Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/415-1044/13/BD
z 3 marca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 12 listopada 2013 r. (data wpływu do Biura – 21 listopada 2013 r.), uzupełnionym 7 lutego 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dokonanego zwrotu poniesionych przez biegłego sądowego kosztów wydania opinii na zlecenie Sądu – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 listopada 2013 r. do Biura wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych dokonanego zwrotu poniesionych przez biegłego sądowego kosztów wydania opinii na zlecenie Sądu.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z 27 stycznia 2014 r. znak: IBPB II/1/415-1044/13/BD, IBPB II/1/415-1045/13/BD wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 7 lutego 2014 r.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Biegły sądowy wystawia rachunek/fakturę, na podstawie którego Wnioskodawca (Sąd) przyznaje mu wynagrodzenie. Rachunek/faktura biegłego zawiera kilka składowych elementów:

1. wynagrodzenie za udział w czynności sądowej,
2. czynności badawcze,
3. sporządzenie opinii,
4. koszty biurowe i materiałowe związane ze sporządzeniem opinii (maszynopis),
5. koszty związane z wysyłką wezwań bądź zwrotem akt do sądu (poczta),
6. koszty przejazdu samochodem prywatnym, diety, noclegu (po przedłożeniu sędziemu wniosku o zwrot kosztów),
7. amortyzacja aparatury badawczej,
8. inne wydatki np. wynajęcie samochodu określonej marki (np. jak sprawca wypadku),
9. paliwo do wynajętego samochodu.
   
   

Wynajęcie samochodu i zakup do niego paliwa związane było tylko i wyłącznie z przeprowadzeniem zleconej przez Sąd opinii sądowej.

Wyliczając kwotę netto do wypłaty biegłemu, uwzględnia się wszystkie elementy składowe rachunku, pomniejsza o 20% koszty uzyskania przychodu i następnie potrąca 18% podatek. Analogicznie postępuje się w przypadku faktury, jednak czynności te są naliczane od kwoty netto faktury.

Wnioskodawca wskazał, że jest on zobowiązany do ponoszenia wymienionych we wniosku kosztów, przez zwrot wydatków. Poniesione koszty biegły sądowy na podstawie stosownych rozporządzeń powinien udokumentować rachunkami lub fakturami w oryginale, bądź przedstawić ksero tych dokumentów a w razie ich braku za pomocą oświadczenia. Biegły sądowy jest wpisany na listę biegłych decyzją Prezesa Sądu zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie biegłych sądowych. Wnioskodawca (Sąd) nie zawiera z nim żadnych umów.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy koszty:

• biurowe i materiałowe związane ze sporządzeniem opinii (maszynopis),
• związane z wysyłką wezwań bądź zwrotem akt do sądu (poczta),
• przejazdu samochodem prywatnym, diety, noclegu (po przedłożeniu sędziemu wniosku o zwrot kosztów),
• amortyzacja aparatury badawczej,
• wynajmu samochodu czy zakup paliwa do wynajętego samochodu potwierdzone paragonem/fakturą

ponoszone przez biegłego przy wydaniu opinii sądowej powinny być opodatkowane podatkiem dochodowym zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku gdy biegły przedstawi oryginały potwierdzeń nadania przesyłek (w przypadku poczty), faktur, biletów, bądź gdy biegły każdorazowo, na każdym rachunku/fakturze umieści oświadczenie o nie zaliczaniu kosztów wymienionych pod lit. c-e oraz h-i do kosztów uzyskania przychodów z innej działalności, to ww. koszty wypłacane są w pełnej wysokości, bez potrącania podatku.

Natomiast koszty dodatkowe nie potwierdzone oryginalnym dokumentem stanowią podstawę do potrącenia podatku dochodowego.

Zatem przedłożone przez biegłego oryginały poniesionych kosztów – Sąd traktuje jako zwrot poniesionych kosztów i wypłaca należność bez potrącania podatku. Dotyczy to zwłaszcza przesyłek pocztowych, usługi ksera, badań lekarskich, itp.

Przejazd własnym samochodem po uzyskaniu oświadczenia o niezaliczaniu kosztów do rozliczenia w innej działalności także jest zwracany w pełnej wysokości.

