Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB1/415-793/14-4/AA
z 5 listopada 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 sierpnia 2014 r. (data wpływu 5 sierpnia 2014 r.), uzupełnionym w dniach 8 i 22 października 2014 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

• możliwości amortyzacji zakupionego samochodu – jest prawidłowe,
• kosztów uzyskania przychodów:
  • w części dotyczącej możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków z tytułu spłaty raty kapitałowej kredytu – jest nieprawidłowe,
  • w pozostałej części – jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 5 sierpnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości amortyzacji zakupionego samochodu oraz w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Dnia 1 grudnia 2011 r. Wnioskodawca rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej pod firmą „(…) Doradztwo Prawne” (jest zarejestrowany w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej). Zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności Gospodarczej przeważającą działalnością wykonywaną przez Wnioskodawcę jest działalność prawnicza (69.10.Z).

Tego samego dnia (tj. 1.12.2011 r.) Wnioskodawca zawarł na czas nieokreślony umowę współpracy o stałe świadczenie usług prawniczych z Kancelarią Radców Prawnych sp. partnerska, zarejestrowaną w Krajowym Rejestrze Sądowym. Ww. współpraca wymaga od Wnioskodawcy dużej i coraz większej mobilności, poczynając od samej konieczności dojazdu do siedziby kancelarii, poprzez chociażby dojazdy do sądów, czy urzędów w celu zastępstwa prawnego Klientów w postępowaniach, czy też przeglądania i analizowania akt tychże postępowań. W ramach ww. współpracy m.in. Wnioskodawca uczestniczy w rozprawach zastępując radców prawnych (miesięcznie w wymiarze ok. kilku takich spraw), w tym odbywających się poza miastem - co wiąże się z koniecznością wyjazdów poza miasto. Z uwagi na to, że Wnioskodawca zdobył już pewną wiedzę i umiejętności oraz że jest aplikantem radcowskim III roku, jest coraz częściej proszony o zastępstwo procesowe, także poza miastem zamieszkania. Otrzymuje takie propozycje także od prawników z innych miast, którym korzystniej jest skorzystać z jego usługi polegającej na świadczeniu zastępstwa prawnego przed sądem w innym mieście, niż samemu jechać kilka godzin w jedną stronę. Dla Wnioskodawcy to możliwość zdobywania środków utrzymania siebie i rodziny i rozwijania prowadzonej działalności gospodarczej. Jednak Wnioskodawca doszedł do takiego momentu, gdzie coraz częściej musi odrzucać zlecenia, odmawia propozycji nawet bardzo korzystnych finansowo zastępstw prawnych, bo nie może sobie pozwolić na częste opuszczanie Kancelarii i dojazd komunikacją publiczną, który z uwagi na brak korelacji połączeń, długie interwały pomiędzy kursami autobusów i bardzo długi czas dojazdu, tylko z uwagi na to, że zajęłoby to (zajmuje) prawie cały roboczo-dzień. Przykładowo, aby dojechać do B. na godz. 9:00 na rozprawę i mieć zapas czasu większy niż 10-15 min. trzeba wyjechać z A. autobusem po godz. 6-tej, a powrót jest możliwy ok. godz. 12-tej, a jeśli rozprawa się przedłuży - nawet po 14-tej (podczas gdy samochodem do tego miasta jedzie się ok. 50 min., jest to ok. 48 km odległości).

W przyszłym roku Wnioskodawca ma szansę zostać radcą prawnym, będzie musiał rozszerzyć swoją działalność gospodarczą, aby się utrzymać (kancelarie preferują zatrudnianie aplikantów), do tego potrzebuje kontaktów zawodowych, stałych zleceń. Dzięki mobilności Zainteresowany może lepiej zadbać o utrzymanie dotychczasowych zleceń oraz o poszerzenie ich palety. Ponadto z dniem 1 grudnia 2011 r. nastąpiło przekształcenie podmiotowe umowy zawartej dnia l lutego 2011 r. przez Wnioskodawcę jako osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej ze Stowarzyszeniem, zarejestrowaną w Krajowym Rejestrze Sądowym. Obecnie, na mocy aneksu z 1 grudnia 2011 r., stronami ww. umowy są Stowarzyszenie oraz Wnioskodawca, prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą „(…) Doradztwo Prawne” (czyli Wnioskodawca). W ramach wskazanej umowy Wnioskodawca wykonuje przede wszystkim czynności związane z doradztwem prawnym - udziela listownie i drogą elektroniczną porad i informacji, tzw. obywatelskich, tj. porad na podstawie obowiązujących przepisów prawa przy wykorzystaniu dostępnych publikacji naukowych i orzecznictwa, a także, co jest niezbędne przy usługach tego rodzaju, wykonuje czynności administracyjne w postaci prowadzenia dokumentacji spraw, bieżącego wypełniania kart klientów Biura Porad Obywatelskich oraz bieżącego uzupełniania elektronicznej bazy danych. W lutym 2014 r. Wnioskodawca zawarł kolejną umowę ze Stowarzyszeniem, której przedmiotem jest m.in. koordynacja realizowanego przez Stowarzyszenie we współpracy z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej projektu, w ramach tej drugiej umowy udziela porad klientom w siedzibie stowarzyszenia oraz koordynuje pracę zespołu doradców udzielających porad w różnych punktach miasta, spotyka się z przedstawicielami Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, odpowiada za prowadzenie dokumentacji, którą trzeba dostarczać do Lidera Projektu.

