INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 12.03.2013 r. (data wpływu 18.03.2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokumentacji udziału Spółki w kosztach Konsorcjum oraz uznania za czynność opodatkowaną wykazanego bieżącego zysku w Konsorcjum (pytania 4 i 5) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18.03.2013 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wzajemnych rozliczeń w ramach Konsorcjum.

W złożonym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

SpółkaS.A. (dalej: Wnioskodawca lub Spółka) jest stroną Umowy Konsorcjum z dnia 16.04.2012 r. zawartej przez P. S.A., D. S.A., V. S.A., E. S.A. (dalej łącznie jako: Konsorcjanci), Liderem Konsorcjum jest spółka P.R.I. Pol-Aqua S.A. (dalej: Lider), natomiast Wnioskodawca, D. S.A. i Electren S.A. pełnią funkcję podwykonawców Lidera (zwani dalej łącznie: Partnerami).

Konsorcjum zostało utworzone w celu realizacji kontraktu budowlanego zawartego z P S.A. (dalej jako: Zamawiający) dotyczącego zaprojektowania i wykonania robot budowlanych (pełny zakres robót) oraz odcinków szlakowych (systemy sterowania ruchem kolejowymi telekomunikacja).

Wnioskodawca wykonuje prace budowlane w ramach Konsorcjum za pośrednictwem oddziału zlokalizowanego na terenie Polski (V, S.A. Oddział w Polsce), W umowie konsorcjum ustalono, iż co do zasady strony będą dzielić prawa i obowiązki, ponosić ryzyka, koszty i wydatki, otrzymywać zyski i ponosić straty wynikające z Kontraktu lub w jakikolwiek sposób związane z Kontraktem oraz realizacją Prac, i będą uczestniczyć w dostarczaniu funduszy, w udzielaniu lub pozyskiwaniu wszelkich poręczeń i gwarancji, w dostarczaniu zasobów, urządzeń, wyposażenia i personelu, praw własności do dóbr nabytych wspólnie w związku z Kontraktem. Wszelkie prawa i obowiązki wynikające z Umowy Konsorcjum będą dotyczyć ich wspólnie, w określonych procentowo udziałach, które wynoszą odpowiednio w przypadku; Lidera -31%; Partnera 1- 20%; Wnioskodawcy-42%, Partnera 2- 7%.

Zgodnie z Umową Konsorcjum Lider jest odpowiedzialny za kierowanie i kontrolowanie wykonania Kontraktu z Zamawiającym oraz reprezentowanie Konsorcjum wobec osób trzecich, w tym przede wszystkim przed Zamawiającym, podwykonawcami, dostawcami i organami administracji publicznej.

Poniżej Wnioskodawca przedstawia opis czynności wykonywanych przez Lidera i Partnerów Konsorcjum (w tym Wnioskodawcę) oraz przyjęty dotychczas sposób ich dokumentowania.

1. Fundusz początkowy oraz cash-call.
   
   

Na podstawie Umowy Konsorcjum ustanowiono fundusz początkowy, którego celem było pokrycie niezbędnych wydatków związanych z rozpoczęciem realizacji Kontraktu. Na początkowym etapie istnienia Konsorcjum brak było bowiem możliwości finansowania tychże wydatków z płatności uzyskanych od Zamawiającego. Fundusz początkowy jest pokrywany w proporcji do przysługujących Konsorcjantom udziałów w Konsorcjum. Środki wpłacane są na konto bankowe Konsorcjum. W trakcie realizacji Projektu, w zależności od potrzeb finansowych Konsorcjum, Konsorcjanci (w tym Wnioskodawca) mogą otrzymywać wezwania do zapłaty (tzw. cash-call). Środki uzyskane z tego tytułu wykorzystywane są przez Konsorcjum dla potrzeb dalszej realizacji prac. Wpłaty Partnerów z tytułu funduszu początkowego i cash-call traktowane są jako zaliczki i są dokumentowane przez Lidera fakturami VAT zaliczkowymi.

W trakcie realizacji Projektu pozyskiwanie finansowania przez Konsorcjum określone będzie następującymi kryteriami priorytetowości:

1. płatności uzyskane od Klienta
2. Fundusze udostępnione przez Strony; w tym przypadku Strony uznają rachunek Konsorcjum kwotami proporcjonalnymi do swoich udziałów w Konsorcjum.
   
