Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-692/13/IL
z 8 października 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 16 lipca 2013 r. (data wpływu 18 lipca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odpłatnego zbycia w wyniku zniesienia współwłasności udziałów w lokalu mieszkalnym - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 lipca 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odpłatnego zbycia w wyniku zniesienia współwłasności udziałów w lokalu mieszkalnym.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Postanowieniem Sądu z dnia 16 maja 2012 r. stwierdzono nabycie spadku po zmarłym w dniu 19 lutego 2012 r. Stanisławie S. Na podstawie testamentu notarialnego z dnia 8 grudnia 2010 r . spadek w całości nabyła Pani - córka zmarłego. W skład masy spadkowej wchodziło 3/4 działki niezabudowanej oraz ½ mieszkania, gdzie zmarły mieszkał wraz z aktualną żoną Stanisławą S. Pierwsza żona zmarła w 1958 r. Mieszkanie to Pani ojciec otrzymał w 1953 r. wraz z matką Pani Walentyną S. jako mieszkanie zakładowe z miejsca pracy. Następnie zakład pracy przekazał je do zasobów Gminy i dopiero w roku 1999 z obecną żoną wykupił je na własność.

Do dziedziczenia ustawowego prawo mieli: obecna żona, oraz syn i dwie córki z pierwszego małżeństwa. Jedna z córek nie żyje, więc w jej miejsce weszło jej dwóch synów. Ponieważ spadek na podstawie testamentu nabyła jedna córka - Pani, to pozostałym wypłacono zachowek od całej wartości spadku. Zatem z chwilą śmierci spadkodawcy stała się Pani współwłaścicielką mieszkania w B.B., w którym cały czas mieszka żona Pani ojca, a Pani nie miała możliwości korzystania z niego. Aby uregulować zaistniałą sytuację doszła Pani do porozumienia z żoną ojca i w dniu 23 maja 2013 r. przed notariuszem zawarła Pani z Nią umowę o odpłatne zniesienie współwłasności. Żona zmarłego - właścicielka ½ mieszkania nabyła od Pani ½ udziału, za co otrzymała Pani spłatę w wysokości 67.300,00 zł, co odpowiada wartości zbywanego udziału. Z zaświadczenia wydanego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego wynika, że spadek po zmarłym w dniu 19 lutego 2012 r. Stanisławie S. został zgłoszony, i że podatek od wymienionego spadku nie należy się. Dopiero w wyniku zniesienia współwłasności mieszkania otrzymała Pani ekwiwalentną kwotę 67.300,- zł z tytułu należnego spadku (posiadanego udziału).

Wobec powyższego zadano następujące pytanie.

Czy odpłatne zniesienie współwłasności w celu uregulowania prawa własności do mieszkania podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych ?

Zdaniem Pani, zniesienie współwłasności i otrzymanie z tego tytułu ekwiwalentnej wartości dotyczącej części otrzymanego spadku nie podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych. Po otrzymaniu spadku po ojcu zgłosiła Pani w odpowiednim terminie powyższe zdarzenie do Urzędu Skarbowego. Naczelnik wydał zaświadczenie, że podatek od spadku nie należy się. Ponieważ nie mogła Pani fizycznie korzystać ze swojej części spadku, gdyż całość mieszkania zajmuje żona Pani ojca, to dopiero otrzymanie spłaty dopełniło postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.

Skoro spłata w wyniku zniesienia współwłasności jest ekwiwalentna do posiadanego udziału w prawie do lokalu, to uważa Pani, że nie uzyskuje żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej masy spadkowej. Tym samym brak jest podstaw do opodatkowania otrzymanej kwoty podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Otrzymany spadek podlega obowiązkowi podatkowemu w podatku od spadków i darowizn, z którego jest zwolniony, nie może więc podlegać również obowiązkowi w podatku dochodowym od osób fizycznych. Na potwierdzenie swojego stanowiska wskazuje Pani stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów zawarte w odpowiedzi na interpelację poselską nr 9106 w sprawie podatku od spadków i darowizn oraz interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 5 kwietnia 2013 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Pani w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż postanowieniem Sądu z dnia 16 maja 2012 r. stwierdzono nabycie spadku po zmarłym w dniu 19 lutego 2012 r. Stanisławie S. Na podstawie testamentu notarialnego z dnia 8 grudnia 2010 r . spadek w całości nabyła Pani - córka zmarłego. W skład masy spadkowej wchodziło 3/4 działki niezabudowanej oraz ½ mieszkania, gdzie zmarły mieszkał wraz z aktualną żoną Stanisławą S. Pierwsza żona zmarła w 1958 r. Mieszkanie to Pani ojciec otrzymał w 1953 r. wraz z matką Pani Walentyną S. jako mieszkanie zakładowe z miejsca pracy. Następnie zakład pracy przekazał je do zasobów Gminy i dopiero w roku 1999 z obecną żoną wykupił je na własność.

Do dziedziczenia ustawowego prawo mieli: obecna żona, oraz syn i dwie córki z pierwszego małżeństwa. Jedna z córek nie żyje, więc w jej miejsce weszło jej dwóch synów. Ponieważ spadek na podstawie testamentu nabyła jedna córka - Pani, to pozostałym wypłacono zachowek od całej wartości spadku. Zatem z chwilą śmierci spadkodawcy stała się Pani współwłaścicielką mieszkania w B.B., w którym cały czas mieszka żona Pani ojca, a Pani nie miała możliwości korzystania z niego. Aby uregulować zaistniałą sytuację doszła Pani do porozumienia z żoną ojca i w dniu 23 maja 2013 r. przed notariuszem zawarła Pani z Nią umowę o odpłatne zniesienie współwłasności. Żona zmarłego - właścicielka ½ mieszkania nabyła od Pani ½ udziału, za co otrzymała Pani spłatę w wysokości 67.300,00 zł, co odpowiada wartości zbywanego udziału.

Współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, iż własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zmianami). W myśl art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej Kodeksu cywilnego, o czym stanowi art. 196 § 2 tej ustawy.

Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. W przypadku, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, musi być traktowany w kategorii nabycia.

Analogicznie, okoliczność, odpłatnego przekazania udziału, traktowana być musi w kategorii zbycia, gdyż w ten sposób zmianie ulega zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (tu nieruchomością), jak też stan jej majątku osobistego.

Ponadto należy wskazać, iż „odpłatne zbycie”, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oznacza każde przeniesienie prawa własności lub innych praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że zniesienie współwłasności polegające na przyznaniu lokalu mieszkalnego jednemu ze współwłaścicieli w zamian za spłatę pieniężną na rzecz drugiego z nich, stanowi formę odpłatnego zbycia, wyczerpującą dyspozycję przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Osoba, która otrzymuje spłatę zbywa bowiem odpłatnie przysługujący jej udział. Spłata jest w takim przypadku wyrażoną w pieniądzu równowartością zbytego udziału we wspólnym prawie, co oznacza, że pomiędzy współwłaścicielami dochodzi do wymiany dóbr majątkowych, tj. nieruchomości w zamian za środki pieniężne.

W związku z tym po stronie dokonującego odpłatnego, tzn. w zamian za spłatę, zbycia udziału w nieruchomości powstaje obowiązek podatkowy, o ile zdarzenie to ma miejsce przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie zbywanej nieruchomości.

Przenosząc zatem powyższe uregulowania prawne na grunt przedstawionego stanu faktycznego stwierdzić należy, że odpłatne zbycie w wyniku zniesienia współwłasności dokonanego w dniu 23 maja 2013 r. udziału w lokalu mieszkalnym nabytego przez Panią w 2012 r. nastąpiło przed upływem pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy stanowi źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, według zasad obowiązujących od 1 stycznia 2009 r.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Zgodnie z treścią art. 30e ust. 2 ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

W myśl art. 19 ust. 1 ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ustawy).

Stosownie do art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30e ust. 5).

Zgodnie z powołanym przepisem art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Reasumując zniesienie współwłasności polegające na przyznaniu lokalu mieszkalnego jednemu ze współwłaścicieli w zamian za spłatę pieniężną stanowi formę odpłatnego zbycia, wyczerpującą dyspozycję przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem mając na uwadze powyższe uregulowania prawne jak i przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, że przychód uzyskany przez Panią z tytułu odpłatnego zbycia w wyniku zniesienia współwłasności udziału w lokalu mieszkalnym, podlega opodatkowaniu według zasad określonych w art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r. , poz. 270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.