Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-910/13/DSZ
z 3 stycznia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 1 października 2013 r. (data wpływu 7 października 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwolnienia poręczyciela z długu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 października 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwolnienia poręczyciela z długu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiony został następujący stan faktyczny.

W 1996 r. Bank W. udzielił kredytu panu Z.C., którego poręczycielami zostali Wnioskodawca wraz z żoną. W 2009 r. Bank P. (który przejął Bank W.) zażądał spłaty kredytu zaciągniętego przez pana Z.C., który zmarł, wobec czego obowiązek spłaty przeszedł na poręczycieli.

W dniu 6 stycznia 2010 r. Wnioskodawca wraz z żoną podpisali z Bankiem ugodę w sprawie wymagalnego zadłużenia, która przewidywała spłatę należności głównej w wysokości 29.429,87 zł oraz odsetek umownych w wysokości 50.724,14 zł do dnia 25 lipca 2013 r., natomiast odsetki ustawowe, w przypadku terminowej spłaty miały zostać umorzone.

Tak też się stało. W dniu 9 sierpnia 2013 r. Wnioskodawca wraz z żoną podpisali z Bankiem umowę zwolnienia z długu dotyczącą odsetek ustawowych, w wysokości 29.196,92 zł, które Bank wyliczył na dzień podpisania umowy.

Jednocześnie, jako poręczyciele otrzymali PIT-8C o wysokości przychodów, traktujący kwotę z której spłaty zostali zwolnieni jako ich przychód.

W PIT-8C, który otrzymała żona Wnioskodawcy widnieje kwota przychodu „z innych źródeł” w wysokości 29.196,92 zł. W PIT-8C, który otrzymał Wnioskodawca również widnieje kwota 29.196,92 zł. Wynika z tego, że wspólnie małżonkowie uzyskali przychód w wysokości 58.393,84 zł.

Wnioskodawca podkreśla, że kredytobiorca był dla poręczycieli osobą obcą, nigdy także nie czerpali oni żadnych korzyści ze środków finansowych pochodzących z tego kredytu.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy Bank prawidłowo wystawił PIT-8C poręczycielom na kwotę 29.196,92 zł dla każdego z nich?
2. Czy jako poręczyciel kredytu Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od kwoty 29.196,92 zł, z której spłaty został zwolniony przez Bank na mocy umowy zwolnienia z długu?

Zdaniem Wnioskodawcy, ponieważ nie był kredytobiorcą, nie odnosił z tego tytułu żadnych korzyści majątkowych, kwota od której zapłacenia został zwolniony nie stanowi Jego przychodu, zatem nie powinien płacić od niej podatku dochodowego.

Na poparcie swojego stanowiska, Wnioskodawca przytacza treść interpretacji podatkowych dostępnych w Internecie (znak IPPB1/415-1074/10-3/EC oraz ILPB2/415-66/10-2/WS) dotyczących bardzo podobnych spraw: „(…) jeżeli bank zwolnił poręczyciela ze spłaty wierzytelności powstałej w wyniku zawartej umowy kredytowej, to kwota tego zwolnienia nie będzie stanowiła dla poręczyciela przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym. U poręczyciela nie następuje bowiem jakiekolwiek przysporzenie majątkowe na skutek tego zdarzenia. Bank nie wykonał na rzecz poręczyciela nieodpłatnego świadczenia, gdyż nie korzystał on ze środków finansowych pochodzących z udzielonego kredytu.”.

Reasumując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że kwota zwolnienia z długu nie stanowi dla Niego, jako poręczyciela, przychodu, wobec czego nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Ustęp 2 ww. przepisu stanowi natomiast, że dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Z kolei stosownie do art. 11 ust. 1 przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jednym ze źródeł przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są wskazane w pkt 9 tego przepisu inne źródła. Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyty w zacytowanym przepisie zwrot „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i należy do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wprost w nim wymienione. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 1996 r. Bank W. udzielił kredytu panu Z.C., którego poręczycielami zostali Wnioskodawca wraz z żoną. W 2009 r. Bank P. (który przejął Bank W.) zażądał spłaty kredytu zaciągniętego przez pana Z.C., który zmarł. W dniu 6 stycznia 2010 r. Wnioskodawca wraz z żoną podpisali z Bankiem ugodę w sprawie wymagalnego zadłużenia, która przewidywała spłatę należności głównej w wysokości 29.429,87 zł oraz odsetek umownych w wysokości 50.724,14 zł do dnia 25 lipca 2013 r., natomiast odsetki ustawowe, w przypadku terminowej spłaty miały zostać umorzone. W dniu 9 sierpnia 2013 r. Wnioskodawca wraz z żoną podpisali z Bankiem umowę zwolnienia z długu dotyczącą odsetek ustawowych, w wysokości 29.196,92 zł. Jednocześnie, jako poręczyciele otrzymali PIT-8C o wysokości przychodów, traktujący kwotę z której spłaty zostali zwolnieni jako ich przychód.

Odnosząc się do tak przedstawionego zdarzenia wyjaśnić należy, że co do zasady umorzenie zobowiązania może powodować powstanie u osoby fizycznej przychodu. O przychodzie podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych można bowiem mówić zawsze, gdy dochodzi do określonego przyrostu majątkowego o charakterze definitywnym (bezzwrotnym), który wolą ustawodawcy nie został zwolniony czy też wyłączony od opodatkowania lub od którego nie zaniechano poboru podatku. Może być to więc zarówno zwiększenie aktywów podatnika jak i zmniejszenie jego pasywów.

Niemniej jednak, mając na uwadze okoliczności niniejszej sprawy, wyjaśnić należy, że stosownie do art. 876 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał.

Poręczenie stanowi postać zabezpieczenia typu osobistego, poprzez umocnienie pozycji prawnej wierzyciela, który może szukać zaspokojenia swojej wierzytelności także z majątku poręczyciela. Podstawową cechą poręczenia jest jego akcesoryjność. Zobowiązanie poręczyciela pozostaje w stosunku zależności do zobowiązania dłużnika głównego i zasadniczo dzieli jego los. W przypadku zaspokojenia wierzyciela przez dłużnika lub przez osobę trzecią albo w przypadku wygaśnięcia wierzytelności z innych tytułów wygasa również zobowiązanie poręczyciela. Odpowiedzialność poręczyciela jest zatem uzależniona od istnienia ważnego zobowiązania dłużnika, którego poręczyciel dług poręczył. O akcesoryjności poręczenia przesądza także zależność między zakresem odpowiedzialności poręczyciela a rozmiarem zobowiązania dłużnika, co przekłada się na odpowiedzialność poręczyciela także za wszelkie dodatkowe zobowiązania przewidziane zobowiązaniem głównym (np. odsetki, koszty postępowania).

Wobec powyższego, mając na uwadze przedmiot opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz charakter instytucji poręczenia stwierdzić należy, że umorzenie poręczycielowi odsetek ustawowych od zabezpieczanego długu nie spowoduje powstania dla niego obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, a wartość umorzenia nie stanowi dla poręczyciela przychodu podlegającego opodatkowaniu tym podatkiem. U poręczyciela nie następuje bowiem jakiekolwiek przysporzenie majątkowe na skutek tego zdarzenia, gdyż poręczyciel nie korzystał ze środków finansowych pochodzących z udzielonego kredytu, którego spłatę poręczył. Skoro więc majątek poręczyciela w chwili udzielenia kredytu nie uległ powiększeniu, gdyż nie był on beneficjentem środków pochodzących z kredytu – to nie można uznać, iż w chwili umorzenia poręczycielowi długu związanego z jego spłatą powstanie przychód podlegający opodatkowaniu.

W konsekwencji stwierdzić należy, że umorzenie odsetek ustawowych od zobowiązania, za spłatę którego Wnioskodawca odpowiadał jako poręczyciel, nie powoduje u Niego obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.