2013.06.06 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP2/443-212/13/KO
z 6 czerwca 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 25 lutego 2013r. (data wpływu 6 marca 2013r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 czerwca 2013r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT usług zarządzania świadczonych na podstawie kontraktu menedżerskiego oraz wypłaconego odszkodowania za rozwiązanie kontraktu, odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji i nagrody rocznej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 marca 2013r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 5 czerwca 2013 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania podatkiem VAT usług zarządzania świadczonych na podstawie kontraktu menedżerskiego oraz wypłaconego odszkodowania za rozwiązanie kontraktu, odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji i nagrody rocznej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny/zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej również „Menedżer”) prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (PKD 70.22.Z). Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.

W ramach wykonywanej działalności Wnioskodawca zawarł kontrakt menedżerski ze spółką prawa handlowego (dalej: „Spółka”). Zgodnie ze wskazanymi w Krajowym Rejestrze Sądowym zapisami przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę, w której Wnioskodawca pełnił funkcję Menadżera jest głównie wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej, produkcja i dystrybucja ciepła, produkcja urządzeń wytwarzających i wykorzystujących energię mechaniczną.

Na mocy postanowień powyższego kontraktu Spółka powierzyła Wnioskodawcy pełnienie funkcji Menedżera, zaś Wnioskodawca zobowiązał się do kierowania i prowadzenia spraw Spółki w zakresie Pionu Inwestycyjnego. Zgodnie z kontraktem wszelkie obowiązki z zakresu zarządzania Pionem Inwestycyjnym Spółki Menedżer powinien wykonywać ze starannością, jakiej wymaga się od firmy zajmującej się profesjonalnie zarządzaniem cudzymi interesami i jest on odpowiedzialny za niezachowanie takiej staranności.

Ponadto zarządzając Pionem Inwestycyjnym Menadżer był zobowiązany stosować się do przepisów kodeksu spółek handlowych, postanowień umowy Spółki i uchwał organu stanowiącego oraz nadzorczego Spółki. Wnioskodawca nie był członkiem zarządu Spółki, nie ponosił odpowiedzialności wobec osób trzecich za wykonane w ramach kontraktu czynności, a w związku z tym nie zawarł umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej wobec osób trzecich. Należy nadmienić, że kilka towarzystw ubezpieczeniowych po przeanalizowaniu zawartego kontraktu odmówiło Wnioskodawcy zawarcia umowy ubezpieczeniowej, stwierdzając brak wynikających z kontraktu przesłanek do ubezpieczenia Menadżera.

W ramach postanowień określających sposób wykonywania przez Wnioskodawcę czynności kontrakt przewidywał, że Menedżer sprawował swoje główne czynności w pełnym wymiarze czasu z uwzględnieniem obowiązujących norm pracy i gwarancji w zakresie wypoczynku.

Menedżerowi przysługiwało prawo do przerwy w wykonywaniu czynności z zakresu zarządzania Spółką w wymiarze 26 dni kalendarzowych w roku bez utraty prawa do wynagrodzenia.

Za korzystanie z określonego majątku Spółki: telefonu komórkowego z abonamentem, samochodu osobowego, komputera osobistego i środków łączności umożliwiających dostęp do internetu, Menedżer uiszczał opłatę ryczałtową wnoszoną na podstawie faktur wystawionych przez Spółkę.

Za świadczenie wskazanych w kontrakcie usług Wnioskodawcy przysługiwało wynagrodzenie, na które składa się:

podstawowe miesięczne wynagrodzenie określone ryczałtowo
nagroda roczna o charakterze uznaniowym, jej wysokość była zależna od decyzji zarządu Spółki, na którą wpływ ma jakość i zaawansowanie wykonania zadań zleconych Menadżerowi w kontrakcie.

Zgodnie z warunkami kontraktu wynagrodzenie należne Wnioskodawcy Spółka wypłaca na podstawie wystawianych przez Menedżera faktur VAT.

Ponadto wszelkie prawidłowo udokumentowane wydatki ponoszone przez Menedżera, a zaliczane przez Spółkę do kosztów uzyskania przychodu i związane z prowadzeniem spraw Spółki, w tym w szczególności koszty delegacji służbowych ponosiła Spółka.

Menedżerowi przysługiwało także zryczałtowane wynagrodzenie miesięczne w stałej, określonej wysokości na pokrycie wydatków związanych z wynajmem lokalu mieszkalnego.

