2013.03.15 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP1/443-233/13/MS
z 15 marca 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 listopada 2012r. (data wpływu 11 grudnia 2012r.), uzupełnionym pismem z dnia 14 lutego 2013r. (data wpływu 18 lutego 2013r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego przy świadczeniu przez Wnioskodawcę usług biegłego sądowego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 grudnia 2012r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek z dnia 30 listopada 2012r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego przy świadczeniu przez Wnioskodawcę usług biegłego sądowego.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 14 lutego 2013r. (data wpływu 18 lutego 2013r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu nr IBPP1/443-1267/12/MS z dnia 4 lutego 2013r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Z dniem 5 listopada 2012r. Wnioskodawca rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej polegającej wyłącznie na świadczeniu usług w zakresie wyceny nieruchomości, określając ich wartość rynkową bez doradztwa w tym zakresie, sklasyfikowaną pod numerem PKWiU 68.31.16.0 „Usługi pośrednictwa związane z wyceną nieruchomości”.

Przedmiotem wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności jest w szczególności:

wycena nieruchomości, a także maszyn i urządzeń trwale z gruntem związanych, bez doradztwa w tym zakresie (sporządzanie operatów szacunkowych dla osób fizycznych, prawnych, spółdzielni mieszkaniowych, instytucji administracji publicznej, jednostek samorządu terytorialnego, banków i ich związków),
określanie wartości szkód lub nakładów dotyczących nieruchomości, a także ich części składowych w formie stosownej opinii lub ekspertyzy,
wykonywanie inwentaryzacji nieruchomości (przeprowadzenie i odpowiednie dokumentowanie pomiarów powierzchni, kubatury itp.).

Wnioskodawca nie będzie wykonywał żadnych czynności wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ponadto w przyszłości Wnioskodawca będzie starał się o wpis na listę biegłych sądowych z zakresu szacowania wartości nieruchomości oraz stawek czynszów. W przypadku zaprzysiężenia na biegłego sądowego Wnioskodawca będzie przygotowywał pisemne opinie dotyczące wartości nieruchomości. Jako biegły sądowy w zakresie swoich obowiązków Wnioskodawca będzie mógł być również wezwany przez sąd do składania wyjaśnień, w zakresie udzielenia specjalistycznej opinii.

Wnioskodawca korzysta ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

Usługi wyceny nieruchomości Wnioskodawca świadczy jako uprawniony rzeczoznawca majątkowy na podstawie przepisów działu V ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997r. (jednolity tekst Dz. U. z 2010r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.). Wnioskodawca jest wpisany do Centralnego Rejestru Rzeczoznawców majątkowych pod numerem. Data wpisu 17 maja 2012r.

Czynności biegłego sądowego Wnioskodawca wykonywał będzie w przypadku postanawiania o ustanowieniu Wnioskodawcy biegłym sądowym na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005r. w sprawie biegłych sądowych (Dz. U. z 2005r. Nr 15, poz. 133) oraz na podstawie stawy o Gospodarce Nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 roku (jednolity tekst Dz. U. z 2010r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) art. 174 pkt 4 „Biegłych sądowych z zakresu szacowania nieruchomości powołuje się lub ustanawia spośród osób posiadających uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości, nadane w trybie rozdziału 4 niniejszego działu.”

Jako rzeczoznawca majątkowy Wnioskodawca wykonuje operaty szacunkowe oraz opinie o wartości nieruchomości będące efektem analitycznej pracy na podstawie informacji zebranych w procesie szacowania. Operaty oraz opinie nie zawierają zaleceń oraz fachowych porad dotyczących przedmiotu wyceny.

Osoba biegłego jest powoływana w postępowaniu sądowym w celu przedstawiania fachowych opinii o okolicznościach mających znaczenie dla wyniku sprawy sądowej, a których wyjaśnienie wymaga specjalistycznej wiedzy. W przypadku powołania Wnioskodawcy na biegłego sądowego Wnioskodawca wykonywał będzie opinie o wartości nieruchomości oraz innych praw związanych z nieruchomościami, które to opinie stanowiły będą dowód mający znaczenie w postępowaniu.

