Interpretacja Ministra Finansów
DD3/033/176/IMD/13/RD-82585/13
z 8 sierpnia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 12 czerwca 2013 r. Nr IPPB4/415-222/13-5/JK2, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 28 marca 2013 r., uzupełnionym w dniu 23 maja 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi na dzieci – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca przedstawił następujący opis zdarzenia przyszłego.

W dniu 10 lutego 2012 r., Sąd Okręgowy orzekł o rozwiązaniu przez rozwód małżeństwa. W sentencji wyroku Sąd powierzył sprawowanie władzy rodzicielskiej nad córką obojgu rodzicom z miejscem zamieszkania córki przy matce, co oznacza, że jednocześnie Wnioskodawca nie został pozbawiony władzy rodzicielskiej. Sąd zasądził alimenty na rzecz córki w kwocie 1.500 zł/m-c, które Wnioskodawca płaci regularnie. Zgodnie z ustaleniami między eksmałżonkami przedstawionymi przed Sądem, spotkania córki z ojcem mają być na każde żądanie córki. Podczas pobytów w miejscu zamieszkania Wnioskodawcy, córka może korzystać ze wszystkiego, co jest jej potrzebne. Wnioskodawca nadmienił, że porozumienie z byłą małżonką w sprawie podziału ulgi jest niemożliwe.

Wnioskodawca wskazał także, iż córka w 2012 r. nie osiągnęła żadnego dochodu. W stosunku do Wnioskodawcy, bądź Jego córki, o której mowa powyżej, nie mają i nie będą mieć zastosowania przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym. W roku 2013 r. i w latach następnych Wnioskodawca planuje, że będzie osobą pozostającą w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, przy czym Wnioskodawca zakłada, iż łączny dochód Jego i małżonki przekroczy 112.000 zł. Córka, o której mowa we wniosku, nie jest jedynym dzieckiem Wnioskodawcy. Wnioskodawca ma również małoletniego, trzyletniego syna z drugiego małżeństwa, w stosunku do którego wykonuje i będzie wykonywał władzę rodzicielską. Wnioskodawca nie skorzystał i nie planuje skorzystać z ulgi na jego wychowanie w 2012 r. i w latach następnych. Wnioskodawca dodał, że nie posiada innych małoletnich oraz pełnoletnich dzieci, przy czym w maju tego roku razem z żoną spodziewają się kolejnego dziecka.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca ma prawo – a jeśli tak, to w jakiej proporcji – do skorzystania z ulgi na wychowanie dzieci w rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2012 i następne, do czasu istnienia ulgi?

Zdaniem Wnioskodawcy w świetle obowiązującego stanu prawnego, przysługuje Mu prawo do skorzystania z ulgi w proporcji 50% na wychowanie dzieci w rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2012 i następne, do czasu istnienia ulgi.

Na poparcie swojego stanowiska, Wnioskodawca wskazał, iż informacja o możliwości takiego rozliczenia ulgi została przedstawiona w artykułach prasowych oraz w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie sygn. IPPB4/415-231/10-4/SP, Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach sygn. IBPII/415-1061/10/AŻ, jak również Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu sygn. ILPB2/415-195/10-3/WS, oraz ILPB2/415-565/11-2/WM, a także w odpowiedzi Ministerstwa Finansów na interpelację poselską Nr 22547/11. W opinii Wnioskodawcy, autorzy tych artykułów powołując się na ww. interpretacje indywidualne wyjaśniają, że podatnicy w podobnej sytuacji mogą skorzystać z ulgi. Aby potwierdzić te informacje, Wnioskodawca zasięgnął telefonicznie wiedzy w urzędzie skarbowym, gdzie dowiedział się, iż może odliczyć ulgę tylko w takiej wysokości, jaka proporcjonalnie przypada na okres pobytu u Niego dziecka. Z uwagi na niepewność, co do prawidłowości dokonania odliczenia z tytułu ulgi prorodzinnej niniejszym Wnioskodawca postanowił wystąpić z wnioskiem o interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego. Córka w roku 2013 planuje przystąpić do egzaminu dojrzałości, a po otrzymaniu Świadectwa Dojrzałości uczęszczać na studia. Zdaniem Wnioskodawcy, skoro nie został pozbawiony władzy rodzicielskiej i wykonywał ją do osiągnięcia pełnoletności przez córkę, czyli do 21 listopada 2012 r., jak również wypełnia nadal obowiązek alimentacyjny, może skorzystać z ulgi na wychowanie dzieci w proporcji 50%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał, iż stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe, gdyż brak stosownego porozumienia nie oznacza prawa do skorzystania z ulgi w częściach równych (jednocześnie organ podatkowy w zakresie możliwości odliczenia ulgi prorodzinnej w 2012 roku wydał odrębną interpretację).

Na tle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego i stanu prawnego stwierdzam, co następuje.

Podstawę prawną oraz zasady korzystania z podatkowej ulgi na dzieci zawiera art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”.

Według stanu prawnego mającego zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2013 r., na mocy ust. 1 ww. artykułu, od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27 (tj. przy zastosowaniu skali podatkowej), pomniejszonego o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

Zgodnie z ust. 2, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka – kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, jeżeli dochody podatnika:
1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2. dwojga małoletnich dzieci – kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na każde dziecko;
3. trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota stanowiąca:
1. 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
2. 1/4 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na trzecie dziecko,
3. 1/3 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na czwarte i każde kolejne dziecko.

