Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/415-312/13/ASz
z 21 czerwca 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 14 marca 2013 r. (data wpływu do tut. Biura – 14 marca 2013 r.), uzupełnionym w dniu 21 maja 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia obowiązku podatkowego w Polsce - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 marca 2013 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia obowiązku podatkowego w Polsce.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych pismem z dnia 13 maja 2013 r. znak: IBPB II/1/415-312/13/ASz wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 21 maja 2013 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni wraz z mężem przesiedliła się do Niemiec w 1988 r. Mąż Wnioskodawczyni miał wypracowaną i przyznaną przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych emeryturę górniczą. W Niemczech otrzymali obywatelstwo niemieckie, a mąż Wnioskodawczyni po dwóch latach emeryturę niemiecką (na mocy porozumienia między Polską a RFN z 1975 r.). Wnioskodawczyni była zarejestrowana jako bezrobotna. Po osiągnięciu wieku emerytalnego na podstawie lat przepracowanych w Polsce i lat zarejestrowanych w Niemczech jako bezrobotna przyznano jej także emeryturę (tzw. Altersrente). W listopadzie 2009 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni i od tej pory dostawała po mężu emeryturę wdowią (tzw. Witwenrente ) oraz swoją emeryturę.

Z uwagi na podeszły wiek oraz przewlekłe choroby (cukrzyca oraz nadciśnienie tętnicze) Wnioskodawczyni zmuszona była do przesiedlenia się z powrotem do Polski do swojej córki. Od 01 maja 2011 r. mieszka w Polsce na stałe.

Z uwagi na przesiedlenie się do Polski, niemiecki ubezpieczyciel przyznał Wnioskodawczyni dotychczas otrzymywane emerytury, choć w zmniejszonej wysokości. Jednocześnie wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do Wydziału Umów Międzynarodowych o przywrócenie Wnioskodawczyni emerytury rodzinnej polskiej po zmarłym mężu.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję z dnia 11 stycznia 2012 r. o przyznaniu Wnioskodawczyni renty rodzinnej od 01 maja 2011 r., tj. od daty powrotu do Polski.

Z uwagi na powyższe niemiecki ubezpieczyciel zażądał zwrotu nadpłaconej emerytury za okres od 01 maja 2011 r. do 29 lutego 2012 r. w kwocie 6.351,09 euro. Zakład Ubezpieczeń Społecznych po wydaniu decyzji o przyznaniu emerytury rodzinnej zarezerwował kwotę w wysokości 18.828,51 zł (po odliczeniu podatku i potrącenia na fundusz zdrowia) z należnej Wnioskodawczyni emerytury rodzinnej za okres od 01 maja 2011 r. do 31 stycznia 2012 r. Roszczenia niemieckiego ubezpieczyciela zostały uregulowane: za okres 01 lutego do 29 lutego 2012 r. Wnioskodawczyni wpłaciła kwotę 584,88 euro (28 marca 2012 r.). Za okres 01 maja 2011 r. – 31 stycznia 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wpłacił kwotę 4.914,70 euro (zarezerwowana kwota 18.828,51 plus potrącona kwota 1.492,81 zł z bieżącego świadczenia za miesiąc październik 2012 r.) - w październiku 2012 r. Resztę należności (851,51 euro) na wyraźne życzenie niemieckiego ubezpieczyciela wpłaciła Wnioskodawczyni w dniu 08 listopada 2012 r. Ponadto zwrócono niemieckiemu ubezpieczycielowi kwotę nadpłaty za okres 01 marca – 30 kwietnia 2012 r. Wnioskodawczyni wpłaciła kwotę 107,48 euro (przelew zagraniczny 462,20 zł plus prowizja od przelewu 115,00 zł.).

