Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/436-296/13-4/MK
z 5 lutego 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 4 listopada 2013 r. (data wpływu 5 listopada 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 stycznia 2014 r. (data wpływu 30 stycznia 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania darowizny lokalu mieszkalnego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania darowizny lokalu mieszkalnego.

Z uwagi na fakt, że ww. wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, pismem z 23 stycznia 2014 r. nr ILPB2/436-296/13-2/MK, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawczynię do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Wezwanie wysłano w dniu 23 stycznia 2014 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 27 stycznia 2014 r., zaś w dniu 30 stycznia 2014 r. (data nadania 29 stycznia 2014 r.) do tut. Organu wpłynęło uzupełnienie wniosku.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Siostra Wnioskodawczyni od 14 listopada 2003 r. posiada spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w spółdzielni lokatorsko-własnościowej. Wspomniany lokal mieszkaniowy znajduje się w (...) na os. (...), Wnioskodawczyni jest w nim zameldowana na pobyt stały od 25 marca 2004 r. Obecnie siostra Wnioskodawczyni zamierza darować jej ww. mieszkanie, zostanie to potwierdzone aktem notarialnym. W opisanym przypadku siostra obdarowanej miała innego ojca, po jego śmierci matka stron umowy darowizny powtórnie wyszła za mąż i biologicznym ojcem Wnioskodawczyni jest inny mężczyzna. W efekcie darczyńca i obdarowana mają innych ojców, ale jedną matkę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w opisanym przypadku Wnioskodawczyni wraz z siostrą zaliczają się do I grupy podatkowej (rodzeństwo) oraz co za tym idzie, w świetle obowiązujących przepisów, mogą w obecności notariusza sporządzić umowę darowizny, co będzie skutkowało zniesieniem wobec stron umowy obowiązku zgłoszenia darowizny lokalu mieszkalnego, złożenia deklaracji i wniesienia opłaty podatkowej?

Zdaniem Wnioskodawczyni zgodnie z prawem, rodzeństwo przyrodnie to dzieci jednego wspólnego rodzica z dwojgiem różnych drugich rodziców (ojca z inną kobietą albo matki z innym mężczyzną), które również są ze sobą spokrewnione w drugim stopniu linii bocznej. W aktach normatywnych i innych aktach prawnych wystąpienie terminu rodzeństwo, oznacza osobę będącą krewnym drugiego stopnia w linii bocznej. Tak więc bez jakiegokolwiek rozróżnienia na rodzeństwo rodzone i przyrodnie. W związku z powyższym, Wnioskodawczyni nie widzi jakikolwiek przeciwwskazań do zaliczenia stron planowanej darowizny do I grupy podatkowej.

Z kolei w świetle obowiązujących przepisów dotyczących konsekwencji podatkowych wskazanej umowy na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn Wnioskodawczyni podaje, że członkowie najbliższej rodziny (rodzeństwo) są zwolnieni z opodatkowania, zgłaszania darowizny lokalu mieszkalnego oraz złożenia deklaracji w przypadku zawarcia darowizny w formie aktu notarialnego. W opisanym przypadku – jak uważa Wnioskodawczyni − strony umowy są całkowicie zwolnione z podatku a obdarowana może nabyć lokal mieszkalny o dowolnej wartości i w nieograniczonym czasie bez konieczności zapłaty podatku od darowizn oraz zgłaszania zaistniałego faktu we właściwym urzędzie skarbowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Art. 5 ww. ustawy stanowi, że obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Z dotychczas przywołanych przepisów wynika, że podatnikiem podatku od spadków i darowizn jest wyłącznie nabywca własności rzeczy lub praw majątkowych, którym w niniejszym przypadku jest Wnioskodawczyni (obdarowana).

Według art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9 637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Natomiast zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. udokumentują - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 (tj. dla I grupy podatkowej 9 637 zł) - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
   
   

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych winno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 ze zm.).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, przedmiotowe nabycie podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej - art. 4a ust. 3 ww. ustawy.

Z kolei w myśl art. 4a ust. 4 przedmiotowej ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków jedynie, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.
   
   

W cytowanych przepisach nie zostały wyszczególnione ani rodzaj, czy charakter darowanych składników majątku objętych zwolnieniem, ani sposób, czy czas ich użytkowania jak również ich maksymalna wartość. Należy jednak mieć na uwadze, że podstawowym kryterium uprawniającym do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest zakwalifikowanie obdarowanego jako jednej z osób wymienionych w tym przepisie, np. jako siostry.

Zagadnienia związane z pokrewieństwem reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 788 ze zm.). Artykuł 61⁷ § 1 tej ustawy wskazuje, że krewnymi w linii prostej są osoby, z których jedna pochodzi od drugiej. Krewnymi w linii bocznej są osoby, które pochodzą od wspólnego przodka, a nie są krewnymi w linii prostej. Natomiast w myśl postanowień § 2 przywołanego przepisu stopień pokrewieństwa określa się według liczby urodzeń, wskutek których powstało pokrewieństwo.

Wobec powyższego do krewnych w linii prostej zalicza się ojca, matkę oraz dzieci (I stopień), a także dziadka, babcię i wnuki (II stopień). Z kolei linia boczna, o której mowa w art. 617 § 1 zd. drugie obejmuje rodzeństwo (II stopień) oraz siostrzeńców, siostrzenice, bratanków i bratanice (III stopień).

Cytowany artykuł Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego definiując pokrewieństwo nie wprowadza „rodzajów” rodzeństwa, wskazuje wyłącznie, że „krewnymi w linii bocznej są osoby, które pochodzą od wspólnego przodka, a nie są krewnymi w linii prostej”. Oznacza to, że rodzeństwo należy rozumieć szeroko, zaliczając do niego zarówno rodzeństwo mające oboje tych samych rodziców (rodzone) jak też rodzeństwo mające wspólnego tylko jednego rodzica (przyrodnie).

W konsekwencji, skoro Wnioskodawczyni i jej siostra mają wspólną matkę, tj. pochodzą od jednego przodka, to są rodzeństwem w rozumieniu Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, a przez to i ustawy o podatku od spadków i darowizn. W tym miejscu wypada wspomnieć, że przyjęta na gruncie Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zasada, zgodnie z którą jest „jedno rodzeństwo” znajduje swoje odzwierciedlenie również na gruncie ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121) – wyrok Sądu Najwyższego z 14 października 2011 r. sygn. akt III CZP 49/11.

Tym samym Wnioskodawczynię należy zaliczyć do grona osób uprzywilejowanych przez art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W rezultacie jeżeli planowana umowa darowizny zostanie dokonana w formie aktu notarialnego, to Wnioskodawczyni nie tylko nie zapłaci podatku od spadków i darowizn – notariusz jako płatnik zastosuje ww. zwolnienie − ale również nie będzie zobowiązana zgłosić tego faktu właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.