2015.02.04 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/415-908/14/ASz
z 4 lutego 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) − Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 29 października 2014 r. (data wpływu do Biura – 4 listopada 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia obowiązku podatkowego w Polsce – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 listopada 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia obowiązku podatkowego w Polsce.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca, obywatel Polski, podjął w 2014 r. zatrudnienie w Zjednoczonych Emiratach Arabskich (ZEA) na podstawie umowy o pracę.

Wnioskodawca podpisał umowę o pracę na czas nieokreślony ze spółką limited (odpowiednik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) z siedzibą w ZEA jako pracodawcą w dniu 3 kwietnia 2014 r. Umowa obowiązuje nadal i Wnioskodawca na jej podstawie w dalszym ciągu świadczy pracę w ZEA.

Faktyczny wyjazd do Zjednoczonych Emiratów Arabskich na stałe nastąpił 4 czerwca 2014 r. − od tego czasu do chwili obecnej pobyt stały Wnioskodawcy był w ZEA. Wiza wbita w paszport Wnioskodawcy ma datę 10 czerwca 2014 r. Od momentu wjazdu na teren ZEA do 10 czerwca 2014 r. Wnioskodawca przebywał w ZEA na podstawie wizy tymczasowej. Dnia 30 czerwca 2014. zostało złożone przez pełnomocnika w osobie ojca Wnioskodawcy we właściwym dla Wnioskodawcy Urzędzie Skarbowym zawiadomienie, że Wnioskodawca opuścił Polskę. W związku z zatrudnieniem w ZEA Wnioskodawca będzie zobowiązany do opłacania tam wszystkich należnych podatków i składek, zgodnie z prawem ZEA. Z uwagi na charakter pracy konieczne będzie przebywanie przez podatnika w ZEA na stałe, możliwe są krótkie wyjazdy służbowe, np. do Iraku, ale praca jest i będzie świadczona przez Wnioskodawcę na terytorium ZEA.

Dnia 14 czerwca 2014 r. Wnioskodawca uzyskał wizę rezydencką w ZEA. Wyjazd do Zjednoczonych Emiratów Arabskich związany jest z zamiarem stałego tam pobytu Wnioskodawcy. Dla celów realizacji w ZEA obowiązków zawodowych Wnioskodawca zameldował się w hotelu. Koszty wynajęcia mieszkania w Abu Dhabi są porównywalne z kosztem pobytu w hotelu, dlatego też Wnioskodawca na razie nie planuje wynajmować mieszkania. Wnioskodawca posiada dowód osobisty wystawiony przez odpowiednie władze ZEA.

W świetle przedstawionych faktów należy stwierdzić, że nastąpiła zmiana miejsca zamieszkania Wnioskodawcy, który przebywał w 2014 r. w ZEA powyżej 183 dni.

Wnioskodawca jest żonaty i ma trójkę dzieci, jednakże przed jakimś czasem, na długo przed wyjazdem Wnioskodawcy do ZEA, nastąpił rozpad jego małżeństwa. Od dłuższego czasu Wnioskodawca nie prowadził wspólnego gospodarstwa z żoną. W dniu 11 października 2013 r. została na podstawie aktu notarialnego ustanowiona rozdzielność majątkowa pomiędzy małżonkami. Żona nie zdecydowała się na wyjazd wraz z Wnioskodawcą do ZEA. W styczniu 2014 r. Wnioskodawca złożył pozew o rozwód, co jednoznacznie przesądziło o przeniesieniu ośrodka interesów życiowych i gospodarczych Wnioskodawcy z Polski do ZEA, zarówno w wymiarze zawodowym, jak i osobistym, mimo że jego małżonka nie zdecydowała się na wyjazd. Do czasu wyjazdu do ZEA w 2014 r. Wnioskodawca pracował w spółce polskiej. Od 12 czerwca Wnioskodawcy udzielono rocznego urlopu bezpłatnego ze spółki polskiej. Wnioskodawca najprawdopodobniej będzie składał wniosek o przedłużenie tego urlopu. Miejscem pracy Wnioskodawcy w 2014 r. (od czerwca 2014 r. do chwili obecnej) jest Abu Dhabi, Zjednoczone Emiraty Arabskie.