Wszystkie ww. wskazane czynności, podejmowane we współpracy ze Stowarzyszeniem pozostają w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej (zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności Gospodarczej) i wymagają dużej mobilności. Wynika to z kwestii zarówno dojazdu do siedziby Stowarzyszenia, jak i częstokroć zaistnienia konieczności załatwienia pewnych spraw poza tą siedzibą, np. w siedzibie lidera projektu.

Ponadto w najbliższym czasie z uwagi na uzyskanie przez Stowarzyszenie dotacji na dodatkowy projekt poradniczy Wnioskodawca będzie mógł zostać zatrudniony przy doradztwie osobom mieszkającym na terenie powiatu, ale poza obszarem Miasta, ale wyjazdu na ok. 3 godzinne dyżury muszą być sprawne i dopasowane do godzin otwarcia punktów poradniczych, a nie do godzin kursowania komunikacji publicznej. Dzięki samochodowi Wnioskodawca może liczyć na ww. zatrudnienie i wykonywanie go w taki sposób, aby nie zabrakło czasu na prawidłowe wykonywanie pracy dla ww. Kancelarii (ww. wyjazdy do ok. kilku dodatkowych wyjazdów w miesiącu na porady). W sierpniu 2014 r. Wnioskodawca planuje zakup samochodu marki Skoda (samochód został zamówiony, Wnioskodawca czeka na jego odbiór i zawarcie umowy sprzedaży), jako pojazdu niezbędnego przy wykonywaniu działalności gospodarczej.

Samochód zostanie nabyty na własność przy wykorzystaniu kredytu na ten cel. Samochód będzie wykorzystywany zarówno do działalności gospodarczej (dojazdy do klientów, partnerów gospodarczych - kancelarie, podmioty obsługiwane), sądów i urzędów, gdzie będzie wykonywane zastępstwo prawne, jak i do celów prywatnych. Wnioskodawca dodaje, że z uwagi na dojazdy do klientów poza siedzibą Stowarzyszenia. Doradcy pracujący na rzecz Stowarzyszenia dysponują komputerami przenośnymi i przenośnymi drukarkami, które wraz z papierem do drukarki, drukowanymi przepisami (nie wszędzie działa bezprzewodowy Internet) wymagają przewiezienia, co z uwagi na ilość i ciężar tych przedmiotów jest trudne. Dodatkowo jest to tym bardziej trudne dla Wnioskodawcy z uwagi na to, że choruje na nadczynność tarczycy (docelowo będzie miał najprawdopodobniej usuniętą tarczycę, nie wie kiedy to nastąpi, ale to „wpędzi” go w niedoczynność, a jedno i drugie schorzenie obniżają możliwości fizyczne). Nadto w wyniku nadczynności tarczycy bardzo łatwo się Wnioskodawca przegrzewa, poci co jest nie tylko niekomfortowe, ale nie przystoi w zawodzie Zainteresowanego, odpychające dla Klientów i kontrahentów. Po wyjściu z autobusu komunikacji publicznej nie prezentuje się „najlepiej”, krótko mówiąc, samochód (wcale nie luksusowy, ale jeden z tańszych na rynku, z osiągniętym rabatem i kupiony na kredyt) jest niezbędny także z uwagi na ww. po to, by móc korzystać z klimatyzacji, co ułatwia podróż przy takim schorzeniu.

Zakup samochodu wiąże się z koniecznością ponoszenia przez Wnioskodawcę kosztów - przede wszystkim tych związanych ze spłatą zaciągniętego na jego zakup kredytu oraz oprocentowaniem tegoż kredytu, jak i kosztów eksploatacyjnych, tj. kosztów ubezpieczenia pojazdu, benzyny, wymiany części, zakupu opon czy też innych części potrzebnych, naprawy pojazdu etc.

