INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 13 lutego 2012 r. (data wpływu do tut. Biura – 14 lutego 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie prawa do skorzystania z ulgi prorodzinnej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 lutego 2012 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m. in. w zakresie prawa do skorzystania z ulgi prorodzinnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 27 lipca 2011 r. Sąd Okręgowy w (…) orzekł rozwód pomiędzy K. K., a Wnioskodawcą (wyrok prawomocny - 18 sierpnia 2011 r.), z winy powódki. Sąd powierzył byłej żonie Wnioskodawcy wykonywanie władzy rodzicielskiej nad ich synem M. (ur. 8 maja 2005 r.), zapewniając Wnioskodawcy prawo do współdecydowania w istotnych sprawach syna, a w szczególności sposobu kształcenia, leczenia i spędzania wolnego czasu. Jednocześnie Sąd uregulował jego kontakty z synem oraz nałożył na obie strony obowiązek utrzymania małoletniego, a wobec Wnioskodawcy ustalił alimenty w wysokości 350 zł (trzysta pięćdziesiąt złotych) miesięcznie.

Syn, zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego, przebywa u Wnioskodawcy w wyznaczonych terminach, 3 razy w tygodniu oraz co drugi weekend. Jednocześnie w miarę możliwości Wnioskodawca zabiera syna na wyjazdy weekendowe w góry. Podczas pobytu u Wnioskodawcy syn korzysta ze wszystkiego co jest mu potrzebne - koszty pobytu dziecka niezależnie od płaconych terminowo alimentów, pokrywa Wnioskodawca. Przy różnych okazjach Wnioskodawca kupuje synowi ubrania, upominki, słodycze, zabawki edukacyjne i inne niezbędne rzeczy (np. materiały biurowe niezbędne podczas zajęć w zerówce). Ponadto zabiera syna na pływalnię, zajęcia ruchowe na ściance wspinaczkowej, do kina, wesołego miasteczka itp.

W 2011 r. w rozliczeniu podatku dochodowego za 2010 r. Wnioskodawca skorzystał z byłą żoną (wtedy jeszcze żoną) z odliczenia na dziecko w ustalonej przez nich wspólnie proporcji po 50 %. Była żona wyraziła zgodę na taki podział, z uwagi na fakt, iż przez cały 2010 rok Wnioskodawca zamieszkiwał wspólnie z żoną i synem.

Od stycznia 2011 r. Wnioskodawca nie mieszka z byłą żoną i dzieckiem. Obecnie, przy rozliczeniu się z podatku dochodowego za 2011 r., była żona Wnioskodawcy nie wyraziła zgody aby jako rodzice M. skorzystali z ulgi prorodzinnej w proponowanej przez Wnioskodawcę proporcji, tj. po 50%. Jednocześnie matka dziecka nie wyraziła chęci uzgodnienia innej proporcji, według której oboje mogliby skorzystać z przysługującego im odliczenia twierdząc, iż odliczenie przysługuje jej w całości, ponieważ syn na stałe zamieszkuje wspólnie z nią. Wnioskodawca nie ma więc możliwości porozumienia się z byłą małżonką w kwestii skorzystania z przedmiotowego odliczenia; nie jest także możliwe ustalenie proporcji, w jakiej mógłby skorzystać z ulgi.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawca ma prawo do skorzystania z ulgi z tytułu wychowywania dziecka...
2. Czy na podstawie opisanego stanu faktycznego (brak porozumienia z matką dziecka) Wnioskodawca ma prawo do skorzystania z ulgi w wysokości 50%...
   
   

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego, Wnioskodawca wskazał, iż zgodnie z zasadą ogólną, zapisaną w art. 27 f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym osób fizycznych, od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

Art. 92 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, iż dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską. Następnie w art. 93 § 1 i 2 tego Kodeksu czytamy, iż władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, chyba że sąd dla dobra dziecka orzeknie o jej zawieszeniu, ograniczeniu lub pozbawieniu jednego lub obojga rodziców.

Ponadto art. 27f ust. 4 stanowi, iż odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

W ocenie Wnioskodawcy, art. 27f ust 1 ustawy o podatku dochodowym osób fizycznych wprost mówi, iż obojgu rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską przysługuje odliczenie na dziecko małoletnie.

Wnioskodawca wskazał, iż w jego sytuacji Sąd nie orzekł o zawieszeniu, ograniczeniu lub pozbawieniu go władzy rodzicielskiej w stosunku do syna M., a zatem władzę rodzicielską nad małoletnim wykonuje, choć w ograniczonym zakresie, bowiem naturalną konsekwencją orzekania rozwodu przez sąd jest powierzenie wykonywania tejże władzy jednemu z rodziców i w pewnym zakresie ograniczenie drugiemu. Lecz nie jest to pozbawienie władzy rodzicielskiej, czy też ograniczenie w rozumieniu ustawowym.

Jednocześnie Wnioskodawca uważa, iż w związku z brakiem możliwości porozumienia się z byłą żoną w kwestii ustalenia rzeczywistych proporcji do zastosowania ulgi w związku z wychowywaniem syna M., ma prawo do zastosowania w rozliczeniu podatku dochodowego za 2011 rok odliczenia w wysokości 50% rocznego limitu.

Na poparcie swoich twierdzeń Wnioskodawca wskazał, iż tożsame stanowisko zajął już Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach wydając interpretację prawa podatkowego znak: IBPB II/1/415-430/11/BJ z 18 lipca 2011 r., w której wyraził pogląd, iż „jeżeli oboje rodzice wykonują władzę rodzicielską, wówczas ulga prorodzinna przysługuje każdemu z rodziców w proporcjach przez nich ustalonych, z tym, że łączna kwota odliczeń, przez nich dokonana nie może przekroczyć kwoty odliczeń przysługujących względem danego dziecka, a jeżeli takich proporcji nie ustalili, to należy przyjąć, że ulga przysługuje każdemu z rodziców w częściach równych”.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska w zakresie prawa do skorzystania z ulgi z prorodzinnej (pytanie nr 1). W zakresie pytania nr 2 wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

Na podstawie art. 27f ust. 2 ww. ustawy odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1. Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
2. wstąpiło w związek małżeński.
   
   

W myśl art. 27f ust. 3 pow. ustawy w przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Na podstawie art. 27f ust. 5 ww. ustawy odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci.

Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
   
   

Przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6 (art. 27f ust. 7 ww. ustawy).

W świetle art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006r. o podatku tonażowym.

Jednocześnie art. 6 ust. 9 pow. ustawy stanowi, iż zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Z wniosku wynika, iż w dniu 27 lipca 2011 r. Sąd Okręgowy orzekł rozwód pomiędzy K. K. a Wnioskodawcą. Sąd powierzył byłej żonie Wnioskodawcy wykonywanie władzy rodzicielskiej nad ich małoletnim synem, zapewniając Wnioskodawcy prawo do współdecydowania w istotnych sprawach syna, a w szczególności sposobu kształcenia, leczenia i spędzania wolnego czasu. Jednocześnie Sąd uregulował jego kontakty z synem oraz nałożył na obie strony obowiązek utrzymania małoletniego, a wobec Wnioskodawcy ustalił alimenty w wysokości 350 zł miesięcznie. Syn, zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego przebywa u Wnioskodawcy w wyznaczonych terminach, 3 razy w tygodniu oraz co drugi weekend. Jednocześnie w miarę możliwości Wnioskodawca zabiera syna na wyjazdy weekendowe w góry. Podczas pobytu u Wnioskodawcy syn korzysta ze wszystkiego co jest mu potrzebne - koszty pobytu dziecka, niezależnie od płaconych terminowo alimentów, pokrywa Wnioskodawca. Przy różnych okazjach Wnioskodawca kupuje synowi ubrania, upominki, słodycze, zabawki edukacyjne i inne niezbędne rzeczy (np. materiały biurowe niezbędne podczas zajęć w zerówce). Ponadto zabiera syna na pływalnię, zajęcia ruchowe na ściance wspinaczkowej, do kina, wesołego miasteczka itp.

Zgodnie z ogólną zasadą wynikająca z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obojgu rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie. Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 ze zm.) – przysługuje obojgu rodzicom, a – stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania. Ograniczenie tej władzy wynikające z orzeczenia sądowego powierzającego jednemu z rodziców wykonywanie władzy rodzicielskiej nie wpływa na możliwość korzystania z ulgi, ponieważ drugiemu z rodziców również przysługuje władza rodzicielska, nawet jeżeli została ograniczona. Tak więc ulga ta przysługuje także rodzicowi, który ma ograniczoną władzę rodzicielską. Z odliczenia nie może natomiast skorzystać ten z rodziców, który na skutek interwencji sądu opiekuńczego został pozbawiony tej władzy, jak również rodzic, w stosunku do którego została ona zawieszona.

Rodzice po rozwodzie lub separacji, jeśli obydwoje mają władzę rodzicielską, muszą ustalić, w jakiej kwocie i które z nich korzysta z odliczenia ulgi na dziecko. Konieczne jest zatem porozumienie w tym względzie, co oznacza, że rodzice dziecka powinni wspólnie uzgodnić sposób obliczenia okresów wykonywania przez nich władzy rodzicielskiej, które będą stanowiły podstawę do skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie mówi, że rodzicom przysługuje wspólnie roczna kwota ulgi i mogą ją oni odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnie ustalonej przez rodziców proporcji. Istotne jest jednak to, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu ulgi określonego ustawą.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca ma prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej za 2011 r.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.