INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 22 maja 2012 r. (data wpływu 28 maja 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przeniesienia udziałów w celu ich umorzenia w zamian za zapłatę w postaci innych udziałów oraz obowiązku wystawienia faktury VAT z tego tytułu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 maja 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przeniesienia udziałów w celu ich umorzenia w zamian za zapłatę w postaci innych udziałów oraz obowiązku wystawienia faktury VAT z tego tytułu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

A Sp. z o.o. posiada w kapitale zakładowym B Sp. z o.o. 23.440 udziały o wartości nominalnej 500,00 złotych każdy, co stanowi 97% kapitału zakładowego wymienionej spółki.

A Sp. z o.o. nie uczestniczy w zarządzie B Sp. z o.o.

A Sp. z o.o. przystąpił do B Sp. z o.o. i objął nowo utworzone udziały w podwyższonym kapitale zakładowym B Sp. z o.o. w zamian za wkład niepieniężny w postaci w postaci 14.400 udziałów, jakie przysługiwały w kapitale zakładowym spółki C Sp. z o.o. z siedzibą w Z…. Podwyższenie kapitału zakładowego w B Sp. z o.o. oraz wpis nowego wspólnika - A Sp. z o.o. zostało wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 2 września 2011 r.

Planowane zamierzenie polega na obniżeniu kapitału zakładowego B Sp. z o.o. o kwotę 11.720.000 zł poprzez umorzenie udziałów przysługujących A Sp. z o.o. w kapitale zakładowym B Sp. z o.o.

Udziały zostaną umorzone dobrowolnie.

A Sp. z o.o. przeniesie na rzecz B Sp. z o.o. udziały przysługujące mu w kapitale zakładowym B Sp. z o.o. w celu ich umorzenia (tj.: 23.440 udziały o wartości nominalnej 500,00 złotych każdy). Zapłata za udziały przeznaczone do umorzenia nastąpi w formie rzeczowej poprzez wydanie A Sp. z o.o. udziałów w D Sp. z o.o. (wcześniej C Sp. z o.o. - zmiana nazwy spółki).

A Sp. z o.o. nie świadczył i nie świadczy żadnych usług na rzecz B Sp. z o.o.

A Sp. z o.o. jest czynnym podatnikiem VAT.

Zgodnie z wpisem w Krajowym Rejestrze Sądowym: Przedmiotem działalności Spółki jest: reprodukcja zapisanych nośników informacji (PKD 18.20.Z), produkcja elektronicznych elementów i obwodów drukowanych (PKD 26.1),produkcja sprzętu (tele)komunikacyjnego (PKD 26.30.Z), produkcja elektronicznego sprzętu powszechnego użytku (PKD 26.40.Z), sprzedaż hurtowa narzędzi, technologii informacyjnej i komunikacyjnej (PKD 46.5), sprzedaż detaliczna narzędzi, technologii informacyjnej i komunikacyjnej prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach (PKD 47.4), działalność wydawnicza (PKD 58), działalność wydawnicza w zakresie oprogramowania (PKD 58.2), nadawanie programów ogólnodostępnych i abonamentowych (PKD 60), telekomunikacja (PKD 61), działalność w zakresie telekomunikacji przewodowej (PKD 61.10.Z), działalność w zakresie telekomunikacji bezprzewodowej, z wyłączeniem telekomunikacji satelitarnej (PKD 61.20.Z), działalność w zakresie telekomunikacji satelitarnej (PKD 61.30.Z), działalność w zakresie pozostałej telekomunikacji (PKD 61.90.Z), działalność związana z oprogramowaniem (PKD 62.01.Z), działalność związana z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi (PKD 62.03.Z), pozostała działalność usługowa w zakresie technologii informatycznych i komputerowych (PKD 62.09.Z), przetwarzanie danych; zarządzanie stronami internetowymi (hosting) i podobna działalność; działalność portali internetowych (PKD 63.1), pozostała działalność usługowa w zakresie informacji (PKD 63.9), pośrednictwo pieniężne (PKD 64.1), pozostała finansowa działalność usługowa, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 64.9), działalność holdingów finansowych (PKD 64.20.Z), pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 64.99.Z), działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 66.1), pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 66.19.Z), działalność związana z obsługą rynku nieruchomości (PKD 68), działalność rachunkowo - księgowa, doradztwo podatkowe (PKD 69.20.Z), działalność firm centralnych (head offices); doradztwo związane z zarządzaniem (PKD 70), doradztwo związane z zarządzaniem (PKD 70.2), badania i analizy techniczne (PKD 71.20), badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie nauk przyrodniczych i technicznych (PKD 72.1), reklama (PKD 73.1), wynajem i dzierżawa (PKD 77), działalność komercyjna, gdzie indziej niesklasyfikowana (PKD 82.9), administracja publiczna oraz polityka gospodarcza i społeczna (PKD 84.1), usługi na rzecz całego społeczeństwa (PKD 84.2), pozaszkolne formy edukacji (PKD 85.5), pomoc społeczna bez zakwaterowania (PKD 88), pozostała działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana (PKD 96.09.Z), drukowanie i działalność usługowa związana z poligrafią (PKD 18.1).