Wyżej wskazane opłaty Wnioskodawca zamierza uiszczać samodzielnie z przychodów uzyskanych z prowadzonej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy ww. nowy samochód przeznaczony zarówno do celów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą jak i do celów prywatnych można zaliczyć do środków trwałych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych, a co się z tym wiąże - czy koszty ponoszone na spłatę kredytu zaciągniętego na zakup tego samochodu, tj. rata kapitałowa oraz rata odsetkowa mogą zostać zakwalifikowane jako koszty uzyskania przychodów w ramach prowadzonej działalności gospodarczej?
2. Czy w przypadku samochodu przeznaczonego zarówno do celów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, jak i do celów prywatnych, koszty ponoszone w związku z eksploatacją zakupionego samochodu, tj. m.in. koszty ubezpieczenia pojazdu, koszty zakupu benzyny, wymiany części, w tym zakup opon, koszty naprawy samochodu, mogą zostać zakwalifikowane jako koszty uzyskania przychodu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na podstawie dokumentów wystawionych zgodnie z prawem przez podmiot, na rzecz którego opłacane są te koszty, np. polisy ubezpieczeniowej, czy też faktur VAT za m.in. ww. rzeczy?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do pytania nr 1, w przypadku samochodu przeznaczonego zarówno do celów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą jak i do celów prywatnych, koszty ponoszone w związku z eksploatacją zakupionego samochodu, tj. m.in. koszty ubezpieczenia pojazdu, koszty zakupu benzyny, wymiany części, w tym opon, naprawy samochodu stanowią koszt uzyskania przychodu i podlegają w całości zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu.

Natomiast w odniesieniu do pytania nr 2, Wnioskodawca uważa, że samochód w opisanym stanie (tzw. wykorzystanie mieszane) można zaliczyć do środków trwałych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych, a co za tym idzie możliwe jest również zaliczanie w koszt uzyskania przychodu rat kredytu zaciągniętego na zakup tego samochodu (kapitałowej i odsetkowej).

Zakwalifikowanie ww. kosztów, które Wnioskodawca będzie ponosił, jako kosztów uzyskania przychodu z działalności gospodarczej jest prawidłowe, gdyż w tym przypadku są to koszty ponoszone w celu zachowania i zabezpieczenia obecnych przychodów oraz w celu osiągnięcia nowych przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwanej w dalszej części wniosku ustawą). Nie stoi powyższemu na przeszkodzie fakt, iż samochód ten zadeklarowany będzie jako zarówno służący do celów związanych z działalnością gospodarczą, jak i do celów prywatnych.

Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawca wskazuje na treść art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tejże ustawy. Zauważyć należy, że ze względu na mnogość różnego rodzaju działalności mogących przynosić przychód, ustawodawca nie wprowadził enumeratywnego katalogu kosztów, poprzestawszy na generalnym wskazaniu, że kosztami uzyskania przychodu są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, jak również w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy. Na szeroki zakres komentowanej regulacji zwrócił uwagę Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 czerwca 1998 r., sygn. akt SA/Bk 556/97, publ. LEX nr 35977), wskazując, że przepis art. 22 ust. 1 ustawy z 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ustanawia regułę bardzo pojemną, bowiem z zasady każdy wydatek celowo poniesiony z zamiarem uzyskania przychodu powinien być uznany za koszt uzyskania tego przychodu, jeżeli tylko nie został wyłączony przez ustawę.

W oparciu o lakoniczną definicję zawartą w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych doktryna prawa podatkowego oraz judykatura wypracowały ogólne przesłanki, których zaistnienie umożliwia zaliczenie wydatku do kosztów podatkowych. W zasadzie wątpliwości nie budzi przesłanka „nie wymienienia kosztu w art. 23 ustawy”, wskazuje się jednakże, że dodatkowo muszą być zachowane dalsze istotne cechy, takie jak bezpośredni związek kosztu z prowadzoną działalnością, którego to kosztu poniesienie miało lub mogło mieć bezpośredni wpływ na wielkość osiągniętego przychodu dla danego rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej (tak też: Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 20 lutego 2001 r., III SA 3269/99, LEX nr 784494). Zwraca się również uwagę na to, że pomiędzy dokonaniem kosztu a możliwością uzyskania przychodu musi zaistnieć związek przyczynowy. Zauważa się przy tym, że istnieją jednak sytuacje, w których ów związek przyczynowo-skutkowy nie jest wyraźny. Należy je rozwiązywać w oparciu o zasadę zdrowego rozsądku, a każda sytuacja wymaga odrębnego potraktowania (tak też Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 16 grudnia 1999 r., SA/Bk 1619/98, LEX nr 39745). Podobnie należy stwierdzić, że pomiędzy poniesieniem kosztu a możliwością zabezpieczenia bądź zachowania źródła przychodów powinien istnieć związek przyczynowy (tak też: A. Bartosiewicz, R. Kubacki (w) Komentarz do art. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, LEX 2010).

