INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 15 lutego 2012r. (data wpływu 23 lutego 2012r.), uzupełnionego pismem z dnia 18 maja 2012r. (data wpływu 22 maja 2012r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 lutego 2012r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 18 maja 2012r. (data wpływu 22 maja 2012r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu nr IBPP1/443-204/11/AL i IBPBI/2/423-440/12/MO z dnia 9 maja 2012r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenia przyszłe:

Aktem notarialnym z dnia 27 października 2004r. Gmina ustanowiła prawo wieczystego użytkowania nieruchomości oraz przeniesiona została nieodpłatnie na rzecz Spółdzielni własność budynków i innych urządzeń na tej nieruchomości się znajdujących wybudowanych ze środków własnych Spółdzielni (podstawa sporządzenia aktu notarialnego art. 204 ustawy o gospodarce nieruchomościami). Dla nieruchomości została założona księga wieczysta. W dziale III księgi wieczystej wpisane zostało ostrzeżenie o treści: „w przypadku sprzedaży prawa wieczystego użytkowania przed upływem 10 lat od jego ustanowienia Spółdzielnia zobowiązana jest uiścić pierwszą opłatę roczną w wysokości określonej w dniu sprzedaży – na rzecz właściciela działki, tj. Gminy”.

Spółdzielnia w dniu 29 grudnia 2011r. aktem notarialnym sprzedała ww nieruchomość zabudowaną z zastosowaniem art. 43 ust 1 pkt 10a – ustawy o podatku od towarów i usług jako sprzedaż zwolnioną z podatku VAT. Z uwagi, że zbycie nastąpiło przed upływem 10 lat wystąpił obowiązek uiszczenia pierwszej opłaty rocznej. Gmina wyliczyła wartość pierwszej opłaty rocznej na dzień sprzedaży nieruchomości w wysokości 25% wartości działki. Do wartości faktury doliczony został podatek VAT w wysokości 22% – art. 41 ust. 14 a ustawy o podatku od towarów i usług.

Spółdzielnia w dniu 31 stycznia 2012r. dokonała wpłaty wyliczonej kwoty pierwszej opłaty.

W dniu 2 lutego 2012r. Gmina wystawiła fakturę VAT potwierdzającą to zdarzenie.

Jak wynika z uzupełnienia wniosku z dnia 18 maja 2012r. Spółdzielnia prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem od towarów i usług – potwierdzenie rejestracyjne podatnika podatku od towarów 1 usług oraz podatku akcyzowego wydał Urząd Skarbowy dnia 18 czerwca 1993r.

Spółdzielnia nabyła prawo wieczystego użytkowania gruntu na podstawie umowy notarialnej sporządzonej w dniu 27 października 2004r. Nr Rep. xxx pomiędzy Gminą a Spółdzielnią. Podstawą sporządzenia aktu notarialnego był wyrok Sądu Okręgowego z dnia 28 kwietnia 2004r. sygn. akt xxx zobowiązujący Gminę do złożenia oświadczenia woli o ustanowienie na rzecz Spółdzielni na okres 99 lat prawa wieczystego użytkowania gruntu i przeniesienia nieodpłatnie na rzecz Spółdzielni własność budynków i innych urządzeń na tej nieruchomości się znajdujących.

Gmina sporządzając akt notarialny oparła się na art. 204 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010r. Nr 102, poz. 651 ze zmianami) wpisując w dziale III księgi wieczystej KW xxx zapis art. 204 ust. 6 powoływanej ustawy o treści: „w przypadku sprzedaży prawa użytkowania wieczystego przed upływem 10 lat od jego ustanowienia Spółdzielnia zobowiązana jest uiścić pierwszą opłatę roczną w wysokości określonej w dniu sprzedaży – na rzecz właściciela działki to jest Gminy.”

Przekazanie prawa wieczystego użytkowania gruntu na rzecz Spółdzielni w 2004r. nastąpiło bezprzetargowo, nieodpłatnie – stosownie do art. 204 ust. 1 i 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami i nie było dokumentowane fakturą VAT. Spółdzielnia nie dokonywała więc odliczeń podatku z tego tytułu, gdyż nie był naliczany. Podstawą wprowadzenia do ksiąg rachunkowych Spółdzielni była wycena rzeczoznawcy określona w akcie notarialnym z daty 27 października 2004r., która stanowiła równocześnie podstawę dla Gminy do ustalania wysokości opłaty rocznej z tytułu wieczystego użytkowania gruntu.

Spółdzielnia od 2005r. uiszczała na rzecz Gminy opłaty roczne z tytułu wieczystego użytkowania gruntu. Wartości te dokumentowane były fakturami VAT a Spółdzielnia dokonywała odliczeń naliczonego podatku z uwagi na fakt wykorzystywania nieruchomości do czynności opodatkowanych.

W całym okresie posiadania Spółdzielnia wykorzystywała przedmiotową nieruchomość do czynności opodatkowanych tj. prowadzona była sprzedaż detaliczna towarów oraz wynajem pomieszczeń i placów na rzecz podmiotów gospodarczych.

W dniu 29 grudnia 2011r. Spółdzielnia zbyła prawo wieczystego użytkowania gruntu wraz z budynkami na niej posadowionymi i innymi urządzeniami. Zbycie nastąpiło aktem notarialnym Nr rep. xxx w dniu 29 grudnia 2011r. Przy sprzedaży zastosowano art. 43 ust. pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług (nieruchomość zbywana spełniała wymogi tego artykułu).

Z uwagi że zbycie użytkowania wieczystego nastąpiło przed upływem 10 lat od jego ustanowienia oraz nie spełniało warunków umożliwiających zwolnienie z naliczenia pierwszej opłaty określonych w art. 204 ust. 6 pkt 1 i 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zbycie nastąpiło na rzecz innego podmiotu – opłata została naliczona. Zgodnie z art. 204 ust 6 pkt 1 i 2 opłaty nie uiszcza się w razie:

1. nieodpłatnego przekazania prawa wieczystego użytkowania na rzecz Gminy lub Skarbu Państwa,
2. nieodpłatnego przekazania prawa wieczystego użytkowania na rzecz innej spółdzielni na podstawie ustawy z dnia 20 stycznia 1990r. o zmianach w organizacji i działalności spółdzielczości (Dz. U. Nr 6 poz. 36 ze. zm.).
   
   

Uiszczenie pierwszej opłaty nie stanowi sankcji za sprzedaż nieruchomości lecz wynika z postanowień art. 204 ustawy o gospodarce nieruchomościami zawartych w akcie notarialnym ustanawiającym prawo wieczystego użytkowania a wyliczane jest na dzień zbycia.

Gmina zgodnie z tymi postanowieniami naliczyła pierwszą opłatę roczną i na tą okoliczność wystawiła w dniu 02 lutego 2012r. fakturę VAT.

Faktura VAT z dnia 2 lutego stanowi potwierdzenie dokonanej przez Spółdzielnię w dniu 31 stycznia 2012r. naliczonej przez Gminę pierwszej opłaty rocznej. Nie jest to faktura korygująca. Kwota pierwszej opłaty rocznej nie stanowi podwyższenia ceny ustanowienia prawa wieczystego użytkowania a stanowi zwrot należności ustalonych w akcie notarialnym.

Podstawą ustalenia jej wartości była wycena przez biegłego rzeczoznawcę na dzień zbycia prawa wieczystego użytkowania stosownie do wymogów art. 204 ust. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zdarzenia te wystąpiły po dacie 1 maja 2004r., a więc naliczono podatek VAT.

Spółdzielnia nie dokonała obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT wystawionej dnia 2 lutego 2012r. przez Gminę – Wnioskodawca traktuje to jako zdarzenie przyszłe.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z dnia 18 maja 2012r.):

Czy Spółdzielnia ma prawo odliczyć podatek od towarów i usług z faktury VAT wystawionej w dniu 2 lutego 2012r. przez Gminę potwierdzającą uiszczenie przez Spółdzielnię pierwszej opłaty rocznej z tytułu wieczystego użytkowania w związku ze sprzedażą prawa użytkowania wieczystego przed upływem 10 lat od jego ustanowienia tj. od faktury dokumentującej czynność, w której powstał obowiązek podatkowy ...

