2014.05.20 - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP1/443-174/14-2/NS
z 20 maja 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 3 marca 2014 r. (data wpływu 4 marca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku naliczonego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku naliczonego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej Zainteresowany dokonał w maju 2013 r. od Spółki z o.o. X z siedzibą w Y zakupu towaru (siatki z włókna szklanego) w ten sposób, że po złożeniu zamówienia na towar, a przed jego wydaniem, Wnioskodawca wpłacił na rachunek kontrahenta powyższą kwotę. Opisana transakcja miała służyć Zainteresowanemu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Kwota ta stanowiła całościową zapłatę za zamówiony towar i była ceną brutto. Nie była to zaliczka, a dokonanie już całościowej zapłaty ceny sprzedaży i jako cena brutto w swojej wartości uwzględniała należy podatek od towarów i usług.

Cena brutto wynosiła 473.127,93 PLN. Cena transakcji netto wynosiła 364.307,79 PLN. Wartość podatku VAT wynosiła 108.820,14 PLN.

Wnioskodawca nie posiada dokumentu stwierdzającego kwotę podatku należnego w związku z zapłatą ceny na rzecz kontrahenta. W szczególności Zainteresowany nie posiada faktury VAT i nie wie czy faktura VAT została wystawiona przez kontrahenta. Wnioskodawca nie wie czy kontrahent wystawi w przyszłości fakturę VAT. Jedynym dokumentem posiadanym przez Zainteresowanego stwierdzającym dokonaną przez Wnioskodawcę zapłatę ceny i umożliwiającym obliczenie kwoty podatku należnego z tytułu dokonanej sprzedaży towarów jest niżej opisany nakaz zapłaty.

Na marginesie Zainteresowany wskazuje, że on i jego kontrahent dokonywali w przeszłości licznych transakcji handlowych przeprowadzanych w opisany powyżej sposób.

Wnioskodawca oczekiwał na realizację zamówienia, tj. na przesłanie zakupionego towaru. W związku z tym, że kontrahent Zainteresowanego nie realizował zamówienia, Wnioskodawca wezwał w dniu 26 lipca 2013 r. kontrahenta do wydania Zainteresowanemu w terminie 3 dni zamówionego towaru. W związku z dalszym nierealizowaniem przez kontrahenta zamówienia Wnioskodawca odstąpił od umowy i pismem z dnia 20 sierpnia 2013 r. wezwał kontrahenta do zwrotu zapłaconej przez Zainteresowanego ceny. W braku reakcji kontrahenta na to wezwanie Wnioskodawca skierował do Sądu Rejonowego w Z VI Wydział Cywilny pozew o zapłatę kwoty 473.127,93 PLN. W dniu 5 listopada 2013 r. Sąd Rejonowy w Z VI Wydział Cywilny w sprawie o sygnaturze akt (…) wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z którym nakazał Spółce z o.o. X zapłacić na rzecz Zainteresowanego kwotę 473.127,93 PLN z odsetkami ustawowymi od dnia 2 września 2013 r. Nakaz zapłaty jest prawomocny i zaopatrzony w klauzulę wykonalności.

Do dnia złożenia niniejszego wniosku Spółka z o.o. X ani nie dokonała zapłaty kwoty wskazanej w nakazie zapłaty, ani nie dostarczyła Wnioskodawcy zamówionego w maju 2013 r. towaru.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w opisanym wyżej stanie faktycznym dopuszczalne jest dokonanie przez Zainteresowanego odliczenia od należnego do zapłaty podatku od towarów i usług kwoty podatku wynikającej z transakcji stwierdzonej nakazem zapłaty?

Zdaniem Wnioskodawcy, zachodzą przesłanki umożliwiające Zainteresowanemu dokonanie odliczenia od należnego do zapłaty podatku VAT kwoty podatku wynikającej z transakcji stwierdzonej nakazem zapłaty.

W tym miejscu Wnioskodawca wskazuje, że do opisanego powyżej stanu faktycznego znajdują zastosowanie przepisy ustawy w brzmieniu sprzed nowelizacji wchodzącej w życie z dniem 1 stycznia 2014 r.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i ust. 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej: VATU, opodatkowaniu tym podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez sprzedaż, zgodnie z art. 2 pkt 22 VATU, rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Pojęcie towaru zdefiniowane zostało natomiast w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 VATU).

