INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko spółki akcyjnej przedstawione we wniosku z 17 października 2013 r. (data wpływu 21 października 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie podatkowych skutków przeniesienia na rzecz Banku przedsiębiorstwa/ZCP jako innego świadczenia w miejsce zobowiązania Spółki z tytułu umowy kredytu – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 października 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie podatkowych skutków przeniesienia na rzecz Banku przedsiębiorstwa/ZCP jako innego świadczenia w miejsce zobowiązania Spółki z tytułu umowy kredytu.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

„A” S.A. (dalej: „Spółka”) jest osobą prawną, która zajmowała się działalnością polegającą na udzielaniu pożyczek konsumenckich.

Spółka zbyła na rzecz podmiotu powiązanego (dalej: „Bank”) przedsiębiorstwo/zorganizowaną część przedsiębiorstwa (dalej: „ZCP”) służące prowadzeniu przez nią działalności w zakresie udzielania kredytów konsumenckich. Transakcja miała miejsce w sierpniu 2013 r.

W skład przedsiębiorstwa/ZCP Spółki weszły składniki majątkowe, m.in. środki trwałe, wartości niematerialne i prawne, a także prawa wynikające z umów najmu, wierzytelności obejmujące głównie należności z tytułu udzielonych przez Spółkę pożyczek, tajemnice przedsiębiorstwa, bazy danych. Wraz z przedsiębiorstwem/ZCP Bank przejął także zobowiązania Spółki funkcjonalnie z nim związane. Przejęcie długów nastąpiło z zastrzeżeniem uzyskania zgody poszczególnych wierzycieli na takie przejęcie.

Niezależnie od powyższego, Spółka zawarła z Bankiem umowy kredytu, na mocy których Bank jako kredytodawca udzielił Spółce kredytów przeznaczonych na finansowanie bieżącej działalności.

Zważywszy na fakt, że Spółka była dłużnikiem Banku z tytułu umów kredytu – transakcja została przeprowadzona poprzez zawarcie przez Bank ze Spółką porozumienia skutkującego zaspokojeniem wierzytelności kredytowej Banku i wygaśnięciem zobowiązania Spółki z tego tytułu w zamian za spełnienie innego świadczenia, to jest przeniesienia na rzecz Banku przedsiębiorstwa/ZCP Spółki zgodnie z art. 453 Kodeksu cywilnego (tzw. datio in solutum).

Wątpliwość Spółki dotyczy tego, czy w przypadku przeniesienia przez nią na rzecz Banku przedsiębiorstwa/ZCP w ramach datio in solutum, jest ona zobowiązana do rozpoznania przychodu z tego tytułu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy przeniesienie przez Spółkę na rzecz Banku przedsiębiorstwa/ZCP jako innego świadczenia (datio in solutum) w miejsce zobowiązania Spółki względem Banku z tytułu umowy kredytu, wiąże się z powstaniem przychodu podatkowego dla Spółki na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w świetle przepisów obowiązujących w roku 2013...

Zdaniem Wnioskodawcy, przeniesienie przez Spółkę na rzecz Banku przedsiębiorstwa/ZCP jako innego świadczenia (datio in solutum) w miejsce zobowiązania Spółki względem Banku z tytułu umowy kredytu, nie wiąże się z powstaniem przychodu podatkowego dla Spółki na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w jej brzmieniu obowiązującym w roku 2013.

Uzasadnienie.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż w przypadku dokonania przez Spółkę spłaty zaciągniętego w Banku kredytu w formie pieniężnej, niewątpliwie nie powstałby przychód po stronie Spółki.

Analogicznie należałoby potraktować dokonanie w miejsce świadczenia pieniężnego innego świadczenia, tj. przeniesienie na rzecz Banku przedsiębiorstwa/ZCP Spółki w miejsce zobowiązania do spłaty kredytu. Nie ma bowiem, zdaniem Spółki, podstaw prawnych do różnicowania na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych skutków spłaty zaciągniętego uprzednio kredytu w formie pieniężnej oraz skutków dokonania innego świadczenia w miejsce świadczenia pierwotnego, jakim jest dokonanie spłaty zobowiązania z tytułu umowy kredytu w formie pieniężnej (to jest przeniesienia przedsiębiorstwa/ZCP na rzecz Banku). Wydanie majątku, zdaniem Spółki, jest równorzędnym sposobem wypełnienia przez Spółkę zobowiązania, polegającego na spłacie zobowiązania względem Banku z tytułu umowy kredytu.

Przepisy prawa nie przesądzają bowiem w jakiej formie należy dokonywać spłat wierzytelności kredytowej. Przeciwnie, zgodnie z treścią art. 453 Kodeksu cywilnego, „jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa”. Podkreślić należy, że przepis ten może mieć zastosowanie także w przypadkach, w których dłużnik (kredytobiorca) zwalnia się za zgodą wierzyciela (kredytodawcy) za jego zgodą z zobowiązania z tytułu umowy kredytu.

Katalog przychodów stanowiących przychody podlegające opodatkowaniu zawiera art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W katalogu tym, który nie wyczerpuje jednakże wszystkich źródeł przychodu, nie został wymieniony przychód pochodzący z tytułu przeniesienia przedsiębiorstwa/ZCP w miejsce świadczenia pierwotnego w postaci spłaty zaciągniętego kredytu.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera ponadto legalnej definicji przychodu, na podstawie której można by rozważyć czy zdarzenia będące przedmiotem niniejszego wniosku generują przychód po stronie Spółki. Analiza przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, doktryny i orzecznictwa w tym zakresie pozwala jednakże stwierdzić, iż przychodem jest jedynie takie zdarzenie, które wiąże się z trwałym, ostatecznym, realnym przyrostem majątku (aspekt pozytywny) bądź zwolnieniem z długu (aspekt negatywny).

Zdaniem Spółki, w analizowanym przypadku, żaden z tych aspektów prowadzących do powstania przychodu nie wystąpi.

W ocenie Spółki, nie wystąpi tu aspekt pozytywny, bowiem przeniesienie przedsiębiorstwa/ZCP na rzecz Banku w miejsce świadczenia pierwotnego (podobnie zresztą jak spłata kredytu w formie pieniężnej), związana jest ze zmniejszeniem majątku Spółki. I w jednym, i w drugim przypadku, w wyniku spłaty wierzytelności kredytowej Spółka nie otrzymuje żadnego przysporzenia majątkowego od Banku, które powiększy jej majątek. Wręcz przeciwnie, majątek Spółki faktycznie uległ zmniejszeniu, gdyż była ona zobowiązana do spłaty wierzytelności kredytowej Banku, a w konsekwencji przeniosła na rzecz Banku swoje przedsiębiorstwo/ZCP. Skoro dochodzi do realnego uszczuplenia majątku Spółki, to nie można jej przypisać przychodu.

Spółka w przypadku opisanego stanu faktycznego nie uzyskuje również przyrostu majątku, który wynikałby ze zwolnienia z długu (aspekt negatywny). Przeniesienie przedsiębiorstwa/ZCP Spółki na rzecz Banku nie powoduje bowiem zwolnienia jej z długu z tytułu zobowiązania do spłaty kredytu w rozumieniu art. 508 Kodeksu cywilnego, lecz wygaśnięcie tego zobowiązania w wyniku jego spełnienia. Skoro Spółka spełniła świadczenie na rzecz Banku, to bezzasadne byłoby twierdzenie, iż uzyskuje przyrost majątkowy pod tytułem darmym od Banku i w związku z tym uzyskuje przychód podatkowy. W związku z tym, zastosowania nie znajdzie w przedstawionym stanie faktycznym art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym przychodem jest m.in. wartość umorzonych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów.

Zdaniem Spółki, podstawą do rozpoznania przychodu po stronie Spółki nie może być ponadto art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym „przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych <…> jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie”. Zdaniem Spółki, przepis ten może zostać zastosowany tylko, jeżeli:

1. dochodzi do zbycia rzeczy lub praw majątkowych,
2. zbycie to jest odpłatne,
3. wartość rzeczy lub prawa majątkowego wyrażona jest w cenie,
4. cena została określona w umowie.
   
   

Spółka pragnie zauważyć, iż odpłatne zbycie, o którym mowa w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, może być dokonane potencjalnie w formie sprzedaży lub zamiany. Natomiast datio in solutum jest szczególnym rodzajem czynności prawnej uregulowanej przez przepisy Kodeksu cywilnego. Źródłem i tytułem nabycia przez Bank przedsiębiorstwa/ZCP Spółki nie jest umowa sprzedaży bądź zamiany, ale porozumienie na podstawie którego, zgodnie z art. 453 Kodeksu cywilnego, Spółka zwalnia się ze swego zobowiązania z tytułu umowy kredytu. Tym samym czynność przeniesienia przedsiębiorstwa/ZCP w miejsce spłaty wierzytelności kredytowej Banku w formie pieniężnej nie stanowi czynności odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a w szczególności nie jest to ani sprzedaż, ani zamiana rzeczy lub praw.

Ponadto, zdaniem Spółki, choć w opisanym stanie faktycznym dochodzi do przeniesienia przedsiębiorstwa/ZCP na rzecz Banku, to Spółka nie otrzymuje żadnej zapłaty od Banku w postaci ceny.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 385), cena to wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę. Tymczasem Bank nie był zobowiązany dokonać żadnej zapłaty na rzecz Spółki. Tym samym, zdaniem Spółki, w przypadku przeniesienia przedsiębiorstwa/ZCP w miejsce zobowiązania do spłaty wierzytelności kredytowej Banku, nie dochodzi do dokonania zapłaty ceny przez Bank na rzecz Spółki.

Biorąc pod uwagę powyższe, nie ma podstaw do rozpoznania po stronie Spółki przychodu na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z tytułu przeniesienia przedsiębiorstwa/ZCP Spółki na rzecz Banku.

Analogiczne do zaprezentowanego przez Spółkę w niniejszym wniosku stanowisko znajduje potwierdzenie w licznych orzeczeniach sądów administracyjnych. Tytułem przykładu:

• Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 25 stycznia 2011 r. (sygn. I SA/Wr 1294/10) uznał, że: „w ocenie Sądu w sprawie nie mamy do czynienia z żadnym zwolnieniem z długu w żadnej formie, lecz jedynie z wykonaniem zobowiązania zapłaty za umorzone udziały. Spółka po prostu wykonała swoje zobowiązanie, które mogła zresztą wykonać w sposób podstawowy najczęściej spotykany, tj. wypłacając należność w gotówce. Zamiana formy wykonania zobowiązania, określana w prawie cywilnym jako datio in solutum (art. 453 Kc) jest jednym ze sposobów wygaśnięcia zobowiązania, ale nie jest zwolnieniem z długu. Datio in solutum skutkuje wygaśnięciem zobowiązania z zaspokojeniem wierzyciela, zaś zwolnienie z długu prowadzi do tego samego skutku, ale bez zaspokojenia wierzyciela. Z tego właśnie względu ustawodawca wiąże przychód tylko z tym drugim przypadkiem, tzn. zauważa u podatnika przysporzenie (przyrost) majątku wskutek darowania długu poprzez zwolnienie z niego”;
• Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 8 lutego 2012 r. (sygn. II FSK 1384/10) stwierdził, iż: „wykładnia przepisów prawnych zawartych w art. 12 ust. 1-3 oraz art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie daje podstaw do przyjęcia tezy, zgodnie z którą podjęcie uchwały przez Zgromadzenie Wspólników o wypłacie zysku w formie niepieniężnej, tzn. w postaci przysługującego spółce prawa własności do części nieruchomości skutkuje powstaniem przychodu po jej stronie. W przypadku przeniesienia na wspólników prawa własności części nieruchomości, której rynkowa wartość będzie odpowiadała kwocie zobowiązania spółki z tytułu zysku przeznaczonego do podziału wypłaty z zysku, nie znajdzie zastosowaniu art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przeniesienie prawa własności w drodze wypłaty z zysku nie jest zbyciem, w wyniku którego powstaje po stronie spółki przychód gdyż wypłata z zysku w formie rzeczowej nie stanowi odpłatnego zbycia praw”;
• Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 7 kwietnia 2011 r. (sygn. I SA/Po 98/11) uznał, iż: „bezsporne i oczywiste jest, że wypłata dywidendy w formie pieniężnej nie rodzi obowiązku podatkowego po stronie spółki wypłacającej dywidendę na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. (...) Nie można podzielić w ocenie Sądu stanowiska organu, że powstanie obowiązku podatkowego z dywidendy po stronie spółki wypłacającej uzależnione będzie od formy wypłaconej dywidendy”;
• Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 23 lutego 2011 r. (sygn. I SA/Wr 1461/10) uznał, iż: „Spółka (...) nie uzyska z tytułu wypłaty dywidendy rzeczowej jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego, który zgodnie z definicją przychodu, za taki mógłby być uznany. Trwały przyrost aktywów, który będzie stanowić przychód do opodatkowania, powstanie tylko i wyłącznie po stronie podmiotu otrzymującego swój udział w zysku Spółki”;
• Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 25 kwietnia 2012 r. (sygn. II FSK 1950/10), stwierdził: „Istotnie zawarty w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.p. katalog zdarzeń stanowiących na gruncie tej ustawy przychody, zawiera przykładowe ich wyliczenie i ma charakter otwarty, nie daje więc wprost odpowiedzi na postawione we wniosku o wydanie interpretacji pytanie. Decydujące znaczenie ma zatem ustalenie, czy przekazanie wspólnikowi składników majątkowych Spółki jako wynagrodzenia za nabyte od niego w celu umorzenia własne udziały prowadzi do powstania po stronie Spółki trwałego przysporzenia stanowiącego przychód. <...> Zasadnie stwierdził Sąd pierwszej instancji, akceptując tym samym stanowisko Spółki, iż w opisanej przez nią w jej wniosku sytuacji, Spółka nie otrzyma od wspólnika żadnego trwałego przysporzenia majątkowego, które powiększałoby jej majątek i które mogłoby być potraktowane jako osiągnięcie przez Spółkę podlegającego opodatkowaniu przychodu podatkowego. Za przychód taki nie może być bowiem uważane, nabycie własnych udziałów, które zostaną umorzone. Nie jest przy tym spójna i przekonywująca argumentacja Ministra Finansów, zawarta w wydanej interpretacji indywidualnej, polegająca na upatrywaniu powstania tegoż przychodu po stronie Spółki, w zmniejszeniu się jej zobowiązań (długów, co nastąpi w sytuacji gdy poprzez przekazanie należących do niej składników majątkowych wspólnikowi, Spółka zaspokoi wynikające z podjętej uchwały o wypłacie wspólnikowi wynagrodzenia za nabyte w celu umorzenia udziały, roszczenia wspólnika o wypłatę tego wynagrodzenia i tym samym zwolni się długu. Trzeba bowiem podkreślić, iż skutek ten, tj. zmniejszenie pasywów Spółki w wyniku uregulowania roszczeń wspólnika o wypłatę wynagrodzenia z tytułu zbytych w celu umorzenia udziałów, powodować będzie w równym stopniu wypłata tegoż wynagrodzenia w formie pieniężnej, co w jednoznacznej ocenie Ministra Finansów, nie rodzi powstania przychodu i jest neutralne podatkowo”.
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Przedmiot opodatkowania w podatku dochodowym od osób prawnych obejmuje szeroko rozumianą działalność gospodarczą. Punktem wyjścia dla określenia zakresu przedmiotowego ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.) jest regulacja zawarta w art. 7 ust. 1 ww. ustawy, stanowiąca, że przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty (…). Dochodem – w myśl art. 7 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – jest natomiast nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym.

Ww. ustawa nie zawiera jednak legalnej definicji przychodu podatkowego. Z konstrukcji art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jednoznacznie wynika, że katalog zdarzeń w nim wymienionych ma charakter czysto przykładowy. Przesądza o tym zdanie pierwsze tego przepisu, które stanowi, iż takim przychodem dla celów podatkowych są „w szczególności” przypadki wskazane w następnych akapitach tego przepisu. Za rodzące przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 ww. ustawy mogą być uznane również niewymienione w tym przepisie zdarzenia, których następstwem jest uzyskanie przysporzenia mającego trwały charakter. Jednocześnie nie powinno budzić wątpliwości, że o przysporzeniu można mówić nie tylko wówczas gdy nastąpi u podatnika przyrost po stronie aktywów, ale również wówczas gdy nastąpi trwałe zmniejszenie jego zobowiązań (pasywów). W treści art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ustawodawca wskazuje zresztą, że za taki przychód uznać należy wartość umorzonych podatnikowi zobowiązań, jak również wartość przedawnionych zobowiązań podatnika.

Jednym z przepisów o charakterze szczególnym w stosunku do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest art. 14 tej ustawy. W myśl ust. 1 tego artykułu, przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia (art. 14 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Użyte przez ustawodawcę pojęcie „odpłatnego zbycia” obejmuje zarówno klasyczną sprzedaż, czyli zobowiązanie się zbywcy do przeniesienia na nabywcę prawa własności rzeczy lub prawa majątkowego w zamian za zobowiązanie się nabywcy do zapłaty ceny ustalonej przez strony w umowie, jak i czynności prawne o podobnym charakterze (zamiana, inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych). W szczególności, posługując się terminem „wartość wyrażona w cenie”, przepisy nie przesądzają o dopuszczalnej formie zapłaty tej należności. Może ona nastąpić zarówno w pieniądzu, jak i w innej postaci, np. w formie zwolnienia zbywającego z ciążących na nim zobowiązań wobec nabywcy lub przeniesienia na niego prawa własności rzeczy. Każde z wymienionych rozwiązań będzie prowadziło do uiszczenia „ceny” zbywanej rzeczy lub prawa majątkowego.

W przedstawionej we wniosku sytuacji, Spółka przeniosła na rzecz podmiotu powiązanego przedsiębiorstwo/zorganizowaną część przedsiębiorstwa tytułem spłaty długu (kredytu przeznaczonego na finansowanie bieżącej działalności).

W myśl art. 453 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa.

Uregulowana w tym przepisie instytucja świadczenia w miejsce wypełnienia/wykonania (datio in solutum) stanowi jeden z wyjątków od zasady realnego wykonywania zobowiązań cywilnych, znajdujący podstawę w zasadzie swobody umów. Wskutek zawarcia umowy o świadczenie w miejsce wypełnienia dłużnik uzyskuje upoważnienie przemienne (facultas alternativa), umożliwiające mu wykonanie zobowiązania przez spełnienie świadczenia innego niż pierwotne. Z chwilą wypełnienia świadczenia zastępczego następuje wykonanie umowy o datio in solutum, a zarazem wykonanie istniejącego zobowiązania, co prowadzi do jego wygaśnięcia. Roszczenie wierzyciela, wynikające z umowy zobowiązaniowej zostaje zaspokojone wskutek spełnienia przez dłużnika na jego rzecz świadczenia zastępczego (datio in solutum).

Instytucji datio in solutum przypisuje się konsekwencje podatkowe analogiczne do sytuacji, w której dłużnik, zamiast świadczyć w miejsce wykonania poprzedniego zobowiązania, sprzedaje składnik swojego majątku, a następnie – już po rozpoznaniu przychodu z tego tytułu – uzyskanych środków zaspokaja wierzyciela. Dla celów podatkowych należałoby wówczas wyróżnić dwie odrębne transakcje: odpłatne zbycie majątku oraz spłata długu i następnie dla każdej z tych transakcji określić konsekwencje podatkowe. Takie podejście do instytucji datio in solutum jest powszechnie przyjmowane przez organy podatkowe oraz orzecznictwo sądowe. Potwierdza to m.in. wyrok WSA w Gdańsku z 12 czerwca 2008 r. sygn. akt I SA/Gd 1124/07, czy wyrok WSA w Warszawie z 10 grudnia 2010 r. sygn. akt III SA/Wa 2677/10. Oba wyroki są prawomocne.

W ocenie tut. Organu, w sytuacji gdy Spółka zrealizuje swoje zobowiązanie względem kredytodawcy i zamiast w formie pieniężnej, „spłaci” (ureguluje) to zobowiązanie w postaci wydania własnych składników majątkowych zastosowanie znajdzie instytucja datio in solutum wraz z konsekwencjami w postaci obowiązku rozpoznania przychodu podatkowego po stronie Spółki z tytułu przeniesienia własności tych składników majątkowych.

Jak już wskazano, przeniesienie prawa własności do przedsiębiorstwa/zorganizowanej części przedsiębiorstwa w związku ze skorzystaniem z instytucji datio in solutum należy traktować na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych na równi ze zbyciem tego przedsiębiorstwa/zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Należy bowiem zauważyć, że z punktu widzenia konsekwencji podatkowych sytuacja jest taka sama, jak ta w której podatnik dokonuje odpłatnego zbycia przedsiębiorstwa/określonej części przedsiębiorstwa, tym samym osiąga przychód do opodatkowania, a za otrzymane pieniądze wypełnia swoje zobowiązanie względem swoich wierzycieli. Uznanie, że przeniesienie przedsiębiorstwa/zorganizowanej części przedsiębiorstwa w związku z uregulowaniem zobowiązania nie spowoduje powstania przychodu po stronie Spółki spowodowałoby nierówne traktowanie podatników. Podatnik, który najpierw dokonuje zbycia przedsiębiorstwa/zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a następnie ureguluje swoje zobowiązanie, byłby opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych, natomiast podatnik, który bezpośrednio w ww. drodze przeniósł własność tego przedsiębiorstwa/zorganizowanej części przedsiębiorstwa, nie osiągnąłby żadnego przychodu.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że w przedstawionej sytuacji uzasadnionym jest rozpoznanie po stronie Spółki przychodu z tytułu odpłatnego zbycia przedsiębiorstwa/ zorganizowanej części przedsiębiorstwa, na podstawie art. 12 ust. 1 z zastrzeżeniem art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Tym samym, tut. Organ nie podziela stanowiska Wnioskodawcy w kwestii braku przysporzenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w związku ze zbyciem przez Spółkę przedsiębiorstwa/zorganizowanej części przedsiębiorstwa w ramach spłaty długu wobec podmiotu powiązanego.

Biorąc powyższe pod uwagę należy uznać, że uregulowanie zobowiązania wobec podmiotu powiązanego poprzez przekazanie przedsiębiorstwa/zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółki, spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstanie przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, rozpoznanego na podstawie art. 12 ust. 1 z zastrzeżeniem art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Należy przy tym wskazać, iż tut. Organ nie neguje swobody zawierania umów cywilnoprawnych przez Spółkę. Przedsiębiorcy w granicach prawa mogą bowiem swobodnie zawierać umowy cywilnoprawne, które kształtować będą ich uprawnienia lub zobowiązania w stosunku do innych uczestników obrotu gospodarczego. Swoboda ta nie może jednak być utożsamiania z dowolnym kształtowaniem stosunków obligacyjnych w celu obniżenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.