W świetle powyższych uwag zauważyć należy, że wyżej wymienione wydatki ponoszone w związku z zakupem przez Wnioskodawcę samochodu (raty kredytu, koszty związane z eksploatacją pojazdu), są niezbędne aby zachować obecne przychody jak i osiągać w przyszłości kolejne. Samochód, tak jak wyżej wskazano umożliwia dojazd na miejsce wykonywania działalności, zarówno do siedzib partnerów gospodarczych, jak i do sądów oraz urzędów, z czym immanentnie wiąże się działalność. W sytuacji, w jakiej się natomiast obecnie znajduje Wnioskodawca niezbędnym jest zaciągniecie kredytu w celu zakupienia samochodu. Również wszelkie koszty związane z eksploatacją pojazdu są niezbędne, aby móc z niego korzystać zgodnie z jego przeznaczeniem. Tym samym koszty te mają bezpośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zwrócić należy uwagę, że przeważającą działalnością którą Wnioskodawca wykonuje jest działalność prawnicza (PKD nr 69.10.Z), poprzez działalność przeważającą należy natomiast rozumieć te rodzaje aktywności gospodarczej, które są kluczowe dla firmy - służą generowaniu zysków. Zgodnie z polską klasyfikacją działalności gospodarczej kategoria działalności prawniczej dzieli się na podklasy obejmujące reprezentowanie interesów jednej strony przeciw drugiej stronie przed sądem lub innym ciałem orzekającym, prowadzone przez adwokatów, radców prawnych lub pod ich nadzorem, doradztwo i reprezentowanie w sprawach cywilnych i karnych oraz w przypadku sporów pracowniczych, doradztwo prawne i ogólne konsultacje, przygotowywanie dokumentów prawnych w zakresie: statutów, umów, porozumień i innych dokumentów związanych z prowadzeniem firm, dokumentacji patentowej i praw autorskich, przygotowywanie innych dokumentów prawnych, np. testamentów, pełnomocnictw a także działalność notariuszy, komorników, sędziów polubownych, rzeczników patentowych, radców prawnych, mediatorów sądowych.

A.Bartosiewicz i R. Kubacki we wskazanym już wyżej komentarzu do art. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyjaśniają, że sformułowanie „w celu osiągnięcia przychodów” interpretowane jest jako cecha działania (poniesienia) wydatków, które obiektywnie rzecz biorąc, mogło (a nawet powinno) przynieść przychód. Nie ma tutaj znaczenia to, czy w istocie z danym wydatkiem wiązało się powstanie przychodu, lecz to, czy dany wydatek powinien był - zgodnie z wiedzą i zamierzeniem podatnika - przynieść przychód. Koszt poniesiony w celu osiągnięcia przychodu to taki koszt, z którego poniesieniem z dużym prawdopodobieństwem wiązać się powinien przychód. Koszty poniesione w celu uzyskania przychodów to te, które zostały poniesione z zamiarem uzyskania przychodu. Ten zamiar, cel musi być, po pierwsze, obiektywnie możliwy (realny), zaś po drugie - istniejące okoliczności faktyczne muszą wskazywać na to, że dany wydatek w istocie mógł podatnikowi pozwolić na przewidywanie osiągnięcia przychodów. Wnioskodawca podkreśla, że także w orzecznictwie nie pozostawia wątpliwości fakt, że koszty których poniesienie mogło mieć wpływ na wielkość osiąganych przychodów są kosztami uzyskania przychodu. Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 listopada 1992 r., sygn. akt SA/Po 1393/92 (publ. ONSA 1993/4/101), nie będzie kosztem uzyskania przychodu taki wydatek, który oceniany w sposób obiektywny, nie może prowadzić do osiągnięcia przychodów, ani też nie może mieć wpływu na uzyskiwany przychód bądź jego źródło. (...) Ustawa tylko w sposób ogólny określa wydatki mogące stanowić koszty uzyskania przychodów. Pozwala to zatem na wyprowadzenie wniosku, że podatnik ma możliwość odliczenia wszelkich faktycznie poniesionych kosztów, pod tym jednak warunkiem, iż wykaże ich bezpośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a zatem że ich poniesienie miało lub mogło mieć bezpośredni wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Związek, o którym wyżej była mowa, ma przy tym charakter przyczynowo-skutkowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu (tak też: Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 29 listopada 1994 r., SA/Wr 1242/94, publ. ONSA 1996/1/11). Nadto podkreśla się w orzecznictwie, że dany wydatek musi mieć charakter celowy. Jak bowiem trafnie zauważa Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 24 kwietnia 1996 r., SA/Gd 2959/94 (publ. Pr. Gosp. 1997/1/31), ustawodawca wyraźnie powiązał koszty uzyskania przychodów z celem osiągnięcia przychodów. Cel ten musi być zatem widoczny, a ponoszone koszty winny go bezpośrednio realizować lub co najmniej winny zakładać jako realny. Zgodnie więc z obowiązującym stanem prawnym należy przyjąć, że kosztem uzyskania przychodu nie będzie jedynie taki wydatek, który, oceniany w sposób obiektywny, nie może prowadzić do osiągnięcia przychodów, ani też nie może mieć wpływu na uzyskiwany przychód bądź jego źródło.

