ponad 85.528,00 zł. Zdaniem Wnioskodawczyni będzie ona zobowiązana do złożenia zeznania podatkowego, deklaracji PIT-36 oraz do zapłaty podatku do dnia 30 kwietnia 2015 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), osoby fizyczne jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do art. 3 ust. 2a ww. ustawy osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
   
   

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska - o czym stanowi art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z treści stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni ma stałe miejsce zamieszkania w Australii, zatem w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdzie umowa zawarta między Rzeczypospolitą Polską a Australią w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobieżenia uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Canberze dnia 7 maja 1991 r. (Dz. U z 1992 r., Nr 41, poz. 177).

Stosownie do art. 4 ust. 1 ww. umowy, osoba ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, jeżeli dana osoba ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie w rozumieniu jego przepisów podatkowych. Zgodnie z ust. 2 ww. artykułu osoba nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Umawiającym się Państwie, jeżeli podlega ona opodatkowaniu w tym Państwie tylko w zakresie dochodu ze źródeł w tym Państwie.

W myśl art. 4 ust. 3 umowy, jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 i 2 niniejszego artykułu osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to status tej osoby będzie określany według następujących zasad:

1. osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania;
2. jeżeli osoba ma stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się państwach lub nie ma w żadnym z nich, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym zazwyczaj przebywa;
3. jeżeli osoba zazwyczaj przebywa w obu Umawiających się Państwach lub nie przebywa w żadnym z nich, będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania tylko w tym Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania gospodarcze i osobiste.
   
   

Umowa zawarta między Rzecząpospolitą Polską a Australią w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu nie zawiera w swej treści uregulowań dotyczących opodatkowania odszkodowania. Wobec powyższego skutki podatkowe otrzymanego przez Wnioskodawczynię odszkodowania należy rozpatrzyć w oparciu o art. 22 ust. 1 Umowy – „Inne dochody”.

W świetle art. 22 ust. 1 Umowy, części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Umawiających się Państw, które nie zostały wymienione w wyżej wymienionych artykułach niniejszej umowy, będą podlegały opodatkowaniu tylko w tym Państwie, lecz jeżeli dochody są uzyskiwane ze źródeł w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być również opodatkowane w tym drugim Państwie.

Użyty w art. 22 ust. 1 ww. umowy zwrot „mogą być opodatkowane” oznacza, że państwo źródła ma prawo opodatkować dany dochód.

Zatem w świetle ww. przepisów, otrzymane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Australii odszkodowanie z Polski, może podlegać opodatkowaniu zarówno w Polsce, jak i w Australii.

Jednocześnie, w Australii - w celu zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu - należy zastosować określoną w art. 24 Umowy metodę zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu.

W związku z faktem, że Wnioskodawczyni nie posiada miejsca zamieszkania w Polsce zastosowanie znajdzie art. 24 ust. 2 ww. Umowy, który stanowi, że z uwzględnieniem istniejącego ustawodawstwa australijskiego (które nie narusza zawartej tutaj zasady) dotyczącego zaliczania jako kredytu na poczet podatku australijskiego podatku zapłaconego w kraju poza Australią, polski podatek zapłacony na podstawie polskiego ustawodawstwa i zgodnie z niniejszą umową, pobierany bezpośrednio lub przez potrącenia z tytułu dochodu osiąganego ze źródeł w Polsce przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Australii, będzie zaliczany na poczet podatku australijskiego w odniesieniu do tego dochodu.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zatem wszelkie dochody podatnika nie wymienione enumeratywnie w katalogu zwolnień przedmiotowych podlegają opodatkowaniu.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z brzmieniem art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności”, definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy.

Oceniając stanowisko Wnioskodawczyni stosownym jest powołanie przepisów traktujących o zwolnieniu z opodatkowania wypłaconych odszkodowań, tj. art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy stanowi, że wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Stosownie natomiast do art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

Powołane uregulowania prawne wskazują jednoznacznie, że nie wszystkie odszkodowania otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy korzystają jedynie te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustawy lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

Zakres zwolnienia wynikający natomiast z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy obejmuje tylko odszkodowania, które nie zostały otrzymane w związku z prowadzoną działalnością (lit. a) i są odszkodowaniami za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty (lit. b). Wskazany przepis nie dotyczy utraconych korzyści. Te zostały wyłączone z katalogu zwolnień. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie z tytułu utraconego zysku. Odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym jako wyłączone ze zwolnienia na mocy lit. b) omawianego przepisu.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w 2000 r. zmarła matka Wnioskodawczyni, w następstwie czego Wnioskodawczyni odziedziczyła z ustawy udział własności w nieruchomości (kamienicy). W dniu 26 maja 2014 r. zawarta została ugoda sądowa z Gminą Miejską, mocą której Wnioskodawczyni z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości otrzymała odszkodowanie za cały okres bezumownego korzystania z nieruchomości przez Gminę Miejską.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego należy wskazać, że bezumowne korzystanie z rzeczy ma miejsce wtedy, gdy osoba trzecia bez tytułu prawnego wchodzi w strefę uprawnień właścicielskich, w wyniku czego właściciel zostaje pozbawiony faktycznego władztwa nad rzeczą oraz możliwości czerpania z niej pożytków.