   

Wszystkie wpłaty dokonywane są przez Strony na rachunek bankowy otwarty przez Lidera w imieniu i na rzecz Konsorcjum.

2. Usługi świadczone przez Lidera i Partnerów (w tym Wnioskodawcę) w ramach Konsorcjum.
   
   

Lider jest uprawniony i zobowiązany do wystawiania wszystkich faktur na Zamawiającego z tytułu prac wykonanych przez Konsorcjum w ramach Projektu (faktury te zawierają podatek VAT). Zgodnie z ustaleniami pomiędzy członkami Konsorcjum, w charakterze podwykonawcy odpowiedzialnego za wykonanie części prac wynikających z Projektu może występować każdy z Konsorcjantów (w tym także Wnioskodawca). Fakt ten każdorazowo musi być poprzedzony zawarciem stosownej umowy podwykonawczej pomiędzy Konsorcjum a Konsorcjantem (Wnioskodawca). Wnioskodawca dokumentuje usługi wykonywane na rzecz Lidera w trakcie realizacji Projektu fakturami VAT.

Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że prace które wykonał dotychczas jako podwykonawca Lidera dotyczyły m.in.:

• robót budowlanych związanych z modernizacją linii kolejowej;

• wynagrodzeń personelu oddelegowanego z Hiszpanii (zatrudnionego przez V. S.A. w Hiszpanii) do realizacji Projektu Konsorcjum w Polsce;

• „refakturowania” innych kosztów poniesionych przez Wnioskodawcę na rzecz Lidera, związanych z realizacją Projektu (np. usługi tłumaczeń).
  
  

3. Koszty usług i towarów nabywanych przez Lidera od podmiotów trzecich na potrzeby Projektu realizowanego przez Konsorcjum.
   
   

Lider nabywa od podmiotów trzecich towary i usługi niezbędne do realizacji Kontraktu z Zamawiającym i jest obciążany kosztami prac przeprowadzonych przez podmioty trzecie (tzn. zewnętrznych podwykonawców niebędących członkami Konsorcjum). Należności wynikające z faktur wystawianych na rzecz Lidera przez podmioty trzecie regulowane są ze środków zgromadzonych na wspólnym rachunku bankowym Konsorcjum. Jeżeli środki finansowe zgromadzone na ww. rachunku nie wystarczają na pokrycie należności wynikających z faktur wystawionych przez podmioty trzecie, Konsorcjanci otrzymują od Lidera wezwania do zapłaty (tzw. cash-call) w celu zasilenia wspólnego konta. (są to tzw. cash-call).

4. Koszty zarządzania Konsorcjum.
   
   

Lider, w ramach nadanych uprawnień w Umowie Konsorcjum, wykonuje na rzecz Konsorcjum czynności związane z zarządzaniem operacyjnym Konsorcjum i Projektem. Zarządzanie operacyjne polega w szczególności na zaangażowaniu personelu i sprzętu Lidera do świadczenia usługi administrowania i zarządzania Kontraktem. Zarządzanie Konsorcjum również wykonywane jest na podstawie zleceń otrzymanych przez Lidera na wykonanie poszczególnych czynności, które to określają szczegółowy zakres wykonywanych czynności oraz kwotę wynagrodzenia należną Liderowi w związku z ich wykonaniem. Co do zasady ww. czynności wykonuje Lider koszty="" konsorcjum="">. Wnioskodawca jako Partner Konsorcjum może wykonywać wyżej wymienione usługi zarządzania jednakże wyłącznie na podstawie zawartego porozumienia pomiędzy Wnioskodawcą a Konsorcjum. Usługi zarządzania wykonane przez Spółkę są w takiej sytuacji dokumentowane fakturą VAT i obciążają Lidera.