Powyższe zasady zaliczania wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów są utrwalone w orzecznictwie sądowym, jak też pozostają w zgodzie z poglądami nauki prawa podatkowego. Podsumowując więc, wydatki związane z eksploatacją samochodu, jak i ponoszone w związku ze spłatą rat kredytu zaciągniętego na zakup tego samochodu stanowić będą koszty uzyskania przychodów na zasadach ogólnych, a więc gdy istnieje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy poniesionym wydatkiem a osiąganym przychodem. Nie zmienia tego faktu deklaracja „mieszanego” użytkowania samochodu, nie chodzi przecież nawet o faktyczne użytkowanie pojazdu do celów prywatnych, a o przyznanie, że istnieje taka możliwość. W wyjaśnieniach ministerialnych wskazano, że za wykorzystywanie „mieszane” należy rozumieć, że w odniesieniu do pojazdu wykorzystywanego w działalności gospodarczej istnieje możliwość jego użycia również do celów niezwiązanych z tą działalnością np. do celów prywatnych. Wystarczy przy tym możliwość nawet tylko jednorazowego użycia pojazdu do celów prywatnych, aby uznać, że pojazd może być wykorzystywany w sposób „mieszany”.

W świetle powyższych uwag, Wnioskodawca wskazuje, co następuje:

1. 1. Przede wszystkim zakupiony samochód umożliwi wykonanie większej liczby czynności zarobkowych w ciągu dnia, z uwagi na szybszy, dogodniejszy dojazd w miejsce wykonywania tych czynności - czy to do siedziby partnerów gospodarczych, czy też do urzędów i sądów. Wnioskodawca zaznacza przy tym, iż w ramach współpracy z Kancelarią Radców Prawnych otrzymuje wynagrodzenie liczone za godzinę realnie wykonywanej pracy. Skrócenie więc okresu dojazdu do siedziby Kancelarii czy też nieskrępowane porami jazdy komunikacji miejskiej poruszanie się po terytorium miasta w celu np. dojazdu do urzędu, aby przeglądnąć akta, czy też dojazdu do Klienta, pozwoli uzyskać realny przychód.
2. 2. Zakupiony samochód umożliwi Wnioskodawcy uczestnictwo w charakterze zastępstwa prawnego w większej ilości rozpraw, w tym przede wszystkim odbywających się poza miastem. W chwili obecnej - bez samochodu, obecność Zainteresowanego na tychże rozprawach, a tym samym przychód związany z tą formą zastępstwa prawnego, uzależniony jest w głównej mierze od komunikacji międzymiastowej.
   Są bowiem miasta, do których po prostu Wnioskodawca nie jest w stanie dotrzeć na wyznaczoną godzinę rozprawy z uwagi na brak połączeń komunikacyjnych. A nawet jeżeli dojazd ten jest możliwy, to zawsze zajmuje dużo więcej czasu niż dojazd samochodem, a przede wszystkim wymusza wyjazd i powrót o określonych porach (w których z reguły jest duża rozpiętość czasowa), co uniemożliwia praktycznie w danym dniu wykonywanie już innych zarobkowych czynności związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, a tym samym znacząco wpływa na przychód. Przykładowo korzystając z komunikacji międzymiastowej dojazd na rozprawę wymaga częstokroć poświęcenia całego dnia pracy, co wynika z rozkładów jazdy środków komunikacji.
3. Ponadto, samochód przyczyni się do utrzymania dotychczasowych kontrahentów i zdobycia nowych z uwagi na kwestie wizerunkowe - w szczególności związane z chorobą tarczycy utrudniającą podróżowanie w przegrzanych autobusach, czy pociągach i nieestetyczny i niehigieniczny stan odzieży po podróży.
   
   

Wnioskodawca zwraca przy tym uwagę, iż zastępstwo prawne jest w przypadku działalności jednym z istotniejszych źródeł przychodów. Same usługi w zakresie doradztwa prawnego nie przyniosłoby wymiernego dochodu. Obecnie osób, które ukończyły wyższe studia prawnicze, proponujących usługi w zakresie doradztwa prawnego jest wiele. Powstają także strony internetowe (…), gdzie zainteresowana osoba może uzyskać poradę prawną, której udzielają osoby posiadające wiedzę specjalistyczną, w tym radcowie prawni. Duża konkurencja na rynku i ogromna ilość osób kończących co roku studia prawnicze powoduje, że dostęp do doradztwa prawnego jest powszechny a ceny za tego typu usługi spadają. Poza tym w większości przypadków poszukiwane są jednak podmioty, które poprowadzą sprawę przed odpowiednim organem. Wnioskodawca podkreśla, że z uwagi na wspomnianą już wyżej dużą konkurencję na rynku usług prawniczych potencjalni klienci mają duży wybór i poszukują usług w jak największym stopniu profesjonalnych i zaspokajających ich potrzeby - w tym szukają prawnika, który bez ograniczeń jest w stanie poprowadzić ich sprawy, niezależnie przed jakim sądem/urzędem są one prowadzone. Ponadto rynek jest mocno eksploatowany, co wymusza poszukiwanie klientów poza terytorium miasta, a często i dojazd do nich. Sytuacja na rynku będzie się zaś pogarszać, gdyż od roku akademickiego 2014/2015 zaczyna na Uniwersytecie funkcjonować Wydział Prawa.

Również w ramach współpracy ze Stowarzyszeniem mobilność jest kwestią kluczową, istnieje bowiem konieczność dojazdu do siedziby Stowarzyszenia w określonych porach, gdzie udzielane są porady. Jako natomiast koordynator projektu częstokroć Wnioskodawca musi poruszać się w obrębie miasta, podpisując umowy czy załatwiając jakieś kwestie w siedzibie Lidera projektu. Ponadto, jak już wskazano w stanie faktycznym, w przyszłości Wnioskodawca może pozyskać kolejne źródło przychodów w postaci udzielania porad na terytorium województwa, z uwagi na ciągły wzrost liczby mobilnych punktów porad w ramach działalności tego Stowarzyszenia, do tego zaś niezbędny jest samochód.

Konkludując, z przedstawionych w niniejszym wniosku uwag bezspornie wynika, że koszty poniesione w związku z zakupem samochodu (raty kredytu oraz koszty eksploatacyjne) są wydatkami celowymi. Przede wszystkim pozwolą zachować obecne źródła przychodów (wynikające ze stałej współpracy z kancelarią radców prawnych oraz Stowarzyszeniem), zarazem zwiększając ten przychód (m.in. poprzez możliwość uczestnictwa w większej ilości rozpraw, w tym poza miastem, bez konieczności poświęcania na to całego dnia pracy) jak i poszerzyć zakres świadczonych usług, umożliwiając pełne świadczenie usług wyznaczonych przez przedmiot działalności, a ponadto pozwolą uzyskać nowe źródła przychodów (poprzez uzyskiwanie opisywanych już w niniejszym wniosku zleceń na zastępstwo substytucyjne od radców prawnych lub adwokatów, pozyskiwanie osobistych Klientów, zawarcie nowej umowy ze Stowarzyszeniem o świadczenie porad na terytorium województwa). Samochód osobowy stanowi więc narzędzie pracy, bez którego prowadzenie większości inicjatyw gospodarczych jest wręcz niemożliwe. Zauważyć tym samym należy, ze zostały spełnione przesłanki pozytywne uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu określone w art. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie została zaś spełniona negatywna przesłanka wymieniona w tym przepisie, wydatki te nie zostały bowiem wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się natomiast do możliwości zaliczenia samochodu, który Wnioskodawca zakupi do środków trwałych i dokonywania od niego odpisów amortyzacyjnych, Zainteresowany zauważa, iż w myśl przepisów podatkowych środki trwałe to stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania: budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, maszyny, urządzenia i środki transportu, inne przedmioty o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu. Przepisy ustaw o podatkach dochodowych dla uznania samochodu za środek trwały nie wymagają przy tym, aby był wykorzystywany w całości dla potrzeb firmy. Mówią jedynie „o wykorzystywaniu przez podatnika na potrzeby związane z działalnością gospodarczą”. Zakupiony przez Wnioskodawcę w przyszłości samochód, zadeklarowany zarówno do celów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą jak i do celów prywatnych można ująć jako środek trwały i dokonywać od niego odpisów amortyzacyjnych, bez konieczności podejmowania żadnych innych czynności (np. prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu).

