Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-503/14/DSZ
z 13 sierpnia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 13 maja 2014 r. (data wpływu do tut. organu) uzupełnionym pismem z dnia 14 lipca 2014 r. (data wpływu do tut. organu) oraz pismem z dnia 12 sierpnia 2014 r. (data wpływu do tut. organu) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania od Spółdzielni Mieszkaniowej zwrotu wkładu mieszkaniowego – jest:

• nieprawidłowe – w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego;
  
• prawidłowe – w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

W dniu 13 maja 2014 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony w dniu 14 lipca 2014 r. oraz w dniu 12 sierpnia 2014 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania od Spółdzielni Mieszkaniowej zwrotu wkładu mieszkaniowego.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 5 kwietnia 2011 r. zmarł ojciec Wnioskodawczyni (J.K.). W związku z tym zdarzeniem wygasło prawo do spółdzielczego lokatorskiego prawa do mieszkania położonego w T. Wnioskodawczyni podkreśla, że od roku 1965 Jej ojciec dokonywał stosownych wpłat tytułem wkładu mieszkaniowego związanego z ww. spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu.

Wnioskodawczyni informuje również, że opisany lokal nie posiadał zadłużenia kredytowego, jedynie zadłużenie w opłatach mieszkaniowych (czynsz, gaz, itp.).

W terminie do dnia 5 kwietnia 2012 r. Wnioskodawczyni miała m.in. dostarczyć postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym ojcu, w skład którego wchodzi m.in. wkład mieszkaniowy (postanowienie Sądu Rejonowego uprawomocniło się w dniu 23 lutego 2012 r.), wycenę wartości rynkowej lokalu sporządzoną przez rzeczoznawcę majątkowego (operat szacunkowy: wartość 197.598 zł na dzień 1 kwietnia 2012 r.) oraz spłacić zadłużenie ww. lokalu. Ponieważ Wnioskodawczyni nie dokonała spłaty zadłużenia – nie dopełniła również warunków związanych z nabyciem prawa do mieszkania.

W dniu 18 listopada 2011 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa uzyskała wyrok o eksmisję przeciwko Wnioskodawczyni oraz Jej rodzinie (wyrok prawomocny z dnia 18 listopada 2011 r., sygn. akt. ...).

W dniu 20 sierpnia 2012 r. Wnioskodawczyni złożyła zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych – SD-Z2.

W dniu 30 listopada 2012 r. Wnioskodawczyni zdała mieszkanie położone w T. – protokół zdawczo-odbiorczy, lokal po remoncie, bez uwag. Niezależny rzeczoznawca oszacował mieszkanie na 205.000 zł w celu wystawienia przez Spółdzielnię Mieszkaniową na przetarg.

Spółdzielnia Mieszkaniowa ogłosiła przetarg pisemny na lokal położony w T. w dniu 13 grudnia 2012 r., z terminem składania ofert – 9 stycznia 2013 r. We wskazanym terminie nie zgłoszono ani jednej oferty, w związku z czym Spółdzielnia Mieszkaniowa ogłosiła drugi przetarg. W wyniku drugiego przetargu mieszkanie udało się sprzedać za kwotę 185.046,46 zł.

Wnioskodawczyni w dnu 20 marca 2013 r. otrzymała od Spółdzielni Mieszkaniowej rozliczenie mieszkania po odciągnięciu zaległości w opłatach i nominalnej kwoty umorzenia kredytu, kosztów sporządzenia wyceny mieszkania oraz zaliczek na pokrycie rozliczenia c.o. za okres 9-11/2012 r. Ostatecznie, na konto Wnioskodawczyni wpłynęła tytułem zwrotu wkładu po odliczeniach kwota 167.892,40 zł.

