Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP1/443-1201/14/ES
z 19 marca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 20 listopada 2014 r. (data wpływu 27 listopada 2014 r.), uzupełnionym pismem z 3 marca 2015 r. (data wpływu 10 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymywanych od ubezpieczyciela kwot jako zwrotu poniesionych kosztów napraw z tytułu rękojmi i gwarancji w związku z realizacją przez Wnioskodawcę obowiązków gwaranta w odniesieniu do robót elektrycznych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 listopada 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymywanych od ubezpieczyciela kwot jako zwrotu poniesionych kosztów napraw z tytułu rękojmi i gwarancji w związku z realizacją przez Wnioskodawcę obowiązków gwaranta w odniesieniu do robót elektrycznych.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 3 marca 2015 r. (data wpływu 10 marca 2015 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 17 lutego 2015 r. znak: IBPP1/443-1201/14/ES.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Na podstawie umowy z firmą X (Generalny Wykonawca) Wnioskodawca wykonywał roboty elektryczne na Zadaniu Inwestycyjnym polegające m. innymi na układaniu przewodów elektrycznych. Przedmiotowe przewody zostały zakupione w hurtowni Y (Sprzedawca), a ich producentem była firma Z (Producent). Zgodnie z wiążącą umową Wnioskodawca udzielił Firmie X gwarancji i rękojmi na wykonane roboty elektryczne, w tym na dostarczone materiały i urządzenia. W trakcie użytkowania oraz obowiązywania gwarancji i rękojmi pojawiła się usterka/wada polegająca na wycieku oleistej cieczy z przedmiotowych przewodów, powodując zabrudzanie urządzeń elektrycznych/opraw, rozdzielnic/oraz ścian, podłóg i paneli sufitowych.

Usterka/wada została zgłoszona przez Inwestora/Użytkownik na Zadaniu Inwestycyjnym - Generalnemu Wykonawcy, który z kolei zgłosił ją do Wykonawcy robót elektrycznych (Wnioskodawcy). Wnioskodawca zawiadomił Sprzedawcę, hurtownię Y o problemie, która z kolei powiadomiła o tym Producenta przewodów firmę Z.

Producent przewodów, firma Z uznała wadę przewodów, a będąc ubezpieczona od tego typu ryzyk wskazała na swojego Ubezpieczyciela, u którego posiadała polisę. Ubezpieczyciel uznał swoją odpowiedzialność za zaistniałą wadę i przystąpił do likwidacji szkody wskazując jako jej likwidatora Firmę C, której udzielił pełnomocnictwa do jej likwidacji.

Pełnomocnik przystąpił do likwidacji szkody poprzez Wnioskodawcę, na którym ciążyły obowiązki wynikające z gwarancji i rękojmi tzn. obowiązek usunięcia wad zaznaczając, iż kable zostaną dostarczone nieodpłatnie przez Producenta tj. firmę Z.

Usuwanie wad jest rozciągnięte w czasie, gdyż coraz to częściej pojawiają się nowe wady, a polega ono na wymianie wadliwych przewodów oraz czyszczeniu urządzeń.

Ubezpieczyciel wypłaca sukcesywnie w miarę usuwania wad, jako refundację kosztów określone kwoty pieniężne dla Wnioskodawcy na zasadach ustalonych z pełnomocnikiem Firmą C w notatkach służbowych, w szczególności ustalających tryb rozliczeń w formie wystawianych przez usuwającego wady, not obciążeniowych na Ubezpieczyciela, który po ich zatwierdzeniu przez pełnomocnika Firmę C wypłaca te kwoty z puli odszkodowania.

W uzupełnieniu Wnioskodawca podał, że jest czynnym podatnikiem VAT, pierwsza deklaracja 05/1998. Spółka wykonuję prace budowlano-montażowe.

Umowa z dnia 25 marca 2011 r. została zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a S. Sp. z o.o. (Generalny wykonawca), a jej przedmiotem było wykonanie instalacji elektrycznych w ramach inwestycji "B.", wraz z późniejszymi aneksami.

Wnioskodawca w oparciu o zawartą ww. Umowę wykonał roboty elektryczne we własnym imieniu i na własny rachunek.