W tym stanie rzeczy, biorąc pod uwagę prowadzoną działalność wyżej szczegółowo omówioną oraz przytoczone w niniejszym wniosku argumenty, stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe i zasługuje na pełną aprobatę. Stanowisko to zostało również potwierdzone na podstawie informacji uzyskanych w Krajowej Informacji Podatkowej (telefonicznie) w miesiącu lipcu 2014 r.

Ponadto uzupełniając swoje stanowisko Wnioskodawca wskazał, że 28 sierpnia 2014 r. Pan (…), działając w imieniu Ministra Finansów, odpowiadając na interpelacje nr 27342, zajął stanowisko zbieżne z przedstawionym w złożonych wnioskach, stwierdzając, że jeżeli samochód osobowy spełnia definicję środka trwałego (art. 22a ustawy PIT, art. 16a ustawy CIT), podatnik ma prawo wprowadzić go do ewidencji środków trwałych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych niezależnie od tego, w jakiej części (100% czy 50%) odliczył VAT przy zakupie tego samochodu. Wyjaśnić przy tym należy, że biorąc pod uwagę literalne brzmienie art. 22a ust. 1 ustawy PIT (odpowiednio art. 16a ust. 1 ustawy CIT), ustawa nie wymaga, by dany składnik majątku był wykorzystywany wyłącznie na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, jako warunek zaliczenia go do środków trwałych i dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Należy więc przyjąć za Naczelnym Sądem Administracyjnym, że „(…) wykładnia art. 22a ust. 1 oraz art. 23a pkt 1 u.p.d.o.f. nie daje podstaw do przyjęcia, że z uprawnienia do dokonywania odpisów nie mogą korzystać podatnicy wykorzystujący środki trwałe poza potrzebami związanym z prowadzoną działalnością gospodarczą również do innych celów. Brak możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych dotyczy wyłącznie podatników niewykorzystujących w ogóle tych środków na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. (…) zasadniczym warunkiem dokonywania odpisów amortyzacyjnych jest faktyczne wykorzystywanie środka trwałego na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą (…). Funkcjonalnie wystarczające jest wykazanie związku używania określonego środka trwałego z prowadzeniem działalności gospodarczej w taki sposób, ze dany środek służy przede wszystkim tejże działalności. Z przyczyn prakseologicznych ustawa nie wymaga ani wykazania, ani zaistnienia wyłączności takiego związku. Przy ustaleniu głównego celu wykorzystania środka trwałego jego osobiste i uboczne wykorzystywanie przez podatnika lub członków jego rodziny nie jest wystarczającym powodem wyłączenia (ibidem, s. 557)” – wyrok z dnia 29 stycznia 2009 r., sygn. akt II FSK 1470/07.

Wnioskodawca podkreśla, że nie zmienia stanowiska wyrażonego we wniosku o wydanie interpretacji, a jedynie rozszerza argumentację prawną o nowe okoliczności.

Dla ułatwienia w zapoznaniu się z ww. odpowiedzią na interpelację poselską w załączeniu Wnioskodawca przesyła treść całej odpowiedzi na interpelację, podkreślając iż w pełni popiera ona przedstawione w złożonym wniosku stanowisko.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:

• możliwości amortyzacji zakupionego samochodu jest prawidłowe,
• kosztów uzyskania przychodów:
  • w części dotyczącej możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków z tytułu spłaty raty kapitałowej kredytu jest nieprawidłowe,
  • w pozostałej części jest prawidłowe.
  
  

Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny związku z prowadzoną działalnością winno wynikać, iż poniesiony wydatek obiektywnie może się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła. Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów winien, w myśl powołanego przepisu spełniać łącznie następujące warunki:

• pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• być właściwie udokumentowany.
  
  

Decydującym czynnikiem pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów jest zatem poniesienie go w celu osiągnięcia przychodu, przy czym każdy wydatek poza wyraźnie wskazanym w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem adekwatnego związku z przychodami i racjonalności działania dla osiągnięcia przychodu. Przy kwalifikowaniu poniesionych wydatków, należy wziąć pod uwagę ich celowość oraz potencjalną możliwość przyczynienia się wydatku do osiągnięcia przychodu, a także racjonalność wydatków, to znaczy ich adekwatność do rzeczywistych potrzeb i zakresu prowadzonej działalności oraz konieczność ich poniesienia dla osiągnięcia przychodu. Przepisy prawa nie ograniczają możliwości zakupu na potrzeby działalności gospodarczej różnych środków transportu osobowego.

W celu prawidłowego zakwalifikowania do kosztów, wydatków poniesionych z tytułu spłaty rat kapitałowych należy wskazać na treść art. 23 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów m.in. wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów) (…).

Odnosząc się natomiast do wydatków związanych ze spłatą odsetek od kredytu należy powołać się na treść art. 23 ust. 1 pkt 32 ww. ustawy, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). Z kolei art. 23 ust. 1 pkt 33 ww. ustawy stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek, prowizji i różnic kursowych od pożyczek (kredytów) zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji.

Z powyższych przepisów wynika jednoznacznie, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wyłącznie wydatków z tytułu odsetek od kredytu, nie przewiduje natomiast możliwości zaliczenia do tych kosztów spłaty rat kapitałowych kredytu.

W konsekwencji, wydatki z tytułu spłaty rat kapitałowych ww. kredytu nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, co wynika bezpośrednio z treści cytowanego art. 23 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zauważyć przy tym należy, że kredyt jest neutralny podatkowo (jego udzielenie nie generuje przychodu, a spłata nie stanowi kosztów uzyskania przychodów), co wynika (jest konsekwencją) jego zwrotnego charakteru.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków z tytułu spłaty raty kapitałowej kredytu uznano za nieprawidłowe.

Zgodnie natomiast z treścią art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
3. inne przedmioty

− o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

W myśl art. 22g ust. 3 ww. ustawy, za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.

Jak wynika z informacji przedstawionych we wniosku Wnioskodawca zamierza zaliczyć zakupiony samochód osobowy do środków trwałych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych.

Zatem samochód po ustaleniu wartości początkowej wprowadzony powinien być do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a kosztem podatkowym będą dokonywane odpisy amortyzacyjne. Koszty uzyskania przychodów stanowią zasadniczo również wydatki związane z eksploatacją tego samochodu (np. koszty benzyny, wymiana części, zakup opon, koszty naprawy samochodu), ponieważ są one związane ze środkiem trwałym i tym samym ponoszone w celu uzyskania przychodu. Niemniej jednak w każdym indywidualnym przypadku, zdaniem organu należy mieć na uwadze treść art. 22 ust. 1 ustawy, a zatem ponoszone wydatki związane z eksploatacją samochodu wprowadzonego do ewidencji środków trwałych powinny być faktycznie poniesione oraz racjonalnie uzasadnione.

Ponadto należy wyjaśnić, że wydatki związane ze samochodem osobowym, który będzie zarówno wykorzystywany na potrzeby działalności gospodarczej jak i do celów prywatnych będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodów w jego działalności, wyłącznie w tej części w jakiej związane one będą z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą.

W takiej części w jakiej wydatki będą związane z wykorzystywaniem samochodu do celów prywatnych nie będą spełniać podstawowej przesłanki uznania ich za koszty uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, tj. nie będą miały związku z przychodami uzyskiwanymi z tej działalności ani z zachowaniem lub zabezpieczeniem tego źródła przychodu.

Jednocześnie należy wskazać, że w sytuacji kiedy przedmiotowy samochód zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych – wartość odsetek zapłaconych do dnia wprowadzenia samochodu do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zwiększy jego wartość początkową i może być kosztem uzyskania przychodów wyłącznie poprzez odpisy amortyzacyjne. Natomiast odsetki od kredytu, które zostaną naliczone i zapłacone po dniu wprowadzenia środka trwałego do ewidencji środków trwałych, mogą zostać zaliczone bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów.

Odnosząc się natomiast do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków związanych z ubezpieczeniem ww. samochodu osobowego wskazać należy, że zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 47 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20.000 euro, przeliczona na złote według kursu sprzedaży walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia w wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia.

Przepis ten ogranicza wysokość kosztów w części dotyczącej składek na ubezpieczenie samochodu, które można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, ponoszonych w związku z używaniem samochodu w działalności gospodarczej.

Zatem koszty związane z ubezpieczeniem komunikacyjnym tego samochodu mogą stanowić bezpośrednio koszty uzyskania przychodów, jednakże z tym wskazaniem, że są kosztem w wysokości nieprzekraczającej części ustalonej w proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20.000 euro do wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków sądów administracyjnych tut. Organ informuje, że w myśl zasady wyrażonej w art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.) zostały one wydane w indywidualnych sprawach i dotyczą wyłącznie tych spraw, w których zapadły.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.