Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB3/423-123/13-2/JG
z 13 czerwca 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej, reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 13 marca 2013 r. (data wpływu 18 marca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 marca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W skład zasobów mieszkaniowych Spółdzielni Mieszkaniowej wchodzą 3 budynki wielorodzinne (…). Budynki te położone są na nieruchomości gruntowej, dla której Sąd Rejonowy (…) prowadzi księgę wieczystą.

Nieruchomość jest przedmiotem użytkowania wieczystego ustanowionego na rzecz poprzednika prawnego Spółdzielni, a obecnie jest we współużytkowaniu Spółdzielni i właścicieli wyodrębnionych lokali mieszkalnych położonych w budynkach znajdujących się w zasobach Spółdzielni. Z uwagi na niewyodrębnione lokale, które są przedmiotem praw własnościowych spółdzielczych, Spółdzielnia jest współużytkownikiem wieczystym działki i współwłaścicielem posadowionych na niej budynków w ok. 44%.

Wojewoda w dniu 16 lutego 2012 r. wydał na podstawie przepisów ustawy z dnia 08 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz. U. Nr 143, poz. 963) decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych. Na mocy powyższej decyzji z chwilą jej ostateczności przeszły na własność Skarbu Państwa nieruchomości niezbędne do realizacji inwestycji, m.in. nowo wydzielona część nieruchomości objętej księgą wieczystą. Wywłaszczona część nieruchomości stanowiła część ogrodzonych terenów zielonych przeznaczonych do wspólnego użytkowania przez mieszkańców osiedla. Tereny wspólne obejmują trawniki, plac zabaw, chodniki, drogi wewnętrzne.

Po uprawomocnieniu się decyzji Wojewody z dnia 16 lutego 2012 r. Spółdzielnia zawarła ze Skarbem Państwa na zasadzie art. 20 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 08 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych ugodę, na mocy której ustalono wysokość odszkodowania za część nieruchomości przejętą na rzecz Skarbu Państwa.

Odszkodowanie zostało Spółdzielni wypłacone.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy dochód uzyskany przez Spółdzielnię tytułem odszkodowania za nieruchomość przejętą przez Skarb Państwa na podstawie przepisów ustawy z dnia 08 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz. U. Nr 143, poz. 963) jest dochodem zwolnionym z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych jako dochód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pod warunkiem przeznaczenia go na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych?

Zdaniem Wnioskodawcy, dochód uzyskany przez Spółdzielnię tytułem odszkodowania za nieruchomość przejętą przez Skarb Państwa na podstawie przepisów ustawy z dnia 08 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz. U. Nr 143, poz. 963) jest dochodem zwolnionym z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych jako dochód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pod warunkiem przeznaczenia go na cele związane z utrzymaniem tych zasobów.

Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego PWN, słowo „gospodarka” oznacza: 1. «całość mechanizmów i warunków działania podmiotów gospodarczych związana z wytwarzaniem i podziałem dóbr i usług», 2. «ogół zakładów wytwórczych danego kraju lub dana dziedzina wytwórczości», 3. «dysponowanie i zarządzanie czymś», 4. pot. «drobne gospodarstwo chłopskie». Natomiast słowo „gospodarować” – 1. «kierować gospodarką instytucji, przedsiębiorstwa itp.», 2. «prowadzić gospodarstwo rolne», 3. «zarządzać jakimiś zasobami i środkami».

Przez gospodarowanie można więc rozumieć dysponowanie, kierowanie, a przede wszystkim zarządzanie zasobami czy środkami. Przez „zarząd” w znaczeniu funkcjonalnym należy rozumieć całokształt czynności prawnych i faktycznych dotyczących majątku wspólnego (uchwała SN (7) z dnia 10 kwietnia 1991 r. sygn. III CZP 76/90). Natomiast zgodnie z uchwałą składu 7 sędziów z dnia 25 marca 1994 r. (sygn. III CZP 182/93) - „zarząd majątkiem wspólnym” to całokształt czynności faktycznych i prawnych, które dotyczą tego majątku bezpośrednio lub pośrednio poprzez osiągnięty skutek gospodarczy.