Faktury dokumentujące zakup przewodów z hurtowni Y były wystawiane na Wnioskodawcę. Wnioskodawca wystawił noty obciążeniowe z tytułu usuwania wad od 30 maja 2014 r. do 31 grudnia 2014 r.

Wnioskodawca na Ubezpieczyciela wystawia noty obciążeniowe na robociznę, a notą wewnętrzną nalicza VAT który dla Wnioskodawcy jest kosztem.

W niniejszej sprawie Wnioskodawca nie ma podpisanej umowy z Ubezpieczycielem.

W odpowiedzi na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu: „Z opisu sprawy wynika, ze Firma Ubezpieczeniowa uznała swoją odpowiedzialność i przystąpiła do likwidacji szkody poprzez Wnioskodawcę. Prosimy o wyjaśnienie jak należy to rozumieć „poprzez Wnioskodawcę”? Czy Firma Ubezpieczeniowa zleciła Wnioskodawcy wykonanie naprawy, jeśli tak to w jakiej formie?”, Wnioskodawca odpowiedział, że usuwa wady w ramach udzielonej gwarancji, zgodnie ze wskazaną Umową z Generalnym wykonawcą z dnia 25 marca 2011 r., a Ubezpieczyciel likwiduje szkody w ramach umowy ubezpieczenia zawartej z producentem.

Na pytanie tut. organu: „Czy Firma Ubezpieczeniowa mogła zlecić usunięcie usterek innemu podmiotowi, jeśli nie to dlaczego?”, Wnioskodawca odpowiedział, że nie posiada takich informacji. Niemniej jednak Wnioskodawca udzieli w ramach Umowy z Generalnym wykonawcą, gwarancji jakości.

Zgodnie z posiadanymi informacjami, wyłączną winą powstania usterki były wadliwe kable producenta.

Na pytanie tut. organu: „Czy Hurtownia Y i Producent Z występowali wobec Wnioskodawcy jako gwaranci jakości i niezawodności dostarczanych Wnioskodawcy towarów?”, Wnioskodawca odpowiedział, że zgodnie z przyjętym przez hurtownię Y zamówieniem, okres gwarancji wynosi 3 lata. Ponadto hurtownia przedstawiła Deklarację zgodności WE producenta.

Zgłoszenie usterek, jakie Wnioskodawca skierował do Hurtowni miało charakter żądania ustalania przyczyn wad i usunięcia usterek, oraz zawierało żądanie dokonania interwencji u Producenta. W treści żądania skierowanego przez Hurtownię Y do Producenta Z, Hurtownia zwróciła się o usunięcie uszkodzeń. Producent uznał zasadność reklamacji.

Zgodnie z umową z Generalnym wykonawcą z dnia 25 marca 2011 r., do usunięcia usterek zobowiązany był Wnioskodawca w ramach udzielonej gwarancji. W związku z tym Wnioskodawca nie ma wiedzy co by było gdyby Producent nie był ubezpieczony, a Ubezpieczyciel nie uznał szkody. Niemniej jednak Wnioskodawcy przysługiwałoby roszczenie do Dostawcy, a Dostawcy z kolei od Producenta na zasadach ogólnych.

Wnioskodawcy zostało przedstawione pełnomocnictwo z dnia 20 września 2013 r., udzielone przez Ubezpieczyciela firmie C. do reprezentowania Ubezpieczyciela w procesie likwidacji szkód, zgłoszonych w ramach umowy ubezpieczenia OC zawartej z T. Sp. z o. o. SKA, w tym do prowadzenia całościowego postępowania likwidacyjnego, do występowania w imieniu Ubezpieczyciela o niezbędną dokumentację, do kontaktów z poszkodowanymi i Spółka T., do wykonywania prawa do zasięgania informacji i prawa do uzyskiwania materiałów niezbędnych do ustalenia okoliczności zdarzeń, z których wynikają roszczenia poszkodowanych do Spółki T., związane z dostarczeniem wadliwych przewodów elektrycznych, do wydawania rekomendacji co do uznawania kosztów naprawy szkód i do ich akceptacji, po uprzedniej akceptacji przez Ubezpieczyciela.

Natomiast Wnioskodawca nie posiada informacji dlaczego Ubezpieczyciel zlecił szkody ww. firmie.

Na pytanie tut. organu: „Czy kwoty, które otrzymuje Wnioskodawca od Ubezpieczyciela pokrywają wyłącznie koszty robocizny czy również koszty materiałów?”, Wnioskodawca odpowiedział: „Kwoty otrzymane od Ubezpieczyciela nie pokrywają kosztów materiałów.”

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy roboty elektryczne realizowane przez Wnioskodawcę w ramach prac naprawczych w związku z udzieloną przez Wnioskodawcę gwarancją i rękojmią, a będące skutkiem wadliwych przewodów dostarczonych przez Producenta, za które Wnioskodawca otrzymuje rekompensatę od Ubezpieczyciela Producenta podlegają opodatkowaniem stawką VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymywane przez niego od Ubezpieczyciela kwoty tytułem zwrotu poniesionych kosztów napraw w związku z realizacją przez Wnioskodawcę obowiązków z tytułu gwarancji i rękojmi w odniesieniu do wykonanych robót elektrycznych pozostają poza zakresem opodatkowania VAT (tj. nie podlegają opodatkowaniu VAT).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym. również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca pragnie wskazać, że art. 5 ustawy o VAT zawiera wyczerpujące wyliczenie wszelkich zdarzeń, które mogą być objęte zakresem opodatkowania VAT (numerus clausus). Oznacza to, że jedynie czynności wymienione w art. 5 ustawy o VAT mogą podlegać opodatkowaniu VAT, a czynności niewymienione w tej regulacji prawnej pozostają poza zakresem opodatkowania VAT.

Odnosząc się do zagadnienia będącego przedmiotem niniejszego wniosku, w ocenie Wnioskodawcy na wstępie uzasadnione jest odwołanie się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz.U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93, ze zm.; dalej: „KC”) dotyczących odpowiedzialności sprzedawcy wobec nabywcy w razie wystąpienia wad fizycznych rzeczy (stosuje się te przepisy kodeksu cywilnego odpowiednio do umowy o roboty budowlane - art. 656 kc w związku z art. 638 kc).

W myśl art. 556 § 1 KC, sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę zmniejszającą jej wartość lub użyteczność ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy, jeżeli rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu zapewnił kupującego, albo jeżeli rzecz została kupującemu wydana w stanie niezupełnym (rękojmia za wady fizyczne). Stosownie natomiast do art. 577 § 1 KC, w wypadku gdy kupujący otrzymał od sprzedawcy dokument gwarancyjny co do jakości rzeczy sprzedanej, poczytuje się w razie wątpliwości, że wystawca dokumentu (gwarant) jest obowiązany do usunięcia wady fizycznej rzeczy lub do dostarczenia rzeczy wolnej od wad, jeżeli wady te ujawnią się w ciągu terminu określonego w gwarancji. Jak wynika z powyższego, przysługujące nabywcy uprawnienia z tytułu gwarancji jakości (w przypadku jej przyznania nabywcy) bądź rękojmi są nierozerwalnie związane z transakcją sprzedaży i jako forma zabezpieczenia interesów nabywcy stanowią element stosunku prawnego jaki łączy sprzedawcę i kupującego. Oznacza to, że ewentualne świadczenia sprzedawcy obowiązanego do rękojmi bądź gwaranta wykonywane w razie ujawnienia się wad fizycznych rzeczy w okresie gwarancji bądź rękojmi stanowią jedynie realizację jego zobowiązań z tytułu rękojmi bądź udzielonej gwarancji mających na celu zapewnienie nabywcy rzeczy niezakłóconego korzystania z rzeczy sprzedanej w przypadku, gdy rzecz ta okaże się wadliwa. Świadczenia te nie mogą być więc traktowane jako dodatkowe świadczenia dokonywane na rzecz nabywcy rzeczy w oderwaniu od transakcji sprzedaży rzeczy.