5. Podział bieżących zysków realizowanych w trakcie trwania Konsorcjum.
   
   

Okresowo (raz na miesiąc) Lider dokonuje podziału Przychodów i Kosztów Konsorcjum pomiędzy Konsorcjantami. Podział ten odbywa się w drodze technicznych rozliczeń księgowych, w wyniku których poniesione przez Konsorcjum Koszty Konsorcjum i uzyskane Przychody Konsorcjum dzielone są proporcjonalnie do udziału każdej ze Stron w Konsorcjum. W wyniku dokonanych rozliczeń nie dochodzi do przepływu środków finansowych z rachunku bankowego Konsorcjum na rachunki bankowe Stron. Przyjmuje się następujące rozwiązania:

• Przychody - rozpoznawane będą w wysokości produkcji wg obmiarów niezależnie od wartości produkcji zafakturowanej i dokumentowane wg protokołu zaawansowania i podziału produkcji budowlanej;

• Koszty - rozpoznawane będą w kwocie stanowiącej wartość wykonanych usług oraz dostarczonych i zabudowanych materiałów niezależnie od wartości zafakturowanej oraz poniesionych i udokumentowanych pozostałych kosztów (koszty osobowe, podatki i opłaty, amortyzacja majątku trwałego) i dokumentowane wg protokołu podziału kosztów produkcji budowlanej.
  
  

W konsekwencji dokonanego podziału Lider w imieniu Konsorcjum wystawia fakturę VAT na udział w kosztach proporcjonalnie do udziału Partnera Konsorcjum (Wnioskodawca otrzymuje tym samym fakturę VAT dotycząca udziału w puli kosztów poniesionych przez Lidera odpowiednio w kwocie stanowiącej 42% tych kosztów), natomiast Wnioskodawca (podobnie jak każdy z pozostałych Partnerów Konsorcjum) wystawia fakturę VAT na Lidera na udział w przychodach również proporcjonalnie do swojego 42% udziału w Konsorcjum.

Dotychczas Wnioskodawca wystawił fakturę z opisem: „rozliczenie przychodów budowy modernizacja linii kolejowej odcinku S-T- w części przypadającej na partnera Konsorcjum zgodnie z umową Konsorcjum z dn. 16.04.2012 r.”

6. Rozliczenie finalnego zysku Konsorcjum - stan przyszły.
   
   

Na zakończenie kontraktu różnica pomiędzy wartością faktur przychodowych wystawionych przez Lidera na Zamawiającego a wartością faktur kosztowych otrzymanych przez Lidera stanowić będzie wynik Projektu. Po zakończeniu Projektu środki pieniężne na rachunku bankowym Konsorcjum, stanowiące dodatni wynik z jego wykonania są dzielone przez Lidera pomiędzy Stronami proporcjonalnie do posiadanych przez nie udziałów w Konsorcjum i są przelewane na rachunki bankowe Stron. W sytuacji wyniku dodatniego działalności Konsorcjum Wnioskodawca wystawi fakturę VAT na rzecz Lidera proporcjonalnie do swojego 42% udziału w wyniku Konsorcjum. W przypadku ujemnego wyniku Konsorcjum Wnioskodawca jest zobowiązany do pokrycia braków finansowych na rachunku bankowym Konsorcjum poprzez przekazanie odpowiedniej kwoty, proporcjonalnie do swojego 42% udziału w Konsorcjum. Powyższe oznacza, że w takiej sytuacji Lider wystawi na rzecz Wnioskodawcy fakturę VAT na udział w stracie (w puli poniesionych kosztów przewyższających przychody) w kwocie stanowiącej 42% udziału Wnioskodawcy w Konsorcjum.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy faktury VAT na udział w kosztach proporcjonalnie do udziału Partnera Konsorcjum, otrzymywane przez Spółkę od Lidera w konsekwencji dokonanego przez Lidera podziału (Wnioskodawca otrzymuje tym samym fakturę VAT dotycząca udziału w puli kosztów poniesionych przez Lidera odpowiednio w kwocie stanowiącej 42% tych kosztów) uprawniają Wnioskodawcę do odliczenia podatku VAT w nich wykazanego...
2. Czy czynność podziału przychodów opisanych w punkcie 5. stanu faktycznego, kiedy to Wnioskodawca (podobnie jak każdy z pozostałych Partnerów Konsorcjum) wystawia fakturę VAT na Lidera na udział w przychodach proporcjonalnie do swojego 42% udziału w Konsorcjum, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

