Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/415-441/13/HK
z 15 lipca 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 kwietnia 2013 r. (data wpływu do tut. Biura – 16 kwietnia 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty przez spółdzielnię mieszkaniową wartości rynkowej lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 kwietnia 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty przez spółdzielnię mieszkaniową wartości rynkowej lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca pozostawał w związku małżeńskim, który został rozwiązany przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 11 lipca 2007 r. - prawomocnego z dniem 02 sierpnia 2007 r., z którym to dniem ustała pomiędzy małżonkami wspólność majątkowa małżeńska.

Wnioskodawca wystąpił do Sądu Rejonowego z wnioskiem o podział majątku. Postanowieniem z dnia 01 grudnia 2010 r. (zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 30 września 2011 r.). Sąd Rejonowy dokonał podziału majątku wspólnego małżeńskiego w ten sposób, że w pkt 1 postanowienia stwierdził, iż w skład majątku wspólnego wchodzi wierzytelność z tytułu wypłaty wartości rynkowej lokalu mieszkalnego znajdującego się w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej, a następnie dokonał podziału w zakresie wskazanej wierzytelności przez przyznanie Wnioskodawcy 55,5% wierzytelności, a uczestniczce 44,5% wierzytelności, przysługującej małżonkom wobec Spółdzielni z tytułu wkładu mieszkaniowego.

W celu realizacji prawa wynikającego z podziału majątku Wnioskodawca zwrócił się do Spółdzielni Mieszkaniowej o wypłatę swojej części wierzytelności przysługującej małżonkom z tytułu wartości rynkowej wkładu mieszkaniowego. Powyższe było możliwe po sprzedaży przedmiotowego lokalu przez Spółdzielnię, która - realizując prawo Wnioskodawcy - wypłaciła na jego rzecz przysługującą mu część wkładu (zgodnie z informacją o dochodach PIT-8C) w kwocie 60.965,00 zł.

Po wystawieniu przez Spółdzielnię ww. informacji o dochodach Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy powinien od wskazanej powyżej kwoty uiścić podatek dochodowy. Taki też jest przedmiot pytania Wnioskodawcy w ramach niniejszego wniosku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca powinien uiścić podatek dochodowy od kwoty wypłaconej przez Spółdzielnię, która - realizując prawo Wnioskodawcy - wypłaciła na jego rzecz przysługującą mu część wkładu (zgodnie z informacją o dochodach PIT-8C) w kwocie 60.965,00 zł?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma on obowiązku zapłaty podatku dochodowego od wypłaconej przez Spółdzielnię kwoty.

Uzasadniając swe stanowisko Wnioskodawca wskazał, iż podatek dochodowy od osób fizycznych jest należny jedynie od uzyskanego dochodu, tj. przysporzenia w majątku podatnika.

Wnioskodawca podkreślił, że w zaistniałej sytuacji otrzymał wypłatę wartości rynkowej lokalu, która już mu przysługiwała, tj. wypłatę wierzytelności z tytułu wartości rynkowej wkładu mieszkaniowego z tytułu posiadanego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego.

W ocenie Wnioskodawcy, w zaistniałej sytuacji nie ma miejsca przysporzenie w majątku Wnioskodawcy i tym samym nie ma podstaw do uznania istnienia w tym zakresie zobowiązania podatkowego.

Uzasadniając swe stanowisko Wnioskodawca ponadto powołał się na treść art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się do „przychód z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania wspólności majątkowej”.

Zdaniem Wnioskodawcy powyższe oznacza, iż wypłacone mu środki z tytułu wartości rynkowej wkładu nie są objęte opodatkowaniem podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto Wnioskodawca wskazał na treść art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy, który stanowi, iż wolnymi od podatku dochodowego są „przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów do spółdzielni do wysokości wartości wniesionych udziałów lub wkładów”.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Kwestię nabycia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz warunków zwrotu wniesionego wkładu reguluje ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r., Nr 119, poz. 1116, z późn. zm.).