W przypadku będącym przedmiotem niniejszego wniosku, wykonane przez Wnioskodawcę roboty elektryczne objęte są rękojmią i gwarancją jakości. Przy czym, stosowany sposób realizacji zobowiązań z tytułu rękojmi i gwarancji - będących w tym wypadku efektem wadliwych przewodów - wobec Generalnego Wykonawcy polega na tym, że faktyczne wykonanie napraw obciąża Wnioskodawcę, który po ich wykonaniu wystawia noty obciążeniowe na Ubezpieczyciela. Biorąc pod uwagę powyższe oraz charakter prawny zobowiązań z tytułu rękojmi i gwarancji oraz zakres przedmiotowy ustawy o VAT, w ocenie Wnioskodawcy, nie ma zatem żadnych podstaw do tego, aby zwrot kosztów napraw z tytułu rękojmi i gwarancji dokonywany przez Ubezpieczyciela na rzecz Wnioskodawcy traktować jako jedno ze zdarzeń objętych zakresem opodatkowania VAT, które zostały wymienione w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.

Nie ulega wątpliwości, iż rozliczenia z Ubezpieczycielem z tytułu realizacji przez Wnioskodawcę zobowiązań z tytułu rękojmi i gwarancji, będących efektem wadliwych przewodów nie spełniają definicji czynności opodatkowanych, wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 2-5 ustawy o VAT. Zdaniem Wnioskodawcy, rozliczenia te nie mogą być również uznane za formę odpłatnej dostawy towarów bądź odpłatnego świadczenia usług. W konsekwencji zwrot kosztów napraw z tytułu rękojmi i gwarancji dokonywany na rzecz Wnioskodawcy przez Ubezpieczyciela powinien być uznany za pozostający poza zakresem opodatkowania VAT.

Należy bowiem podkreślić, że co prawda, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT za usługę może być uznane każde niebędące dostawą towarów świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, to jednak z cywilistycznej istoty pojęcia „świadczenia” wynika, że musi ono polegać na działaniu albo na zaniechaniu podmiotu zobowiązanego do spełnienia świadczenia. Dodatkowo, aby możliwe było uznanie jakiegoś zdarzenia za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, musi występować stosunek zobowiązaniowy pomiędzy podmiotami biorącymi udział w tym zdarzeniu, czyli obie strony muszą się zobowiązać do określonego działania bądź powstrzymania się od dokonania określonej czynności (tak m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 17 listopada 2008 r. znak IBPP3/443-621/08/IK). Określone zdarzenie nie może być również uznane za świadczenie usług dla celów opodatkowania VAT w przypadku niemożliwości ustalenia konsumenta danej usługi, a więc podmiotu będącego beneficjentem określonej usługi.

W sytuacji więc, gdy którakolwiek z wyżej wymienionych przesłanek nie jest spełniona, określone zdarzenie nie może być traktowane jako usługa w rozumieniu ustawy o VAT i w rezultacie nie może ono podlegać opodatkowaniu VAT. W definicji świadczenia usług za wynagrodzeniem, w szczególności nie mieszczą się zatem czynności, w ramach których jedna ze stron nie uzyskuje świadczenia wzajemnego. Podatek VAT jest bowiem z założenia podatkiem nakładanym na konsumpcję towarów i usług, co oznacza, iż zakresem jego opodatkowania mogą być objęte tylko takie transakcje, w ramach których występuje możliwy do zidentyfikowania konsument towarów lub usług.

W przypadku będącym przedmiotem niniejszego wniosku, Ubezpieczyciel uznając Wnioskodawcę określoną kwotą w związku z dokonanymi naprawami z tytułu rękojmi i gwarancji, nie osiąga z tego tytułu żadnych korzyści - nie może być więc uznany za beneficjenta jakichkolwiek działań organizowanych przez Wnioskodawcę w celu usunięcia wad oraz usterek. W związku z powyższym należy uznać, iż Wnioskodawca nie świadczy usług na rzecz Ubezpieczyciela, bowiem świadczy on usługi z tytułu rękojmi i gwarancji we własnym imieniu, a następnie jedynie odzyskuje, w formie rekompensaty, koszty poniesione na naprawę.