Witwenrente oraz Altersrente wpłacane jest przez niemieckiego ubezpieczyciela na niemieckie konto Wnioskodawczyni. W okresie: 01 maja 2011 r. – 31 grudnia 2011 r. wpłacono Witwenrente 6.959,28 euro, Altersrente 1.275,89 euro. Suma wpływów 8.235,17 euro. Od 01 stycznia 2012 r. – 31 grudnia 2012 r. wpłacono Witwenrente 2.456,31 euro, Altersrente 2.216,01 euro. Suma wpływów 4.672,32 euro. W okresie od 01 maja 2011 r. do 31 grudnia 2012 r. suma wpływów 12.907,49 euro, zwrócono 6.351,09 euro, 107,48 euro opłaty za media + czynsz 131,56 euro. (rozliczenie końcowe). Suma zwrotu i opłat 6.590,13 euro.

Wnioskodawczyni wskazała, że Altersrente zostało przyznane przez Deutsche Rentenversicherung Berlin-Brandenburg a Witwenrente zostało przyznane przez Deutsche Rentenversicherung Knappschaft-Bahn-See w Bochum. Są to te same świadczenia, które otrzymywała Wnioskodawczyni, kiedy mieszkała na stałe w Niemczech, a po przesiedleniu się do Polski zostały jedynie na nowo przeliczone i zmniejszone (z uwagi na przesiedlenie i przyznanie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych renty rodzinnej). Są one okresowo waloryzowane i przeliczane.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawczyni za 2011 r. powinna złożyć rozliczenie roczne w Polsce, mimo że nie uzyskiwała innych przychodów, poza przychodami z emerytury i renty, wypłacanymi przez Deutsche Rentenversicherung?
2. Czy Wnioskodawczyni za 2012 r. powinna złożyć w Polsce rozliczenie roczne?
3. Czy przychody ze świadczeń emerytalno-rentowych uzyskiwane od ubezpieczyciela niemieckiego powinny być rozliczane zgodnie z metodą określoną w art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
4. Jak określić kwotę dochodu zwolnionego na podstawie art. 18 ust. 2 w związku z art. 24 ust. 2 umowy między Rzeczypospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku?
   
   

Zajmując stanowisko w sprawie Wnioskodawczyni przywołała treść art. 3 ust. 1, art. 3 ust. la, art. 3 ust. 2a oraz art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Następnie Wnioskodawczyni wskazała, że w myśl art. 4 ust. 1 umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku w rozumieniu niniejszej umowy, określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, miejsce zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze i obejmuje również to Państwo, każdą jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny. Jednakże określenie to nie obejmuje osób, które podlegają opodatkowaniu w tym Państwie, w zakresie dochodu osiąganego tylko ze źródeł w tym Państwie lub z tytułu majątku położonego w tym Państwie.

Na podstawie art. 4 ust. 2 jeżeli, stosownie do postanowień ustępu 1, osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to jej status określa się według następujących zasad:

• osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania; jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to uważa się, że ma ona miejsce zamieszkania w tym Państwie, z którym ma ona ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);
• jeżeli nie można ustalić, w którym Państwie osoba ma ośrodek interesów życiowych, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Państw, to uważa się, że ma ona miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym zwykle przebywa;
• jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obu Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, to uważa się, że ma ona miejsce zamieszkania w tym Państwie, którego jest obywatelem;
• jeżeli osoba jest obywatelem obydwu Państw lub nie jest obywatelem żadnego z nich, to właściwe organy Umawiających się Państw rozstrzygną tę kwestię w drodze wzajemnego porozumienia.
  
  

Wnioskodawczyni uważa, że definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się zatem bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Wnioskodawczyni wskazała, że przepis art. 3 ust la ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby, jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie - podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów. Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Tym samym określona osoba, która ma ścisłe powiązania biznesowe czy też gospodarcze w Polsce, a całą rodzinę i znajomych w innym państwie, może w takiej sytuacji podlegać opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów. Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. la analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów życiowych. Wymienione powyżej kryteria stosuje się z uwzględnieniem art. 4 ww. umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Miejscem zamieszkania Wnioskodawczyni do końca kwietnia 2011 r. były Niemcy. Zaś od 01 maja 2011 r. jest Polska, w której też ma od tego momentu ma stałe miejsce zamieszkania. Centrum jej interesów życiowych jest zarówno Polska jak i Niemcy. Zazwyczaj Wnioskodawczyni przebywa jednak w Polsce, jest obywatelem państwa polskiego i niemieckiego. W 2011 r. Wnioskodawczyni otrzymywała emeryturę z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Niemiec. Dopiero od początku 2012 r. uzyskała również emeryturę z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - pierwsza wypłata polskiej emerytury nastąpiła w 2012 r., mimo iż decyzja obejmowała okres od 01 maja 2011 r.