W myśl art. 224 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121) samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jej posiadania, oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne.

Jednakże od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył (art. 224 § 2 ww. ustawy).

Na podstawie art. 225 Kodeksu cywilnego obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego.

W orzecznictwie przyjmuje się, że wynagrodzenie o jakim mowa w przywoływanych normach nie jest odszkodowaniem. Stanowi ono natomiast sposób regulowania stosunków między właścicielem a nieuprawnionym posiadaczem, ochronę interesów właściciela i przywracania zakłóconej równowagi między tymi podmiotami.

Należy przy tym zaznaczyć, że przepisy art. 224 § 2 i art. 225 Kodeksu cywilnego w zakresie wymienionych w nich roszczeń wyłączają inne podstawy odpowiedzialności posiadacza wobec właściciela. Zarówno powstanie roszczenia o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, jak i wysokość wynagrodzenia nie zależy od tego, czy właściciel w rzeczywistości poniósł jakiś uszczerbek, a posiadacz uzyskał jakąś korzyść. O wysokości należnego właścicielowi wynagrodzenia decydują stawki rynkowe za korzystanie z danego rodzaju rzeczy i czas posiadania rzeczy przez adresata roszczenia. Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie nie jest i nie może być odszkodowaniem z tytułu pozbawienia posiadania rzeczy, wiąże się bowiem z faktem wykonywania posiadania samoistnego (art. 225 Kodeksu cywilnego), a nie wyrządzeniem szkody w jakiejkolwiek postaci.

Tym samym świadczenie (wynagrodzenie) przysługujące z tytułu bezumownego korzystania z rzeczy, nie jest naprawieniem szkody wyrządzonej właścicielowi lecz zapłatą za korzystanie z jego rzeczy, którą korzystający z rzeczy musiałby uiścić właścicielowi, gdyby to korzystanie oparte było na istniejącej podstawie prawnej; a więc tym co uzyskałby właściciel, gdyby rzecz oddał w odpłatne korzystanie na podstawie ważnego stosunku prawnego. W związku z powyższym, tak wypłacone świadczenie nie jest odszkodowaniem, do którego miałyby zastosowanie przepisy prawa cywilnego regulujące wysokość lub zasady ustalania roszczeń odszkodowawczych.

Skoro zatem świadczenie (wynagrodzenie) z tytułu bezumownego korzystania z rzeczy nie ma charakteru odszkodowawczego to nie może ono korzystać ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie żadnego z przepisów zawartych w katalogu zwolnień, a więc także z wyżej wskazanych przepisów. Co prawda ustawa podatkowa nie zawiera definicji szkody czy odszkodowania, jednakże dokonując jego wykładni nie należy odbiegać od jego rozumienia jakie temu pojęciu zostało nadane w systemie prawa cywilnego. O tym co stanowi szkodę oraz jakie są zasady i sposoby jej naprawienia decydują co do zasady przepisy art. 361 i art. 363 Kodeksu cywilnego. Natomiast przedmiotowe świadczenie jako nie służące naprawieniu szkody, nie ma charakteru odszkodowawczego, podobnie jak korzystanie z nieruchomości przez posiadacza nie oznacza wyrządzenia jej właścicielowi szkody tylko dlatego, że nie łączy ich ważny stosunek prawny. Wynagrodzenie, o którym mowa w art. 224 § 2 i art. 225 jest należne bez względu na uszczerbek majątkowy jaki poniósł lub mógłby ponieść właściciel rzeczy.

W świetle powyższego należy zatem stwierdzić, że wynagrodzenie z tytułu bezumownego korzystania z rzeczy nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie powołanych powyżej przepisów.

Podsumowując, świadczenie otrzymane przez Wnioskodawczynię z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości nie może korzystać ze zwolnienia od podatku zarówno na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3, jak i art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem wypłacona Wnioskodawczyni kwota stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, kwotę tę Wnioskodawczyni powinna za 2014 r., wykazać w zeznaniu podatkowym i opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych, tj. z zastosowaniem skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwzględnieniem prawa do zastosowania kosztów, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy bowiem zauważyć, że zgodnie z art. 22 ust. 1 ww. ustawy kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Kosztami uzyskania przychodu są zatem wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z uzyskanymi przychodami. Z oceny związku z uzyskanym przychodem winno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie mógł się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła. Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

• pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
  
• nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
  
• być właściwie udokumentowany.
  