Spółdzielnia Mieszkaniowa wystawiła następnie Wnioskodawczyni PIT-8C na kwotę 185.046,46 zł tytułem – zwrot wkładu mieszkaniowego z uwzględnieniem art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawczyni w Urzędzie Skarbowym dowiedziała się, że od powyższej kwoty nie przysługuje Jej zwolnienie, ponieważ nie przeznaczyła otrzymanego zwrotu wkładu na własne cele mieszkaniowe i od spadku nie minęło 5 lat, w związku z czym ciąży na niej obowiązek złożenia PIT-36 i zapłacenia podatku w wysokości 46.685 zł.

Wnioskodawczyni informuje ponadto, iż jest Ona jedynym spadkobiercą po swoim zmarłym ojcu, J.K., a także, że nigdy nie była członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej, jak również, że po śmierci ojca nie nabyła spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu położonego w T., o którym mowa we wniosku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy otrzymana przez Wnioskodawczynię w dniu 20 marca 2013 r. kwota pieniężna wypłacona tytułem zwrotu wkładu mieszkaniowego od spółdzielni mieszkaniowej podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, wypłacona przez spółdzielnię mieszkaniową kwota zwrotu wkładu mieszkaniowego nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych – uważa Ona bowiem, że w niniejszej sprawie zastosowanie znajdzie zwolnienie z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy.

Ponadto Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że okoliczności wskazane Jej w Urzędzie Skarbowym, tj. brak upływu 5 lat oraz brak wydatkowania otrzymanej kwoty na własne cele mieszkaniowe pozostają bez znaczenia dla powyższej oceny – otrzymana przez Nią kwota zwrotu wkładu mieszkaniowego nie stanowi bowiem przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

• nieprawidłowe – w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego;
  
• prawidłowe – w pozostałym zakresie.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. Nr 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z kolei art. 2 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy stanowi, że jej przepisów nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) opodatkowaniem podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. dziedziczenia.

Z kolei zgodnie z art. 922 § 1 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121), prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Z przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej stanu faktycznego wynika, że w dniu 5 kwietnia 2011 r. zmarł ojciec Wnioskodawczyni (J.K.), którego Wnioskodawczyni jest jedyną spadkobierczynią. Do dnia 5 kwietnia 2012 r. Wnioskodawczyni miała m.in. dostarczyć postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym ojcu, w skład którego wchodzi m.in. wkład mieszkaniowy (postanowienie Sądu Rejonowego uprawomocniło się w dniu 23 lutego 2012 r.), wycenę wartości rynkowej lokalu sporządzoną przez rzeczoznawcę majątkowego (operat szacunkowy: wartość 197.598 zł na dzień 1 kwietnia 2012 r.) oraz spłacić zadłużenie ww. lokalu. Ponieważ Wnioskodawczyni nie dokonała spłaty zadłużenia – nie dopełniła również warunków związanych z nabyciem prawa do mieszkania.

W dniu 18 listopada 2011 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa uzyskała wyrok o eksmisję przeciwko Wnioskodawczyni oraz Jej rodzinie. W dniu 30 listopada 2012 r. Wnioskodawczyni zdała mieszkanie położone w T. – protokół zdawczo-odbiorczy, lokal po remoncie, bez uwag. Niezależny rzeczoznawca oszacował mieszkanie na 205.000 zł w celu wystawienia przez Spółdzielnię Mieszkaniową na przetarg. Spółdzielnia Mieszkaniowa ogłosiła przetarg pisemny na lokal położony w T. w dniu 13 grudnia 2012 r., z terminem składania ofert – 9 stycznia 2013 r. We wskazanym terminie nie zgłoszono ani jednej oferty, w związku z czym Spółdzielnia Mieszkaniowa ogłosiła drugi przetarg. W wyniku drugiego przetargu mieszkanie udało się sprzedać za kwotę 185.046,46 zł.