Wnioskodawczyni wskazała, że w myśl art. 18 ust. 1 umowy między Rzeczypospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku emerytury i podobne świadczenia lub renty, otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym pierwszym Państwie. Na podstawie art. 18 ust. 2 ww. umowy bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu płatności otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie.

Zdaniem Wnioskodawczyni, z powyższych przepisów wynika, że emerytura otrzymywana z Niemiec, wypłacana osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce, podlega co do zasady opodatkowaniu tylko w Polsce. Wyjątek dotyczy jednak sytuacji, gdy świadczenia są wypłacane z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych. Wtedy, stosownie do art. 18 ust. 2 ww. umowy, płatności takie podlegają opodatkowaniu tylko w państwie źródła, tj. w Niemczech.

Wnioskodawczyni wskazała, że zgodnie z art. 24 ust. 2 lit. a) umowy, w przypadku osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej, podwójnego opodatkowania unikać się będzie w następujący sposób, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany w Republice Federalnej Niemiec, wówczas Rzeczpospolita Polska zwolni z uwzględnieniem postanowień litery b), taki dochód lub majątek od opodatkowania. Rzeczpospolita Polska może przy obliczaniu kwoty podatku od pozostałego dochodu lub majątku tej osoby zastosować stawkę podatkową, która byłaby zastosowana, gdyby dochód lub majątek zwolniony od opodatkowania nie podlegał takiemu zwolnieniu. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce osiągnie dochód, który może być opodatkowany w Niemczech to Polska ma obowiązek zwolnienia tego dochodu od opodatkowania. Zgodnie natomiast z drugim zdaniem tego przepisu, Polska może przy obliczaniu podatku od pozostałego dochodu tej osoby zastosować stawkę podatkową, która byłaby zastosowana, gdyby dochód zwolniony od opodatkowania (dochód, o którym mowa w zdaniu pierwszym, a więc dochód, który może być opodatkowany w Niemczech) nie podlegał takiemu zwolnieniu. Tak sformułowana zasada progresji znajduje zatem zastosowanie wyłącznie w stosunku do dochodów, o których mowa w art. 24 ust. 2 lit a) umowy, czyli dochodów podlegających opodatkowaniu w obydwu państwach. Natomiast, w przypadku dochodów podlegających opodatkowaniu tylko w jednym państwie, jak np. dochód uzyskiwany w ramach obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Niemiec, nie znajduje zastosowania art. 24 ust. 2 lit. a) umowy, a zatem nie ma podstaw do uwzględnienia ich dla celów progresji w Polsce.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni nie ma obowiązku wykazywać niemieckiej emerytury w rocznym zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w Polsce, gdyż w zeznaniu tym - mając na uwadze postanowienia art. 27 ust. 8-9a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - wykazuje się m.in. te dochody zagraniczne, które podlegają opodatkowaniu w państwie ich uzyskania, jak również w Polsce, ale ma do nich zastosowanie jedna z metod unikania podwójnego opodatkowania (metoda wyłączenia z progresją lub metoda odliczenia proporcjonalnego). Natomiast, emerytura wypłacana z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych nie stanowi dochodu zwolnionego od podatku na podstawie umowy, co zostało wykazane powyżej.

Reasumując, Wnioskodawczyni za 2011 r. nie jest zobowiązana do składania rozliczenia rocznego w Polsce. Za 2012 r. Wnioskodawczyni może złożyć w Polsce rozliczenie roczne lub potraktować PIT-40A wstawiony przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych jako jej obliczenie roczne podatku. Przychody ze świadczeń emerytalno-rentowych, uzyskiwane od ubezpieczyciela niemieckiego podlegają opodatkowaniu tyko w Niemczech a co za tym idzie nie ma w tym przypadku zastosowania metoda określoną w art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pytanie nr 4 pozostaje, zdaniem Wnioskodawczyni, bezprzedmiotowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Na podstawie art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
   
   

W myśl art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepis art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni wraz z mężem przesiedliła się do Niemiec w 1988 r. Mąż Wnioskodawczyni miał wypracowaną i przyznaną przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych emeryturę górniczą. W Niemczech otrzymali obywatelstwo niemieckie, a mąż Wnioskodawczyni po dwóch latach emeryturę niemiecką. Wnioskodawczyni była zarejestrowana jako bezrobotna. Po osiągnięciu wieku emerytalnego na podstawie lat przepracowanych w Polsce i lat zarejestrowanych w Niemczech jako bezrobotna przyznano Wnioskodawczyni emeryturę (tzw. Altersrente). W listopadzie 2009 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni i od tej pory dostawała ona po mężu emeryturę wdowią (tzw. Witwenrente ) oraz swoją emeryturę. Z uwagi na podeszły wiek oraz przewlekłe choroby (cukrzyca oraz nadciśnienie tętnicze) zmuszona była do przesiedlenia się z powrotem do Polski do swojej córki. Od 01 maja 2011 r. mieszka w Polsce na stałe.

Z uwagi na przesiedlenie się do Polski niemiecki ubezpieczyciel przyznał jej dotychczas otrzymywane emerytury w zmniejszonej wysokości. Jednocześnie wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do Wydziału Umów Międzynarodowych o przywrócenie Wnioskodawczyni emerytury rodzinnej polskiej po zmarłym mężu. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję z dnia 11 stycznia 2012 r. o przyznaniu renty rodzinnej od 01 maja 2011 r., tj. od daty powrotu do Polski.

Wnioskodawczyni wskazała, że Altersrente jest przyznawane przez Deutsche Rentenversicherung Berlin-Brandenburg a Witwenrente przyznane przez Deutsche Rentenversicherung Knappschaft-Bahn-See w Bochum.

Wynika z tego, że od 1 maja 2011 r. Wnioskodawczyni jest polskim rezydentem podatkowym czyli podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Równocześnie w przedmiotowej sprawie, zastosowanie będzie miała umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawarta między Polską a Republiką Federalną Niemiec.

Stosownie do art. 18 ust. 1 umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz. U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90), emerytury i podobne świadczenia lub renty, otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie (Polska) z drugiego Umawiającego się Państwa (Niemcy), podlegają opodatkowaniu tylko w tym pierwszym Państwie (Polska).

Natomiast, zgodnie z art. 18 ust. 2 ww. Umowy, bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu płatności otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie (Polsce) z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych drugiego Umawiającego się Państwa (Niemcy), podlegają opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie (Niemcy).

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż emerytury i renty otrzymywane z Niemiec, wypłacane osobom mającym miejsce zamieszkania w Polsce podlegają opodatkowaniu w Polsce. Wyjątek dotyczy jednak sytuacji gdy świadczenia (płatności) są wypłacane z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Republiki Federalnej Niemiec, bowiem wówczas stosownie do powołanego art. 18 ust. 2 ww. Umowy, płatności takie podlegają opodatkowaniu tylko w państwie źródła tj. w Niemczech.

Jak wynika z informacji niemieckiego Federalnego Ministerstwa Finansów niemieckie ubezpieczenie społeczne składa się z pięciu działów:

• ustawowe ubezpieczenie na wypadek bezrobocia,
• ustawowe ubezpieczenie emerytalne,
• ustawowe ubezpieczenie zdrowotne,
• ustawowe ubezpieczenie od następstw wypadków oraz
• ustawowe ubezpieczenie pielęgnacyjne.
  
  

Świadczenia pochodzące z wszystkich pięciu działów niemieckiego ustawowego ubezpieczenia społecznego, które wypłaca się osobom mającym miejsce zamieszkania w Polsce, zgodnie z art. 18 ust. 2 Umowy, podlegają opodatkowaniu wyłącznie w Niemczech. Wszelkie inne świadczenia emerytalno - rentowe przekazywane osobom mającym miejsce zamieszkania w Polsce podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce.