Koszty wynagrodzenia w ZEA ponosi wyłącznie spółka z siedzibą w ZEA. Wynagrodzenie w ZEA jest wypłacane przez pracodawcę, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim Państwie, oraz wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie (w rozumieniu art. 5 umowy o unikaniu wzajemnego opodatkowania między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Zjednoczonych Emiratów Arabskich). Miejscem zamieszkania Wnioskodawcy w 2014 r. od 4 czerwca 2014 r. do chwili obecnej jest Abu Dhabi, Zjednoczone Emiraty Arabskie.

Wnioskodawca jest współwłaścicielem kamienicy w Polsce i czerpie dochody z najmu mieszczących się w kamienicy lokali. W jednym z mieszkań w tej kamienicy jest zameldowany Wnioskodawca, jednakże mieszkanie to jest obecnie wynajmowane osobom trzecim na podstawie pisemnej długoterminowej umowy najmu. Ponadto Wnioskodawca jest wraz z żoną współwłaścicielem w części ułamkowej mieszkania w Polsce, na zakup którego zaciągnął kredyt, który obecnie spłaca. W mieszkaniu tym mieszka żona Wnioskodawcy wraz z dziećmi. Żona ponosi koszty eksploatacji mieszkania. Wnioskodawca jest też współwłaścicielem wraz z żoną dwóch samochodów osobowych, które są zarejestrowane na Wnioskodawcę w Polsce. Z samochodów tych korzysta żona Wnioskodawcy, która ponosi koszty ich eksploatacji.

W 2014 r. Wnioskodawca był do dnia 4 czerwca 2014 r. − tj. do czasu przeniesienia interesów życiowych i gospodarczych do ZEA − rezydentem podatkowym w Polsce (chociaż już w dniach 29 stycznia 2014 do 20 lutego 2014 przebywał w ZEA na podstawie delegacji od polskiego pracodawcy). Począwszy od czerwca 2014 r. Wnioskodawca uzyskuje dochody z tytułu wynagrodzenia za pracę wyłącznie na terytorium ZEA. W następnych latach Wnioskodawca planuje uzyskiwać dochody z tytułu wynagrodzenia za pracę również wyłącznie na terytorium ZEA. W 2014 r. od 4 czerwca 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. (i w następnych latach) Wnioskodawca jest i będzie rezydentem podatkowym wyłącznie w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Wnioskodawca w najbliższych miesiącach zamierza złożyć stosowne dokumenty celem wystawienia certyfikatu rezydencji przez odpowiednie władze ZEA.

W 2014 r. centrum interesów życiowych Wnioskodawcy znajduje się i będzie znajdowało się w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Tam Wnioskodawca prowadzi życie towarzyskie, ma przyjaciół, poza pracą spędza czas aktywnie, poświęcając się swoim hobby (jazda terenowa na motorze, regularne treningi enduro i kurs nurkowania). Urlop wypoczynkowy, którego udzielił mu pracodawca − spółka z siedzibą w ZEA, Wnioskodawca spędził z dziećmi, jednakże nie w Polsce a w Gruzji (14-24 sierpnia 2014 r.).

W 2014 r. ośrodek interesów gospodarczych Wnioskodawcy mieści się w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Miejsce położenia źródeł dochodu Wnioskodawcy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony znajduje się obecnie wyłącznie w ZEA. Od chwili wyjazdu do ZEA Wnioskodawca nie przyjechał do Polski nawet na krótko, choć kilkudniowy pobyt pod koniec roku 2014 nie jest wykluczony.

