Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/436-316/13/MCZ
z 19 lutego 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 18 listopada 2013 r. (data wpływu do Organu – 19 listopada 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie określenia terminu złożenia zeznania podatkowego przy nabyciu spadku obciążonego wypłatą zachowku - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 listopada 2013 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie określenia terminu złożenia zeznania podatkowego przy nabyciu spadku obciążonego wypłatą zachowku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Zgodnie z postanowieniem Sądu z 8 października 2013 r. (które uprawomocniło się z dniem 28 października 2013 r.) Wnioskodawczyni nabyła spadek po swojej ciotce. Jedynym spadkobiercą ustawowym zmarłej jest jej syn Z.S. Wobec faktu, że nie został powołany do dziedziczenia zgodnie z prawem spadkowym należy mu się zachowek. W przedmiotowej sprawie jest to 1/2 całego spadku. Z.S. obecnie domaga się od Wnioskodawczyni wypłaty należnego mu zachowku. Trwają negocjacje aby pozasądowo uregulować kwestie wypłaty zachowku. Wnioskodawczyni nie jest w stanie określić jak długo to potrwa, gdyż Z.S. mieszka za granicą i jest z nim kontakt jedynie przez pełnomocnika.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawczyni powinna złożyć deklarację podatkową (zeznanie) i ująć w niej po stronie długów niewypłacony jeszcze zachowek, czy też złożyć deklarację podatkową bez wskazania długów spadkowych a następnie złożyć korektę deklaracji gdy zachowek zostanie wypłacony czy też wstrzymać się ze złożeniem deklaracji do czasu wypłaty zachowku?

Zdaniem Wnioskodawczyni, do czasu rzeczywistej zapłaty zachowku może wstrzymać się ze złożeniem zeznania podatkowego ewentualnie może złożyć deklarację wraz z informacją o zachowku, który ma zostać wypłacony i w tym zakresie odliczyć dług spadkowy od wartości masy spadkowej.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „spadek”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). W myśl art. 922 § 1 tej ustawy przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.

Zgodnie z art. 924 ww. ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Prawomocne postanowienie sądu ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego). Wobec tego nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkodawcy.

W myśl art. 5 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W przypadku nabycia majątku spadkodawcy tytułem dziedziczenia obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku - art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustaw. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 4 tej ustawy, w przypadku nabycia, które nie zostało zgłoszone do opodatkowania, a następnie nabycie to stwierdzono pismem obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma. Jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.

Na podstawie art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatnicy są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

W zeznaniu wskazuje się rzeczy lub prawa majątkowe będące przedmiotem spadku, a także obciążające je długi i ciężary.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Stosownie do art. 7 ust. 3 tejże ustawy do długów i ciężarów zalicza się również koszty ostatniej choroby spadkodawcy, jeżeli nie zostały pokryte za jego życia i z jego majątku, koszty pogrzebu spadkodawcy, łącznie z nagrobkiem, w takim zakresie, w jakim koszty te odpowiadają zwyczajom przyjętym w danym środowisku, koszty postępowania spadkowego, wynagrodzenie wykonawcy testamentu, obowiązki wykonania zapisów oraz poleceń zamieszczonych w testamencie, wypłaty z tytułu zachowku oraz inne obowiązki wynikające z przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących spadków.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie określa na własne potrzeby pojęcia długów i ciężarów, niezbędne zatem jest odniesienie do znaczenia, jakie mają one w przepisach prawa cywilnego. Definicja długów i ciężarów spadkowych wynika z definicji spadku zawartej w art. 922 Kodeksu cywilnego. W myśl tego przepisu do spadku należą prawa i obowiązki majątkowe spadkodawcy z wyłączeniem tych, które bądź są ściśle związane z jego osobą, bądź też przechodzą na określone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Długiem związanym z nabyciem spadku są więc obowiązki majątkowe zmarłego wynikające ze stosunków prawnych pozostających w mocy mimo jego śmierci, które z tą datą przeszły na spadkobierców. Można przyjąć, że takie długi obejmuje ust. 1 art. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Natomiast ust. 3, będący w znacznej mierze powtórzeniem art. 922 § 3 Kodeksu cywilnego, rozszerza ten zakres i dotyczy obciążeń, które nie wynikają ze stosunków prawnych istniejących za życia spadkodawcy, lecz takich, które powstają z mocy przepisów prawa spadkowego i są ponoszone już przez spadkobiercę.

W myśl przepisu art. 7 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn do długów i ciężarów zalicza się m. in. wypłaty z tytułu zachowku oraz inne obowiązki wynikające z przepisów Kodeksu cywilnego dotyczące spadków. Zatem skoro ustawodawca określił, iż do długów i ciężarów spadku można zaliczyć wypłaty z tytułu zachowku to nie ma podstaw aby przepis ten traktować rozszerzająco. Wprawdzie analizowany przepis wskazuje, iż do długów i ciężarów spadku można zliczyć także inne obowiązki wynikające z Kodeksu cywilnego dotyczące spadków, ale wskazanie przez ustawodawcę literalnie wypłat z tytułu zachowku zawęża pod tym względem możliwość zaliczenia do długów i ciężarów także roszczenia o zachowek.

W konsekwencji, zgodnie z art. 7 ust. 1 w powiązaniu z ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn tylko wypłacony zachowek może stanowić dług spadkowy.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni, zgodnie z postanowieniem Sądu z 8 października 2013 r. (które uprawomocniło się z dniem 28 października 2013 r.), nabyła spadek po swojej ciotce. Jedynym spadkobiercą ustawowym zmarłej jest jej syn Z.S., który nie został powołany do dziedziczenia po swojej matce. Z.S. domaga się od Wnioskodawczyni wypłaty zachowku. W przedmiotowej sprawie jest to 1/2 całego spadku. Zachowek nie został jeszcze wypłacony. Trwają negocjacje w sprawie pozasądowego uzgodnienia wypłaty zachowku.

Wnioskodawczyni zajęła stanowisko, że do czasu rzeczywistej zapłaty zachowku może wstrzymać się ze złożeniem zeznania podatkowego ewentualnie może złożyć zeznanie wraz z informacją o zachowku, który ma zostać wypłacony i w tym zakresie odliczyć dług spadkowy od wartości masy spadkowej.

Ze stanowiskiem zaprezentowanym przez Wnioskodawczynię nie można się zgodzić.

Stosownie do treści powołanego wyżej art. 17a cyt. wyżej ustawy, na złożenie zeznania podatkowego o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych tytułem spadku (formularz SD-3) ustawodawca wyznaczył miesięczny termin biegnący od dnia powstania obowiązku podatkowego, czyli w przedmiotowej sprawie od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu o nabyciu spadku, tj. od 28 października 2013 r.

Zatem zgodnie z powyższym przepisem ustawy o podatku od spadków i darowizn Wnioskodawczyni ma obowiązek złożenia zeznania podatkowego, co oznacza, że nie może wstrzymać się ze złożeniem zeznania podatkowego do czasu wypłaty zachowku.

Wykazanie w zeznaniu podatkowym (w części F.2 formularza SD-3 - długi, ciężary i nakłady obciążające nabyte rzeczy lub prawa majątkowe) wartości zachowku, który nie został jeszcze wypłacony w świetle art. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn również jest nieprawidłowe.

Jak wskazano wyżej, zgodnie z art. 7 ust. 1 w powiązaniu z ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn tylko wypłacony zachowek może stanowić dług spadkowy.

Wobec tego w przedmiotowej sprawie Wnioskodawczyni postąpi właściwie, tj. zgodnie z przepisami ustawy o podatku od spadków i darowizn, wtedy gdy w ustawowym terminie złoży zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych, w którym wykaże nabyty w spadku po ciotce majątek, bez wykazywania w nim (część F.2 formularza SD-3) jako długi i ciężary spadku kwoty niewypłaconego jeszcze zachowku (informację o konieczności wypłacenia zachowku można zawrzeć w części H, poz. 97 formularza SD-3). Po wypłacie zachowku synowi spadkodawczyni, Wnioskodawczyni ma prawo złożyć korektę do złożonego zeznania podatkowego, w którym wykaże faktycznie wypłaconą kwotę zachowku oraz dołączy dowód dokonania jego wypłaty lub też złożyć wniosek o wznowienie postępowania podatkowego w sytuacji, gdy zachowek zostanie wypłacony po wydaniu decyzji w sprawie wymiaru podatku od spadków i darowizn, pod warunkiem, że nie nastąpi przedawnienie zobowiązania podatkowego.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.