W tym miejscu wskazać należy, że ze względu na zakres interpretacji, tj. skutków podatkowych dokonanego zwrotu poniesionych przez biegłego sądowego kosztów wydania opinii na zlecenie Sądu, przywołano jedynie treść tej części wniosku, która odnosi się do zagadnienia rozstrzyganego niniejszą interpretacją.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Na wstępie zaznaczyć należy, iż niniejsza interpretacja indywidualna stanowi pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dotyczących zwrotu poniesionych przez biegłego sądowego kosztów wydania opinii na zlecenie Sądu.

Natomiast w zakresie skutków podatkowych ciążących na Wnioskodawcy z racji sfinansowania zakupu przez biegłego sądowego sprzętu, tj. kamery zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie znak: IBPB II/1/415-1045/13/BD.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście.

Stosownie do treści art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Stosownie do treści art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 4 ww. ustawy, koszty uzyskania przychodów z tytułów określonych w art. 13 pkt 2, 4, 6 i 8 określa się w wysokości 20% uzyskanego przychodu, z tym, że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Natomiast w myśl art. 22 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w ust. 9 pkt 1-4 i pkt 6, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika m.in., że biegły sądowy wystawia rachunek/fakturę, na podstawie którego Wnioskodawca (Sąd) przyznaje mu wynagrodzenie. Rachunek/faktura biegłego zawiera kilka składowych elementów. Wnioskodawca (Sąd) wyliczając kwotę netto do wypłaty biegłemu wynagrodzenia, uwzględniał wszystkie elementy składowe rachunku, pomniejszając je o 20% koszty uzyskania przychodu, a następnie potrącając 18% podatek. Analogicznie postępował w przypadku faktury, jednak czynności te były naliczane od kwoty netto faktury.

Jego zdaniem, w sytuacji, gdy w skład wypłacanych biegłemu świadczeń wchodzą należności z tytułu poniesionych przez biegłego kosztów, udokumentowanych oryginałami dowodów ich poniesienia, a biegły złoży oświadczenie, że nie zalicza ich do kosztów innej działalności, to od kwoty tychże zwróconych kosztów zaliczka na podatek nie powinna być pobierana.

Na podstawie art. 89 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010 r., Nr 90, poz. 594, ze zm.) biegłemu powołanemu przez sąd przysługuje wynagrodzenie za wykonaną pracę oraz zwrot poniesionych przez niego wydatków niezbędnych dla wydania opinii.

Z kolei art. 618f § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U., Nr 89, poz. 555 ze zm.) stanowi, iż biegłemu i specjaliście nie będącemu funkcjonariuszem organów procesowych powołanym przez sąd lub organ prowadzący postępowanie przygotowawcze przysługuje wynagrodzenie za wykonaną pracę oraz zwrot poniesionych przez nich wydatków niezbędnych dla wydania opinii.

Szczegółowo kwestie wypłaty wynagrodzeń biegłym sądowym uregulowane zostały w rozporządzeniach Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym (Dz.U. z 2013 r., poz. 518) oraz z dnia 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu karny (Dz.U. z 2013 r. poz. 508).

Treść § 1 obu ww. rozporządzeń określa:

1. stawki wynagrodzenia biegłych powołanych przez sąd za wykonaną pracę;
2. taryfy zryczałtowane dla poszczególnych kategorii biegłych ze względu na dziedzinę, w której są oni specjalistami;
3. sposób dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii.
   
   

W myśl natomiast § 8 obu wskazanych rozporządzeń, wydatki poniesione przez biegłego, niezbędne dla wydania opinii, w tym w szczególności wydatki materiałowe, amortyzację aparatury badawczej oraz koszty dojazdu na miejsce wykonania czynności, biegły dokumentuje za pomocą faktur lub rachunków albo kopii tych dokumentów, a w razie ich braku - za pomocą oświadczenia.

Z powyżej powołanych przepisów wynika zatem, iż biegłemu sądowemu oprócz wynagrodzenia wypłacane są także kwoty tytułem zwrotu poniesionych przez nich wydatków niezbędnych do wydania opinii. Ww. należności to świadczenia, o których mowa w art. 41. ust. 1 w powiązaniu z art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym w świetle art. 41 ust 1 cyt. ustawy, od wypłacanych świadczeń Sąd, jako płatnik winien pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych z uwzględnieniem stawki kosztów uzyskania przychodu, o której mowa w art. 22 ust. 9 pkt 4 bez względu na to, czy wskazane wydatki zostały udokumentowane dowodami ich poniesienia.

W tym miejscu wskazać należy, iż przepisy uregulowane w katalogu zwolnień ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie dają co do zasady przyzwolenia na nieopodatkowanie należności przekazanych tytułem zwrotu poniesionych przez biegłego sądowego kosztów niezbędnych do wydania zleconej przez sąd opinii.

Pobierając jednak zaliczkę na podatek dochodowy Wnioskodawca winien mieć na uwadze, iż w przypadku, gdy zwrot dotyczy należności związanych z podróżą służbową biegłego (koszty przejazdu, noclegu, diety i inne udokumentowane należności), to zastosowani będzie miał art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl powyższego artykułu, wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas:

1. podróży służbowej pracownika,
2. podróży osoby niebędącej pracownikiem

-do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Należy zwrócić uwagę, że przepis art. 21 ust. 1 pkt 16 ww. ustawy odnosi się zarówno do pracowników (lit. a), jak i osób niebędących pracownikami (lit. b). W powołanym art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ww. ustawy ustawodawca posłużył się terminem „podróż” bez określenia „służbowa”, dlatego też zakres tego zwolnienia jest szerszy, ponieważ nie ogranicza się ono jedynie do podróży służbowych, ale do wszystkich podróży osób niebędących pracownikami.

Ponadto, stosownie do postanowień art. 21 ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepis ust. 1 pkt 16 lit. b) stosuje się, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione:

1. w celu osiągnięcia przychodów lub
2. w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub
3. przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej albo samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub
4. przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5, w związku z wykonywaniem tych funkcji.
   
   

Oznacza to, że aby świadczenia otrzymywane w związku z odbywaną podróżą mogły skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w powyższym przepisie, muszą spełniać ww. warunki i kwoty te nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. W przypadku zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów świadczenia stanowiące zwrot tych wydatków będą stanowiły przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Omawiane zwolnienie jest limitowane do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. z 2013 r., poz. 167). Jako, że wskazane zwolnienie odnosi się także do osób niebędących pracownikami, zatem może mieć zastosowanie również do diet i zwrotu poniesionych kosztów noclegu, przejazdu prywatnym samochodem – otrzymanych przez biegłego sądowego w związku z odbywaną podróżą w ramach wykonywania czynności na zalecenie sądu, o ile wydatki z tego tytułu nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów powodując zmniejszenie podstawy opodatkowania o ich wartość.

Wskazać jednak należy, że zastosowanie (bądź nie) przedmiotowego zwolnienia płatnik winien rozpatrywać pod kątem spełnienia przesłanek określonych w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) z zastrzeżeniem ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, Wnioskodawca jako płatnik, obowiązany jest do pobrania zaliczki na podatek dochodowy w myśl powołanego wyżej art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od całości przyznanego świadczenia obejmującego zarówno wypłacone biegłemu sądowemu wynagrodzenie, jak również zwrot poniesionych przez niego kosztów oraz innych wydatków niezbędnych do wydania opinii. Jedynie w sytuacji, gdy biegły otrzymuje dietę oraz zwrot poniesionych kosztów dotyczących podróży związanej z wykonywaniem czynności na zlecenie Sądu – to Wnioskodawca winien zastosować zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z zastrzeżeniem ust. 13 i w granicach określonych ww. rozporządzeniem. Ewentualna nadwyżka zwracanych tytułem podróży przez Wnioskodawcę (Sąd) świadczeń (kosztów ponad określone limity) stanowić będzie dla biegłego przychód podlegający opodatkowaniu, od którego Wnioskodawca także obowiązany jest do pobrania zaliczki na podatek dochodowy.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.