Pyt.1

Zdaniem Wnioskodawcy faktury dokumentujące udział w kosztach proporcjonalnie do udziału Partnera Konsorcjum, otrzymywane przez Spółkę od Lidera w konsekwencji dokonanego przez Lidera podziału, dokumentują koszty usług i towarów nabywanych lub wykonanych przez Lidera na potrzeby całego Konsorcjum, stanowią one więc pulę kosztów „refakturowanych” bądź fakturowanych na Wnioskodawcę proporcjonalnie do jego udziału w kosztach Konsorcjum i uprawniają Wnioskodawcę do odliczenia zawartego w nich podatku naliczonego. W przedstawionym stanie faktycznym Lider we własnym imieniu ale na rzecz całego Konsorcjum, nabywa od podmiotów zewnętrznych towary i usługi niezbędne do realizacji projektu i następnie stosownie do partycypacji w kosztach Konsorcjum wynikających z Umowy Konsorcjum, wystawia faktury VAT (częściowe „refaktury”) na Partnerów w tym na Wnioskodawcę. W przypadku refaktur stosownie do art. 30 ust. 3 ustawy o VAT przyjmuje się, że podatnik (w tym przypadku Lider) sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Jeśli chodzi o towary, dzieje się tak w każdej sytuacji, gdy podatnik (w tym przypadku Lider) nabywa we własnym imieniu i faktycznie otrzymuje towary, a następnie dokonuje ich dostawy osobie trzeciej (Wnioskodawcy). Działania Lidera oraz Wnioskodawcy w ramach Konsorcjum stanowią działania dwóch odrębnych i niezależnych z punktu widzenia podatkowego podatników podatku VAT.

W przedstawionym stanie faktycznym część usług na rzecz Konsorcjum wykonuje sam Lider, przykładowo wykonuje on na rzecz Konsorcjum czynności związane z zarządzaniem operacyjnym Konsorcjum i Projektem. W takich przypadkach, faktury otrzymywane przez Spółkę od Lidera w konsekwencji dokonanego przez Lidera podziału, dokumentują koszty usługi towarów lub wykonanych przez Lidera na potrzeby całego Konsorcjum, w części wykonanych także na rzecz Wnioskodawcy.

Natomiast zgodnie z art. 86 ust 2 pkt 1b ustawy o VAT w zakresie w jakim w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W rezultacie, w ocenie Wnioskodawcy będzie przysługiwać mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach VAT dokumentujących usługi oraz towary nabyte na rzecz Konsorcjum, w części przypadającej na Spółkę.

Nabywane lub wykonywane przez Lidera towary i usługi fakturowane lub refakturowane następnie na Wnioskodawcę są wykorzystywane przez Wnioskodawcę do wykonywania czynności opodatkowanych. Wnioskodawca, zgodnie z ustaleniami pomiędzy członkami Konsorcjum, może występować w charakterze podwykonawcy odpowiedzialnego za wykonanie części prac wynikających z Projektu. Wnioskodawca dokumentuje usługi wykonywane jako Podwykonawca na rzecz Lidera w trakcie realizacji Projektu fakturami VAT. Ponadto, Spółka (podobnie jak każdy z pozostałych Partnerów Konsorcjum) wystawia fakturę VAT na Lidera na udział w przychodach proporcjonalnie do swojego 42% udziału w Konsorcjum. W związku z uczestnictwem w Konsorcjum zachowany zostaje więc związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

W związku z powyższym zostają spełnione przesłanki art. 86 ust. 1 ustawy o VAT do odliczenia przez Wnioskodawcę podatku naliczonego zawartego w fakturach wystawionych przez Lidera. Powyższe stanowisko potwierdził m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 15.04.2009 r., sygn. IBPP1/443-96/09/AS oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 26.05.2010 r., sygn. IPPP3-443-295/10-2/JF.

Pyt. 2

Zdaniem Wnioskodawcy czynność podziału przychodów opisanych w punkcie 5. stanu faktycznego, kiedy to Wnioskodawca (podobnie jak każdy z pozostałych Partnerów Konsorcjum) wystawia fakturę VAT na Lidera na udział w przychodach proporcjonalnie do swojego 42% udziału w Konsorcjum, stanowi świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT. Zgodnie z Umową Konsorcjum Lider jest odpowiedzialny za kierowanie i kontrolowanie wykonania Kontraktu z Zamawiającym oraz reprezentowanie Konsorcjum wobec osób trzecich, w tym przede wszystkim przed Zamawiającym, podwykonawcami, dostawcami i organami administracji publicznej. Lider jest uprawniony i zobowiązany do wystawiania wszystkich faktur na Zamawiającego z tytułu prac wykonanych przez Konsorcjum w ramach Projektu (faktury te zawierają podatek VAT).