A Sp. z o.o. poza udziałami posiadanymi w kapitale zakładowym B Sp. z o.o. jest także stuprocentowym udziałowcem innej spółki z siedzibą w kraju UE.

A Sp. z o.o. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie prowadzi działalności w zakresie obrotu papierami wartościowymi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy z tytułu przeniesienia przez Wnioskodawcę na rzecz B Sp. z o.o. udziałów posiadanych przez niego w kapitale zakładowym B Sp. z o.o. w celu ich umorzenia w zamian za zapłatę w formie rzeczowej w postaci udziałów w D Sp. z o.o. (wcześniej C Sp. z o.o. - zmiana nazwy spółki) wystąpi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług oraz czy z zawarciem opisanej umowy wiązać się będzie obowiązek wystawienia faktury VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy wyżej opisana umowa zbycia udziałów w celu ich umorzenia nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Po pierwsze zbycie udziałów nie jest ani dostawą towarów ani świadczeniem usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z tym czynność ta nie podlega temu podatkowi.

Jak wyjaśniła IS w Poznaniu w piśmie z 15 lutego 2011 r. nr ILPP1/443-1230/10-4/NS „(…) Udział w spółce posiadającej osobowość prawną jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem transakcji (prawo zbywalne), co do zasady nie mieści się jednak ani w definicji towarów, ani usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług (…)”.

Po drugie nie sposób przypisać Wnioskodawcy statusu podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ustawy, w zakresie planowanej przez niego czynności zbycia udziałów celem umorzenia. Wnioskodawca nie prowadzi bowiem działalności gospodarczej w takim zakresie.

Powyższe znajduje uzasadnienie w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ww. ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Z kolei w myśl art. 8 ust. 1 tej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Ponadto odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy jest dokonywana przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tych czynności. Podatnikami - art. 15 ust. 1 ustawy - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - art. 15 ust. 2 - obejmuje wszelką działalność producentów handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zatem nie każda czynność dokonana przez podmiot, mający status podatnika będzie podlegać opodatkowaniu. Status bycia podatnikiem podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Tak więc za działalność rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej sfery jednostki.

Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać działalność polegającą na posiadaniu i sprzedaży własnych akcji oraz udziałów była przedmiotem orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE samo nabywanie, posiadanie i sama sprzedaż akcji nie stanowią same w sobie działalności gospodarczej w rozumieniu VI Dyrektywy /obecnie 112 Dyrektywy/ (w szczególności wyroki: z dnia 29 października 2009 r. w sprawie C-29/08 Skatteverket przeciwko AB SKF, pkt 28; z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 EDM, pkt 59; z dnia 8 lutego 2007 r. w sprawie C 435/05 Investrand, Zb.Orz. s. l-1315, pkt 25 i przytoczone tam orzecznictwo). W odniesieniu do zbycia udziałów należy zwrócić uwagę na wyrok w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimiento Mineiro (EDM) przeciwko Fazenda Publica. Z powyższego wyroku wynika, iż istnieje rozróżnienie pomiędzy aktywnością zwykłego zbycia udziałów prywatnego inwestora, a działaniem podmiotu, którego działalnością gospodarczą jest sprzedaż udziałów. W pierwszym przypadku zwykła transakcja zbycia udziałów nie będzie stanowiła działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Powyższe stanowisko jest również prezentowane w interpretacjach wydanych przez Ministra Finansów (np. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 15 lutego 2011 r. nr ILPP1/443-l230/10-4/NS).

Z powyższego wynika, że co do zasady, powyższe czynności nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem. Od tej zasady orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości przewiduje pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania papierów wartościowych wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT. Dotyczy to sytuacji gdy:

1. posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której udziały posiada,
2. sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej,
3. posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.
   
   

Należy zauważyć, iż akcja to instrument finansowy (papier wartościowy) reprezentujący częściowy udział jego właściciela w kapitale spółki. Akcjonariusz, czyli właściciel akcji, ma ustalone prawa i obowiązki. Najważniejszym prawem akcjonariusza jest prawo do udziału w zyskach spółki kapitałowej.

Jak podkreślono wyżej - udział w spółce posiadającej osobowość prawną jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem transakcji (prawo zbywalne) ale nie mieści się jednak ani w definicji towarów, ani usługi w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Ponadto, w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi to czynność samego nabycia lub sprzedaży akcji, czy udziałów innych spółek nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Są to czynności polegające na zarządzaniu własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji. Nie można również samego nabycia, czy sprzedaży udziałów finansowych w innych przedsiębiorstwach traktować jako wykorzystywanie majątku do uzyskiwania z niego dochodów w sposób częstotliwy.

Z tych względów - zdaniem Wnioskodawcy - transakcja umorzenia udziałów w zamian za udziały w innej spółce kapitałowej nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i tym samym nie istnieje również obowiązek udokumentowania tej transakcji fakturą VAT. Bowiem w świetle art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, tylko podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Zauważyć ponadto należy, iż w dniu 26 sierpnia 2011 r. opublikowany został tekst jednolity ustawy o podatku od towarów i usług – Dz. U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.