Jakkolwiek zgodnie z art. 86 ust. 2 VATU, kwotę podatku naliczonego stanowi:

suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:
1. z tytułu nabycia towarów i usług,
2. potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,
3. od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu
  – z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4;
w przypadku importu towarów – suma kwot podatku wynikająca z dokumentu celnego i deklaracji importowej, z zastrzeżeniem pkt 5;
zryczałtowany zwrot podatku, o którym mowa w art. 116 ust. 6;
kwota podatku należnego z tytułu:
1. świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 lub 8 podatnikiem jest ich usługobiorca,
2. dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 lub 7 podatnikiem jest ich nabywca,
3. wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
kwota podatku należnego z tytułu importu towarów – w przypadkach, o których mowa w art. 33a;
różnica podatku, o której mowa w art. 29 ust. 18 i art. 37.

W myśl art. 19 ust. 11 UVAT, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Natomiast zgodnie z art. 29 ust. 1 i 2 UVAT, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. W przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze.

W ocenie Wnioskodawcy, powyższy katalog dokumentów uprawniających do odliczenia podatku VAT określony w art. 86 ust. 2 UVAT, nie stanowi katalogu o charakterze zamkniętym i dopuszczalne jest jego rozszerzenie o inne dokumenty. W szczególności takim dokumentem może być – w opinii Zainteresowanego – wyrok sądu powszechnego, w którym sąd stwierdza zasadność roszczenia skierowanego przeciwko podatnikowi podatku VAT, potwierdzając istnienie pomiędzy stronami na płaszczyźnie stosunków cywilnoprawnych stosunku prawnego, który na płaszczyźnie prawa podatkowego rodzi dla pozwanego obowiązek podatkowy. Refleksem tego obowiązku jest uprawnienie drugiej strony tego stosunku do dokonania odliczenia od należnego do zapłaty podatku VAT kwoty podatku wynikającej z należności stwierdzonej nakazem zapłaty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, że niniejsza interpretacja dotyczy możliwości odliczenia podatku naliczonego w związku z dokonaniem zapłaty w maju 2013 r. należności za zamówiony towar, zatem wydana została w oparciu o stan prawny wówczas obowiązujący.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Na mocy art. 86 ust. 2 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi:

suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:
1. z tytułu nabycia towarów i usług,
2. potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,
3. od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu
  – z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4;
w przypadku importu towarów – suma kwot podatku wynikająca z dokumentu celnego i deklaracji importowej, z zastrzeżeniem pkt 5;
zryczałtowany zwrot podatku, o którym mowa w art. 116 ust. 6;
kwota podatku należnego z tytułu:
1. świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 lub 8 podatnikiem jest ich usługobiorca,
2. dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 lub 7 podatnikiem jest ich nabywca,
3. wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
kwota podatku należnego z tytułu importu towarów – w przypadkach, o których mowa w art. 33a;
różnica podatku, o której mowa w art. 29 ust. 18 i art. 37.

Ustawodawca wyraźnie określił zatem, na podstawie jakich dokumentów podatnicy mogą dokonać odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabywanych towarów i usług. Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, odliczenie jest możliwe w sytuacjach, gdy wydatki są udokumentowane fakturami VAT. Należy zauważyć, że przepisy dotyczące podatku od towarów i usług – poza pewnymi wyjątkami wyraźnie w przepisach wskazanymi – nie przewidują innego niż faktura dokumentu, dającego nabywcy towarów i usług możliwość odliczenia podatku z tytułu ich nabycia.

Na podstawie art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Wymóg posiadania faktury VAT w celu skorzystania z prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego jest całkowicie zgodny z przepisami Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE. L Nr 347, poz. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą.

Zgodnie z przepisem art. 178 lit. a Dyrektywy, w celu dokonania odliczenia, o którym mowa w art. 168 lit. a, w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług, podatnik musi posiadać fakturę sporządzoną zgodnie z art. 220-236 i art. 238, 239 i 240.

Tym samym wymóg posiadania faktury określony w przepisie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, stanowi prawidłową implementację przepisów Dyrektywy i zgodny jest z prawem wspólnotowym.

Jednocześnie zauważyć należy, że ani ustawodawca unijny, ani ustawodawca krajowy nie dopuszcza możliwości zastąpienia faktury VAT innymi dokumentami (np. umowami, dokumentami bankowym itp.).

Z powołanych wyżej regulacji wynika zatem, że podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w takim zakresie, w jakim nabywane towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, przy czym kwota podatku naliczonego, która może zostać odliczona, musi wynikać z otrzymanych od sprzedawcy faktur dokumentujących nabycie towarów lub usług.

Ponadto, w myśl art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.

Jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, o czym stanowi art. 86 ust. 11 ustawy.

Analizując powyższe regulacje wskazać należy, że w przypadku sprzedaży towarów dokonywanej na terytorium kraju jedynym dokumentem uprawniającym do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jest faktura. Dla potrzeb odliczenia podatku naliczonego podstawowe znaczenie ma więc otrzymanie faktury, a moment jej otrzymania jest momentem kluczowym dla dokonania odliczenia.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej Zainteresowany dokonał w maju 2013 r. od Spółki z o.o. zakupu towaru (siatki z włókna szklanego) w ten sposób, że po złożeniu zamówienia na towar, a przed jego wydaniem, Wnioskodawca wpłacił na rachunek kontrahenta należną kwotę. Opisana transakcja miała służyć Zainteresowanemu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Kwota ta stanowiła całościową zapłatę za zamówiony towar i była ceną brutto. Nie była to zaliczka, a dokonanie już całościowej zapłaty ceny sprzedaży i jako cena brutto w swojej wartości uwzględniała należy podatek od towarów i usług. Wnioskodawca nie posiada dokumentu stwierdzającego kwotę podatku należnego w związku z zapłatą ceny na rzecz kontrahenta. W szczególności Zainteresowany nie posiada faktury VAT i nie wie czy faktura VAT została wystawiona przez kontrahenta. Wnioskodawca nie wie czy kontrahent wystawi w przyszłości fakturę VAT. Jedynym dokumentem posiadanym przez Zainteresowanego stwierdzającym dokonaną przez Wnioskodawcę zapłatę ceny i umożliwiającym obliczenie kwoty podatku należnego z tytułu dokonanej sprzedaży towarów jest niżej opisany nakaz zapłaty. Zainteresowany oczekiwał na realizację zamówienia, tj. na przesłanie zakupionego towaru. W związku z tym, że kontrahent nie realizował zamówienia, Wnioskodawca wezwał w dniu 26 lipca 2013 r. kontrahenta do wydania Zainteresowanemu w terminie 3 dni zamówionego towaru. W związku z dalszym nierealizowaniem przez kontrahenta zamówienia Wnioskodawca odstąpił od umowy i pismem z dnia 20 sierpnia 2013 r. wezwał kontrahenta do zwrotu zapłaconej przez Zainteresowanego ceny. W braku reakcji kontrahenta na to wezwanie Wnioskodawca skierował do Sądu Rejonowego w Z VI Wydział Cywilny pozew o zapłatę kwoty 473.127,93 zł. W dniu 5 listopada 2013 r. Sąd Rejonowy w Z VI Wydział Cywilny w sprawie o sygnaturze akt (…) wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z którym nakazał Spółce z o.o. zapłacić na rzecz Zainteresowanego kwotę 473.127,93 PLN z odsetkami ustawowymi od dnia 2 września 2013 r. Nakaz zapłaty jest prawomocny i zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Do dnia złożenia wniosku Spółka z o.o. ani nie dokonała zapłaty kwoty wskazanej w nakazie zapłaty, ani nie dostarczyła Wnioskodawcy zamówionego w maju 2013 r. towaru.

Ze wskazanych informacji wynika, że opisana transakcja miała służyć Zainteresowanemu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Jednakże z uwagi na okoliczność, że Wnioskodawca nie otrzymał zamówionego towaru w postaci siatki z włókna szklanego oraz nie posiada faktury VAT dokumentującej jego nabycie, Zainteresowanemu nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wskazanej transakcji. Brak faktury VAT jest bowiem równoznaczny z brakiem dowodu zapłacenia kwoty podatku VAT na poprzednim etapie obrotu gospodarczego. Z kolei nieotrzymanie zamówionego towaru wskazuje, że do opisanej transakcji zakupu nie doszło.

Należy zauważyć, że powołane wyżej przepisy jednoznacznie wskazują dokumenty, których posiadanie daje podstawę do dokonania odliczenia. Jak wynika z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego, w stosunku do którego podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia, stanowi suma kwot tego podatku wynikająca z otrzymanych od sprzedawcy faktur VAT. Podkreślić należy, że przepisy prawa nie dopuszczają możliwości zastąpienia faktury VAT innym dokumentem np. orzeczeniem sądu.

Podsumowując, mając na względzie przepisy art. 86 ust. 1 w zw. z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy należy stwierdzić, że w związku z nieotrzymaniem od kontrahenta siatki z włókna szklanego oraz brakiem faktury VAT dokumentującej jej zakup, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tego tytułu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin