INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 26 sierpnia 2013 r. (data wpływu do Biura – 30 sierpnia 2013 r.) uzupełnionym 30 października i 05 listopada 2013 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków z tytułu dojazdu własnym samochodem na turnus rehabilitacyjny - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 sierpnia 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z 21 października 2013 r. znak: IBPB II/1/415-827/13/MCZ i znak IBPB II/1/415-956/13/MCZ wezwano o jego uzupełnienie. Wniosek uzupełniono 30 października (uiszczenie brakującej opłaty) i 05 listopada 2013 r. (pozostałe braki formalne).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

17-letni syn Wnioskodawczyni od urodzenia porusza się na wózku inwalidzkim, ponieważ urodził się z przepukliną oponowo-rdzeniową. Od 16-go roku życia ma przyznany umiarkowany stopień niepełnosprawności. Mimo porażenia kończyn dolnych, odbytu i cewki moczowej oraz ponad 40-stopniowego skrzywienia kręgosłupa, uczęszcza do zwykłej szkoły ze swoimi rówieśnikami. Przez cały okres nauki ma przyznane godziny indywidualnych zajęć rewalidacyjnych, które przeznaczane są na zajęcia na basenie na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego - rehabilitacja ruchowa. Na zajęcia te z domu na basen i z powrotem, dowożony jest własnym samochodem rodziców. Lekcje prowadzone są przez wykwalifikowanego nauczyciela i mają na celu usprawnienie ruchowe syna Wnioskodawczyni. Są one korzystne nie tylko ze względu na skrzywiony kręgosłup, ale także na poprawę kondycji ruchowej, bez której syn Wnioskodawczyni nie jest w stanie zaspokajać podstawowych potrzeb życiowych, jak np. potrzeb fizjologicznych, które wymagają od niego dużo więcej siły i energii, niż u zdrowego człowieka.

Oprócz basenu syn Wnioskodawczyni dowożony jest także na zajęcia szkoleniowo- rehabilitacyjne, organizowane przez Fundację Aktywnej Rehabilitacji (FAR) oraz Stowarzyszenie .... Wszystkie te wyjazdy mają na celu osiągnięcie przy aktywnym uczestnictwie syna Wnioskodawczyni możliwie najwyższego poziomu funkcjonowania, jakości życia i integracji społecznej.

Zajęcia organizowane przez FAR i Stowarzyszenie umożliwiają synowi Wnioskodawczyni spotkania z lekarzami, rehabilitantami, nauczycielami, jak i z samymi chorymi, którzy udzielają ważnych wskazówek z radzeniem sobie w życiu codziennym.

Rodząc się z przepukliną oponowo-rdzeniową syn Wnioskodawczyni jest skazany dożywotnio na codzienną rehabilitację. Dlatego też wiele ćwiczeń wykonuje w domu. Jako matka po urodzeniu syna Wnioskodawczyni została przeszkolona przez rehabilitantów, jak ma go ćwiczyć, jednakże teraz wiele ćwiczeń potrafi on wykonywać sam. Niemniej jednak wiele jest jeszcze do zrobienia. Każde zajęcia, rehabilitacja, nie koniecznie ta lecznicza, przynosi synowi wiele korzyści.

W 2012 roku, którego pytania dotyczą, syn Wnioskodawczyni uczestniczył w:

Warsztatach Aktywizacji Zawodowej Aktywnej Rehabilitacji,

Szkoleniu „...”,

zajęciach pozalekcyjnych, finansowanych ze środków unijnych dla zdolnych uczniów -wyjazdy poza teren zamieszkania i edukacji,

zajęciach pozalekcyjnych, organizowanych w szkole,

basenie minimum raz w tygodniu.

Na wszelkie warsztaty, zajęcia i szkolenia był dowożony przez Wnioskodawczynię i jej męża ich własnym samochodem.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 30 października 2013 r. (data wpływu – 05 listopada 2013 r.) Wnioskodawczyni doprecyzowała stan faktyczny i wskazała m.in., że zabiegi rehabilitacyjne na turnusie rehabilitacyjnym wykonuje się na podstawie zlecenia lekarskiego.

W związku z powyższym, po przeformułowaniu zadano m.in. następujące pytanie:

Czy Wnioskodawczyni ma prawo odliczyć od dochodu, podlegającego opodatkowaniu, koszty dowozu własnym samochodem syna na zabiegi rehabilitacyjne na turnusie rehabilitacyjnym...

Powołując się na art. 26 ust. 7 pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawczyni uważa, iż koszty dojazdu na wymienione zajęcia, które są dla jej syna formą zajęć leczniczo-rehabilitacyjnych, można odliczyć od dochodu podlegającego opodatkowaniu.

Wnioskodawczyni wskazała, że wprawdzie ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie określa definicji rehabilitacji, jednakże można ją znaleźć w rozdziale 3, art. 7-10, ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721). Wnioskodawczyni przywołała treść tychże przepisów.

Wnioskodawczyni stwierdziła, że turnus rehabilitacyjny zgodnie z definicją rehabilitacji społecznej zawartej w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych uznaje się za rodzaj rehabilitacji. Zabiegi odbywające się na turnusie rehabilitacyjnym, realizowane są na podstawie zlecenia na zabiegi rehabilitacyjne, wydawanego przez lekarza prowadzącego. Są to takie same zabiegi jak w szpitalach, czy gabinetach rehabilitacyjnych. Koszty dowozu syna na miejsce turnusu własnym samochodem ponoszą rodzice. Nie jest łatwo przewozić pociągiem, czy autobusem człowieka niechodzącego, ważącego 80 kg, wraz z bagażem oraz wózkiem inwalidzkim, w warunkach nieprzystosowanych dla niepełnosprawnego, z licznymi przesiadkami. W czasie 17 lat życia syn Wnioskodawczyni był na takim turnusie tylko raz, gdyż jest to dla rodziny duże obciążenia finansowe, mimo dopłaty z PFRON. Dlatego też, zdaniem Wnioskodawczyni koszty dojazdu na taki turnus własnym samochodem powinny dawać możliwość skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej jako dowóz na zabiegi rehabilitacyjne.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) podstawę obliczenia podatku z zastrzeżeniem art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4, 4a - 4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2 lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ww. ustawy, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7 i 7b – 7g tego artykułu.

W myśl art. 26 ust. 7d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub

decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo

orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Na podstawie art. 26 ust. 7f ww. ustawy o podatku dochodowym ilekroć w przepisach ust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:

1.I grupy inwalidztwa – należy przez to rozumieć odpowiednio osoby w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów orzeczono:

całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo

znaczny stopień niepełnosprawności,

2.II grupy inwalidztwa – należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:

całkowitą niezdolność do pracy albo

umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Stosownie do przepisów art. 26 ust. 7e ww. ustawy, przepisy ust. 7a-7d i ust. 7g stosuje się odpowiednio do podatników, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe – jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają kwoty 9 120 zł.

Wydatki, o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku, gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie (art. 26 ust. 7b ustawy).

Natomiast w myśl postanowień art. 26 ust. 13a ww. ustawy, wydatki na cele określone w ust. 1 podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub od dochodu na podstawie ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Stosownie do art. 26 ust. 7c pkt 3 powołanej ustawy w przypadku wydatków, o których mowa w ust. 7a pkt 7, 8 i 14, nie jest wymagane posiadanie dokumentów stwierdzających ich wysokość. Jednakże na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej podatnik jest obowiązany przedstawić dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności okazać dokument potwierdzający zlecenie i odbycie niezbędnych zabiegów leczniczo-rehabilitacyjnych.

Należy zaznaczyć, że katalog ulg wymienionych w art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że odliczeniu podlegają jedynie wydatki enumeratywnie w nim wymienione. Rozszerzająca interpretacja przepisu art. 26 ust. 7a cyt. ustawy jest niedozwolona. Zgodnie bowiem z zasadą, przyjętą w orzecznictwie NSA, jak i w doktrynie prawa podatkowego, ulgi podatkowe są wyjątkiem od zasady równości i powszechności opodatkowania. Tak więc przepisy regulujące prawo do ulgi winny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Z treści wniosku i jego uzupełnienia wynika, iż Wnioskodawczyni ma 17-letniego syna, który urodził się z przepukliną oponowo-rdzeniową, w konsekwencji czego ma porażenie kończyn dolnych, odbytu i cewki moczowej oraz ponad 40-stopniowe skrzywienie kręgosłupa i od urodzenia porusza się na wózku inwalidzkim. Od 16-go roku życia ma przyznany umiarkowany stopień niepełnosprawności. Syn Wnioskodawczyni korzystał m.in. z zabiegów rehabilitacyjnych na turnusie rehabilitacyjnym na podstawie zlecenia lekarskiego. Na turnus rehabilitacyjny syn Wnioskodawczyni został zawieziony własnym samochodem rodziców.

Możliwość odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków poniesionych przez Wnioskodawczynię na dojazd własnym samochodem syna na zabiegi rehabilitacyjne na turnusie rehabilitacyjnym należy zanalizować w oparciu o przepisy art. 26 ust. 7a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis art. 26 ust. 7a pkt 15 tejże ustawy nie ma zastosowania w przedmiotowej sprawie, gdyż dotyczy odpłatnych przejazdów środkami transportu publicznego związanych z pobytem m.in. na turnusie rehabilitacyjnym.

Zgodnie z art. 26 ust. 7a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się wydatki poniesione na używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne – w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Z analizy art. 26 ust. 7a pkt 14 powołanej ustawy wynika, że aby skorzystać z możliwości odliczenia od dochodu poniesionych wydatków, związanych z używaniem samochodu osobowego dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne, m.in. należy:

mieć na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa, której roczny dochód nie przekracza kwoty 9.120 zł,

być właścicielem (współwłaścicielem) samochodu osobowego,

dowozić nim ww. osobę niepełnosprawną na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne zlecone przez lekarza,

ponieść z tego tytułu wydatki.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „zabieg”, „rehabilitacja” oraz „rehabilitacja lecznicza”, zatem koniecznym jest wyjaśnienie tych pojęć w oparciu o definicje encyklopedyczne oraz wydaną z zakresu rehabilitacji literaturę. Zgodnie z definicją tych pojęć zawartą w „Słowniku wyrazów obcych” (PWN, Warszawa 1991r.) oraz „Encyklopedii” PWN, zabieg stanowi interwencję mającą na celu wywołanie określonego skutku, zwykle będącą środkiem zaradczym przeciwdziałającym czemuś (np. skutkom choroby); rehabilitacja jest to przywrócenie choremu sprawności fizycznej i psychicznej poprzez stosowanie odpowiednich zabiegów leczniczych; rehabilitacja lecznicza zaś to połączenie leczenia z postępowaniem usprawniającym, które obejmuje zabiegi fizykoterapeutyczne, wodolecznictwo, światłolecznictwo, elektrolecznictwo, mechanoterapię i kinezyterapię. Istotne znaczenie mogą mieć również zabiegi chirurgiczne zmierzające do przywrócenia organicznych funkcji, zmniejszenia następstw nieodwracalnych zmian lub wyrównanie ich w takim stopniu, aby poszkodowanemu przywrócić jego społecznie przydatną sprawność.

Jak z powyższego wynika nie wszystkie przejazdy własnym samochodem osobowym związane z leczeniem osoby niepełnosprawnej będą podlegały odliczeniu w ramach powołanego przepisu, gdyż nie wszystkie są związane z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne.

Przenosząc powyższe ustalenia na grunt przedmiotowej sprawy, stwierdzić należy, że wskazany przez Wnioskodawczynię wydatek nie można uznać za wydatek poniesiony tytułem używania samochodu osobowego w związku z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo – rehabilitacyjne. Wnioskodawczyni poniosła bowiem koszty dowiezienia niepełnosprawnego syna na turnus rehabilitacyjny do ośrodka rehabilitacyjnego, czyli do miejsca tymczasowego pobytu (zakwaterowania), w ramach którego jej syn korzystał następnie ze zleconych przez lekarza zabiegów leczniczych.

Z zacytowanego wyżej przepisu art. 26 ust. 7a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika natomiast, że w ustawodawca nie przewidział ulgi podatkowej dotyczącej przejazdów, własnym samochodem osobowym, związanych z pobytem na turnusie rehabilitacyjnym, ale ściśle określił, że celem konkretnego użycia samochodu osobowego ma być wyłącznie wykonanie niezbędnego zabiegu leczniczo-rehabilitacyjnego.

Za takim argumentem przemawia również to, że w już wskazanym powyżej pkt 15 ust. 7a art. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca zawarł postanowienie dotyczące odliczenia przejazdów m.in. na turnus rehabilitacyjny. Z treści jego wynika, że odliczeniu podlegają wydatki poniesione na odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem m.in. na turnusie rehabilitacyjnym.

Z wyżej wskazanych przepisów wynika, że ustawodawca przewidział jedynie możliwość odliczenia wydatków na te przejazdy na turnus rehabilitacyjny, które odbywają się środkami transportu publicznego.

W związku z tym, organ interpretacyjny aczkolwiek rozumiejąc, że nie jest łatwo przewozić pociągiem, czy autobusem człowieka niechodzącego, ważącego 80 kg, wraz z bagażem oraz wózkiem inwalidzkim na turnus rehabilitacyjny, stwierdza – z uwagi na treść przepisu art. 26 ust. 7a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – że wydatki poniesione na omawiany cel nie mieszczą się w katalogu wydatków uprawniających do odliczeń w ramach ulgi rehabilitacyjnej.

Brak jest zatem podstaw do uznania, iż poniesione przez Wnioskodawczynię na ten cel wydatki mogą być odliczone od dochodu w ramach omawianej ulgi.

W tym miejscu organ interpretacyjny pragnie jeszcze raz podkreślić, iż katalog ulg wymienionych w art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że odliczeniu podlegają jedynie wydatki enumeratywnie w nim wymienione.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Końcowo wskazać należy, iż przedmiotowa interpretacja – zgodnie ze złożonym wnioskiem została wydana wyłącznie dla Wnioskodawczyni. Stosownie bowiem do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.