Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB4/415-1032/14-3/JK2
z 17 lutego 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 22 grudnia 2014 r. (data wpływu 22 grudnia 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży zwróconej nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 grudnia 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży zwróconej nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenia przyszłe.

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną (dalej: „Wnioskodawczyni”) mająca miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Na podstawie umowy sprzedaży z dnia 20 lutego 1976 r. w trybie ustawy z dnia 17 marca 1968 r. o zasadach i trybie wywłaszczenia nieruchomości (Dz. U. Nr 10 poz. 64 z 1974 r.) Skarb Państwa nabył od (babki Wnioskodawczyni) nieruchomość stanowiącą jej własność, położoną w W., dla której obecnie Sąd Rejonowy, XIII Wydział Ksiąg Wieczysty prowadzi księgę wieczystą (dalej jako: „Nieruchomość”). Ojciec Wnioskodawczyni odziedziczył po swojej zmarłej w dniu 12 czerwca 1993 r. matce (babce Wnioskodawczyni) udział w 1/3 części nieruchomości zgodnie z postanowieniem sądu o nabyciu spadku wydanym w dniu 25 lipca 1997 r. Ojciec Wnioskodawczyni zmarł w dniu 23 stycznia 1994 r. Spadek po nim, na podstawie postanowienia sądu o nabyciu spadku wydanego w dniu 7 lutego 1995 r., nabyli (po 1/3): żona (matka Wnioskodawczyni) oraz dwójka dzieci (w tym Wnioskodawczyni). Matka Wnioskodawczyni zmarła w dniu 26 lutego 2001 r. Spadek po niej, na podstawie postanowienia sądu o nabyciu spadku, wydanego w dniu 5 września 2001 r., nabyła (po 1/2) dwójka jej dzieci. Z uwagi na fakt, że wywłaszczona na rzecz Skarbu Państwa Nieruchomość nie została zabudowana i wykorzystana zgodnie z celem wywłaszczenia, spadkobiercy pierwotnej właścicielki wystąpili o zwrot Nieruchomości. W dniu 31 marca 2011 r. została wydana na rzecz spadkobierców (w tym Wnioskodawczyni) decyzja administracyjna przez Starostę o zwrocie wywłaszczonej i przejętej na rzecz Skarbu Państwa Nieruchomości (dalej jako: „Decyzja o zwrocie Nieruchomości”). Orzekając o zwrocie Nieruchomości Starosta powołał się m.in. na art. 136 oraz art. 137 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2014 r., poz. 518, dalej jako: „Ustawa o gospodarce nieruchomościami”). Decyzja o zwrocie Nieruchomości została utrzymana w mocy Decyzją wydaną przez Wojewodę z dniu 4 stycznia 2012 r. Decyzja Wojewody została zaskarżona do sądu administracyjnego, jednak ostatecznie Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 15 lipca 2014 r. oddalił złożone skargi kasacyjne. Decyzja o zwrocie Nieruchomości, na dzień składania niniejszego wniosku, jest już ostateczna i stanowiła podstawę do dokonania wpisu prawa własności w księdze wieczystej i ewidencji gruntów i budynków. Zgodnie z dokonanymi wpisami Wnioskodawczyni jest współwłaścicielem Nieruchomości, posiada udział wynoszący 1/6 części Nieruchomości. Wnioskodawczyni wraz z pozostałymi współwłaścicielami Nieruchomości zamierza Nieruchomość sprzedać. Prawdopodobne jest, że Nieruchomość zostanie sprzedana w 2014 r. lub w latach następnych, czyli przed upływem 5 lat od daty wydania Decyzji o zwrocie Nieruchomości. Planowana sprzedaż udziału w Nieruchomości nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej Wnioskodawczyni.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy planowana przez Wnioskodawczynię sprzedaż udziału w Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, planowana przez niego sprzedaż udziału w Nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.). Zdaniem Wnioskodawczyni, zwrot Nieruchomości po wywłaszczeniu na rzecz spadkobierców pierwotnego właściciela Nieruchomości nie stanowi „nabycia” w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o PIT, zatem przychód z planowanej przez Wnioskodawczynię sprzedaży udziału w Nieruchomości, nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawczyni.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o PIT, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
   
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowego,
   
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
   
   - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a - c) - przed upływem pięciu łat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
   
   

Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, a zatem przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, dla określenia jego skutków podatkowych istotne jest ustalenie daty nabycia nieruchomości lub praw.

W związku z tym, w ocenie Wnioskodawczyni, rozstrzygnięcia wymaga kwestia tego, czy zwrot Nieruchomości po jej wywłaszczeniu na rzecz spadkobierców pierwotnego właściciela Nieruchomości, stanowi „nabycie” w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o PIT.

Termin "nabycie" należy rozumieć jako każde przeniesienie na nabywcę własności rzeczy w ramach spadku, innej jednostronnej czynności, na podstawie aktu prawnego, umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności rzeczy oznaczonej co do tożsamości. Nabycie rozumiane jest jako uzyskanie tytułu własności (nabycie własności) lub uzyskanie określonego prawa (nabycie prawa).

Zgodnie z przepisem art. 112 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości. Nieruchomość może być wywłaszczona tylko na rzecz Skarbu Państwa albo na rzecz jednostki samorządu terytorialnego.

Wywłaszczenie nieruchomości jest zatem instytucją, za pomocą której państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. W drodze decyzji administracyjnej dochodzi do pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności nieruchomości. Jednocześnie zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami wywłaszczona nieruchomość powinna być wykorzystywana wyłącznie zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. W przypadku kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu, na jaki dokonano wywłaszczenia, byłemu właścicielowi (lub jego spadkobiercom) przysługuje prawo zwrotu nieruchomości.

W myśl przepisu art. 136 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu.

Stosownie do brzmienia art. 140 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, w razie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości poprzedni właściciel lub jego spadkobierca zwraca Skarbowi Państwa lub właściwej jednostce samorządu terytorialnego, w zależności od tego, kto jest właścicielem nieruchomości w dniu zwrotu, ustalone w decyzji odszkodowanie, a także nieruchomość zamienną, jeżeli była przyznana w ramach odszkodowania. Celem zwrotu nieruchomości jest przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia.

Decyzja o zwrocie nieruchomości pełni funkcję restytucyjną, przywraca bowiem prawo własności nieruchomości poprzednio utracone. W przypadku zwrotu nieruchomości nie mamy więc do czynienia z kreowaniem prawa własności, czy też z przeniesieniem prawa własności na zasadach ogólnych wynikających z przepisów o charakterze cywilnoprawnym, tylko z jego przywróceniem/restytucją stanu sprzed wywłaszczenia. Decyzja o zwrocie nieruchomości powoduje przejście prawa własności na dotychczasowego właściciela, jednakże nie kreuje tego prawa; przywraca tylko wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe. Oznacza to, że z dniem uzyskania przez decyzję o zwrocie nieruchomości waloru ostateczności spadkobiercy dotychczasowych współwłaścicieli nieruchomości - jako ich następcy prawni - „ponownie” stają się współwłaścicielami nieruchomości. Nie może ulegać w związku z tym wątpliwości, że spadkobiercy, jako adresaci decyzji o zwrocie, nie nabywają prawa do udziałów we współwłasności nieruchomości, ale prawo to odzyskują. Zatem w momencie zwrotu nieruchomości nie następuje „nabycie”, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT. W związku z powyższym, jeżeli wywłaszczona nieruchomość jest zwracana następcy prawnemu osoby, która była właścicielem nieruchomości w momencie jej wywłaszczenia, to prawo do zwrotu tej nieruchomości ma swe źródło w stosunku prawnym, z którego wynika to następstwo prawne. Za datę nabycia takiej nieruchomości dla celów podatkowych należy zatem w odniesieniu do tej osoby przyjąć dzień, w którym osoba taka nabyła uprawnienie po osobie, której nieruchomość tę wcześniej wywłaszczono. W sytuacji gdy tytułem prawnym do nabycia uprawnienia do wywłaszczonej nieruchomości jest spadkobranie, wówczas za dzień jej nabycia uznać należy datę śmierci uprawnionego, tj. wywłaszczonego właściciela lub też jego spadkobierców.

Zgodnie bowiem z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. 2011 r., Nr 85, poz. 458, z późn. zm.) spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Dlatego też, datą nabycia przez Wnioskodawczynię udziału w części wywłaszczonej Nieruchomości jest data śmierci każdego ze spadkodawców (rodziców Wnioskodawczyni), tj. 23 stycznia 1994 r. - data śmierci ojca Wnioskodawczyni oraz 26 luty 2001 r. - data śmierci matki Wnioskodawczyni. Te daty są istotne dla obliczenia pięcioletniego okresu, o którym mowa w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT. Natomiast data wydania Decyzji o zwrocie Nieruchomości, czy też data kiedy ta decyzja stała się ostateczna, pozostaje bez wpływu dla określenia skutków podatkowych odpłatnego zbycia przez Wnioskodawczynię udziału w Nieruchomości. Oznacza to, że dokonanie przez Wnioskodawczynię sprzedaży udziału w Nieruchomości w 2014 r. lub w latach następnych nie będzie stanowiło źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zbycie udziału w Nieruchomości nastąpi bowiem po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym doszło do jej nabyciu. Tym samym na Wnioskodawczyni nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu sprzedaży udziału w Nieruchomości. Rozumowanie prezentowane przez Wnioskodawczynię jest zgodnie z przyjęta linią orzecznictwa państwowoadministracyjnego, że decyzja o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości pełni funkcję restytucyjną, tj. przywraca prawo własności nieruchomości jej poprzedniemu właścicielowi lub jego następcom prawnym. Przykładowo uchwała Składu Siedmiu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 grudnia 1996 r. sygn. akt FPS 7/96 stwierdza: „Sprzedaż, nieruchomości lub jej części, zwróconej w trybie art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. z 1991 r. Nr 30, poz. 127, z późn. zm.) nie stanowi źródła przychodu w świetle art. 10 ust. pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416, z późn. zm.) także wówczas, gdy sprzedaż ta nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej i została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpił jej zwrot.”

Wnioskodawczyni zauważyła, że prezentowane przez niego stanowisko znajduje potwierdzenie również w wydawanych przez Ministra Finansów interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego. Przykładowo można wskazać interpretację indywidualną z dnia 13 czerwca 2014 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (znak IPPB1/415-528/14-2/ES) oraz interpretację indywidualną z dnia 4 lipca 2013 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (znak IPPB2/415-318/l3-2/MK1).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych oraz orzeczeniach sądowych należy stwierdzić, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach, w określonych stanach faktycznych i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.