Wnioskodawca nie posiadał i nie posiada obywatelstwa Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Obywatelstwo w Zjednoczonych Emiratach Arabskich przysługuje jedynie osobom urodzonym w ZEA pochodzenia arabskiego i posiada je ok. 20% ludności, ok. 80 % ludności stanowią cudzoziemcy z 160 państw bez możliwości uzyskania obywatelstwa bez względu na to, jak długo przebywają i pracują w ZEA. Posiadanie obywatelstwa nie warunkuje w żaden sposób kwestii rezydencji podatkowej. Bez względu na obywatelstwo osoby zatrudnione w ZEA podlegają przepisom podatkowym prawa miejscowego.

Dokonując rocznego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2014 r. Wnioskodawca będzie miał do rozliczenia dochody z pracy uzyskane w Polsce − za okres nie przekraczający 183 dni w roku podatkowym − ust. 2a umowy, oraz w ZEA, gdzie będzie przebywał powyżej 183 dni w roku podatkowym. Dochody uzyskane przez Wnioskodawcę w Polsce − do czasu wyjazdu do ZEA − tj. wynagrodzenie za część 2014 r. były wypłacane i rozliczane w formie zaliczek przez dotychczasowego pracodawcę, tj. spółkę polską (w ramach nieograniczonego obowiązku podatkowego) w Polsce.

Dochody uzyskane w ZEA, gdzie Wnioskodawca będzie przebywał powyżej 183 dni w roku podatkowym 2014, (tak samo najprawdopodobniej w latach kolejnych) są wypłacane przez spółkę z ZEA i zostaną rozliczone zgodnie z prawem miejscowym w ramach nieograniczonego obowiązku podatkowego w ZEA.

Z uzupełnienia wniosku wynika, że Wnioskodawca w 2014 r. posiadał miejsce zamieszkania w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Na chwilę obecną nie otrzymał jeszcze certyfikatu rezydencji podatkowej ZEA.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy Wnioskodawca powinien rozliczyć w Polsce dochody, uzyskane z tytułu wynagrodzenia za pracę w 2014 r.?
Czy w zeznaniu podatkowym za 2014 r. Wnioskodawca powinien wykazać jedynie przychody uzyskane z tytułu wynagrodzenia za pracę świadczoną w Polsce, do połowy czerwca 2014 r. (do momentu rozpoczęcia urlopu wypoczynkowego Wnioskodawcy) czy też powinien wykazać w nim przychody uzyskane z tytułu pracy świadczonej na terenie Zjednoczonych Emiratów Arabskich począwszy od czerwca 2014 r.?

W 2014 r. Wnioskodawca do czasu wyjazdu do ZEA osiągał dochód wyłącznie w Polsce i w zeznaniu rocznym za 2014 r. Wnioskodawca powinien rozliczyć − w Polsce − tylko dochody z umowy o pracę uzyskane w Polsce za okres od dnia 1 stycznia 2014 r. do dnia 12 czerwca 2014 r. oraz dochody uzyskane z najmu lokali położonych w Polsce od dnia 1 stycznia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2014 r. według stawki właściwej dla osiągniętego wyłącznie w Polsce dochodu − bez uwzględnienia do wyliczenia stawki dochodu uzyskanego po wyjeździe do ZEA, który z uwagi na przeniesienie w trakcie 2014 r. ośrodka interesów życiowych i gospodarczych do ZEA, zgodnie z art. 15 umowy Polska zwolni od opodatkowania. W zeznaniu podatkowym składanym w Polsce za 2014 rok Wnioskodawca nie jest obowiązany wykazać swoich dochodów z umowy o pracę uzyskanych na terytorium ZEA.

Wnioskodawca przywołał treść art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i wskazał, że zgodnie z art. 4a ustawy, powyższe przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska.

Wnioskodawca zaznaczył, że przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie − podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania, kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP.

Przez „centrum interesów osobistych” należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczna, polityczna, kulturalna, obywatelska, przynależność do organizacji/klubów, uprawianie hobby, itp. Z kolei „centrum interesów gospodarczych” to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe itd.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium RP centrum interesów życiowych.

Uznanie osoby fizycznej za osobę mająca miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy, nie przesądza o uznaniu tej osoby, za osobę podlegającą w Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a, 2b ustawy stosuje się bowiem z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Ocena czy podatnik podlega w Rzeczypospolitej Polskiej ograniczonemu czy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu powinna być dokonana w każdym przypadku indywidualnie z uwzględnieniem postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W przedmiotowej sprawie będą miały zastosowanie przepisy umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Zjednoczonych Emiratów Arabskich w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w Abu Zabi dnia 31 stycznia 1993 r. (Dz.U z 1994 r., Nr 81, poz. 373).

Wnioskodawca przywołując art. 4 ust. 1 i ust. 3 ww. umowy wskazał, że definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się zatem bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przy tym wskazać należy, że według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, że osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki czas. Zgodnie z Komentarzem, istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały.

Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania, Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.

Do dnia 4 czerwca 2013 r., tj. do czasu przeniesienia ośrodka interesów życiowych i gospodarczych do ZEA, Wnioskodawca był rezydentem podatkowym w Polsce. W związku z powyższym, Wnioskodawca spełnia warunek, określony w art. 3 ust. 1a pkt 1 ustawy, pozwalający uznać, że w okresie oddelegowania do pracy w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, tj. od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia 30 czerwca 2013 r. Wnioskodawca posiadał miejsce zamieszkania w Polsce w związku z posiadaniem centrum interesów życiowych i gospodarczych w tym kraju, a zatem podlegał w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. podlegał obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów z uwzględnieniem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Natomiast od dnia 4 czerwca 2014 r., biorąc pod uwagę fakt, że ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi łączą/będą łączyć Wnioskodawcę ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze oraz uwzględniając zapisy umowy zawartej między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Zjednoczonych Emiratów Arabskich w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, stwierdzić należy, że od dnia 1 lipca 2013 r., czyli od momentu rozpoczęcia pracy w spółce w ZEA oraz przeniesienia ośrodka interesów życiowych, Wnioskodawca w tym okresie posiada/będzie posiadał miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w ZEA. Od czerwca 2014 r. do chwili obecnej, poza krótkim urlopem w Gruzji, Wnioskodawca przebywa na stałe w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.

Zatem, zgodnie z art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dnia 4 czerwca 2014 r. do dnia 31 grudnia 2014 r. (o ile zmianie nie ulegnie stan faktyczny i prawny), Wnioskodawca podlega/będzie podlegał w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. podlega/będzie podlegał obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Przywołując art. 15 ust. 1 i ust. 2 umowy między Polską a ZEA, Wnioskodawca wskazał, że w świetle powyższych przepisów, należy stwierdzić, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. umowy, wynagrodzenie osoby mającej miejsce zamieszkania w Polsce podlega opodatkowaniu tylko w Polsce, chyba że praca wykonywana jest na terytorium Zjednoczonych Emiratów Arabskich. W takim przypadku dochód ten może być opodatkowany zarówno w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, jak i w państwie rezydencji, czyli w Polsce.

Natomiast art. 15 ust. 2 umowy określa wyjątek od powyższej zasady, zgodnie z którym wynagrodzenie podlega opodatkowaniu wyłącznie w państwie rezydencji, czyli w Polsce, o ile łącznie zostaną spełnione określone w tym artykule warunki. Niespełnienie któregokolwiek z tych warunków powoduje, że wynagrodzenie podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 15 ust. 1 Konwencji, czyli w państwie, w którym praca jest wykonywana (w Zjednoczonych Emiratach Arabskich) oraz w państwie miejsca zamieszkania podatnika (w Polsce).

Natomiast jak wynika z opisanego stanu faktycznego oraz przyszłego w okresie od dnia 4 czerwca 2014 r. do dnia 31 grudnia 2014 r. i w latach kolejnych − w okresie posiadania miejsca zamieszkania dla celów podatkowych w Zjednoczonych Emiratach Arabskich − Wnioskodawca uzyskuje i będzie uzyskiwał dochody z tytułu świadczenia pracy wyłącznie na terenie Zjednoczonych Emiratów Arabskich. W tym czasie na terenie Polski uzyskuje i będzie uzyskiwał wyłącznie dochody z najmu położonych w Polsce lokali.

Wobec powyższego, wynagrodzenie osiągnięte w okresie do dnia 4 czerwca 2014 r. na podstawie umowy o pracę w spółce polskiej Wnioskodawca zobowiązany jest wykazać w zeznaniu rocznym za 2014 r. wraz z innymi dochodami (np. z umowy najmu) uzyskanymi w roku podatkowym podlegającymi łączeniu z danym źródłem przychodu.

Natomiast Wnioskodawca nie ma obowiązku rozliczania w Polsce dochodów uzyskanych z tytułu umowy o pracę w spółce w Zjednoczonych Emiratach Arabskich oraz składania zeznania podatkowego za okres od dnia 4 czerwca 2014 r. do dnia 31 grudnia 2014 r., tj. od momentu posiadania miejsca zamieszkania dla celów podatkowych w ZEA i podlegania w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Natomiast art. 3 ust. 2a cytowanej ustawy stanowi, że osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do art. 3 ust. 2b ww. ustawy, za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości, w tym ze sprzedaży takiej nieruchomości.

Zatem, rozstrzygające znaczenie w przedmiotowej sprawie ma ustalenie miejsca zamieszkania Wnioskodawcy.

Definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie – podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Przez „centrum interesów osobistych” należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczną, polityczną, kulturalną, obywatelską, przynależność do organizacji/klubów, uprawiane hobby itp. Z kolei „centrum interesów gospodarczych” to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe itd.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunek ten stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium RP centrum interesów życiowych.

Uznanie osoby fizycznej za osobę mająca miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy, nie przesądza o uznaniu tej osoby, za osobę podlegającą w Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Ocena, czy podatnik podlega w Rzeczypospolitej Polskiej ograniczonemu czy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu powinna być dokonana w każdym przypadku indywidualnie z uwzględnieniem postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdzie umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Zjednoczonych Emiratów Arabskich w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzona w Abu Zabi w dniu 31 stycznia 1993 r. (Dz.U. z 1994 r. Nr 81, poz. 373).

Na podstawie art. 4 ust. 1 umowy, określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze.

Zgodnie z art. 4 ust. 3 ww. umowy, jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba fizyczna może być uznana za mającą miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to jej status będzie określony według następujących zasad:

i. osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania. Jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona silniejsze powiązania osobiste lub gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);
ii. jeżeli nie można ustalić, w którym Umawiającym się Państwie osoba ma ośrodek interesów życiowych, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Umawiających się Państw, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym zwykle przebywa;
iii. jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, to będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, którego jest obywatelem;
iv. jeżeli jest ona obywatelem obu Umawiających się Państw lub nie jest obywatelem żadnego z nich, właściwe władze Umawiających się Państw rozstrzygną zagadnienie w drodze wzajemnego porozumienia.

Dla potrzeb dokonania interpretacji ww. przepisów, należy sięgnąć do Komentarza do Modelowej Konwencji OECD. Przedtem, jednak wyjaśnienia wymaga, że głównym celem Modelowej Konwencji OECD jest umożliwienie rozwiązywania w sposób jednolity najczęściej występujących problemów w zakresie międzynarodowego prawnego podwójnego opodatkowania. Zgodnie z zaleceniami Rady OECD, państwa członkowskie przy zawieraniu lub rewizji dwustronnych konwencji powinny stosować się do Modelowej Konwencji i do interpretacji zawartej w Komentarzu do tej Konwencji. Postanowienia Konwencji zyskały powszechne (światowe) uznanie wyrażające się włączaniem ich do większości dwustronnych umów. Wiele umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, które zawarła Polska z innymi krajami została sporządzona w zgodzie z postanowieniami Modelowej Konwencji OECD, w tym umowa zawarta między Polską i Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi.

Według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, że osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki czas. Zgodnie z Komentarzem, istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały. Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania, Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.

Tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak i brzmienie Komentarza do niej zostały wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień. Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast, jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca, obywatel Polski, podjął w 2014 r. zatrudnienie w Zjednoczonych Emiratach Arabskich (ZEA) na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony ze spółką z siedzibą w ZEA jako pracodawcą. Faktyczny wyjazd do Zjednoczonych Emiratów Arabskich na stałe nastąpił 4 czerwca 2014 r. − od tego czasu do chwili obecnej pobyt stały Wnioskodawcy był w ZEA.

Wyjazd do Zjednoczonych Emiratów Arabskich związany jest z zamiarem stałego tam pobytu Wnioskodawcy. Dla celów realizacji w ZEA obowiązków zawodowych Wnioskodawca zameldował się w hotelu. Wnioskodawca jest żonaty i ma trójkę dzieci. W dniu 11 października 2013 r. została na podstawie aktu notarialnego ustanowiona rozdzielność majątkowa pomiędzy małżonkami. Żona nie zdecydowała się na wyjazd wraz z Wnioskodawcą do ZEA. W styczniu 2014 r. Wnioskodawca złożył pozew o rozwód.

Do czasu wyjazdu do ZEA w 2014 r. Wnioskodawca pracował w spółce polskiej. Od 12 czerwca Wnioskodawcy udzielono rocznego urlopu bezpłatnego ze spółki polskiej. Miejscem pracy Wnioskodawcy w 2014 r. (od czerwca 2014 r. do chwili obecnej) są Zjednoczone Emiraty Arabskie. Koszty wynagrodzenia w ZEA ponosi wyłącznie spółka z siedzibą w ZEA. Miejscem zamieszkania Wnioskodawcy w 2014 r. od dnia 4 czerwca 2014 r. do chwili obecnej są Zjednoczone Emiraty Arabskie.

Począwszy od czerwca 2014 r. Wnioskodawca uzyskuje dochody z tytułu wynagrodzenia za pracę wyłącznie na terytorium ZEA. Wnioskodawca w najbliższych miesiącach zamierza złożyć stosowne dokumenty celem wystawienia certyfikatu rezydencji przez odpowiednie władze ZEA.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Zjednoczonych Emiratów Arabskich, z uwzględnieniem postanowień artykułów 15, 20 i 21 płace, uposażenia i inne podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca jest tam wykonywana, to osiągane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Jak wynika z treści art. 15 ust. 2 umowy, bez względu na postanowienia ustępu 1, wynagrodzenia, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, wykonywanej w drugim Umawiającym się Państwie, podlegają opodatkowaniu tylko w pierwszym Państwie, jeżeli:

odbiorca przebywa w drugim Państwie przez okres lub okresy nie przekraczające łącznie 183 dni w danym roku podatkowym, i
wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim Umawiającym się Państwie, oraz
wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Umawiającym się Państwie.

W świetle powyższych przepisów należy stwierdzić, że zgodnie z art. 15 ust. 1 umowy polsko - arabskiej, wynagrodzenie osoby mającej miejsce zamieszkania w Polsce podlega opodatkowaniu w Polsce, chyba, że praca wykonywana jest na terytorium Zjednoczonych Emiratów Arabskich. W takim przypadku, dochód ten może być opodatkowany zarówno w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, jak i w państwie rezydencji, czyli w Polsce.

Natomiast ust. 2 tego przepisu, określa wyjątek od powyższej zasady, zgodnie z którym takie wynagrodzenie podlega opodatkowaniu wyłącznie w państwie rezydencji, czyli w Polsce, o ile łącznie zostaną spełnione określone w tych artykułach warunki. Niespełnienie któregokolwiek z tych warunków powoduje, że wynagrodzenie podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w ust. 1 tego artykułu, czyli w państwie, w którym praca jest wykonywana (w Zjednoczonych Emiratach Arabskich) oraz w państwie miejsca zamieszkania (w Polsce).

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. umowy dochody osiągane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z majątku nieruchomego (włączając dochody z eksploatacji gospodarstwa rolnego lub leśnego), położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Postanowienia ustępu 1 stosuje się do dochodu pochodzącego z bezpośredniego użytkowania, najmu, jak również każdego innego rodzaju użytkowania majątku nieruchomego (art. 6 ust. 3 cyt. umowy).

Zgodnie z powyżej wyrażonymi zasadami, państwo miejsca położenia majątku nieruchomego dysponuje pełnym prawem do nakładania podatku na dochody z niego uzyskiwane przez osoby będące rezydentami innych państw.

Jednocześnie należy podkreślić, że prawo państwa, w którym majątek nieruchomy jest położony do nałożenia podatku na dochód uzyskiwany z nieruchomości ma zawsze pierwszeństwo przed prawem państwa rezydencji.

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny i powołane przepisy prawa podatkowego, należy zauważyć, że do dnia 4 czerwca 2014 r., tj. do czasu przeniesienia ośrodka interesów życiowych i gospodarczych do ZEA, Wnioskodawca był rezydentem podatkowym w Polsce. W związku z powyższym, Wnioskodawca spełnia warunek, określony w art. 3 ust. 1a pkt 1 ustawy, pozwalający uznać, że do dnia 4 czerwca 2014 r. Wnioskodawca posiadał miejsce zamieszkania w Polsce w związku z posiadaniem centrum interesów życiowych i gospodarczych w tym kraju, a zatem podlegał w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. podlegał obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów z uwzględnieniem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Natomiast od dnia 4 czerwca 2014, biorąc pod uwagę fakt, że ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi łączą Wnioskodawcę ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze oraz uwzględniając zapisy umowy zawartej między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Zjednoczonych Emiratów Arabskich w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, Wnioskodawca posiada miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w ZEA. W tym bowiem państwie – jak wynika z wniosku – Wnioskodawca pozostaje z zamiarem stałego pobytu, uzyskuje dochody wypłacane przez spółkę z ZEA, które zostaną rozliczone zgodnie z prawem miejscowym w ramach nieograniczonego obowiązku podatkowego w ZEA, ponadto Wnioskodawca przebywał w 2014 r. w ZEA powyżej 183 dni.

Zatem Wnioskodawca, począwszy od 4 czerwca 2014 r., tj. od czasu przeniesienia ośrodka interesów życiowych (centrum interesów osobistych i gospodarczych) do Zjednoczonych Emiratów Arabskich posiadać będzie miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w ZEA. W Polsce podlegać będzie ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu określonemu w art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Wobec powyższego, wynagrodzenie osiągnięte w okresie do dnia 4 czerwca 2014 r. na podstawie umowy o pracę u polskiego pracodawcy Wnioskodawca zobowiązany będzie wykazać w zeznaniu rocznym za 2014 r. wraz z innymi dochodami, tj. z umowy najmu uzyskanymi w roku podatkowym podlegającymi łączeniu z danym źródłem przychodu.

Należy również zauważyć, że od 4 czerwca 2014 r. do opodatkowania dochodów uzyskiwanych przez Wnioskodawcę z umowy najmu zastosowanie znajdą postanowienia art. 6 umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Zjednoczonych Emiratów Arabskich, a zatem dochód z najmu będzie również podlegał opodatkowaniu w Polsce.

Natomiast Wnioskodawca nie ma obowiązku rozliczania w Polsce dochodów uzyskanych z tytułu umowy o pracę u pracodawcy w Zjednoczonych Emiratach Arabskich oraz składania w związku z tymi dochodami zeznania podatkowego za okres od dnia 4 czerwca 2014 r. do dnia 31 grudnia 2014 r. i lata następne, tj. od momentu posiadania miejsca zamieszkania dla celów podatkowych w ZEA i podlegania w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin