Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP2/443-916/13/AW
z 5 grudnia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że - stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 sierpnia 2013 r. (data wpływu 2 września 2013 r.), uzupełnionym w dniu 22 listopada 2013 r. (data wpływu), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu dostawy działek gruntu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 września 2013 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 22 listopada 2013 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podlegania opodatkowaniu dostawy działek gruntu.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Pozostawała Pani z mężem w ustawowej wspólności majątkowej do 2008 r. W skład majątku wspólnego wchodziły m. in. nieruchomości. W dniu 12 grudnia 2008 r. zawarła Pani z mężem umowę rozdzielności majątkowej w formie aktu notarialnego. Tego samego dnia została zawarta umowa o częściowy podział majątku wspólnego. W wyniku tego podziału mąż nabył na wyłączną własność nieruchomości wchodzące dotychczas w skład majątku wspólnego. Zobowiązał się jednocześnie do spłaty na Pani rzecz kwoty 1.500.000 zł w ratach. Do dnia 21 kwietnia 2010 r. otrzymała Pani kwotę 350.000 zł. Do spłaty przez męża pozostało 1.150.000 zł. W kwietniu 2010 r. zawarła Pani z byłym mężem umowę przeniesienia własności nieruchomości w celu zwolnienia się z długu. Jest to grunt rolny, który nie był wykorzystywany pod najem bądź dzierżawę, ani nie był przedmiotem żadnej innej podobnej umowy. Grunt, po nabyciu w 1997 r., stanowił majątek wspólny małżonków i powiększył gospodarstwo rolne prowadzone przez byłego męża. Do 2010 r. grunt był uprawiany, czyli wykorzystywany do działalności rolniczej w rozumieniu art. 2 pkt 15 ustawy o podatku od towarów i usług, a od 2010 r. nie jest uprawiany, ani wykorzystywany w inny sposób.

Poprzez umowę przeniesienia własności nieruchomości zwolniła Pani męża z długu pieniężnego, a w zamian za to on przeniósł na Panią własność nieruchomości. Zanim do tego doszło były mąż rozpoczął proces podziału nieruchomości na działki. W 2009 r. zlecił w biurze geodezji przygotowanie podziału gruntu rolnego o powierzchni 4,0097 ha na 8 działek. Podziału dokonano na podstawie Kodeksu cywilnego. W 2012 r. dokonała Pani dalszego podziału w ten sposób, że z wydzielonych 8 działek pozostało 5, a 3 podzielono na 12 kolejnych działek. Ponadto wystąpiła Pani o wydanie dla nich decyzji o warunkach zabudowy. W dniu 5 października 2011 r. wydano decyzję o warunkach zabudowy dla kilku działek (decyzją objęta jest tylko część działek, a nie cały grunt przejęty w ramach podziału majątku wspólnego). Zatem, w wyniku podziału nieruchomości powstało najpierw 8 działek, a następnie (ostatecznie) 17, z czego decyzję o warunkach zabudowy wydano w odniesieniu do 12. W decyzji ustalone są warunki zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie budynków mieszkalnych jednorodzinnych wolnostojących. Nadto w dniu 4 czerwca 2012 r. Burmistrz Gminy zatwierdził podział nieruchomości stanowiących Pani własność. Podział gruntu na działki był uzależniony od wydania decyzji o warunkach zabudowy. Teren nie jest uzbrojony i nie zamierza Pani podejmować w tym kierunku żadnych działań. W związku z podziałem działek i wydanymi decyzjami o warunkach zabudowy wydzielona została droga wewnętrzna. Zamierza Pani sprzedać kilka działek, aby pozyskać środki pieniężne na zaspokojenie potrzeb osobistych i rodzinnych. Z uwagi na to, zamieściła w prasie lokalnej ogłoszenie, co jest zwyczajowo przyjęte i stanowi normalny tok postępowania osób zamierzających zbyć jakiś wartościowy składnik majątku. W ostatnim czasie sprzedano 1 działkę. W Pani ocenie, można zbyć jeszcze 7, choć obecnie nie ma żadnej oferty. Pozostałe działki, z uwagi na przebiegającą linię energetyczną, są nieatrakcyjne mimo, że wydane są dla nich decyzje o warunkach zabudowy. Nie prowadziła Pani i nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż kilku działek podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawione okoliczności sprawy nie wskazują, że podejmowane przez niego działania mogą być uznane za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Wskazała Pani, że podstawą dla uznania za działalność gospodarczą jest ustalenie, że działania przybierają formę zawodową, zorganizowaną, a podmiot występuje w obrocie jako profesjonalista. W orzecznictwie przyjmuje się, że o takiej działalności decyduje spełnienie określonych kryteriów. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 16 lutego 2012 r. (I FSK 1876/11) stwierdził, że kluczowe dla ustalenia charakteru działalności są takie elementy jak stopień aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, który mógłby wskazywać, że w ramach prowadzenia działań podejmuje się środki podobne do tych wykorzystywanych przez producentów czy handlowców, sprzedaż majątku, który nie został nabyty w celu odsprzedaży, uzbrojenie gruntu, wydzielenie dróg wewnętrznych, otrzymanie decyzji o warunkach zabudowy, prowadzenie działalności marketingowej. Według Sądu, na charakter działalności nie ma wpływu liczba i zakres transakcji, a także to, czy przed sprzedażą dokonano podziału gruntu. Podkreśliła Pani, że ma zamiar dokonać zbycia części majątku osobistego, a podejmowane dotychczas czynności nie były przejawem zawodowej działalności w zakresie obrotu nieruchomościami, lecz dotyczyły uporządkowania spraw majątkowych i rozliczenia majątku wspólnego z byłym mężem. Co prawda, podjęła Pani działania związane z pozyskaniem decyzji o warunkach zabudowy działek oraz dokonała ogłoszenia w prasie lokalnej o sprzedaży działek, lecz – Pani zdaniem – trudno przyjąć, aby były to działania profesjonalisty. Podniosła, że wydana decyzja o warunkach zabudowy nie dotyczy wszystkich działek (całego gruntu) i nie uprawnia do budowy domu, gdyż jest wyłącznie elementem planowania przestrzennego. Dodała, że ogłoszenie o sprzedaży działek nie możne zostać zakwalifikowane jako działalność marketingowa, gdyż pełni ono rolę informacyjną, a nie reklamową. Sprzedaż składników majątku osobistego, które przedstawiają znaczną wartość (samochody, nieruchomości, wyposażenie wnętrz, sprzęt sportowy) odbywa się za pośrednictwem ogłoszeń zamieszczanych w różnych środkach przekazu publicznego, a jednak nie jest traktowana jako podejmowanie zorganizowanej i profesjonalnej działalności gospodarczej. Wobec tego brak jest podstaw, aby podjęte przez Panią działania traktować jako zorganizowaną działalność marketingową.

Stwierdziła Pani, że nie można uznać, że prowadzi aktywność podobną do aktywności producentów czy handlowców, gdyż rozporządza częścią swojego majątku osobistego, co ma służyć zdobyciu potrzebnych jej środków pieniężnych. W istocie jest to upłynnienie majątku osobistego (zamiana aktywów trwałych na aktywa obrotowe). Ponownie wskazała Pani, że nieruchomości stanowiły własność jej i męża już w trakcie trwania małżeństwa i zostały nabyte w celach prywatnych. Przy przyjęciu, że stała się Pani ponownie ich właścicielem w wyniku zawarcia umowy z dnia 21 kwietnia 2010 r., niezmienny pozostaje cel, jaki wiązał się z pierwotnym nabyciem nieruchomości przez małżonków. Zmiany we własności nieruchomości związane były jedynie z rozliczeniami między małżonkami dokonywanym po rozwodzie, a nie zmianą celu ich posiadania. Obecnie sprzedaż części tego majątku ma na celu zdobycie pieniędzy na wydatki osobiste, a nie na cele związane z jakąkolwiek działalności gospodarczą, której Pani nigdy nie prowadziła i nie prowadzi obecnie.

Ponownie wskazała Pani, że sprzedaż nieruchomości (części działek) nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, tym bardziej, że nie jest dokonywana w żadnych celach inwestycyjnych, zatem nie działa Pani jak podatnik VAT. Podjęta decyzja o zamiarze sprzedaży działek związana jest z koniecznością zaspokojenia potrzeb o charakterze osobistym, a sposób jej przeprowadzenia nie ma charakteru zorganizowanej, stałej działalności handlowej. Podejmuje Pani działania w ramach majątku osobistego, które służą jej celom osobistym i w istocie zarządza posiadanymi aktywami w sposób, który ma prowadzić do zaspokojenia jej osobistych celów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 tej ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

W myśl zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (ust. 2 powołanego artykułu).

W świetle powyższych przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – musi być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego (np. działek gruntu), a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że pozostawała Pani w ustawowej wspólności majątkowej do 2008 r. W dniu 12 grudnia 2008 r. zawarto umowę rozdzielności majątkowej oraz umowę o częściowy podział majątku wspólnego. W wyniku tego podziału mąż nabył na wyłączną własność nieruchomości wchodzące dotychczas w skład majątku wspólnego i zobowiązał się do spłaty na Pani rzecz kwoty 1.500.000 zł w ratach. W kwietniu 2010 r. zawarła Pani z byłym mężem umowę przeniesienia własności nieruchomości w celu zwolnienia się z długu. Jest to grunt rolny, który nie był wykorzystywany pod najem bądź dzierżawę, ani nie był przedmiotem żadnej innej podobnej umowy. Grunt, po nabyciu w 1997 r., stanowił majątek wspólny małżonków i powiększył gospodarstwo rolne prowadzone przez byłego męża. Od 2010 r. nie jest uprawiany, ani wykorzystywany w inny sposób. Zamierza Pani sprzedać kilka działek, aby pozyskać środki pieniężne na zaspokojenie potrzeb osobistych i rodzinnych. Były mąż rozpoczął proces podziału ww. nieruchomości, zlecając w 2009 r. w biurze geodezji przygotowanie podziału gruntu rolnego o powierzchni 4,0097 ha na 8 działek. W 2012 r. dokonała Pani dalszego podziału oraz wystąpiła o wydanie decyzji o warunkach zabudowy. W dniu 5 października 2011 r. wydano decyzję o warunkach zabudowy dla kilku działek. W wyniku podziału nieruchomości powstało najpierw 8 działek, a następnie (ostatecznie) 17, z czego decyzję o warunkach zabudowy wydano w odniesieniu do 12. W dniu 4 czerwca 2012 r. Burmistrz Gminy zatwierdził podział nieruchomości na działki, który był uzależniony od wydania decyzji o warunkach zabudowy. Teren nie jest uzbrojony i nie zamierza Pani podejmować w tym kierunku żadnych działań. W związku z podziałem działek i wydanymi decyzjami o warunkach zabudowy wydzielona została droga wewnętrzna. Z uwagi na to, zamieściła w prasie lokalnej ogłoszenie, co jest zwyczajowo przyjęte i stanowi normalny tok postępowania osób zamierzających zbyć jakiś wartościowy składnik majątku. W ostatnim czasie sprzedała 1 działkę. W Pani ocenie, można zbyć jeszcze 7, choć obecnie nie ma żadnej oferty. Pozostałe działki, z uwagi na przebiegającą linię energetyczną, są nieatrakcyjne mimo, że wydane są dla nich decyzje o warunkach zabudowy.

Analiza przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, treści powołanych przepisów prawa, jak również aktualnego orzecznictwa sądowego, w tym wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby (C-180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (C-181/10), prowadzi do stwierdzenia, że – wbrew stanowisku wyrażonemu we wniosku - zarówno dokonana już sprzedaż 1 działki, jak i planowane zbycie pozostałych nie stanowiło/nie będzie stanowiło rozporządzania majątkiem osobistym. Zauważyć należy, że od chwili przeniesienia własności nieruchomości w 2010 r. podejmuje Pani działania zmierzające do sprzedaży jej części, dokonując w tym celu podziału gruntu oraz występując o wydanie decyzji o warunkach zabudowy. Ponadto wydzielona została droga wewnętrzna i zamieszczone ogłoszenia w lokalnej prasie. Powyższe okoliczności powodują, że opisanych czynności nie można interpretować jako rozporządzanie majątkiem prywatnym, lecz jako świadome działania, zmierzające, od momentu przejęcia gruntu, do osiągnięcia korzyści materialnych z tytułu jego sprzedaży. W tej sytuacji nie ma znaczenia to, że czynności te zmierzają do uzyskania środków na Pani wydatki osobiste, a nie na cele związane z jakąkolwiek działalnością gospodarczą. Podobnie należy ocenić fakt, że wydana decyzja o warunkach zabudowy dotyczy części działek i jest wyłącznie elementem planowania przestrzennego, ponieważ treść wniosku wskazuje, że przedmiotem sprzedaży była/będą działka/działki objęte ww. decyzją.

Wobec tego należy uznać, że zbycie gruntu nastąpi w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż Pani aktywność jest porównywalna do działań handlowca wykonywanych w ramach profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Zatem w odniesieniu do dostawy już dokonanej, jak i planowanych w przyszłości, wystąpiła Pani/wystąpi w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ww. ustawy.

Podkreślić należy, że ww. orzeczenie TSUE wyznacza aktualnie kierunki interpretacyjne i stanowi podstawę orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkich Sądów Administracyjny, np. NSA z dnia 14 czerwca 2012 r. (sygn. akt I FSK 1453/11), z dnia 13 kwietnia 2012 r. (sygn. akt I FSK 890/11) oraz WSA z dnia 1 grudnia 2011 r. (sygn. akt I SA/Po 670/11), z dnia 14 grudnia 2011 r. (sygn. akt I SA/Po 730/11), które zapadły na tle wyroku Trybunału. Z powyższych wyroków wynika, że podejmowanie zorganizowanych działań, takich jak podział gruntu na mniejsze działki, uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zabudowy, wykonywanie czynności marketingowych, świadczy o tym, że czynności te przybierają formę zawodową (profesjonalną), a ponieważ w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia ze zbiorem tych zorganizowanych działań – dostawa gruntu podlegała/będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.