Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB4/415-402/14-4/MS1
z 30 lipca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 25 marca 2014 r. (data wpływu do tut. Organu 19 maja 2014 r.) uzupełnionym pismem z dnia 16 lipca 2014 r. (data nadania 18 lipca 2014 r., data wpływu 21 lipca 2014 r.) na wezwanie z dnia 4 lipca 2014 r. Nr IPPB4/415-402/14-2/MS1 (data nadania 7 lipca 2014 r., data doręczenia 11 lipca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 maja 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji w indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr IPPB4/415-402/14-2/MS1 z dnia 4 lipca 2014 r. (data nadania 7 lipca 2014 r., data doręczenia 11 lipca 2014 r.) tut. organ wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia przedmiotowego wniosku poprzez: uzupełnienie danych identyfikacyjnych Wnioskodawczyni, zgodnie ze wzorem wniosku ORD-IN – rodzaj Wnioskodawcy, status; uzupełnienie informacji co do zakresu wniosku; uzupełnienie danych o wysokości sposobie uiszczenia i zwrotu opłaty; złożenie oświadczenia zgodnie z art. 14b § 4 ustawy - Ordynacja podatkowa; wskazanie w zakresie przepisów jakiej ustawy ma być wydana interpretacja; doprecyzowanie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, sprecyzowanie pytania, które winno być związane z przepisami prawa podatkowego przyporządkowane do stanu faktycznego i dotyczyć indywidualnej sprawy Wnioskodawczyni; przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego w odniesieniu do sprecyzowanego pytania oraz dokonanie stosownej opłaty.

Pismem z dnia 16 lipca 2014 r. (data nadania 18 lipca 2014 r., data wpływu 21 lipca 2014 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni jest matką samotnie wychowującą dzieci lat 14 i lat 8. Ich ojciec od 2011 roku nie mieszka z Wnioskodawczynią i synami, a w sądzie okręgowym toczy się sprawa rozwodowa. Na początku roku 2014 Wnioskodawczyni rozliczyła PIT za 2013 r. i dostała zwrot z tytułu ulgi na dzieci. W marcu tego roku Wnioskodawczyni otrzymała informację mailową od męża, że rozliczył ulgę na jednego syna. W tej sytuacji kwota przysługująca na dziecko została rozliczona podwójnie. Wnioskodawczyni informuje o tym, ponieważ w swojej uczciwości nie może narazić skarbu państwa na straty. Wnioskodawczyni nadmienia, że mąż nie interesuje się dziećmi, ich sprawami szkolnymi, nie uczestniczy w ich wychowaniu. Ojciec widuje synów dwa razy w miesiącu, od soboty od godz. 12 do niedzieli do godz 19, w wakacje w miesiącu lipcu i tydzień podczas ferii zimowych, realizując w ten sposób postanowienie sądu o zabezpieczeniu kontaktów. Wobec braku dobrej woli ze strony męża Wnioskodawczyni w sprawie płacenia alimentów, sprawa została skierowana do komornika aktualnie komornik realizuje obowiązek alimentacyjny wobec synów. W miejscowym ośrodku pomocy społecznej została założona niebieska karta w związku ze stosowaniem przez męża Wnioskodawczyni, przemocy fizycznej wobec rodziny.

Pismem z dnia 16 lipca 2014 r. Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek o następujące informacje.

Ojciec nie został pozbawiony przez sąd władzy rodzicielskiej wobec synów. W 2013 roku w stosunku do Wnioskodawczyni miały zastosowanie przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z uwagi na wynajem mojego lokalu. Z tego tytułu Wnioskodawczyni odprowadzała regularnie podatek do urzędu skarbowego. Przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku tonażowym nie miały w stosunku do Wnioskodawczyni zastosowania. W stosunku do dzieci przepisy ww. ustaw nie miały zastosowania. Pomiędzy Wnioskodawczynią a Jej mężem nie zostało zawarte porozumienie, że to Wnioskodawczyni w 2013 roku odliczy ulgę z tytułu wychowywania dzieci.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy ulga z tytułu wychowywania dzieci należy się w całości Wnioskodawczyni? Jeśli się nie należy Wnioskodawczyni prosi o wskazanie w jakiej części może tę ulgę odliczyć oraz w jakiej wysokości w następnych latach może odliczać ulgę z tytułu wychowywania dzieci.

Zdaniem Wnioskodawczyni, to Jej należy się ulga z tytułu wychowywania dzieci, ponieważ Wnioskodawczyni je wychowuje, zapewnia codzienna opiekę, a przede wszystkim poświęca swój czas i uwagę. Wszystkie obowiązki związane z dziećmi spadły na Wnioskodawczynię z chwilą, kiedy w 2011 roku mąż wyprowadził się z domu. Do Wnioskodawczyni należą wizyty z dziećmi u lekarzy, Ona interesuje się ich postępami w nauce, uczestniczy w zebraniach szkolnych, rozmowach z nauczycielami a także we wszystkich szkolnych uroczystościach. To Wnioskodawczyni pomaga synom w rozwiązywaniu ich większych i mniejszych problemów, Ona jest z nimi w chwilach codziennych radości i smutków. Wnioskodawczyni podaje synom lekarstwa kiedy chorują, trzyma za rękę, kiedy jest im źle, pomaga w odrabianiu lekcji oraz tłumaczy niezrozumiałe obszary szkolne. Do wnioskodawczyni dzieci zwracają się ze swoimi problemami, to Ona organizuje im letnie i zimowe wyjazdy. Ojciec widuje synów świątecznie i okazjonalnie , wypełniając jedynie postanowienie sądu o zabezpieczeniu kontaktów z dziećmi. Niczego poza te ramy ojciec dzieci nie chce zaproponować, a prośby wnioskodawczyni o pomoc w niektórych, niespodziewanych sytuacjach, ignoruje lub odmawia pomocy. Wnioskodawczyni nadmienia, że są z mężem w trakcie trwania sprawy rozwodowej. Mąż nadużywa alkoholu, ma też w miejscowym ośrodku pomocy społecznej założoną niebieską kartę w związku ze stosowaniem przez niego przemocy fizycznej i psychicznej wobec rodziny. Wnioskodawczyni uważa, że pieniądze z tytułu ulgi na dzieci należą się Wnioskodawczyni, ponieważ z cała pewnością spożytkuje je na potrzeby synów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zasady korzystania z podatkowej ulgi na dzieci określa art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 r.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ww. ustawy od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik miał prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   
   

W myśl art. 27f ust. 2 pkt 2 i 3 tej ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

2. dwojga małoletnich dzieci – kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na każde dziecko;
   
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota stanowiąca:
   1. 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
      
   2. 1/4 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na trzecie dziecko,
      
   3. 1/3 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na czwarte i każde kolejne dziecko.
   
   
   

Zgodnie z art. 27f ust. 2b ww. ustawy, odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

Art. 27f ust. 2c cyt. ustawy, stanowi zaś, że odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,
2. wstąpiło w związek małżeński.
   
   
   

Zgodnie z art. 27f ust. 3 ww. ustawy, w przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Z przepisu art. 27f ust. 4 ww. ustawy wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka,
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka,
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą,
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Natomiast art. 27f ust. 6 powyższej ustawy stanowi, że przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 (tj. dzieci bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną (pkt 2), do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej (pkt 3), w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Z kolei, jak stanowi ust. 7, przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Stosownie do art. 6 ust. 9 powołanej ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym nie korzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Z przytoczonych regulacji wynika, że limit omawianej ulgi określony na dziecko przysługuje łącznie obojgu rodzicom, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska. Stąd, w przypadku wykonywania przez obojga rodziców władzy rodzicielskiej każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego limitu na dziecko. Istotne jest, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu na dziecko. Kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Zasada ta dotyczy również rodziców rozwiedzionych.

Jednocześnie biorąc po uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania „lub w dowolnej proporcji”, tj. po wyrazach „kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych”, to należy przyjąć, że podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców, z których każdy (w związku z wykonywaną władzą rodzicielską) ma prawo do zastosowania ulgi, jest podział tej kwoty w częściach równych. Możliwość skonsumowania tej kwoty przez rodziców w inny sposób niż w proporcji pół na pół, należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady), który ma zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy zgodę na ustalenie dowolnej proporcji kwoty odliczenia wyrażają oboje rodzice. Wynika to z użytego przez ustawodawcę sformułowania „w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, oznaczającego współudział (porozumienie) obojga rodziców w określonej proporcji innej niż odpowiadającej częściom równym. Zatem brak stosownego porozumienia pomiędzy rodzicami dziecka oznacza, że w sytuacji, gdy każdy z rodziców spełnia warunki do zastosowania przedmiotowego odliczenia, przysługującą rodzicom wspólną kwotę ulgi na dzieci rodzic dzieli z drugim rodzicem w częściach równych.

Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obojgu rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie. Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59, z późn. zm.) – przysługuje obojgu rodzicom, a – stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom; każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Podkreślenia przy tym wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

Stąd, jeżeli zostały spełnione (w roku 2013) wszystkie przesłanki wynikające z przepisów art. 27f ustawy, Wnioskodawczyni dokonuje podziału kwoty ulgi z drugim rodzicem, stosownie do postanowień art. 27f ust. 4 ustawy, tj. w częściach równych, lub w dowolnej proporcji wspólnie ustalonej. Powyższe z oznacza, że w przypadku:

• zgodnych oświadczeń woli obojga rodziców każdemu z rodziców przysługuje odliczenie kwoty ulgi w wysokości ustalonej przez obojga rodziców,
  

• braku zgodnych oświadczeń woli obojga rodziców każdemu z rodziców przysługuje odliczenie w równych częściach, tj. w kwocie stanowiącej ½ kwoty określonej w art. 27f ust. 2 ustawy, na dziecko.
  
  
  

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni jest matką samotnie wychowującą dzieci lat 14 i lat 8. Ich ojciec od 2011 roku nie mieszka z Wnioskodawczynią i synami, a w sądzie okręgowym toczy się sprawa rozwodowa. Na początku roku 2014 Wnioskodawczyni rozliczyła PIT za 2013 r. i dostała zwrot z tytułu ulgi na dzieci. W marcu tego roku Wnioskodawczyni otrzymała informację mailową od męża, że rozliczył ulgę na jednego syna. Ponadto ojciec nie został pozbawiony przez sąd władzy rodzicielskiej wobec synów oraz pomiędzy Wnioskodawczynią a Jej mężem nie zostało zawarte porozumienie, że to Wnioskodawczyni w 2013 roku odliczy ulgę z tytułu wychowywania dzieci.

W świetle powyższego tut. organ nie może zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawczyni, zgodnie z którym ma wyłączne prawo do odliczenia ulgi w całej wysokości, ponieważ to z Wnioskodawczynią synowie zamieszkują i Ona faktycznie ich wychowuje. Przepisy art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. nie zawierają już bowiem warunku zamieszkiwania dziecka z podatnikiem, nie uprawniają też do skorzystania z ww. ulgi tylko dla rodzica, który w większym stopniu ponosi ciężar jego utrzymania.

Spełnienie przesłanek określonych w art. 27f uprawnia każdego z rodziców do dokonania odliczeń. Przy czym ustawodawca nie wyklucza możliwości odliczenia przez jednego z nich ulgi na dzieci w całej wysokości, jednak konieczne jest w tym zakresie porozumienie rodziców, aby nie doszło do jej dublowania.

Ponadto należy wskazać, że w przypadku braku zgodnego oświadczenia woli obojga rodziców dziecka co do podziału przysługującej im wspólnie kwoty odliczenia, tut. organ pragnie wskazać, że w takiej sytuacji – zgodnie z postanowieniem art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – każdemu z rodziców ulga przysługuje w równych częściach, na każde dziecko.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Należy wskazać, że jeżeli zmianie nie ulegnie stan faktyczny i prawny wówczas w latach następnych Wnioskodawczyni również będzie przysługiwała ulga w części i na zasadach wskazanych powyżej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.