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a (art. 27f ust. 2a ustawy).

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ustawy).

Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych, albo wstąpiło w związek małżeński (art. 27f ust. 2c ustawy).

Za podatnika pozostającego w związku małżeńskim, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a, nie uważa się osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów albo osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności (art. 27f ust. 2d ustawy).

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej (art. 27f ust. 4 ustawy).

Zgodnie z ust. 5, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
   
   

Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 ustawy (tj. dzieci bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną (pkt 2), do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej (pkt 3)), w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej. Dodatkowo, do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6, stosuje się odpowiednio przepisy art. 6 ust. 8 i 9 ustawy.

Z kolei, jak stanowi ust. 7, przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Z przytoczonych regulacji wynika zatem, że limit omawianej ulgi został określony na dziecko. Rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden limit. W konsekwencji, jeżeli w stosunku do dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego limitu na dziecko. Powyższe oznacza, że suma odliczeń dokonywanych w 2013 r. i latach następnych przez obojga rodziców względem ich pierwszego dziecka nie może przekroczyć 92,67 zł miesięcznie, odpowiednio rocznie 1.112,04 zł (12 x 92,67 zł).

Kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Jednocześnie biorąc pod uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania „lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, tj. po wyrazach „kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych”, należy przyjąć, iż podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców, z których każdy (w związku z wykonywaną władzą rodzicielską) ma prawo do zastosowania ulgi, jest podział tej kwoty w częściach równych. Możliwość skonsumowania tej kwoty przez rodziców dziecka w inny sposób niż w proporcji pół na pół, należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady), który ma zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy zgodę na ustalenie dowolnej proporcji kwoty odliczenia wyrażają oboje rodzice. Wynika to z użytego przez ustawodawcę sformułowania „w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, oznaczającego współudział (porozumienie) obojga rodziców w określeniu proporcji innej niż odpowiadającej częściom równym. Zatem brak stosownego porozumienia pomiędzy rodzicami dziecka oznacza, że w sytuacji gdy każdy z rodziców spełnia warunki do zastosowania przedmiotowego odliczenia, przysługującą rodzicom wspólną kwotę ulgi na dziecko rodzic dziecka dzieli z drugim rodzicem w częściach równych.

Jedynie w przypadku, gdy w danym miesiącu dziecko spod opieki rodziców zostaje przekazane do rodziny zastępczej albo do opiekuna prawnego, kwotę przysługującego odliczenia za ten miesiąc ustala się w wysokości 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem. Tego rodzaju sytuacja nie miała jednak miejsca w przedstawionym stanie faktycznym, a co za tym idzie Wnioskodawca nie był zobowiązany do stosowania ww. proporcji w celu obliczenia przysługującej mu kwoty ulgi.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika bowiem, że po rozwodzie wykonywanie władzy rodzicielskiej zostało powierzone obojgu rodzicom, oraz że władza ta będzie wykonywana przez Wnioskodawcę cały czas, do czasu uzyskania przez dziecko pełnoletniości.

Tym samym kwota ulgi na pełnoletnie uczące się pierwsze dziecko, w stosunku do którego Wnioskodawca będzie wykonywał w roku podatkowym 2013 i w latach następnych władzę rodzicielską/obowiązek alimentacyjny wynosi miesięcznie 92,67 zł (odpowiednio rocznie 1.112,04 zł). Ulga nie będzie jednak przysługiwać, jeżeli dziecko uczące się ukończy 25. rok życia lub gdy nie będzie kontynuować nauki, albo w roku podatkowym uzyska dochody przekraczające limit uprawniający do odliczenia ulgi przez rodzica.

Do Wnioskodawcy nie będzie stosować się ograniczenie dotyczące kryterium dochodowego, po przekroczeniu którego podatnik wychowujący jedno dziecko traci prawo do odliczenia ulgi, gdyż jak wskazano we wniosku Wnioskodawca jest rodzicem dwójki dzieci i dodatkowo w roku 2013 spodziewa się narodzin kolejnego dziecka. Kwotą ulgi Wnioskodawca dzieli się wyłącznie z drugim rodzicem, stosownie do postanowień art. 27f ust. 4 ustawy, tj. w częściach równych lub w dowolnej proporcji wspólnie ustalonej.

Powyższe oznacza, że w przypadku braku zgodnych oświadczeń woli obojga małżonków co do zakresu podziału kwoty przysługującego odliczenia w innej proporcji niż w częściach równych przyjmuje się, że – w stanie prawnym mającym zastosowanie do dochodów uzyskanych w 2013 r. i w latach następnych – każdemu rodzicowi wykonującemu władzę rodzicielską przysługiwać będzie odliczenie w kwocie stanowiącej ½ kwoty określonej w art. 27f ust. 2 ustawy.

W świetle powyższego za prawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawcy, że z uwagi na brak ustaleń z drugim rodzicem co do podziału kwoty odliczenia w proporcji innej niż w częściach równych, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia połowy ulgi na pierwsze dziecko.

Z tych też względów należało z urzędu zmienić interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 12 czerwca 2013 r. Nr IPPB4/415-222/13-5/JK2, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

POUCZENIE

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.