Biorąc pod uwagę fakt, że Konsorcjum nie stanowi odrębnej Spółki w rozumieniu prawa cywilnego lub handlowego, nie posiada osobowości prawnej, ani nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym zatem przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT. Powyższe oznacza, że działając w ramach Konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej. Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust 1 pkt 1, rozumie się – w myśl art. 8 ust. 1 Ustawy VAT - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej łub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

• przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

• zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji;

• świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
  
  

Mając na uwadze fakt, iż podział przychodów nie stanowi dostawy towarów, powinien zostać uznany za świadczenie usługi. Dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Specyfika działalności podmiotów realizujących przedsięwzięcie w oparciu o Umowę Konsorcjum polega na obustronnym świadczeniu usług oraz innych czynności na rzecz Zlecającego, przy czym tylko jeden z podmiotów prowadzi ostateczne rozliczenie ze Zlecającym. Istotne znaczenie ma przy tym oznaczenie beneficjenta świadczonych usług oraz możliwość zdefiniowania jakie usługi są świadczone przez jedną ze stron dla drugiej. W przedstawionym stanie faktycznym Lider Konsorcjum nabywa usługi od Uczestników Konsorcjum oraz podmiotów trzecich a także sam je świadczy na rzecz Konsorcjum, po czym fakturuje całościowo w imieniu Konsorcjum usługę na rzecz Zamawiającego jako określoną całość. Czynności te Lider wykonuje w imieniu Konsorcjum, działając tym samym w imieniu każdego z Uczestników Konsorcjum, także Wnioskodawcy. Biorąc pod uwagę fakt, że Konsorcjum nie stanowi odrębnej Spółki w rozumieniu prawa cywilnego lub handlowego, nie posiada osobowości prawnej, ani nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym zatem przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT. Powyższe oznacza, że działając w ramach Konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej. Uznać należy zatem, że każdy z uczestników Konsorcjum świadczy jako podatnik VAT na rzecz Zlecającego część usług, które finalnie jako całość fakturowane są przez Lidera na Zlecającego. W związku z tym należy uznać, iż Spółka świadczy w tym zakresie usługę na rzecz Lidera, która następnie refakturowana jest przez Lidera na Zamawiającego. Tym samym usługa ta podlega opodatkowaniu VAT.

Mając na uwadze pozytywną praktykę organów podatkowych dotyczącą zagadnień będących przedmiotem niniejszego wniosku Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości zaprezentowanych stanowisk.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054) - zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z kolei w ust. 2a tego samego artykułu, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Art. 15 ust. 1 ustawy stanowi, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 106 ust. 1 cyt. ustawy, Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca jako spółką prawa hiszpańskiego jest stroną umowy Konsorcjum, które zostało utworzone w celu realizacji kontraktu budowlanego zawartego z PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. (dalej jako: Zamawiający) dotyczącego zaprojektowania i wykonania robót budowlanych dla LCS Łuków - stacja Siedlce, Łuków i Międzyrzec Podlaski (pełny zakres robót) oraz odcinków szlakowych (systemy sterowania ruchem kolejowymi telekomunikacja). Wnioskodawca wykonuje prace budowlane w ramach Konsorcjum za pośrednictwem oddziału zlokalizowanego na terenie Polski (Vias y Construcciones S.A. Oddział w Polsce). W umowie konsorcjum ustalono, iż wszelkie prawa i obowiązki wynikające z tej umowy będą dotyczyć ich wspólnie, w określonych procentowo udziałach, które wynoszą odpowiednio w przypadku Lidera -31%; Partnera 1- 20%; Wnioskodawcy-42%, Partnera 2- 7%.

Jak wskazuje Wnioskodawca, Lider, w ramach nadanych uprawnień w Umowie Konsorcjum, wykonuje na rzecz Konsorcjum czynności związane z zarządzaniem operacyjnym Konsorcjum i Projektem. Co do zasady czynności te traktowane są jako usługi wewnętrzne Lidera, które stanowią koszty Konsorcjum. Wnioskodawca jako Partner Konsorcjum może wykonywać wyżej wymienione usługi zarządzania wyłącznie na podstawie zawartego porozumienia pomiędzy Wnioskodawcą a Konsorcjum. Usługi zarządzania wykonane przez Wnioskodawcę są w takiej sytuacji dokumentowane fakturą VAT i obciążają Lidera.