Trzeba zauważyć, że zgodnie z utrwalonym stanowiskiem sądów administracyjnych przez „zasoby mieszkaniowe” należy rozumieć nie tylko same lokale mieszkalne, ale także pozostałe pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego lub znajdujące sie poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań, jak również ułatwiające dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające sprawne jego funkcjonowanie i administrowanie (por. wyrok NSA z dnia 05 maja 2010 r. sygn. akt II FSK 26/09).

Zdaniem Wnioskodawcy, tak zdefiniowane zasoby mieszkaniowe obejmują także grunt, na którym posadowione są budynki mieszkalne wchodzące w skład zasobów Spółdzielni. Za prezentowanym stanowiskiem przemawia szereg argumentów natury systemowej. I tak, pojęcie zasobów mieszkaniowych nie może być utożsamiane z budynkami lub częściami budynków przeznaczonych na cele mieszkaniowe, gdyż takiej interpretacji sprzeciwiają się reguły wykładni systemowej. Pojęcia budynku, budowli oraz ich części są pojęciami ustawowymi, stosowanymi w przepisach podatkowych i gdyby ustawodawca chciał zwolnić z opodatkowania jedynie dochody pochodzące z gospodarki budynkami lub ich częściami przeznaczonymi na cele mieszkaniowe, to tak wyraźnie by postanowił. Po drugie, przychody pochodzące z opłat wnoszonych przez członków lub właścicieli lokali nie będących członkami spółdzielni na podstawie art. 4 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 4, poz. 27) służyć mają zgodnie z treścią ww. przepisu pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości, a nie zasobów mieszkaniowych rozumianych jako budynki i budowle z wyłączeniem gruntów. Nie podobna przyjąć, by zamiarem ustawodawcy było przyjęcie, że wydatki poczynione na opłaty za użytkowanie wieczyste, utrzymanie zieleni, sprzątanie chodników, dróg wewnętrznych, placów zabaw itp. nie były wydatkami przeznaczonymi na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Reasumując, czynność Spółdzielni polegającą na ustaleniu wysokości odszkodowania za nieruchomość przejętą przez Skarb Państwa na podstawie przepisów ustawy z dnia 08 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz. U. Nr 143, poz. 963) uznać należy za czynność gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Wypłacone odszkodowanie, po potrąceniu odpowiedniej części kosztów nabycia części wywłaszczonej nieruchomości, stanowić będzie dochód Spółdzielni podlegający zwolnieniu od podatku dochodowego, jeśli zostanie on przeznaczony na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych Spółdzielni.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Działalność spółdzielni mieszkaniowych regulują przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.). Natomiast z punktu widzenia podatkowego, spółdzielnie mieszkaniowe podlegają przepisom ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 75, poz. 397 ze zm.).

Zgodnie z treścią przepisu art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi – w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Jak wynika z powyższej regulacji, aby dochód podmiotów, o których w nim mowa, korzystał ze zwolnienia przedmiotowego muszą być spełnione dwa warunki, a mianowicie:

• dochody muszą być uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi,
• dochody te muszą być przeznaczone na utrzymanie zasobów mieszkaniowych.
  
  

Podkreślenia wymaga fakt, iż oba te warunki muszą być spełnione łącznie. Powyższe oznacza, iż nie podlegają zwolnieniu dochody inne niż uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, niezależnie od ich przeznaczenia oraz dochody z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, w części nie przeznaczonej na utrzymanie tych zasobów.

Powołana ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera przy tym definicji: „zasobów mieszkaniowych” oraz „gospodarki zasobami mieszkaniowymi”. Posługując się zatem językiem potocznym, wskazać należy, iż pojęcie „gospodarka” – w kontekście omawianego przypadku – oznacza dysponowanie i zarządzanie czymś. Z definicji zawartej w Słowniku Języka Polskiego (Wydawnictwo PWN) wynika również, że pojęcie „gospodarki” nie ogranicza się tylko do zarządzania i dysponowania, ale obejmuje także całość mechanizmów i warunków działania podmiotów gospodarczych związanych z wytwarzaniem i podziałem dóbr i usług. „Zasób” zaś to m.in. pewna nagromadzona ilość czegoś. Natomiast pojęcie „mieszkanie” jest równoznaczne w swojej treści z pomieszczeniem, w którym się mieszka (vide: Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN). Tak więc przymiotnik „mieszkaniowy”, określa rzeczy związane z mieszkaniem.

Tym samym z interpretacji językowej wynika, że przez pojęcie „zasób mieszkaniowy” należy rozumieć zgromadzone pomieszczenia mieszkalne, natomiast „gospodarka zasobami mieszkaniowymi” obejmuje całość mechanizmów związanych ze zgromadzonymi pomieszczeniami mieszkalnymi.

Zatem, uzasadnione jest rozumienie pojęcia „zasoby mieszkaniowe” nie tylko jako lokale mieszkalne, ale również pozostałe pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego, lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, jak również ułatwiające im dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające jego sprawne funkcjonowanie oraz administrowanie.

W konsekwencji, przez pojęcie „zasoby mieszkaniowe” należy zatem rozumieć:

1. budynki mieszkalne wraz z wyposażeniem technicznym oraz przynależnymi do nich pomieszczeniami, w szczególności: dźwigi osobowe i towarowe, aparaty do wymiany ciepła, kotłownie i hydrofornie wbudowane, klatki schodowe, strychy, piwnice, komórki, garaże,
2. pomieszczenia znajdujące się w budynku mieszkalnym lub poza nim, związane z administrowaniem i zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych, tj.: budynki (pomieszczenia) administracji osiedlowej, kotłownie i hydrofornie wolnostojące, osiedlowe warsztaty (zakłady) konserwacyjno – remontowe,
3. urządzenia i uzbrojenie terenów, na których znajdują się ww. budynki: zbiorniki – doły gnilne, szamba, rurociągi i przewody sieci wodociągowo – kanalizacyjnej, gazowej i ciepłowniczej, sieci elektroenergetyczne i telekomunikacyjne, budowle inżynieryjne (studnie itp.), budowle komunikacyjne (np. drogi osiedlowe, ulice, chodniki), inne budowle i urządzenia związane z ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu, mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych (np. latarnie oświetleniowe, ogrodzenia),
4. grunty, na których posadowione są budynki mieszkalne.
   
   

Ze zwolnienia nie będą natomiast korzystały dochody, osiągnięte z innych źródeł niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi, nawet jeśli zostaną przeznaczone na utrzymanie tych zasobów, gdyż nie będzie spełniony jeden z kumulatywnych warunków wskazanych w cytowanym art. 17 ust. 1 pkt 44 ww. ustawy.

Wnioskodawca w przedstawionym stanie faktycznym wskazał, iż Spółdzielnia Mieszkaniowa otrzymała odszkodowanie za nieruchomość przejętą przez Skarb Państwa. Wywłaszczona część nieruchomości stanowiła część ogrodzonych terenów zielonych przeznaczonych do wspólnego użytkowania przez mieszkańców osiedla (trawniki, plac zabaw, chodniki, drogi wewnętrzne), a wyodrębniona została z nieruchomości gruntowej, na której położone są 3 budynki wielorodzinne, stanowiące zasób mieszkaniowy Spółdzielni.

Nie ulega więc wątpliwości, że wywłaszczona część nieruchomości, która ma wpływ na funkcjonowanie budynków mieszkalnych osiedla stanowi „zasób mieszkaniowy”, w rozumieniu pojęcia przedstawionego powyżej, a przedmiotowe odszkodowanie stanowi przysporzenie związane z tym zasobem.

Zatem odszkodowanie uzyskane przez Spółdzielnię z tytułu przejęcia tej nieruchomości przez Skarb Państwa uznać należy za przychód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, który ma wpływ na wysokość dochodu osiągniętego z tej gospodarki.

Reasumując, dochód z tytułu odszkodowania, które Spółdzielnia Mieszkaniowa otrzymała w związku z przejęciem nieruchomości przez Skarb Państwa stanowi dochód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, który pod warunkiem przeznaczenia go na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych będzie korzystał ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jednocześnie podkreślić należy, że przedmiot niniejszej interpretacji stanowi – adekwatnie do treści pytania postawionego przez Wnioskodawcę – wyłącznie możliwość zwolnienia z opodatkowania dochodu pochodzącego z odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Tut. Organ nie poddał natomiast ocenie kwestii związanych z ustaleniem tego dochodu, tj. ujęciem przez Spółdzielnię Mieszkaniową w kosztach podatkowych wydatków na nabycie części wywłaszczonej nieruchomości.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.