Zatem mając na uwadze przedstawiony powyżej stan prawny oraz faktyczny, należy stwierdzić, że skoro, jak twierdzi Wnioskodawczyni, emerytura jest wypłacana Wnioskodawczyni z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Niemiec, to w niniejszej sprawie ma zastosowanie art. 18 ust. 2 ww. umowy a tym samym emerytura podlega opodatkowaniu tylko w Niemczech. To oznacza, że niemieckie świadczenie emerytalne wypłacane z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Niemiec osobie fizycznej, mającej miejsce zamieszkania w Polsce zgodnie z postanowieniami ww. umowy polsko - niemieckiej nie podlegają opodatkowaniu w Polsce; podlegają opodatkowaniu wyłącznie w Niemczech, a zatem do dochodu tego nie będzie miała zastosowania metoda o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Zgodnie z art. 24 ust. 2 lit. a) umowy, w przypadku osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej, podwójnego opodatkowania unikać się będzie w następujący sposób, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany w Republice Federalnej Niemiec, wówczas Rzeczpospolita Polska zwolni z uwzględnieniem postanowień litery b), taki dochód lub majątek od opodatkowania. Rzeczpospolita Polska może przy obliczaniu kwoty podatku od pozostałego dochodu lub majątku tej osoby zastosować stawkę podatkową, która byłaby zastosowana, gdyby dochód lub majątek zwolniony od opodatkowania nie podlegał takiemu zwolnieniu. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce osiągnie dochód, który może być opodatkowany w Niemczech to Polska ma obowiązek zwolnienia tego dochodu od opodatkowania.

Zgodnie natomiast z drugim zdaniem tego przepisu, Polska może przy obliczaniu podatku od pozostałego dochodu tej osoby zastosować stawkę podatkową, która byłaby zastosowana, gdyby dochód zwolniony od opodatkowania (dochód, o którym mowa w zdaniu pierwszym, a więc dochód, który może być opodatkowany w Niemczech) nie podlegał takiemu zwolnieniu.

Tak sformułowana zasada progresji znajduje zatem zastosowanie wyłącznie w stosunku do dochodów, o których mowa w art. 24 ust. 2 lit. a) umowy, czyli dochodów podlegających opodatkowaniu w obydwu państwach. Natomiast, w przypadku dochodów podlegających opodatkowaniu tylko w jednym państwie, jak np. dochód uzyskiwany w ramach obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Niemiec, nie znajduje zastosowania art. 24 ust. 2 lit, a) umowy, a zatem nie ma podstaw do uwzględnienia ich dla celów progresji w Polsce.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni nie ma obowiązku wykazywania niemieckiej emerytury w rocznym zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w Polsce, gdyż w zeznaniu tym – mając na uwadze postanowienia art. 27 ust. 8-9a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – wykazuje się m.in. te dochody zagraniczne, które podlegają opodatkowaniu w państwie ich uzyskania, jak również w Polsce, ale ma do nich zastosowanie jedna z metod unikania podwójnego opodatkowania (metoda wyłączenia z progresją lub metoda odliczenia proporcjonalnego). Natomiast, emerytura wypłacana z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych nie stanowi dochodu zwolnionego od podatku na podstawie umowy, co zostało wykazane powyżej.

Reasumując, emerytura wypłacana Wnioskodawczyni z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych, podlega opodatkowaniu zgodnie z powołanym art. 18 ust. 2 Umowy międzynarodowej, tylko w Niemczech i tym samym nie podlega opodatkowaniu w Polsce. W związku z powyższym należy zgodzić się z Wnioskodawczynią, że nie ma w tym przypadku zastosowania metoda określona w art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym Wnioskodawczyni nie była zobowiązana do złożenia rozliczenia rocznego za 2011 r. w Polsce a także wykazania dochodów z emerytury wypłacanej z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych w rozliczeniu rocznym za 2012 r.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.