Okresowo (raz na miesiąc) Lider dokonuje podziału Przychodów i Kosztów Konsorcjum pomiędzy Konsorcjantami. Podział ten odbywa się w drodze technicznych rozliczeń księgowych, w wyniku których poniesione przez Konsorcjum Koszty Konsorcjum i uzyskane Przychody Konsorcjum dzielone są proporcjonalnie do udziału każdej ze Stron w Konsorcjum.

W wyniku dokonanych rozliczeń nie dochodzi do przepływu środków finansowych z rachunku bankowego Konsorcjum na rachunki bankowe Stron. Przyjmuje się następujące rozwiązania:

• Przychody - rozpoznawane będą w wysokości produkcji wg obmiarów niezależnie od wartości produkcji zafakturowanej i dokumentowane wg protokołu zaawansowania i podziału produkcji budowlanej;
• Koszty - rozpoznawane będą w kwocie stanowiącej wartość wykonanych usług oraz dostarczonych i zabudowanych materiałów niezależnie od wartości zafakturowanej oraz poniesionych i udokumentowanych pozostałych kosztów (koszty osobowe, podatki i opłaty, amortyzacja majątku trwałego) i dokumentowane wg protokołu podziału kosztów produkcji budowlanej.
  
  

W konsekwencji dokonanego podziału Lider w imieniu Konsorcjum wystawia fakturę VAT na udział w kosztach proporcjonalnie do udziału Partnera Konsorcjum, gdzie Wnioskodawca otrzymuje fakturę VAT dotycząca udziału w puli kosztów poniesionych przez Lidera odpowiednio w kwocie stanowiącej 42% tych kosztów, natomiast sam, podobnie jak każdy z pozostałych Partnerów Konsorcjum, wystawia fakturę VAT na Lidera na udział w przychodach również proporcjonalnie do swojego 42% udziału w Konsorcjum.

W związku z powyższym, Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy otrzymywane od Lidera faktury VAT na udział w kosztach proporcjonalnie do jego udziału jako Partnera w Konsorcjum uprawniają do odliczenia podatku VAT oraz czy czynność podziału przychodów opisanych w punkcie 5. stanu faktycznego, kiedy to Wnioskodawca, podobnie jak każdy z pozostałych Partnerów Konsorcjum, wystawia fakturę VAT na Lidera na udział w przychodach proporcjonalnie do swojego 42% udziału w Konsorcjum, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT.

Instytucja konsorcjum nie występuje ani w prawie cywilnym, ani podatkowym. Zawieranie takich porozumień jest jednak dopuszczalne (w ramach swobody umów). Stosownie do art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Celem zawiązania konsorcjum jest najczęściej wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy lub też szeroki zakres przedmiotowy przekracza możliwość jednego podmiotu. Umowa konsorcjum z reguły wiąże podmioty na czas określony, najczęściej oznaczony osiągnięciem celu, do którego zostało powołane. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum zachowują niezależność w działaniach nieobjętych umową zaś w działaniach konsorcjum realizują wspólną politykę finansową objętą porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz. Co do zasady, konsorcja nie mają również wspólnego majątku, chociaż mogą mieć wspólny rachunek rozliczeniowy, a wszystkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

Odnośnie rozliczenia podatku VAT przez uczestników konsorcjum, stwierdzić należy iż zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Oznacza to, że z punktu widzenia VAT każdy z członków konsorcjum jest odrębnym podatnikiem. Podatnikiem nie jest samo konsorcjum. Dlatego też podmioty działające w ramach konsorcjum powinny do wzajemnych rozliczeń oraz do rozliczeń z podmiotem, na rzecz którego konsorcjum świadczy usługę stosować ogólne zasady w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa podatkowego oraz zasady funkcjonowania konsorcjum, w tym zasadę odrębności podatników, którzy występują wobec siebie w relacji lider konsorcjum – podwykonawcy, uczestnicy konsorcjum uprawnieni są do fakturowania wzajemnych świadczeń oraz wyboru podmiotu, który odpowiedzialny jest za rozliczenia ze zleceniodawcą. Tym samym uwzględniając charakter wzajemnych powiązań kontraktowych wskazać należy, iż lider konsorcjum, jako podmiot reprezentujący konsorcjum przed zleceniodawcą we wszystkich sprawach związanych z wykonaniem oraz rozliczeniem kontraktu, świadczy na rzecz zleceniodawcy usługę i jest zobowiązany, w świetle przedstawionych powyżej założeń oraz przepisów podatkowych, do wystawiania na rzecz zleceniodawcy faktur VAT, dokumentujących całość robót wykonanych przez konsorcjum na rzecz zamawiającego. Pozostali uczestnicy konsorcjum świadczący usługi na rzecz lidera w zakresie wynikającym z zawartej umowy są również zobowiązani do wystawiania faktur dokumentujących te usługi.

Odnosząc się do kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego przez Wnioskodawcę, należy przywołać przede wszystkim art. 86 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120, art. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z tym zapisem, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wówczas, gdy zostaną spełnione określone przesłanki, tj. podmiot dokonujący odliczenia podatku działa w charakterze podatnika podatku VAT oraz nabywane towary i usługi, w związku z którymi występuje podatek naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Przedstawiona powyżej zasada wyklucza jednocześnie możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług oraz niepodlegających temu podatkowi. Ponadto, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie występują przesłanki negatywne, określone w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jak podaje Wnioskodawca, faktury otrzymywane od Lidera Konsorcjum dokumentują koszty usług i towarów nabywanych lub wykonanych przez Lidera na potrzeby całego Konsorcjum, i które stanowią pulę kosztów „refakturowanych” bądź fakturowanych na Wnioskodawcę proporcjonalnie do jego udziału w kosztach Konsorcjum.

Biorąc pod uwagę zapis art. 86 ust. 1 ustawy w kontekście opisu sprawy, podatek VAT zawarty w fakturach dokumentujących nabywane towary i usługi, powinien wiązać się z działalnością opodatkowaną Wnioskodawcy. Wnioskodawca, zgodnie z ustaleniami pomiędzy członkami Konsorcjum, może występować w charakterze podwykonawcy odpowiedzialnego za wykonanie części prac wynikających z Projektu i w związku z tym dokumentuje te usługi wykonywane jako Podwykonawca na rzecz Lidera fakturami VAT. Ponadto, podobnie jak każdy z pozostałych Partnerów Konsorcjum, Wnioskodawca wystawia fakturę VAT na Lidera w kwocie odpowiadającej wysokości swojego udziału w przychodach Konsorcjum. Zatem dzięki uczestnictwu Wnioskodawcy w Konsorcjum zachowany zostaje związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania pierwszego należy uznać za prawidłowe.

Analizując przywołane powyżej przepisy dotyczące charakteru i działalności samego Konsorcjum w odniesieniu do opisu sprawy, stwierdzić należy, iż celem Konsorcjum jest wspólna realizacja usług inżynieryjno-budowlanych, jednak podatnikiem podatku od towarów i usług nie jest konsorcjum, lecz każda ze stron działająca w powyższym zakresie jako samodzielny i niezależny przedsiębiorca.

Wnioskodawca wskazuje, że wysokość przychodów, która przypada dla każdego z Partnerów Konsorcjum ustalana jest na podstawie wysokości obmiarów i dokumentowane według protokołu produkcji budowlanej. Podziału tych kwot dokonuje Lider Konsorcjum raz na miesiąc. Zatem Wnioskodawca, jako podmiot gospodarczy otrzymuje wynagrodzenie za świadczone usługi na rzecz Lidera, który finalnie fakturuje je jako całość kontraktu budowlanego na rzecz Zamawiającego. Wobec tego, wynikające z postanowień umownych Konsorcjum zachowanie Wnioskodawcy stanowi, określone w art. 8 ust. 1 ustawy, odpłatne świadczenie usług na rzecz Konsorcjum reprezentowane przez Lidera Konsorcjum podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 2 należy uznać również za prawidłowe.

Interpretacja wydana jest w zakresie dokumentacji udziału Spółki w kosztach Konsorcjum oraz uznania za czynność opodatkowaną wykazanego bieżącego zysku w Konsorcjum (pytania oznaczone we wniosku nr 4 i 5), natomiast w pozostałym zakresie wydane zostały odrębne rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.