Wnioskodawczyni w dnu 20 marca 2013 r. otrzymała od Spółdzielni Mieszkaniowej rozliczenie mieszkania po odciągnięciu zaległości w opłatach i nominalnej kwoty umorzenia kredytu, kosztów sporządzenia wyceny mieszkania oraz zaliczek na pokrycie rozliczenia c.o. za okres 9-11/2012 r. Ostatecznie, na konto Wnioskodawczyni wpłynęła tytułem zwrotu wkładu po odliczeniach kwota 167.892,40 zł. Spółdzielnia Mieszkaniowa wystawiła następnie Wnioskodawczyni PIT-8C na kwotę 185.046,46 zł tytułem – zwrot wkładu mieszkaniowego z uwzględnieniem art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.) spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego powstaje z chwilą zawarcia między członkiem a spółdzielnią umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. Umowa powinna być zawarta pod rygorem nieważności w formie pisemnej (art. 9 ust. 4 ww. ustawy).

Ze spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu związany jest wkład mieszkaniowy, który członkowie spółdzielni są obowiązani wnieść w celu uczestniczenia w pokryciu kosztów budowy lokalu. Wykluczenie możliwości dziedziczenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu nie narusza jednak uprawnień spadkobierców do dziedziczenia wkładu mieszkaniowego związanego z takim prawem, co zostało uregulowane w art. 14 ust. 2 ww. ustawy.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że w przypadku spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu przedmiotem spadku nie jest to prawo, ale wkład mieszkaniowy z nim związany.

Oznacza to, iż w przedmiotowej sprawie zastosowanie będą miały uregulowania zawarte w ustawie o podatku od spadków i darowizn a nie w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. W efekcie, kwota zwróconego wkładu mieszkaniowego nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w związku z wypełnieniem dyspozycji cytowanego art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nie można wobec tego zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawczyni w części, w jakiej uważa Ona, iż kwota zwróconego wkładu mieszkaniowego z tytułu rozliczenia wartości rynkowej lokalu w związku z wygaśnięciem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu, wypłacona spadkobiercom zmarłego członka spółdzielni zwolniona jest z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na mocy art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podkreślić bowiem należy, iż w przedmiotowej sprawie w ogóle nie doszło do powstania przychodu podlegającego temu podatkowi. Wskazana należność stanowi część masy spadkowej po byłym członku spółdzielni, podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W konsekwencji powyższego, w związku z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stwierdzić należy, że skoro ww. należność wypłacona Wnioskodawczyni (spadkobiercy) w ogóle nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód, to tym samym pozostałe okoliczności wskazane we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, tj. kwestia upływu 5 lat od końca roku w którym doszło do nabycia zbywanego lokalu, jak również konieczność wydatkowania otrzymanej kwoty na własne cele mieszkaniowe pozostają bez znaczenia dla powyższej oceny – otrzymana przez Wnioskodawczynię kwota zwrotu wkładu mieszkaniowego nie stanowi bowiem przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Co więcej, podkreślenia wymaga fakt, że nawet w sytuacji, w której otrzymana przez Wnioskodawczynię kwota nie wchodziłaby w skład spadku po zmarłym ojcu, a jej nabycie podlegałoby przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazane powyżej okoliczności w dalszym ciągu nie miałyby wpływu na ocenę przedstawionego w niniejszej sprawie stanu faktycznego. Zgodnie bowiem z cytowanymi przepisami art. 9 ust. 3 oraz art. 14 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, przedmiotem spadku w przypadku spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu nie jest to prawo, ale wkład mieszkaniowy z nim związany. Tym samym nie ulega wątpliwości, że w opisanej sytuacji Wnioskodawczyni nie uzyskałaby przychodu ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w skład spadku po Jej zmarłym ojcu nigdy nie wchodziła nieruchomość (lokal mieszkalny), a jedynie wkład mieszkaniowy związany z lokatorskim prawem do tego lokalu. W konsekwencji, to nie Wnioskodawczyni a Spółdzielnia Mieszkaniowa jest podmiotem, który dokonuje odpłatnego zbycia nieruchomości, zaś wydatkowanie przez Wnioskodawczynię otrzymanej kwoty na własne cele mieszkaniowe, zgodnie z dyspozycją przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przyniosłoby skutku w postaci możliwości skorzystania z zawartej w tej regulacji preferencji podatkowej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.