Z uwagi więc na fakt istnienia stosunku z tytułu rękojmi i gwarancji dotyczącego tożsamych przewodów zarówno pomiędzy Sprzedawcą i Wnioskodawcą, jak i Wnioskodawcą i Generalnym Wykonawcą, otrzymywane środki przez Wnioskodawcę od Ubezpieczyciela powinny być traktowane nie jako wynagrodzenie za usługę, lecz jako zwrot kosztów poniesionych przez Wnioskodawcę na naprawy, będące skutkiem wadliwych przewodów wyprodukowanych przez Producenta.

W związku z powyższym, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że brak jest jakichkolwiek podstaw do uznania, iż realizacja zobowiązań z tytułu rękojmi i gwarancji, zarówno w formie napraw wadliwych przewodów, jak i rekompensaty wydatków na te naprawy, stanowi samoistne (tj. niezwiązane z wykonaniem robót elektrycznych) świadczenie usług podlegających opodatkowaniu VAT. Jest oczywiste, iż gdyby nie wadliwe przewody nie zaistniałyby zobowiązania z tytułu rękojmi i gwarancji oraz związane z tym koszty.

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy, otrzymywane przez Wnioskodawcę od Ubezpieczyciela kwoty tytułem zwrotu poniesionych kosztów napraw z tytułu rękojmi i gwarancji w związku z realizacją przez Wnioskodawcę obowiązków gwaranta w odniesieniu do robót elektrycznych, jako niestanowiące wynagrodzenia za świadczenie żadnych usług na rzecz Ubezpieczyciela, pozostają poza zakresem opodatkowania VAT (tj. nie podlegają opodatkowaniu VAT). W przedmiotowym przypadku nie dochodzi bowiem do świadczenia jakichkolwiek usług na rzecz Ubezpieczyciela przez Wnioskodawcę, a otrzymywane środki stanowią jedynie jednostronny ekwiwalent pieniężny wypłacany Wnioskodawcy przez Producenta w związku z wadliwością jego produktów, które zostały ubezpieczone u Ubezpieczyciela. Usługi w postaci robót elektrycznych Wnioskodawca już wcześniej wykonał na rzecz Generalnego Wykonawcy, który mu za te usługi zapłacił, a Wnioskodawca odprowadził od nich należny VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy zostało potwierdzone ostatnio wydanym wyrokiem WSA w Krakowie do sygn. akt I SA/Kr 1089/14 (publikacja Rzeczypospolita z dnia 20 listopada 2014 r.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania, stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

1. w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
2. świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby określona czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług.

Jak już wcześniej wskazano, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, za usługę może być uznane każde niebędące dostawą towarów świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, to jednak z cywilistycznej istoty pojęcia „świadczenia” wynika, że musi ono polegać na działaniu albo na zaniechaniu podmiotu zobowiązanego do spełnienia świadczenia.

Dodatkowo, aby możliwe było uznanie jakiegoś zdarzenia za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu ww. przepisu, musi występować stosunek zobowiązaniowy pomiędzy podmiotami biorącymi udział w tym zdarzeniu, czyli obie strony muszą się zobowiązać do określonego działania bądź powstrzymania się od dokonania określonej czynności. Zdarzenie nie może być również uznane za świadczenie usług dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług, w przypadku niemożliwości ustalenia konsumenta usługi, czyli podmiotu będącego jej beneficjentem.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że na podstawie umowy z 25 marca 2011 r. zawartej z Generalnym Wykonawcą, Wnioskodawca (czynny podatnik VAT od 1998 r.) w ramach zadania inwestycyjnego wykonywał roboty elektryczne polegające m.in. na układaniu przewodów elektrycznych. Przedmiotowe przewody zostały zakupione w hurtowni, a ich producentem była firma Z. Zgodnie z umową Wnioskodawca udzielił Generalnemu Wykonawcy gwarancji i rękojmi na wykonane roboty elektryczne, w tym na dostarczone materiały i urządzenia. Wnioskodawca w oparciu o zawartą ww. Umowę wykonał roboty elektryczne we własnym imieniu i na własny rachunek. Faktury dokumentujące zakup przewodów z hurtowni były wystawiane na Wnioskodawcę. Zgodnie z przyjętym przez hurtownię zamówieniem, okres gwarancji wynosi 3 lata. Ponadto hurtownia przedstawiła Deklarację zgodności WE producenta.

W trakcie użytkowania oraz obowiązywania gwarancji i rękojmi pojawiła się usterka/wada polegająca na wycieku oleistej cieczy z przedmiotowych przewodów, powodując zabrudzanie urządzeń elektrycznych/opraw, rozdzielnic/oraz ścian, podłóg i paneli sufitowych. Wyłączną winą powstania usterki były wadliwe kable producenta.

Usterka/wada została zgłoszona przez Inwestora/Użytkownika Generalnemu Wykonawcy, który zgłosił ją do Wnioskodawcy. Wnioskodawca powiadomił o problemie hurtownię, która z kolei powiadomiła o tym producenta przewodów. Zgłoszenie usterek, jakie Wnioskodawca skierował do hurtowni miało charakter żądania ustalania przyczyn wad i usunięcia usterek oraz zawierało żądanie dokonania interwencji u producenta. W treści żądania skierowanego przez hurtownię do producenta, hurtownia zwróciła się o usunięcie uszkodzeń. Producent uznał zasadność reklamacji, a będąc ubezpieczonym od tego typu ryzyk wskazał na swojego Ubezpieczyciela, u którego posiadał polisę. Ubezpieczyciel uznał swoją odpowiedzialność za zaistniałą wadę i przystąpił do likwidacji szkody wskazując jako jej likwidatora Firmę C, której udzielił pełnomocnictwa do jej likwidacji. Pełnomocnik przystąpił do likwidacji szkody poprzez Wnioskodawcę, na którym ciążyły obowiązki wynikające z gwarancji i rękojmi tzn. obowiązek usunięcia wad zaznaczając, iż kable zostaną dostarczone nieodpłatnie przez producenta.

Ubezpieczyciel wypłaca sukcesywnie w miarę usuwania wad, jako refundację kosztów określone kwoty pieniężne dla Wnioskodawcy na zasadach ustalonych z pełnomocnikiem, w szczególności ustalających tryb rozliczeń w formie wystawianych przez Wnioskodawcę not obciążeniowych na Ubezpieczyciela, który po ich zatwierdzeniu przez pełnomocnika wypłaca te kwoty z puli odszkodowania.

Wnioskodawca wystawił noty obciążeniowe na robociznę z tytułu usuwania wad od 30 maja 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. Kwoty otrzymane od Ubezpieczyciela nie pokrywają kosztów materiałów.

Wnioskodawca nie ma podpisanej umowy z Ubezpieczycielem. Wnioskodawca usuwa wady w ramach udzielonej gwarancji, zgodnie ze wskazaną Umową z Generalnym Wykonawcą z dnia 25 marca 2011 r., a Ubezpieczyciel likwiduje szkody w ramach umowy ubezpieczenia zawartej z producentem. Wnioskodawca udzielił w ramach Umowy z Generalnym wykonawcą, gwarancji jakości.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą zatem kwestii czy roboty elektryczne realizowane przez Wnioskodawcę w ramach prac naprawczych w związku z udzieloną przez Wnioskodawcę gwarancją i rękojmią, a będące skutkiem wadliwych przewodów dostarczonych przez Producenta, za które Wnioskodawca otrzymuje rekompensatę od Ubezpieczyciela Producenta podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Należy zauważyć, ze celem określenia zasadniczych cech stosunku gwarancyjnego, który co do zasady jest elementem cywilistycznie rozumianej umowy sprzedaży, należy przytoczyć w niezbędnym zakresie przepisy odrębne regulujące to zagadnienie.

Stosownie do art. 556 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 121), sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną (rękojmia).

Ponadto zgodnie z art. 577 § 1 Kodeksu cywilnego, udzielenie gwarancji następuje przez złożenie oświadczenia gwarancyjnego, które określa obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy rzecz sprzedana nie ma właściwości określonych w tym oświadczeniu. Oświadczenie gwarancyjne może zostać złożone w reklamie.

W myśl art. 577 § 2 cyt. ustawy, obowiązki gwaranta mogą w szczególności polegać na zwrocie zapłaconej ceny, wymianie rzeczy bądź jej naprawie oraz zapewnieniu innych usług.

Zgodnie natomiast z art. 577 § 3 tej ustawy, jeżeli została udzielona gwarancja co do jakości rzeczy sprzedanej, poczytuje się w razie wątpliwości, że gwarant jest obowiązany do usunięcia wady fizycznej rzeczy lub do dostarczenia rzeczy wolnej od wad, o ile wady te ujawnią się w ciągu terminu określonego w oświadczeniu gwarancyjnym.

Z powołanych przepisów ustawy o VAT wynika, iż dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy wykonaną czynnością (dostawą towarów lub świadczeniem usług) a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za dostawę towarów lub świadczenie usług w ramach stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest dostawa towarów lub świadczona jest usługa (musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz dostawcy towarów lub świadczącego usługę).

W sytuacji więc, gdy którakolwiek z ww. przesłanek nie jest spełniona, określone zdarzenie nie może być traktowane jako dostawa towarów bądź świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług i w rezultacie nie może ono podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Podatek VAT jest z założenia podatkiem nakładanym na konsumpcję towarów i usług, co oznacza, iż zakresem jego opodatkowania mogą być objęte tylko takie transakcje, w ramach których występuje możliwy do zidentyfikowania konsument towarów i usług. Tym samym, nie można uznać za odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług, czynności, w ramach których jedna ze stron nie uzyskuje świadczenia wzajemnego.

W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym mamy do czynienia sytuacją, w której Wnioskodawca udzielił gwarancji i rękojmi na wykonane przez siebie usługi w tym również na dostarczone materiały. W związku z zaistnieniem sytuacji objętej tą gwarancją/rękojmią – powstanie usterki i szkody po stronie Inwestora, Wnioskodawca jest zobowiązany dokonać na swój koszt, w ramach udzielonej gwarancji, na rzecz Inwestora czy też Generalnego Wykonawcy, usunięcia szkód i ponownego montażu przewodów.

W przedmiotowej jednak sprawie przyczyną powstania szkody nie było wadliwe wykonanie usługi przez Wnioskodawcę lecz wadliwe przewody dostarczone przez producenta. Zatem Wnioskodawca obciążył Producenta kosztami robót, które z jego wyłącznej winy musiał wykonać. Producent natomiast będąc ubezpieczonym na wypadek tego typu sytuacji wystąpił do ubezpieczyciela o pokrycie kosztów szkody, które w istocie musiałby ponieść we własnym zakresie. W takim przypadku Wnioskodawca wykonuje za Producenta i na jego rachunek stosowne czynności wynikające z gwarancji.

Tym samym, realizacja przez Wnioskodawcę zobowiązań gwarancyjnych za Producenta, jest niewątpliwie świadczeniem usługi na rzecz tego podmiotu – zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Analizując zatem okoliczności faktyczne sprawy w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa stwierdzić należy, iż Wnioskodawca dokonując usunięcia szkód i ponownego montażu przewodów objętych gwarancją przez Producenta, wykonuje de facto obowiązek gwaranta ciążący na Producencie tych przewodów, za co pobiera wynagrodzenie w postaci zwrotu kosztów.

W tej sytuacji, można stwierdzić, że występuje świadczenie usług usunięcia szkód i ponownego montażu przewodów przez Wnioskodawcę na rzecz producenta. Świadczenie tych usług ma charakter odpłatny, a zatem podlega, w oparciu o przepis art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu tym podatkiem.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy, że otrzymywane przez niego od Ubezpieczyciela kwoty tytułem zwrotu poniesionych kosztów napraw w związku z realizacją przez Wnioskodawcę obowiązków z tytułu gwarancji i rękojmi w odniesieniu do wykonanych robót elektrycznych pozostają poza zakresem opodatkowania VAT (tj. nie podlegają opodatkowaniu VAT), należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zaznaczyć należy, że niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.