Zdaniem Wnioskodawcy, (stanowisko ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z dnia 18 maja 2012r.) będzie mu przysługiwało prawo obniżenia podatku VAT należnego o podatek VAT naliczony zawarty w fakturze wystawionej przez Gminę w dniu 2 lutego 2012r., bowiem prawo wieczystego użytkowania wykorzystywane było do wykonywania czynności opodatkowanych (sprzedaż detaliczna towarów, wynajem pomieszczeń i placów), a więc będzie mógł mieć zastosowanie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2014r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak wynika z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje:

1. w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18;
2. w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 4 – w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym u nabywcy lub usługobiorcy odpowiednio od świadczenia usług, dla którego podatnikiem jest usługobiorca, od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca;
   • w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 5 – w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym od importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a;
   • w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym od importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33b,
3. w przypadku nabycia towarów i usług, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 1, jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu dotyczy – w rozliczeniu za okres, w którym przypada termin płatności;
4. w przypadku dokonania spisu z natury określonego w art. 113 ust. 5 i 7 – nie później niż w rozliczeniu za okres, w którym dokonano tego spisu;
5. w przypadku stosowania w imporcie towarów procedury uproszczonej, polegającej na wpisie do rejestru zgodnie z przepisami celnymi – za okres rozliczeniowy, w którym podatnik dokonał wpisu do rejestru; obniżenie kwoty podatku należnego następuje pod warunkiem dokonania przez podatnika zapłaty podatku wykazanego w tym rejestrze, z zastrzeżeniem art. 33a;
6. w przypadku decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz w art. 34 – w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał decyzję; obniżenie kwoty podatku należnego następuje pod warunkiem dokonania przez podatnika zapłaty podatku wynikającego z decyzji.
   
   

Natomiast art. 86 ust. 11 ustawy o VAT stanowi, iż jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Zgodnie z art. 86 ust. 12 ustawy o VAT w przypadku otrzymania faktury, o której mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a lub lit. c, przed nabyciem prawa do rozporządzania towarem jak właściciel albo przed wykonaniem usługi, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje z chwilą nabycia prawa do rozporządzania towarem lub z chwilą wykonania usługi.

Przepisu ust. 12 nie stosuje się do przypadków, gdy:

1. faktura dokumentuje czynności, od których obowiązek podatkowy powstał zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 1, 2, 4, 7, 9-11;
2. nabycie prawa do dysponowania towarem jak właściciel lub wykonanie usługi nastąpiło przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej, w której podatnik dokonał obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury. (art. 86 ust. 12a ustawy o VAT).
   
   

Natomiast stosownie do postanowień art. 86 ust. 13 ustawy o VAT jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 11, 12, 16 i 18, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego.

Do uprawnienia, o którym mowa w ust. 13, stosuje się odpowiednio art. 81b Ordynacji podatkowej (art. 86 ust. 15 ustawy o VAT).

Analizując powyższe należy stwierdzić, że podatnik w momencie nabycia towarów oraz usług określa, czy nabywane przez niego towary i usługi będą wykorzystywane w prowadzonej przez niego działalności opodatkowanej. W konsekwencji należy stwierdzić, iż podatnik może obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w sytuacji, gdy występuje związek pomiędzy poniesionymi wydatkami, a wykonywanymi z tytułu prowadzonej działalności czynnościami opodatkowanymi. Powyższa zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tj. są wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku VAT lub czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ustawodawca stworzył więc podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, jak i niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony. W szczególności należy wskazać, że zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy o VAT obniżenia lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.

Natomiast art. 88 ust. 1 pkt 5 lit. a i b ustawy o VAT stanowi, iż obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, których nabycie:

1. zostało udokumentowane fakturami otrzymanymi przed dniem utraty zwolnienia określonego w art. 113 ust. 1 lub 9 albo przed dniem rezygnacji z tego zwolnienia, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 113 ust. 5 i 7,
2. nastąpiło w wyniku darowizny lub nieodpłatnego świadczenia usługi.
   
   

Ponadto w myśl art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Należy zauważyć, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter pośredni lub bezpośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa, mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym osiąganymi przez podatnika obrotami. Aby jednak można było wskazać, iż określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podatnika, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu.

O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podatnika obrotów. Najczęściej do wydatków mających pośredni wpływ na wykonywanie czynności opodatkowanych zalicza się koszty reklamy, wydatki związane z udziałem w targach, konferencjach, koszty doradztwa podatkowego, obsługi prawnej.

Jak wynika z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego Wnioskodawca, będący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług od 1993r., nabył aktem notarialnym zawartym pomiędzy nim a Gmina w dniu 27 października 2004r. prawo wieczystego użytkowania gruntu oraz przeniesiona została nieodpłatnie na rzecz Wnioskodawcy własność budynków i innych urządzeń na tej nieruchomości się znajdujących wybudowanych ze środków własnych Wnioskodawcy.

Podstawą sporządzenia aktu notarialnego był wyrok Sądu Okręgowego z dnia 28 kwietnia 2004r. zobowiązujący Gminę do złożenia oświadczenia woli o ustanowienie na rzecz Wnioskodawcy na okres 99 lat prawa wieczystego użytkowania gruntu i przeniesienia nieodpłatnie na rzecz Wnioskodawcy własności budynków i innych urządzeń na tej nieruchomości się znajdujących.

Gmina sporządzając akt notarialny oparła się na art. 204 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami wpisując w dziale III księgi wieczystej KW xxx zapis art. 204 ust. 6 powoływanej ustawy o treści: „w przypadku sprzedaży prawa użytkowania wieczystego przed upływem 10 lat od jego ustanowienia Spółdzielnia zobowiązana jest uiścić pierwszą opłatę roczną w wysokości określonej w dniu sprzedaży – na rzecz właściciela działki to jest Gminy.”

Gmina sporządzając akt notarialny oparła się na art. 204 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010r. Nr 102, poz. 651 ze zmianami) wpisując w księdze wieczystej KW xxx zapis art. 204 ust. 6 powoływanej ustawy o treści: „w przypadku sprzedaży prawa użytkowania wieczystego przed upływem 10 lat od jego ustanowienia Spółdzielnia zobowiązana jest uiścić pierwszą opłatę roczną w wysokości określonej w dniu sprzedaży – na rzecz właściciela działki to jest Gminy.”

Przekazanie prawa wieczystego użytkowania gruntu na rzecz Spółdzielni w 2004r. nastąpiło bezprzetargowo, nieodpłatnie – stosownie do art. 204 ust. 1 i 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami i nie było dokumentowane fakturą VAT. Wnioskodawca nie dokonywał więc odliczeń podatku z tego tytułu, gdyż nie był naliczany.

Spółdzielnia od 2005r. uiszczała na rzecz Gminy opłaty roczne z tytułu wieczystego użytkowania gruntu. Wartości te dokumentowane były fakturami VAT a Spółdzielnia dokonywała odliczeń naliczonego podatku z uwagi na fakt wykorzystywania nieruchomości do czynności opodatkowanych.

W całym okresie posiadania Spółdzielnia wykorzystywała przedmiotową nieruchomość do czynności opodatkowanych tj. prowadzona była sprzedaż detaliczna towarów oraz wynajem pomieszczeń i placów na rzecz podmiotów gospodarczych.

W dniu 29 grudnia 2011r. Spółdzielnia zbyła prawo wieczystego użytkowania gruntu wraz z budynkami na niej posadowionymi i innymi urządzeniami. Zbycie nastąpiło aktem notarialnym w dniu 29 grudnia 2011r. Przy sprzedaży zastosowano art. 43 ust. pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług (nieruchomość zbywana spełniała wymogi tego artykułu).

Z uwagi że zbycie użytkowania wieczystego nastąpiło przed upływem 10 lat od jego ustanowienia oraz nie spełniało warunków umożliwiających zwolnienie z naliczenia pierwszej opłaty określonych w art. 204 ust. 6 pkt 1 i 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zbycie nastąpiło na rzecz innego podmiotu – opłata została naliczona.

Uiszczenie pierwszej opłaty nie stanowi sankcji za sprzedaż nieruchomości lecz wynika z postanowień art. 204 ustawy o gospodarce nieruchomościami zawartych w akcie notarialnym ustanawiającym prawo wieczystego użytkowania a wyliczane jest na dzień zbycia.

Gmina zgodnie z tymi postanowieniami naliczyła pierwszą opłatę roczną i na tą okoliczność wystawiła w dniu 02 lutego 2012r. fakturę VAT.

Faktura VAT z dnia 2 lutego 2012r. stanowi potwierdzenie wpłaty dokonanej przez Wnioskodawcę w dniu 31 stycznia 2012r. naliczonej przez Gminę pierwszej opłaty rocznej. Nie jest to faktura korygująca. Kwota pierwszej opłaty rocznej nie stanowi podwyższenia ceny ustanowienia prawa wieczystego użytkowania a stanowi zwrot należności ustalonych w akcie notarialnym.

Podstawą ustalenia jej wartości była wycena przez biegłego rzeczoznawcę na dzień zbycia prawa wieczystego użytkowania stosownie do wymogów art. 204 ust. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zdarzenia te wystąpiły po dacie 1 maja 2004r., a więc naliczono podatek VAT.

Spółdzielnia nie dokonała obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT wystawionej dnia 2 lutego 2012r. przez Gminę.

W tym miejscu wskazać należy, iż zgodnie z art. 204 ust. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami w brzmieniu obowiązującym w 2004r. (tj. Dz. U. z 2000r. Nr 46, poz. 543) w przypadku sprzedaży prawa użytkowania wieczystego przed upływem 10 lat od jego ustanowienia, spółdzielnia, związek spółdzielczy oraz inne osoby prawne są obowiązane uiścić pierwszą opłatę w wysokości określonej w dniu sprzedaży, według przepisów rozdziału 8 działu II. Nie uiszcza się pierwszej opłaty w razie:

1. nieodpłatnego przekazania prawa użytkowania wieczystego na rzecz gminy lub Skarbu Państwa,
2. nieodpłatnego przekazania prawa użytkowania wieczystego na rzecz innej spółdzielni na podstawie ustawy z dnia 20 stycznia 1990r. o zmianach w organizacji i działalności spółdzielczości (Dz. U. Nr 6, poz. 36, Nr 11, poz. 74, Nr 29, poz. 175 i Nr 34, poz. 198, z 1991r. Nr 83, poz. 373, z 1992r. Nr 18, poz. 74 i Nr 80, poz. 406, z 1993r. Nr 40, poz. 182 oraz z 1994r. Nr 68, poz. 294 i Nr 90, poz. 419).
   
   

Powyższy przepis art. 204 ust. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami w momencie dokonywanej przez Wnioskodawcę sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu brzmiał:

W przypadku sprzedaży prawa użytkowania wieczystego przed upływem 10 lat od jego ustanowienia, spółdzielnia, związek spółdzielczy oraz inne osoby prawne są obowiązane uiścić pierwszą opłatę w wysokości określonej w dniu sprzedaży, według przepisów rozdziału 8 działu II. Nie uiszcza się pierwszej opłaty w razie:

1. nieodpłatnego przekazania prawa użytkowania wieczystego na rzecz gminy lub Skarbu Państwa;
2. nieodpłatnego przekazania prawa użytkowania wieczystego na rzecz innej spółdzielni na podstawie ustawy z dnia 20 stycznia 1990r. o zmianach w organizacji i działalności spółdzielczości (Dz. U. Nr 6, poz. 36, z późn. zm.).
   
   

Natomiast jak wynika z art. 204 ust. 1 ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami spółdzielni, związkowi spółdzielczemu oraz innym osobom prawnym, które w dniu 5 grudnia 1990r. były użytkownikami gruntów, stanowiących własność Skarbu Państwa lub gminy, przysługuje roszczenie o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntu oraz o przeniesienie własności znajdujących się na nim budynków, innych urządzeń i lokali.

W myśl art. 204 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami zawarcie umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste następuje bez przetargu.

Natomiast stosownie do postanowień art. 204 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami przeniesienie własności budynków, innych urządzeń i lokali następuje odpłatnie, chyba że obiekty te zostały wybudowane lub nabyte ze środków własnych spółdzielni, związków spółdzielczych oraz innych osób prawnych.

Jak stanowi natomiast przepis art. 204 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami opłatę z tytułu użytkowania wieczystego gruntu oraz cenę budynków, innych urządzeń i lokali ustala się według przepisów rozdziału 8 działu II, z wyłączeniem przepisu o obowiązku wniesienia pierwszej opłaty. Na poczet ceny zalicza się zwaloryzowane opłaty poniesione z tytułu użytkowania budynków, innych urządzeń i lokali.

Natomiast zgodnie z art. 71 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne.

W myśl art. 71 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami pierwszą opłatę za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste w drodze bezprzetargowej można rozłożyć na oprocentowane raty, W sprawach tych stosuje się odpowiednio przepis art. 70 ust. 2-4.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność (dostawa towaru lub usługa), a nie zapłata. Wyjątkiem polegającym na tym, że faktura dokumentuje zapłatę jest faktura dokumentująca uiszczenie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów czy świadczenia usług, natomiast w pozostałych przypadkach faktura zawsze dokumentuje czynność, a nie płatność, gdyż opodatkowaniu podlega właśnie czynność.

W przedmiotowej sprawie czynnością jakiej Gmina dokonała na rzecz Wnioskodawcy było oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste, za którą to czynność przepis art. 71 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami określa konkretną zapłatę w postaci pierwszej opłaty i opłat rocznych. Zatem zarówno jeden jak i drugi rodzaj opłat stanowi kwotę należą z tytułu ustanowienia prawa użytkowania wieczystego.

Jak wynika z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego opłata pierwsza, do której uiszczenia Wnioskodawca został zobowiązany, z uwagi na niespełnienie warunków uprawniających do zwolnienia z tej opłaty, o których mowa w art. 204 ust. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami, bezsprzecznie związana jest z oddaniem gruntu w użytkowanie wieczyste Wnioskodawcy. Wnioskodawca wskazał, iż grunt, będący w użytkowaniu wieczystym był wykorzystywany do czynności opodatkowanych w związku z prowadzoną sprzedażą detaliczną towarów oraz wynajmem pomieszczeń i placów na rzecz podmiotów gospodarczych.

A zatem na mocy cyt. art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktury VAT z dnia 2 lutego 2012r. dokumentującej uiszczenie Gminie Miejskiej pierwszej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego gruntu w takim zakresie w jakim, grunt będący w użytkowaniu wieczystym Wnioskodawcy służył wyłącznie czynnościom opodatkowanym Wnioskodawcy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Niniejsza interpretacji rozstrzyga wyłącznie w kwestii prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT dokumentującej pierwszą opłatę z tytułu oddania gruntu w użytkowanie wieczyste w związku z niedochowanie warunków wynikających z art. 204 ust. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami bowiem wyłącznie w tym zakresie Wnioskodawca sformułował pytanie oraz przedstawił własne stanowisko w sprawie.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca wskazał, iż w 2011r. dokonał sprzedaży prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej z zastosowaniem zwolnienia od podatku. Przed sprzedażą grunt był przez Wnioskodawcę wykorzystywany do czynności opodatkowanych.

W niniejszej sprawie nie można zatem pominąć przepisów art. 91 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy o VAT po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub 10 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy o VAT w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Natomiast stosownie do postanowień przepisu art. 91 ust. 2a ustawy o VAT obowiązek dokonywania korekt w ciągu 10 lat, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy opłat rocznych pobieranych z tytułu oddania gruntu w użytkowanie wieczyste; w przypadku tych opłat przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 91 ust. 3 ustawy o VAT korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej – w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

Zgodnie z art. 91 ust. 4 ustawy o VAT w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

Stosownie do art. 91 ust. 5 ustawy o VAT w przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 – w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

Zgodnie z art. 91 ust. 6 ustawy o VAT w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

1. opodatkowane – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
2. zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.
   
   

Z treści przepisu art. 91 ust. 2 ustawy o VAT wynika, iż dotyczy on również prawa wieczystego użytkowania gruntu.

Przepisem art. 91 ust. 2a ustawy o VAT wyłączone zostały z obowiązku korekty opłaty roczne jednakże nie została wyłączona pierwsza opłata z tytułu oddania gruntu w użytkowanie wieczyste, bowiem jest to pierwsza opłata jaką winien był wnieść użytkownik wieczysty w związku z oddaniem gruntu w użytkowanie wieczyste.

W przypadku gdyby Wnioskodawca uiścił pierwszą opłatę w momencie ustanowienia na jego rzecz prawa użytkowania wieczystego gruntu i otrzymał fakturę i dokonał odliczenia, to w momencie sprzedaży tego prawa z zastosowaniem zwolnienia, zobowiązany byłby do dokonania odpowiedniej korekty podatku odliczonego, gdyż prawo wieczystego użytkowania gruntu podlega 10-letniemu okresowi korekty zgodnie z art. 91 ust. 2 ustawy o VAT.

Ponieważ jednak w momencie ustanowienia prawa wieczystego użytkowania Wnioskodawca nie posiadał faktury i nie dokonał odliczenia bo otrzymał powyższą fakturę dopiero po sprzedaży aby uczynić zadość postanowieniom art. 91 ust. 2 ustawy o VAT odliczenie będzie przysługiwało Wnioskodawcy, ale wyłącznie w części, tj. w wysokości 7/10, ponieważ przez 7 lat Wnioskodawca wykorzystywał przedmiotowy grunt do czynności opodatkowanych a w 8 roku Wnioskodawca dokonał jego sprzedaży stosując zwolnienie od podatku.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego, bądź zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.