  
  

Koszty poniesione w celu uzyskania przychodów to te, które zostały poniesione z zamiarem uzyskania przychodu. Ten zamiar (cel) musi być, po pierwsze – obiektywnie realny, po drugie – istniejące okoliczności faktyczne muszą wskazywać na to, że dany wydatek w istocie mógł podatnikowi pozwolić na przewidywanie osiągnięcia przychodu. Natomiast koszty ponoszone w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu, to wydatki mające na celu ochronę źródła przychodu, tak by źródło to istniało w stanie niepogorszonym.

Koszty uzyskania przychodów nie są kosztami uzyskania jakichkolwiek przychodów, lecz zawsze związane są z uzyskaniem przychodu z konkretnego źródła. Koszty uzyskania przychodu z danego źródła pomniejszają przychody z tego właśnie źródła, a nie jakiekolwiek przychody. Koszty uzyskania przychodu są zatem ściśle i funkcjonalnie przyporządkowanie do danego źródła przychodów.

Zgodnie z art. 98 § 1 powołanego powyżej Kodeksu postępowania cywilnego strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

Z § 2 art. 98 ww. ustawy wynika, że do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma kosztów przejazdów i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego.

Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony (art. 98 § 3 ww. ustawy).

Wysokość kosztów sądowych, zasady zwrotu utraconego zarobku lub dochodu oraz kosztów stawiennictwa strony w sądzie, a także wynagrodzenie adwokata, radcy prawnego i rzecznika patentowego regulują odrębne przepisy (art. 98 § 4 ww. ustawy).

W świetle powyższego, zasądzone koszty profesjonalnego pełnomocnika są kosztami, o których mowa we wskazanym powyżej art. 98 Kodeksu postępowania cywilnego. Koszty te zostały poniesione przez Wnioskodawczynię, dlatego też są kosztami uzyskania przychodu z tytułu wypłaconego Wnioskodawczyni na podstawie wyroku sądowego świadczenia i jako takie winny z jednej strony zostać wykazane jako przychód (w tym przypadku zwrotu tych kosztów przez stronę przegrywającą sprawę) a z drugiej strony jako koszt uzyskania przychodów.

W istocie fakt ten powoduje, że w przedmiotowej sprawie opodatkowaniu podlega zasądzona wyrokiem kwota główna ww. świadczenia.

Na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 29-30e, pobiera się od podstawy jego obliczenia według następującej skali:

Ze skali podatkowej, zawartej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że ustawodawca określa poszczególne przedziały (szczeble) dochodowe. Do części dochodów znajdujących się w poszczególnych przedziałach zostaje zastosowana inna (wyższa) stawka podatkowa. Zatem stawka podatku dochodowego od osób fizycznych uzależniona jest od sumy dochodów ze wszystkich źródeł przychodów, z zastrzeżeniem art. 29-30c, art. 30e oraz art. 44 ust. 7e i 7f, opodatkowanych na tzw. zasadach ogólnych, uzyskanych przez podatnika w danym roku podatkowym.

Należy zauważyć, że z wniosku wynika, że Wnioskodawczyni:

• poniosła koszty związane reprezentacją profesjonalnego pełnomocnika.
  
  
  

Ponieważ koszty te poniesione zostały w 2014 r., dlatego też są kosztami uzyskania przychodu z powyższego tytułu podlegającymi odliczeniu w zeznaniu podatkowym za 2014 r. składanemu – zgodnie z treścią art. 45 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – do 30 kwietnia 2015 r.

Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 7 i 8.

Należy zauważyć, że formularz PIT-36 jest przeznaczony dla podatników, do których ma zastosowanie art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i którzy niezależnie od liczby źródeł przychodów:

1. prowadzili:
   
   
   • pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej,
     
   • działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej,
   
   
2. uzyskali przychody:
   
   
   • z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub z innych umów o podobnym charakterze, opodatkowane na ogólnych zasadach, od których byli obowiązani samodzielnie opłacać zaliczki na podatek,
     
   • ze źródeł przychodów położonych za granicą,
     
   • z innych źródeł, opodatkowanych na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej, od których ani płatnik, ani podatnik w ciągu roku podatkowego nie miał obowiązku odprowadzania zaliczek,
   
   
3. korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 44 ust. 7a ustawy (tzw. kredyt podatkowy),
   
4. są obowiązani dokonać doliczenia na podstawie art. 44 ust. 7f ustawy,
   
5. są obowiązani doliczyć do swoich dochodów dochody małoletnich dzieci,
   
6. obniżają dochód o straty z lat ubiegłych,
   
7. wykazują należny zryczałtowany podatek dochodowy, o którym mowa w art. 29, 30 i 30a ustawy, jeżeli podatek ten nie został pobrany przez płatnika,
   
8. wykazują należny podatek dochodowy, o którym mowa w art. 30e ustawy.
   
   
   

Skoro Wnioskodawczyni w 2014 r. osiągnęła przychód z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości zaliczany do przychodów z innych źródeł, tj. do przychodów, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to zobowiązana jest do złożenia zeznania za 2014 r. na formularzu PIT-36.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.