Stosownie do art. 4 ust. 1 ww. ustawy, członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

W sprawach nieuregulowanych w ustawie prawa i obowiązki członków spółdzielni dotyczące w szczególności wnoszenia i ustalania wysokości wkładu mieszkaniowego i budowlanego określają postanowienia statutu spółdzielni (przepis art. 8 pkt 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych).

Zgodnie zaś z treścią art. 9 ust. 1 i 5 cyt. ustawy przez umowę o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia zobowiązuje się oddać członkowi lokal mieszkalny do używania, a członek zobowiązuje się wnieść wkład mieszkaniowy oraz uiszczać opłaty określone w ustawie i w statucie spółdzielni. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego może należeć do jednej osoby albo do małżonków.

Mając na względzie powyższe, wkład mieszkaniowy (budowlany) stanowi formę, w jakiej członek spółdzielni uczestniczy w pokrywaniu kosztów budowy budynku (lokalu). Wydatki na wkłady mieszkaniowe lub budowlane do spółdzielni wpłacane są natomiast w celu uzyskania spółdzielczego prawa do lokalu lub odrębnej własności lokalu.

Natomiast zgodnie z przepisem art. 11 ust. 1 ww. ustawy, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach określonych w Rozdziale 2 tej ustawy.

Zgodnie art. 11 ust. 2¹ ww. ustawy, w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie w postanowieniami statutu.

Z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu (art. 11 ust. 2² ww. ustawy).

W myśl art. 11 ust. 2⁴ powyższej ustawy warunkiem wypłaty, o której mowa w ust. 2¹, jest opróżnienie lokalu.

Nadmienić należy, iż według brzmienia art. 11 ust. 2¹ ww. ustawy, obowiązującego do 30 lipca 2007 r. spółdzielnia zwracała osobie uprawnionej wniesiony wkład mieszkaniowy lub jego część, zwaloryzowany według wartości rynkowej lokalu. Aktualnie wypłaca wartość rynkową lokalu.

Z wniosku wynika, iż w związku z rozwiązaniem związku małżeńskiego Wnioskodawca wystąpił do Sądu Rejonowego z wnioskiem o podział majątku. Postanowieniem z dnia 01 grudnia 2010 r. (zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 30 września 2011 r.). Sąd Rejonowy dokonał podziału majątku wspólnego małżeńskiego. Sąd stwierdził, iż w skład majątku wspólnego wchodzi wierzytelność z tytułu wypłaty wartości rynkowej lokalu mieszkalnego znajdującego się w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej, a następnie dokonał podziału w zakresie wskazanej wierzytelności przez przyznanie Wnioskodawcy 55,5% wierzytelności, a uczestniczce 44,5% wierzytelności, przysługującej małżonkom wobec Spółdzielni z tytułu wkładu mieszkaniowego.

W celu realizacji powyższego prawa Wnioskodawca zwrócił się do Spółdzielni Mieszkaniowej o wypłatę swojej części wierzytelności przysługującej małżonkom z tytułu wartości rynkowej wkładu mieszkaniowego. Powyższe było możliwe po sprzedaży przedmiotowego lokalu przez Spółdzielnię, która - realizując prawo Wnioskodawcy - wypłaciła na jego rzecz przysługującą mu część wkładu (zgodnie z informacją o dochodach PIT-8C) w kwocie 60.965,00 zł.

W związku z powyższym Spółdzielnia Mieszkaniowa sporządziła dla Wnioskodawcy informację o dochodach PIT-8C.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi, czy w istocie powinien od wskazanej powyżej kwoty uiścić podatek dochodowy. W ocenie Wnioskodawcy, nie ma on takiego obowiązku.

Na wstępie należy wyjaśnić, iż w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania – wskazany przez Wnioskodawcę – art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich.

Przepis ten bowiem znajduje zastosowanie wyłącznie do przychodów uzyskanych z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków m.in. w wyniku ustania małżeńskiej wspólności majątkowej.

Wnioskodawca z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków otrzymał prawo w postaci 55,5% wierzytelności z tytułu wypłaty wartości rynkowej lokalu mieszkalnego. Na podstawie przyznanego prawa Wnioskodawca mógł wystąpić do Spółdzielni Mieszkaniowej z roszczeniem o wypłatę świadczenia. Wypłata przez Spółdzielnię Mieszkaniową wartości rynkowej lokalu mieszkalnego, w wysokości przysługującej Wnioskodawcy, stanowi odrębną czynność cywilnoprawną niż podział dorobku majątkowego małżonków. Wypłata ta wynika z realizacji przez Spółdzielnię Mieszkaniową obowiązków wynikających z przywołanych powyżej przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Świadczenia otrzymane z tego tytułu podlegają regulacjom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zwrot wkładów wniesionych do spółdzielni stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyty we wskazanym przepisie zwrot „w szczególności” oznacza, że katalog przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty, co oznacza, że do tej kategorii przychodów można zaliczyć również inne niż te, które zostały w nim wymienione. Z powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie, których mamy do czynienia z przyrostem mienia. Tak więc podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe.

Błędną jest opinia Wnioskodawcy, iż w przedstawionym stanie faktycznym nie mamy do czynienia z przysporzeniem w jego majątku. W przedstawionym stanie faktycznym nastąpiło bowiem realne przysporzenie majątkowe w związku z wypłatą przez Spółdzielnię Mieszkaniową na rzecz Wnioskodawcy kwoty 60.965,00 zł z tytułu 55,5% wartości wskazanego lokalu mieszkalnego. Gdyby bowiem nie nastąpiły okoliczności niezbędne do dokonania przez Spółdzielnię ww. wypłaty (np. nie nastąpiłaby sprzedaż ww. lokalu mieszkalnego), to Wnioskodawca nadal nie otrzymałby wartości rynkowej tego lokalu. Ponadto wartość lokalu mieszkalnego mogłaby być inna, gdyby wskazany lokal został przez Spółdzielnię Mieszkaniową sprzedany w innym terminie.

Z kolei w myśl art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

Tym samym uzyskany przez Wnioskodawcę przychód w związku ze zwrotem wkładu mieszkaniowego w wysokości wartości rynkowej lokalu (zwaloryzowany wkład) stanowi co do zasady przychód podatkowy, przy czym do wysokości uprzednio wniesionego wkładu, korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na mocy ww. przepisu.

W związku z powyższym, nie można również zgodzić się z Wnioskodawcą, iż wartość zwróconego przez spółdzielnię wkładu mieszkaniowego w związku z przekazaniem lokatorskiego mieszkania jest zwolniona w całości od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca w rzeczywistości nie otrzymuje bowiem wkładu w takiej wartości w jakiej został on wniesiony lecz wkład zwaloryzowany wartością rynkową lokalu oddanego do Spółdzielni. Jeżeli intencją ustawodawcy byłoby zwolnienie przychodu otrzymanego w związku ze zwrotem m.in. wkładów w spółdzielni do wysokości zwaloryzowanej wartości wniesionych wkładów, zostałoby to wyraźnie wskazane w ww. przepisie.

Reasumując, kwota zwróconego Wnioskodawcy wkładu mieszkaniowego (tj. 55,5% wartości rynkowej lokalu) - do wysokości stanowiącej 55,5% uprzednio wniesionego wkładu do spółdzielni mieszkaniowej - korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na mocy art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy.

Natomiast nadwyżka pomiędzy uzyskanym przychodem, tj. kwotą wynikającą z waloryzacji – do wartości rynkowej - wkładu (kwotą wypłaconą przez spółdzielnię), a kwotą stanowiącą 55,5% nominalnej wartości wniesionego wkładu stanowi przysporzenie majątkowe Wnioskodawcy, tj. przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu łącznie z innymi przychodami uzyskanymi przez Wnioskodawcę.

Zatem w przedstawionym stanie faktycznym na Spółdzielni Mieszkaniowej ciążył obowiązek wystawienia informacji PIT-8C, o której mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie bowiem z tym przepisem osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej dołączono dokumenty. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.