Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/415-488/14/ASz
z 9 września 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) − Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 9 czerwca 2014 r. (data wpływu do Biura − 9 czerwca 2014 r.), uzupełnionym w dniu 26 sierpnia 2014 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi z tytułu wychowywania dzieci – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 czerwca 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi z tytułu wychowywania dzieci.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych pismem z 18 sierpnia 2014 r. znak: IBPB II/1/415-488/14/ASz wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu26 sierpnia 2014 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni sprawuje opiekę nad swoimi małoletnimi wnukami od 4 marca 2013 r. Postanowieniem sądu Wnioskodawczyni została ustanowiona rodziną zastępczą tymczasową.

Wnioskodawczyni wskazała, że zgodnie z art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od podatku dochodowego, obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską,
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

Zgodnie z pkt 3 Wnioskodawczyni skorzystała za 2013 r. z ulgi prorodzinnej. Urząd skarbowy nakazał jej zwrot ww. ulgi, ponieważ pobrał ją ojciec biologiczny dzieci, co zdaniem Wnioskodawczyni było niezgodne z ww. przepisami.

Ulgę Wnioskodawczyni zwróciła w dniu 3 czerwca 2014 r.

Wnioskodawczyni wskazała, że ojciec dzieci ma ograniczoną władzę rodzicielską i powinien z ulgi skorzystać tylko do dnia 4 marca 2013 r., ponieważ od tego dnia dzieci zostały powierzone pod opiekę Wnioskodawczyni – zgodnie z decyzją sądu.

Z uzupełnienia wniosku wynika, że sąd udzielił zabezpieczenia poprzez umieszczenie dzieci w rodzinie zastępczej tymczasowo − na czas trwania postępowania. Postępowanie jeszcze nie zostało zakończone.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na podstawie postanowienia sądu i przebywania dzieci w rodzinie zastępczej od dnia 4 marca 2013 r. Wnioskodawczyni ma prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej?

Wnioskodawczyni uważa, że ma prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej od 4 marca 2013 r., ponieważ od tego dnia sprawuje opiekę nad wnukami.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

W myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1.jednego małoletniego dziecka - kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, jeżeli dochody podatnika:

1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2.dwojga małoletnich dzieci - kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na każde dziecko.

3.trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota stanowiąca:

1. 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
2. 1/4 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na trzecie dziecko,
3. 1/3 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na czwarte i każde kolejne dziecko.
   
   

Stosownie do art. 27f ust. 2a ustawy, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W świetle art. 27f ust. 2c ww. ustawy odliczenie, o którym mowa w ust. 1 nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
2. wstąpiło w związek małżeński.
   
   

Na podstawie art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
   
   

Jak wynika z art. 27f ust. 7 cyt. ustawy podatkowej, przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Podkreślenia wymaga fakt, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania. Wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe nie stanowią standardu prawnego, lecz są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach je konstytuujących. Tak więc, przepisy regulujące prawo do ulgi winny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni sprawuje opiekę nad swoimi małoletnimi wnukami od 4 marca 2013 r. Postanowieniem sądu Wnioskodawczyni została ustanowiona rodziną zastępczą tymczasową.

Wnioskodawczyni skorzystała za 2013 r. z ulgi prorodzinnej. Urząd skarbowy nakazał jej zwrot ww. ulgi, ponieważ pobrał ją ojciec biologiczny dzieci. Wnioskodawczyni wskazała, że ojciec dzieci ma ograniczoną władzę rodzicielską.

Z uzupełnienia wniosku wynika, że sąd udzielił zabezpieczenia w ten sposób, że na czas trwania postępowania umieścił małoletnie dzieci tymczasowo w rodzinie zastępczej.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego należy zauważyć, że instytucja rodziny zastępczej określona została w przepisach ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2012 r., poz. 788 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 109 § 2 pkt 5 ww. Kodeksu sąd opiekuńczy może w szczególności zarządzić umieszczenie małoletniego w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka albo w instytucjonalnej pieczy zastępczej albo powierzyć tymczasowo pełnienie funkcji rodziny zastępczej małżonkom lub osobie, niespełniającym warunków dotyczących rodzin zastępczych, w zakresie niezbędnych szkoleń, określonych w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

Stosownie do art. 112¹ § 1 ww. Kodeksu, obowiązek i prawo wykonywania bieżącej pieczy nad dzieckiem umieszczonym w pieczy zastępczej, jego wychowania i reprezentowania w tych sprawach, a w szczególności w dochodzeniu świadczeń przeznaczonych na zaspokojenie jego potrzeb, należą do rodziny zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka albo kierującego placówką opiekuńczo-wychowawczą, regionalną placówką opiekuńczo-terapeutyczną lub interwencyjnym ośrodkiem preadopcyjnym. Pozostałe obowiązki i prawa wynikające z władzy rodzicielskiej należą do rodziców dziecka. Przepisu § 1 nie stosuje się, jeżeli sąd opiekuńczy postanowił inaczej – § 2 art. 112¹ ww. ustawy.

W myśl art. 112⁴ cyt. Kodeksu dziecko umieszcza się w pieczy zastępczej do czasu zaistnienia warunków umożliwiających jego powrót do rodziny albo umieszczenia go w rodzinie przysposabiającej.

Uregulowania prawne w zakresie rodzin zastępczych zostały zawarte także w Rozdziale II Działu III ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2013 r. poz. 135, z późn. zm.).

W myśl art. 32 ust. 1 ww. ustawy piecza zastępcza jest sprawowana w przypadku niemożności zapewnienia dziecku opieki i wychowania przez rodziców.

Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu, z zastrzeżeniem ust. 2 oraz art. 58 ust. 1 i art. 103 ust. 2 tej ustawy – art. 35 ust. 1 cyt. ustawy.

Przenosząc powołane przepisy na grunt rozpatrywanej sprawy, należy zwrócić uwagę na fakt, że w analizowanym stanie faktycznym Wnioskodawczyni została ustanowiona rodziną zastępczą tymczasową. Zatem sąd tytułem zabezpieczenia opieki nad małoletnimi dziećmi, na czas trwania postępowania, wydał jedynie postanowienie o czasowym umieszczeniu dzieci w rodzinie zastępczej w osobie Wnioskodawczyni do czasu zakończenia postępowania.

Należy zauważyć, że umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej występuje w sytuacji, gdy rodzice dziecka nie zapewniają dziecku właściwej opieki rodzicielskiej.

Zgodnie z powołanym powyżej art. 109 § 2 pkt 5 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego sąd opiekuńczy może m.in. powierzyć tymczasowo pełnienie funkcji rodziny zastępczej małżonkom lub osobie, niespełniającym warunków dotyczących rodzin zastępczych, w zakresie niezbędnych szkoleń, określonych w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

Z powyższych przepisów wynika, że czym innym jest umieszczenie małoletnich dzieci w rodzinie zastępczej a czym innym powierzenie pełnienia funkcji rodziny zastępczej tymczasowo.

Z powołanego powyżej art. 27f pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że podatnik ma prawo odliczyć ulgę z tytułu wychowywania dzieci na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej m.in. na podstawie orzeczenia sądu. Zatem tylko w sytuacji pełnienia funkcji rodziny zastępczej a nie tymczasowej rodziny zastępczej, podatnik będzie spełniał warunki do skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Skoro w przedstawionym stanie faktycznym sąd umieścił małoletnie dzieci w tymczasowej rodzinie zastępczej w osobie Wnioskodawczyni do czasu zakończenia postępowania, to nie można uznać, że Wnioskodawczyni pełni funkcję rodziny zastępczej. Tym samym Wnioskodawczyni nie mogła skorzystać z ulgi prorodzinnej za 2013 r.

Stanowisko Wnioskodawczyni należało zatem uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w ..., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.