Prowadząc swoją działalność w zakresie wyceny nieruchomości lub biegłego sądowego, Wnioskodawca nie ma zamiaru udzielać porad, wskazywać sposobów postępowania w jakiejś sprawie, udzielać fachowych zaleceń, zwłaszcza ekonomicznych. W szczególności Wnioskodawca nie będzie wykonywał usług doradztwa. Tak jak Wnioskodawca wskazał we wniosku, nie będzie wykonywał żadnych czynności wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług.

Wartość sprzedaży w proporcji do okresu prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej w 2012r. nie przekroczyła kwoty 150.000 zł, uprawniającej do korzystania ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy czynności biegłego sądowego na zlecenie sądu w zakresie świadczenia usług bezpośrednio związanych z wykonywaniem zawodu rzeczoznawcy majątkowego podlegają zwolnieniu podmiotowemu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 113 ust. 1 oraz ust. 9 ustawy oraz art. 113 ust. 13?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Utrata prawa do zwolnienia następuje z momentem przekroczenia przez podatnika określonej wartości sprzedaży (w przypadku podatników, o których mowa w art. 113 ust. 1 ustawy) lub z momentem przekroczenia wartości ustalonej zgodnie z art. 113 ust. 9 ustawy (a więc wartości sprzedaży ustalonej proporcjonalnie do okresu prowadzonej sprzedaży), przy czym przy ustalaniu momentu przekroczenia powyższych kwot należy uwzględniać specyficzny sposób ustalania wartości sprzedaży w przypadku podatników, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy. Przewidywana przez Wnioskodawcę wartość sprzedaży nie przekroczy w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Wnioskodawca nie będzie wykonywał żadnych czynności wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług. Rzeczoznawstwo majątkowe polega na opracowywaniu „operatów szacunkowych” tj. - pisemnej opinii o wartości nieruchomości na rzecz osób fizycznych, osób prawnych, jednostek samorządu terytorialnego, banków i innych podmiotów zlecających wykonanie powyżej opisanych czynności bez doradztwa.

Jedną z kategorii czynności, których wykonywanie wyłącza możliwość korzystania ze zwolnienia, są usługi w zakresie doradztwa. W piśmie z dnia 24 stycznia 1995r. (…, Serwis Podatkowy 1997, Nr 4, s. 49) Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że „doradztwo, podobnie jak wycena nieruchomości, mieści się w szerszym od niej pojęciowo rzeczoznawstwie. Trudności interpretacyjne pojęcia „doradztwo” wynikają z braku takiej kategorii statystycznej w obowiązujących w statystyce zbiorach definicji. Nie oznacza to jednak, iż Minister Finansów może dowolnie usługi zaliczyć do kategorii usług mających charakter doradztwa. W przypadku wątpliwości stosuje się powszechnie dostępne określenia zdefiniowane w słownikach i encyklopediach. W internetowym Słowniku Języka Polskiego PWN, zawarta jest definicja, która pod pojęciem „doradca” wyjaśnia, że jest to osoba udzielająca porad. Zgodnie z Małym słownikiem języka polskiego, PWN, Warszawa 1994, doradzać znaczy udzielić porady, podać, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie. Ten sam słownik wskazuje, że rzeczoznawca to specjalista powoływany do wydawania orzeczenia czy opinii w sprawach spornych wchodzących w zakres jego kwalifikacji zawodowych, biegły, ekspert. Z tego wynika, że definicje te są różne i nie mają ze sobą żadnego związku.

Należy zauważyć, że dowód z opinii biegłego jest jednym ze środków dowodowych, który tym się różni od innych dowodów, w szczególności dowodu z dokumentu, zeznań świadków, oględzin, przesłuchania stron, że jego celem nie jest ustalenie faktów mających znaczenie dla sprawy, lecz udzielenie sądowi wyjaśnień w kwestiach wymagających wiadomości specjalnych, a tym samym ułatwienie sądowi wyciągnięcie właściwych wniosków co do oceny i rozstrzygnięcia sprawy. Jeżeli rozstrzygnięcie sprawy wymaga wiadomości specjalnych wtedy, gdy przy jej rozpoznaniu wyłoni się zagadnienie mające znaczenie dla rozstrzygnięcia, którego wyjaśnienie przekracza zakres wiadomości i doświadczenia życiowego osób mających wykształcenie ogólne i nie jest możliwe bez posiadania wiadomości specjalnych w określonych dziedzinach nauki, sztuki, rzemiosła, techniki, stosunków gospodarczych itp., z którą wiąże się rozpatrywane zagadnienie [por. art. 278 i następne ustawy z dnia 17 listopada 1984r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 206 ze zm.) oraz art. 193 i następne ustawy z dnia 6 czerwca 1997r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 ze zm.)]. W doktrynie przyjmuje się, że opinia biegłego jest tylko dowodem, którego ocena należy do sądu. Ocena ta polega nie tylko na rozważeniu wniosków płynących z opinii biegłego, ale z całego materiału dowodowego w danym stanie faktycznym. Opinia biegłego podlega ocenie na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki, wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, także sposobu oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków (por. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Tom I, pod. red. K. Piaseckiego, wyd. 4, wyd. C. H. Beck 2006r., s. 1104-1110: W. Grzeszczyk Kodeks postępowania karnego. Komentarz, wyd. LeXisNexis 2005r., s. 170-172). W związku z tym zasadnicze znaczenie mają kwalifikacje zawodowe biegłych. O zastosowaniu i zakresie metod badawczych decydują autonomicznie biegli. Z przytoczonych regulacji jednoznacznie wynika, że biegły nie zastępuje sądu, ani też nie jest jego wyręczycielem w zakresie wyjaśnienia rzeczywistej treści stosunków faktycznych, ustalenia obowiązującego stanu prawnego oraz rozstrzygnięcia powstałych na tym tle zagadnień prawnych. Tego rodzaju materia została zastrzeżona dla sądu. Z przedstawionych przepisów wynika, że biegły winien dostarczyć wiadomości specjalnych, na podstawie przygotowanych np.: operatów zamieszczonych w opinii, które są obiektywne. W takim też zakresie za niedopuszczalne należy uznać sugerowanie przez biegłego sądowi sposobu rozstrzygnięcia sprawy jako wkraczające w kompetencje sądu.

Słusznie też zauważył w swoim wyroku WSA w Olsztynie z dnia 4 października 2006r., sygn. akt I SA/Ol 297/06 (publ. Monitor Podatkowy 2007/2/33), że zasady wymiaru sprawiedliwości wynikające z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej są wystarczające dla stwierdzenia, że opinie biegłych w postępowaniu sądowym nie mogą być traktowane jako forma doradztwa. Art. 178 § 1 Konstytucji stanowi, że sędziowie w sprawowaniu swego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko konstytucji i ustawom. Ustawy procesowe dają wprawdzie możliwość korzystania w ramach postępowania dowodowego z opinii biegłych, co jednak nie oznacza, że biegłym jest zlecane przez sądy doradztwo jakiegokolwiek rodzaju. Art. 278 Kodeksu postępowania cywilnego stanowi w § 1: w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych sąd po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia opinii.

Doradztwo przez biegłego w sprawie oznaczałoby zaangażowanie go w rozstrzyganie sprawy, co stanowi zaprzeczenie konstytucyjnych zasad zawartych w rozdziale VIII Konstytucji. Mając na uwadze powyżej powołane przepisy i orzecznictwo Wnioskodawca uważa, że należy stwierdzić, iż czynności biegłego działającego na zlecenie sądów powszechnych nie stanowią doradztwa i korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Taką wykładnię powyżej omówionych przepisów w przekonaniu Wnioskodawcy należy uznać za ugruntowaną linię w orzecznictwie sądów administracyjnych (por. wyrok WSA w Kielcach z dnia 3 stycznia 2008r. w sprawie I SA/Ke 510/07, publ. LEX nr 467969 oraz wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 18 sierpnia 2009r. w sprawie I SA/Wr 349/09, publ. LEX nr 513063).

Takie stanowisko wyrażone zostało także w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2008r. Nr 212, poz. 1337), które weszło w życie w dniu 1 grudnia 2008r. i zmieniło rozporządzenie z dnia 25 maja 2005r.

W poz. 37 załącznika do tego rozporządzenia dokonano zmiany z „rzeczoznawstwa” na „doradztwo”, z wyłączeniem doradztwa rolniczego związanego z uprawą roślin i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzeniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego”, które to przepisy są aktualnie obowiązującymi na dzień złożenia niniejszego wniosku.

Zatem w przekonaniu Wnioskodawcy należy uznać, że wykonywanie czynności biegłego sądowego na zlecenie sądu w zakresie świadczenia usług bezpośrednio związanych z wykonywaniem zawodu rzeczoznawcy majątkowego podlega zwolnieniu podmiotowemu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 113 ust. 1 oraz ust. 9 ustawy oraz art. 113 ust. 13, ponieważ zlecenie udziału w postępowaniu sądowym nie oznacza świadczenia doradztwa, o którym mowa w art. 113 ust. 13 pkt 3. Korzystanie z tego zwolnienia będzie możliwe do czasu, gdy wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczy kwoty określonej w przepisie art. 113 ust. 1 ustawy tj. kwoty 150.000 zł, w proporcji do okresu prowadzonej działalności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów – w myśl art. 7 ust. 1 ustawy – rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Powołany wyżej przepis wskazuje, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności, bądź sytuacji. Zatem, aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem.

W świetle powyższego nie budzi wątpliwości, iż czynności biegłych w postępowaniu sądowym stanowią usługi, na co wskazuje powołany powyżej przepis art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy. Ich istotą jest bowiem dokonanie na zlecenie określonego świadczenia – wydanie opinii, ekspertyzy, za wynagrodzeniem. Mamy zatem do czynienia z czynnością opodatkowaną – odpłatnym świadczeniem usług.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, czy też świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W oparciu o art. 15 ust. 3 ustawy, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:

z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.);
(uchylony);
z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Oceny zakresu stosowania przepisów ustawy, w odniesieniu do czynności wykonywanych przez biegłych sądowych na zlecenie organu władzy, należy dokonywać w świetle uregulowań zawartych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, pod kątem kryterium decydującym o uznaniu tych osób za podatników. Przepis art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy przewiduje niezbędny warunek, aby czynności osoby fizycznej nie były uznawane za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a mianowicie związanie wykonującego czynność ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.

Niewątpliwie przepis art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy nawiązuje do konstrukcji umów cywilnoprawnych, tj. umowy zlecenia i umów o podobnym charakterze. Przy powoływaniu biegłego przez organ procesowy, nawet przy przyjęciu, że organ jest zlecającym wykonanie czynności nie jest możliwe nawiązanie stosunku prawnego, którego elementem jest odpowiedzialność zlecającego wykonanie tych czynności. Powołanie biegłych stanowi dla tych osób nie zlecenie wykonania czynności, lecz nakaz wykonywania takich czynności, na powołanych zaś osobach, a nie na zlecającym, spoczywa odpowiedzialność za wykonanie tych czynności.

W przypadku wykonywania przez biegłego zleconych czynności, zlecający nie bierze na siebie odpowiedzialności za czynności biegłego. Na przykład sąd „odpowiada” za wydany wyrok w danej sprawie, nie ma natomiast tożsamości czynności sądu i biegłego, których odbiorcą byłby uczestnik postępowania sądowego. To, że zarówno sąd, jak i powołani biegli sądowi są uczestnikami tego samego procesu wymiaru sprawiedliwości, nie wprowadza jakichkolwiek zależności (co do treści opinii, ekspertyzy) między tymi podmiotami, chociaż występują tu niewątpliwie zdarzenia mogące być określone wzajemnymi relacjami.

Wskazać również należy, że prawo do wykonywania funkcji biegłego sądowego nabywane jest w określonym trybie i po spełnieniu ściśle określonych warunków wynikających z przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005r. w sprawie biegłych sądowych (Dz. U. Nr 15, poz. 133). Biegły sądowy jest osobą, która posiada teoretyczne i praktyczne wiadomości specjalne w danej dziedzinie, potwierdzone stosownym dokumentem i w pełni samodzielnie sporządza zleconą mu opinię (ekspertyzę), kierując się wyłącznie posiadaną wiedzą w tym zakresie. Opinia wydana przez biegłego jest dowodem w postępowaniu sądowym. Przed objęciem funkcji biegły składa przyrzeczenie, iż powierzone mu obowiązki wykonywać będzie z całą sumiennością i bezstronnością. Nikt zatem nie powinien mieć wpływu na treść jego pracy (sporządzenia stosownej opinii).

Z powyższych względów czynności wykonywane przez biegłych nie korzystają z wyłączenia z zakresu ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż nie jest spełniony jeden z warunków określonych w powołanym wyżej art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, odnośnie odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez zleceniobiorcę.

Uznać zatem należy, że czynności biegłego wykonującego powierzone mu funkcje – sporządzanie opinii – wypełniają dyspozycję art. 8 ust. 1 pkt 3 oraz art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i jako takie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według zasad ogólnych.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

W myśl art. 113 ust. 2 ustawy, do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku, a także towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Na mocy art. 113 ust. 5 ustawy, jeżeli wartość sprzedaży u podatników zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc w momencie przekroczenia tej kwoty. Obowiązek podatkowy powstaje z momentem przekroczenia tej kwoty, a opodatkowaniu podlega nadwyżka sprzedaży ponad tę kwotę. (…)

Zauważyć należy, iż na mocy art. 113 ust. 13 pkt 2 ustawy, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do importu towarów i usług, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, świadczenia usług, dla których zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 8 podatnikiem jest ich usługobiorca, oraz podatników świadczących usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa, a także usługi jubilerskie.

Zgodnie z delegacją ustawową zawartą w art. 113 ust. 14 pkt 2 ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych określi w drodze rozporządzenia listę towarów i usług, o których mowa w ust. 13 pkt 1 lit. a i pkt 2, z uwzględnieniem klasyfikacji wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej.

W wykonaniu ww. delegacji Minister Finansów wydał rozporządzenie z dnia 28 marca 2011r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360 ze zm.).

Stosownie do § 27 ww. rozporządzenia, Minister Finansów określił listę towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku, określone w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy, stanowiącą załącznik do rozporządzenia.

W poz. 12 załącznika do ww. rozporządzenia (bez względu na symbol PKWiU), wymieniono doradztwo, z wyłączeniem doradztwa rolniczego związanego z uprawą roślin i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego.

Z powyższego wynika, że ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy nie definiują pojęcia doradztwa. W potocznym rozumieniu termin „doradztwo” obejmuje szereg usług doradczych, tj.: podatkowe, prawne, finansowe. Wobec braku w ustawie definicji doradztwa należy posiłkowo odwołać się do wykładni językowej. Zgodnie z Małym Słownikiem Języka Polskiego PWN, Warszawa 1994 „doradzać” znaczy udzielić porady, podać, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie. Tak więc doradztwo jest udzieleniem fachowych zaleceń, porad, zwłaszcza ekonomicznych. Zatem użyty w ustawie o podatku od towarów i usług termin „usługi w zakresie doradztwa” należy rozumieć szeroko.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że świadczenie usług na zlecenie sądu przez biegłego sądowego, nie stanowi usług doradztwa, bowiem biegły sądowy „nie doradza” organowi prowadzącemu postępowanie, lecz tworzy jeden z dowodów mających istotne znaczenie w postępowaniu sądowym.

Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, iż w przyszłości Wnioskodawca będzie starał się o wpis na listę biegłych sądowych z zakresu szacowania wartości nieruchomości oraz stawek czynszów. W przypadku zaprzysiężenia na biegłego sądowego Wnioskodawca będzie przygotowywał pisemne opinie dotyczące wartości nieruchomości. Jako biegły sądowy w zakresie swoich obowiązków Wnioskodawca będzie mógł być również wezwany przez sąd do składania wyjaśnień, w zakresie udzielenia specjalistycznej opinii.

Czynności biegłego sądowego Wnioskodawca wykonywał będzie w przypadku postanawiania o ustanowieniu Wnioskodawcy biegłym sądowym na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005r. w sprawie biegłych sądowych (Dz. U. z 2005r. Nr 15, poz. 133) oraz na podstawie ustawy o Gospodarce Nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 roku (jednolity tekst Dz. U. z 2010r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) art. 174 pkt 4 „Biegłych sądowych z zakresu szacowania nieruchomości powołuje się lub ustanawia spośród osób posiadających uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości, nadane w trybie rozdziału 4 niniejszego działu.”

Prowadząc swoją działalność w zakresie biegłego sądowego, Wnioskodawca nie ma zamiaru udzielać porad, wskazywać sposobów postępowania w jakiejś sprawie, udzielać fachowych zaleceń, zwłaszcza ekonomicznych. W szczególności Wnioskodawca nie będzie wykonywał usług doradztwa. Tak jak Wnioskodawca wskazał we wniosku, nie będzie wykonywał żadnych czynności wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług.

Biorąc pod uwagę przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa w odpowiedzi na zadane we wniosku pytanie stwierdzić należy, iż w sytuacji świadczenia przez Wnioskodawcę usług polegających na wykonaniu opinii o wartości nieruchomości oraz innych praw związanych z nieruchomościami, jako biegły, nie obejmujących usług w zakresie doradztwa, wówczas w sprawie nie będzie mieć zastosowania wyłączenie ze zwolnienia podmiotowego, określone w art. 113 ust. 13 pkt 2 ustawy o VAT w powiązaniu z poz. 12 załącznika do rozporządzenia w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Z wniosku wynika, że wartość sprzedaży w proporcji do okresu prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej w 2012r. nie przekroczyła kwoty 150.000 zł. Z uzupełnienia wniosku z dnia 14 lutego 2013r. wynika natomiast, że czynności biegłego sądowego Wnioskodawca będzie dopiero wykonywał, w przypadku postanowienia o ustanowieniu Wnioskodawcy biegłym sądowym.

W konsekwencji, jeżeli Wnioskodawca nie uzyskał, jak to wynika z wniosku, obrotu ze sprzedaży opodatkowanej przekraczającego łącznie w 2012r. kwoty 150.000 zł, to może on od 1 stycznia 2013r. skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT. Przy czym jeżeli wartość sprzedaży przekroczy wskazaną w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT kwotę 150.000 zł, to Wnioskodawca utraci prawo do zwolnienia podmiotowego w momencie przekroczenia tej kwoty, w myśl art. 113 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy jednak w tym miejscu zauważyć, że oprócz czynności wykonywanych jako biegły sądowy, Wnioskodawca wykonuje również inne czynności jako rzeczoznawca w zakresie wyceny nieruchomości, zatem do obrotu uprawniającego do zwolnienia podmiotowego winien wliczać wartość sprzedaży opodatkowanej z całej prowadzonej działalności gospodarczej (nie tylko z czynności wykonywanych jako biegły sądowy).

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, że wykonywanie czynności biegłego sądowego na zlecenie sądu w zakresie świadczenia usług bezpośrednio związanych z wykonywaniem zawodu rzeczoznawcy majątkowego podlega zwolnieniu podmiotowemu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 113 ust. 1, ponieważ zlecenie udziału w postępowaniu sądowym nie oznacza świadczenia doradztwa, o którym mowa w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT a korzystanie z tego zwolnienia będzie możliwe do czasu, gdy wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczy kwoty określonej w przepisie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT tj. kwoty 150.000 zł, w proporcji do okresu prowadzonej działalności, należało uznać za prawidłowe, z tym, że wartość sprzedaży opodatkowanej nie noże przekroczyć kwoty określonej w art. 113 ust. 1 tj. kwoty 150.000 zł, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej tylko w roku, w trakcie którego Wnioskodawca rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej, a więc dotyczy roku 2012, natomiast w kolejnym roku podatkowym 2013 Wnioskodawca utraci zwolnienie podmiotowe w momencie przekroczenia kwoty 150.000 zł.

Odnośnie natomiast wskazanego przez Wnioskodawcę we własnym stanowisku przepisu art. 113 ust. 13 pkt 3, zauważyć należy, że przepis ten nie ma zastosowania w niniejszej sprawie. Zgodnie z tym przepisem zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do importu towarów i usług, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, świadczenia usług, dla których zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 8 podatnikiem jest ich usługobiorca, oraz podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju. W przedmiotowej sprawie podstawą rozstrzygnięcia jest natomiast cytowany w niniejszej interpretacji przepis art. 113 ust. 13 pkt 2 ustawy o VAT.

Interpretacja dotyczy przedstawionego zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

W pozostałym zakresie objętym wnioskiem, wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.

Należy podkreślić także, iż na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii nie mogą wpłynąć powołane przez Wnioskodawcę orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, bowiem stanowią one rozstrzygnięcia w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) w swoim rozdziale III określa zamknięty katalog źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Nie przewiduje on takiej mocy dla orzecznictwa sądowego, w tym orzecznictwa sądów administracyjnych (w Polsce nie obowiązuje system precedensów sądowych). W związku z powyższym, nie negując orzecznictwa, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca wyroków zamyka się w obrębie spraw, w których zostały wydane. Wynika to również z treści art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 270 ze zm.), który przesądza, że ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia. Organ podatkowy jest zatem zobowiązany traktować indywidualnie każdą sprawę, natomiast rozstrzygnięcia sądów podejmowane są w oparciu o zebrany w danej sprawie materiał dowodowy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin