Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB2/436-109/14-2/KK
z 14 listopada 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 18 sierpnia 2014 r. (data wpływu 21 sierpnia 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych umowy darowizny – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 sierpnia 2014 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn oraz podatku dochodowego od osób fizycznych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej. W spółce jest dwóch wspólników tj. Wnioskodawca i drugi wspólnik. Każdy ze wspólników posiada udział w zyskach w wysokości 50%. Elementami majątku wspólnego wspólników wykorzystywanymi w działalności gospodarczej spółki cywilnej jest m.in. 106 wyodrębnionych lokali użytkowych wraz z prawem użytkowania wieczystego (dalej: nieruchomości). Nieruchomości zostały zakupione przez wspólników na zasadzie współwłasności łącznej, działających przez spółkę cywilną i zostały ujęte jako składniki majątkowe spółki cywilnej. Wspólnicy planują zawarcie umowy darowizny, na mocy której 106 nieruchomości zostanie przekazanych z majątku wspólnego wspólników, objętego umową spółki cywilnej, do ich majątków odrębnych, przy czym wspólnicy nabędą udział ułamkowy w nieruchomości odpowiadający udziałowi w zyskach spółki cywilnej, tj. po 50 %. Ze względu na fakt, że przedmiotem darowizny są nieruchomości, umowa darowizny, zostanie zawarta w formie aktu notarialnego. Wnioskodawca wskazuje, że zastosowanie wyżej opisanej konstrukcji prawnej wynika z faktu, że co do zasady, nie jest możliwe przeniesienie nieruchomości z majątku wspólnego wspólników objętego umową spółki cywilnej do ich majątków odrębnych w inny sposób, bez rozwiązania spółki cywilnej. W wyniku dokonanej darowizny, nieruchomości przestaną być przedmiotem współwłasności łącznej, a staną się przedmiotem współwłasności w częściach ułamkowych, odpowiadających udziałowi w zyskach spółki cywilnej tj. po 50 %.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy dokonanie darowizny, w wyniku której 106 nieruchomości zostanie przekazane z majątku wspólnego wspólników objętego umową spółki cywilnej do ich majątku odrębnego, przy czym Wnioskodawca nabędzie udział ułamkowy w każdej nieruchomości, odpowiadający jego udziałowi w zyskach spółki cywilnej, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?
2. Czy dokonanie darowizny, w wyniku której 106 nieruchomości zastanie przekazane z majątku wspólnego wspólników objętego umową spółki cywilnej do ich majątku odrębnego, przy czym Wnioskodawca nabędzie udział ułamkowy w każdej nieruchomości, odpowiadający jego udziałowi w zyskach spółki cywilnej, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
   
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie Nr 1, dotyczące podatku od spadków i darowizn. W zakresie pytania Nr 2, dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonanie darowizny, w wyniku której każda ze 106 nieruchomości zostanie przekazana z majątku wspólnego wspólników objętego umową spółki cywilnej do ich majątku odrębnego, przy czym Wnioskodawca nabędzie udział ułamkowy w każdej nieruchomości odpowiadający jego udziałowi w zyskach spółki cywilnej, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

W obowiązujących przepisach prawa brak zakazu przeniesienia przez wspólników spółki cywilnej własności składników majątkowych wchodzących w skład ich majątku wspólnego do majątku odrębnego. Możliwość taka zastała potwierdzona m.in. w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2007 r. (sygn….), zgodnie z którym: „W przypadku zawiązania spółki prawa cywilnego funkcjonują równolegle obok siebie odrębne masy majątkowe należące do poszczególnych wspólników oraz spółki (wspólność łączna wspólników), przy czym ustawa nie wyklucza przesunięć majątkowych pomiędzy tymi masami. Zakazu takich przesunięć nie można też wyprowadzić z istoty spółki cywilnej, czy też szerzej z istoty stosunku zobowiązaniowego”. Podobnie przyjął Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 11 maja 2004 r., (…), gdzie stwierdził, że „nie jest kwestionowana możliwość dokonywania przesunięć majątkowych pomiędzy poszczególnymi masami majątkowymi: z majątku odrębnego do majątku wspólnego, a także z majątku wspólnego do majątków odrębnych (lub majątku odrębnego).”

Z uwagi na powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, zawarcie umowy darowizny opisane w poniższym wniosku jest prawnie dopuszczalne.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega m.in. nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium RP lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium RP tytułem darowizny.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym nie dojdzie do nabycia przez Wnioskodawcę własności nieruchomości. Spółka cywilna nie jest podmiotem prawa.

Zgodnie z art. 860 Kodeksu cywilnego, spółka jest umową, na mocy której strony zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Zatem, spółka cywilna nie posiada swojego majątku, a majątek określany potocznie jako majątek spółki cywilnej, jest objęty współwłasnością łączną wspólników. Biorąc pod uwagę, że w wyniku zawarcia umowy darowizny Wnioskodawca uzyska udział w każdej nieruchomości odpowiadający jego udziałowi w zyskach spółki, nie dojdzie do zwiększenia kwoty majątku Wnioskodawcy, ani zmniejszenia zobowiązań Wnioskodawcy, lecz jedynie do zmiany rodzaju współwłasności nieruchomości ze współwłasności łącznej, jako elementu majątku spółki cywilnej, na współwłasność w częściach ułamkowych. W opisanej sytuacji, brak jest zatem elementu nabycia skutkującego przysporzeniem w majątku Wnioskodawcy i nie zachodzi okoliczność, która determinuje powstanie obowiązku w podatku od spadków i darowizn. Udziały wspólników nie zmienią się.

Wnioskodawca wskazuje, że takie samo stanowisko zostało wyrażone w analogicznej sytuacji w interpretacji indywidualnej Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 24 czerwca 2011 r. (sygn. ITPB2/436-47/11/TJ).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r., Nr 93, poz. 768, z późn. zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Ponadto, zgodnie z art. 1 ust. 2 ww. ustawy, podatkowi od spadków i darowizn podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Należy mieć na uwadze, że katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią jedyne przypadki podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.

Art. 5 ww. ustawy stanowi, że obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Jak wynika z wyżyj cytowanego art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in.: darowizny.

Na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje - przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Ponieważ ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji umowy darowizny, to należy posiłkować się przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121), regulującymi sprawy zobowiązań.

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Jednocześnie, jak stanowi art. 889 Kodeksu nie stanowią darowizny następujące bezpłatne przysporzenia:

1. gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami kodeksu;
2. gdy kto zrzeka się prawa, którego jeszcze nie nabył albo które nabył w taki sposób, że w razie zrzeczenia się prawo jest uważane za nie nabyte.
   
   

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej. W spółce jest dwóch wspólników tj. Wnioskodawca i drugi wspólnik. Każdy ze wspólników posiada udział w zyskach w wysokości 50%. Elementami majątku wspólnego wspólników wykorzystywanymi w działalności gospodarczej spółki cywilnej jest m.in. 106 wyodrębnionych lokali użytkowych wraz z prawem użytkowania wieczystego (dalej: nieruchomości). Nieruchomości zostały zakupione przez wspólników na zasadzie współwłasności łącznej, działających przez spółkę cywilną i zostały ujęte jako składniki majątkowe spółki cywilnej. Wspólnicy planują zawarcie umowy darowizny, na mocy której 106 nieruchomości zostanie przekazanych z majątku wspólnego wspólników, objętego umową spółki cywilnej, do ich majątków odrębnych, przy czym wspólnicy nabędą udział ułamkowy w nieruchomości odpowiadający udziałowi w zyskach spółki cywilnej, tj. po 50 %. Ze względu na fakt, że przedmiotem darowizny są nieruchomości, umowa darowizny, zostanie zawarta w formie aktu notarialnego. W wyniku dokonanej darowizny, nieruchomości przestaną być przedmiotem współwłasności łącznej, a staną się przedmiotem współwłasności w częściach ułamkowych, odpowiadających udziałowi w zyskach spółki cywilnej tj. po 50 %.

We wniosku Wnioskodawca jednoznacznie wskazał, że przeniesienie majątku wspólnego wspólników spółki objętego umową spółki cywilnej do ich majątków odrębnych, nastąpi tytułem umowy darowizny.

Podnieść należy, że organ interpretacyjny udziela interpretacji tylko co do zakresu sposobu zastosowania ustaw podatkowych, wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych oraz ratyfikowanych umów międzynarodowych, związanych z materią podatkową. Zatem, organ interpretacyjny uprawniony jest jedynie do dokonywania prawnopodatkowej kwalifikacji zdarzeń.

W związku z tym, tutejszy Organ może wskazać jakie przepisy oraz skutki podatkowe związane są z dokonaniem konkretnej czynności, jeśli czynność ta jest jednoznacznie określona i nazwana w przepisach prawa cywilnego. W przedstawionym stanie faktycznym, tutejszy Organ nie ma prawa rozstrzygać, czy miała miejsce darowizna. Organ dokonywałby wówczas kwalifikacji cywilnoprawnej zdarzenia, określonych w kodeksie cywilnym, do czego nie jest uprawniony.

Stosownie do treści art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, darowizna podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Przyjmując za Wnioskodawcą, że przeniesienie majątku wspólnego wspólników spółki, objętego umową spółki cywilnej do ich majątków odrębnych nastąpi tytułem umowy darowizny, to taka umowa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Zauważyć należy również, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.), minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem, wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego. Z tych też względów - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, że niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Wnioskodawcy, nie zaś drugiego wspólnika.

Końcowo – odnosząc się do powołanej we wniosku interpretacji indywidualnej – wskazać należy, że dotyczy ona konkretnej, indywidualnej sprawy podatnika, podjętej w określonym stanie faktycznym. W związku z tym, nie może być ona wiążąca dla organu wydającego interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.