Spółka była także zobowiązana do ponoszenia lub refinansowania koszty szkolenia Menedżera związane z zakresem wykonywanych na rzecz Spółki czynności w ramach określonego w umowie limitu kwotowego.

Na mocy zawartego porozumienia dotyczące rozwiązania kontraktu menedżerskiego ze skutkiem na dzień 31 stycznia 2013r. Menedżer został zwolniony od dnia 1 listopada 2012r. z obowiązku wykonywania czynności związanych z zarządzaniem Spółką, z zachowaniem miesięcznych wynagrodzeń za ten okres. Ponadto Menedżerowi zostanie wypłacono jednorazowo odszkodowanie w wysokości trzykrotnego miesięcznego wynagrodzenia. Spółka wypłaci także Menedżerowi nagrodę roczną za 2012r. W porozumieniu ustalono, że po rozwiązaniu kontraktu pozostają w mocy te jego postanowienia, które w swojej treści odnoszą się do okresu po ustaniu przedmiotowego stosunku prawnego, a więc 6-miesięczny zakaz konkurencji zobowiązujący Menedżera do powstrzymywania się od prowadzenia działalności konkurencyjnej. Menedżerowi przysługuje uprawnienie do skrócenia okresu obowiązywania zakazu konkurencji, jednakże nie więcej niż o 3 miesiące. Odszkodowanie za podporządkowanie się Menedżera zakazowi konkurencji będzie płatne po upływie miesiąca, w którym zakaz konkurencji obowiązywał.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że:

Wnioskodawca nie ponosił odpowiedzialności wobec osób trzecich za wykonane w ramach kontraktu czynności. Ryzyko gospodarcze za czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach kontraktu ponosiła Spółka.
W okresie od lipca do listopada 2012 r. (powołanie na mocy Uchwały Zarządu nr 04/17/2012 z dnia 13 lipca 2012 r., postanowienie o wpisie do KRS z dnia 14 sierpnia 2012 r., odwołanie na mocy Uchwały Zarządu nr 01/25/2012 z dnia 8 listopada 2012r., postanowienie o skreśleniu z KRS z dnia 4 grudnia 2012r.), sprawował funkcję prokurenta. Spółki, W tym czasie był uprawniony do wyrażania oświadczenia woli na zasadach określonych w przepisach prawa handlowego.
Wnioskodawca mobilizował zasoby ludzkie i materialne w sposób uregulowany kontraktem menedżerskim zawierającym, uregulowania dotyczące zryczałtowanego pokrycia przez spółkę wydatków związanych - z wynajmem lokalu mieszkalnego, jak i regulujące kwestie korzystania przez Menedżera z majątku Spółki. Menedżer za korzystanie z określonego majątku Spółki ponosi opłatę ryczałtową wnoszoną na podstawie faktur wystawionych przez Spółkę. W ramach zawartego kontraktu Wnioskodawca kierował grupą pracowników realizujących zadania powierzone mu przez Spółkę w ramach pionu inwestycji.
Wnioskodawca kierował i prowadził sprawy Spółki w zakresie Pionu Inwestycyjnego. Wnioskodawca miał współdziałać z zarządem Spółki oraz wypełniać jej misję. W myśl kontraktu Spółka nie zapewniała powierzchni biurowej Menedżerowi, a jedynie udostępniała odpłatnie pewne składniki majątku. Powierzchnie biurowe spółki były udostępniane okazyjnie w miarę potrzeb zebrań zarządu i narad koordynacyjnych.
Wnioskodawca nie był zobowiązany Kontraktem do uczestniczenia: w szkoleniach czy seminariach. Jednakże Kontrakt przewiduje możliwość uczestniczenia w takowych o ile ich przedmiot ma związek z wykonywanymi na rzecz Spółki czynnościami. W przypadku akceptacji zarządu dla konkretnego projektu dokształcania, Spółka ponosi lub refunduje jego koszty do określonej kontraktem kwoty.
Wnioskodawca nie posiadał udziałów w Spółce i w żaden sposób nie był powiązany kapitałowo. Kontrakt został zawarty ze względu na posiadaną przez Menedżera wiedzę, doświadczenie, wykształcenie w kierunku powierzonych mu obowiązków.
Wnioskodawca jako Menedżer, strona kontraktu, nie miał przełożenia na ustalanie miesięcznego wynagrodzenia. Zostało one ustalone jako miesięczne wynagrodzenie zryczałtowane przez Zleceniodawcę. Ponadto Menedżerowi przysługiwała uznaniowa nagroda roczna, która była w pełni zależna od oceny i decyzji Zarządu Spółki.
Wnioskodawca wykonywał swoje obowiązki w czasie i miejscu w jakim wymagało tego dobro Spółki. Miejsce pracy nie było określone a uzależnione od fazy i rodzaju realizowanego przez Menedżera projektu. Wnioskodawca nie miał ściśle określonych, ram czasowych i miejsca świadczenia usług. Wyznaczał go sam. Narady koordynacyjne, zebrania Zarządu na wniosek Reprezentacji Spółki odbywały się w siedzibie Spółki. Reszta zadań w ramach współpracy w grupie kapitałowej i realizowanych inwestycji w terenie kierując się starannością wykonywania zadań określonych w kontrakcie lub na podstawie dyspozycji Zarządu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy usługi świadczone przez Wnioskodawcę na podstawie kontraktu menedżerskiego oraz otrzymane odszkodowania za rozwiązanie kontraktu, a także otrzymane w przyszłości odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji i nagroda roczna podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, usługi zarządzania świadczone w ramach kontraktu menedżerskiego nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: „podatek VAT”).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: „ustawa o VAT”) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do zapisów art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, czynnościami, których nie uznaje się za wykonywaną, samodzielnie działalność gospodarczą, są czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako „ustawa o PIT”) jeżeli:

z tytułu wykonywania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności,
wynagrodzenia i
odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

W katalogu przychodów wymienionych w art. 13 pkt 9 ustawy o PIT ustawodawca wskazał, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody uzyskane na podstawie umów a zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7 (tj. z wyjątkiem przychodów otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu powołania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych).

Dokonując analizy powyższych przepisów należy stwierdzić, że świadczenie usług zarządzania na podstawie kontraktów menedżerskich, o którym mowa w art. 13 pkt 9 ustawy PIT, będzie wyłączone z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy VAT w sytuacji, gdy z tytułu świadczenia tychże usług osoby fizyczne świadczące te usługi będą związane ze zlecającym ich wykonanie więzami prawnymi co do:

warunków wykonania usług,
wynagrodzenia,
odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności wobec osób trzecich.

Jak stwierdzono już wydanych wcześniej interpretacjach (przykładowo interpretacja indywidualna z dnia 16 grudnia 2010r. sygn. IPPP2/443-698/10-2/JW) każdy w zasadzie stosunek prawny o charakterze odpłatnym istniejący pomiędzy usługobiorcą, a usługodawcą jest w jakimś sensie określony co do warunków wykonywania danych czynności oraz wynagrodzenia. Jednakże nie w każdym stosunku cywilnoprawnym określony jest zakres odpowiedzialności zlecającego za wykonanie zlecanych czynności. Wobec powyższego ten właśnie czynnik będzie miał w niniejszej sprawie decydujące znaczenie.

Sformułowanie w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług odnoszące się do odpowiedzialności należy rozumieć jako odpowiedzialność zleceniodawcy stosunku do osób trzecich, za czynności realizowane przez zleceniobiorcę w ramach wykonywania zlecenia. Tylko w takim przypadku ryzyko wykonania czynności zleconych przechodzi z faktycznego wykonawcy na osobę zlecającą ich wykonanie, co wyklucza samodzielny charakter działalności zleceniobiorcy. Tak bowiem rozumiana odpowiedzialność za wykonanie czynności określa, kto ponosi ryzyko prowadzonej działalności, a tym samym wskazuje na wyłączenie ze sfery samodzielności (i z grona podatników od towarów i usług) tego podmiotu, który nie odpowiada za efekt wykonywanej pracy wobec osób trzecich.

Istotą zawartego przez Wnioskodawcę kontraktu menedżerskiego było zarządzanie Pionem Inwestycyjnym Spółki. Menedżer zobowiązany był do starannego wywiązywania się z nałożonych kontraktem obowiązków, odpowiadał on jednak i ponosił odpowiedzialność jedynie wobec Spółki. Przyznane miesięczne wynagrodzenie miało charakter ryczałtowy, zaś nagroda roczna była zależna od wyników pracy Menedżera, a o jej wysokości decydował zarząd Spółki. Kontrakt nie zawiera uregulowań dotyczących odpowiedzialności Wnioskodawcy wobec osób trzecich. Ponad to Wnioskodawca nie był członkiem zarządu Spółki. Należy zatem uznać Menadżer związany był ze zlecającym (ze Spółką) więzami prawnymi co do warunków wykonywania czynności, wynagrodzenia, a także odpowiedzialności, a tym samym wypełnił normę art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT.

Odnosząc się do odpowiedzialności strony kontraktu menedżerskiego wobec osób trzecich, warto wskazać na stanowisko wyrażone w interpretacji indywidualnej z dnia 27 stycznia 2011r. (sygn. ITPP1/443-1078a/10/DM), w której czytamy, „w stosunkach zewnętrznych spółka jest samodzielnym podmiotem stosunków cywilnoprawnych z osobami trzecimi (wierzycielem lub dłużnikiem). Odpowiedzialność wobec osób trzecich za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania obciąża dłużnika, którym jest w tym przypadku spółka. Zatem również na podstawie przepisów prawa cywilnego regulujących kwestie odpowiedzialności zleceniobiorcy oraz zleceniodawcy, zarządzający odpowiada wyłącznie wobec spółki za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy o zarządzanie.

Należy podkreślić, że Wnioskodawca współpracując ze Spółką na podstawie kontraktu menedżerskiego w ramach zarządzania Pionem Inwestycyjnym nie ponosił ryzyka ekonomicznego swoich działań. Jego działania nie miały charakteru niezależnego - były działaniami w imieniu i na rzecz Spółki, za które odpowiedzialność wobec osób trzecich ponosiła Spółka. Zatem, czynności Wnioskodawcy nie mogą zostać zakwalifikowane jako prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT. W konsekwencji Wnioskodawca nie będzie podatnikiem podatku VAT z tytułu świadczenia usług zarządzania na podstawie zawartego kontraktu menedżerskiego, a także innych związanych z tym kontraktem przychodów o charakterze odszkodowawczym (odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji) oraz premiowym (nagroda roczna).

Stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę znajduje również potwierdzenie w wydanych w podobnych sprawach indywidualnych interpretacjach przepisów prawa podatkowego, m.in. Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 27 stycznia 2011r. (sygn. ITPP1/443-1078a/10/DM), Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 26 października 2010r. (sygn. ILPP1/443-811/10-2/AI), Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 29 marca 2012r. (sygn. IPPP2/443-1429/11-4/MM), Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 21 marca 2012r. (sygn. ITPP1/443-21/12/MN).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jak stanowi art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Według ustawy o podatku od towarów i usług jest bowiem szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie do art. 15 ust. 2 ww. ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r. działalność gospodarcza, według ust. 2 art. 15 ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Nie wszystkie jednak czynności wykonywane przez osoby fizyczne traktuje się jako wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą.

Pojęcie działalności gospodarczej zdefiniowane zostało również w art. 9 (1) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą”. W myśl tego artykułu działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Zgodnie z akapitem pierwszym artykułu 9 (1) podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

Artykuł 10 stwierdza, że warunek określony w art. 9 (1) przewidujący, że działalność gospodarcza prowadzona samodzielnie wyklucza opodatkowanie VAT pracowników i innych osób, o ile są one związane z pracodawcą umową o pracę lub jakimikolwiek innymi więzami prawnymi tworzącymi stosunek prawny między pracodawcą a pracownikiem w zakresie warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności pracodawcy.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniach sprecyzował, że za samodzielną nie będzie mogła być uznana działalność gospodarcza, która wykonywana jest przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona, nie powoduje żadnego ryzyka ekonomicznego po stronie usługodawcy a nadto nie powoduje odpowiedzialności usługodawcy wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością (orzeczenia w sprawie C-202/90 Ayuntamiento de Sevilla a Recandadores de Tributos de las Zonas primera y Segunda, C-235/85 pomiędzy Komisją Europejską a Królestwem Holandii).

W celu określenia granic pojęcia „działalności gospodarczej” i „podatnika” należy przypomnieć art. 9 (2) i 12 (1) Dyrektywy.

Artykuł 9 (2) stwierdza, że poza osobami, o których mowa w ust. 1, za podatnika uznawana jest każda osoba, która okazjonalnie dokonuje dostawy nowego środka transportu wysyłanego lub transportowanego do nabywcy przez sprzedawcę, przez nabywcę albo na rzecz sprzedawcy lub nabywcy, do miejsca przeznaczenia znajdującego się poza terytorium państwa członkowskiego, ale na terytorium Wspólnoty. Przy czym, artykuł 12 (1) stanowi, że „państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności...” .

Dyrektywa VAT zapewnia bardzo szeroki zakres działalności gospodarczej, obejmujący wszystkie etapy produkcji, dystrybucji i dostarczania towarów i usług. To, że działalność gospodarcza, która ma być traktowana jako taka, nie jest działalnością wykonywaną okazjonalnie, nie oznacza, że działalność ta, aby mieścić się w zakresie podatku VAT, musi osiągnąć pewną liczbę operacji lub osiągnąć określony poziomu dochodu. Decydującym elementem jest wola lub zamiar osoby dokonującej czynności, aby brać udział w produkcji, dystrybucji lub dostarczaniu dóbr lub usług. Elementem definiującym działalność gospodarczą na gruncie przepisów Dyrektywy jest to, że osoba, w celu wykonywania swoich działań, wykorzystuje zasoby ludzkie lub rzeczowe w taki sam sposób, jak są one wykorzystywane przez producenta, handlowca lub osoby świadczące usługi. Działalność gospodarcza w rozumieniu dyrektywy w sprawie VAT będzie miała miejsce, gdy zaistnieje zamiar wykorzystania i zorganizowania środków w celu wzięcia udziału w produkcji, dystrybucji towarów lub świadczeniu usług.

W oparciu o art. 15 ust. 3 ustawy o VAT za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:

z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.);
(uchylony);
z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Zgodnie z art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się:

(uchylony)
przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych;
przychody z działalności duchownych, osiągane z innego tytułu niż umowa o pracę;
przychody z działalności polskich arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych z partnerami zagranicznymi;
przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7;
przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9;
przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych;
przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością

przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Z powyższych przepisów wynika, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług, istotne jest spełnienie wszystkich elementów wymienionych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT.

Chodzi zatem o taki stosunek prawny między usługodawcą a usługobiorcą, który wskazuje cechy właściwe stosunkowi pracy, tj. podporządkowanie usługodawcy co do warunków realizacji umówionych czynności, określenie wynagrodzenia, a dodatkowo z dokumentów dotyczących zawarcia umowy o wykonanie świadczenia powinna wynikać kwestia odpowiedzialności osoby zlecającej wobec osób trzecich. Tym samym, w sytuacji, gdy istnieje stosunek prawny, w ramach którego zleceniodawca ponosi odpowiedzialność za działania zleceniobiorcy, wtedy nie jest to działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Tylko w takim przypadku ryzyko wykonania czynności zleconych przechodzi z faktycznego wykonawcy na osobę zlecającą ich wykonanie, co wyklucza samodzielny charakter działalności zleceniobiorcy.

Tak bowiem rozumiana odpowiedzialność za wykonanie czynności określa, kto ponosi ryzyko prowadzonej działalności, a tym samym wskazuje na wyłączenie ze sfery samodzielności (i z grona podatników podatku od towarów i usług) tego podmiotu, który nie odpowiada za efekt wykonywanej pracy wobec osób trzecich.

Istotny zatem, z punktu widzenia uznania realizowanych czynności za samodzielnie wykonywaną działalność gospodarczą, jest sposób określenia w umowie odpowiedzialności zleceniodawcy wobec osób trzecich.

Z wniosku wynika, iż Wnioskodawca zawarł kontrakt menedżerski ze spółką prawa handlowego Na mocy postanowień powyższego kontraktu Spółka powierzyła Wnioskodawcy pełnienie funkcji Menedżera, zaś Wnioskodawca zobowiązał się do kierowania i prowadzenia spraw Spółki w zakresie Pionu Inwestycyjnego. Zgodnie z kontraktem wszelkie obowiązki z zakresu zarządzania Pionem Inwestycyjnym Spółki Menedżer powinien wykonywać ze starannością, jakiej wymaga się od firmy zajmującej się profesjonalnie zarządzaniem cudzymi interesami i jest on odpowiedzialny za niezachowanie takiej staranności. Wnioskodawca nie był członkiem zarządu Spółki, nie ponosił odpowiedzialności wobec osób trzecich za wykonane w ramach kontraktu czynności, a w związku z tym nie zawarł umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej wobec osób trzecich. W ramach postanowień określających sposób wykonywania przez Wnioskodawcę czynności kontrakt przewidywał, że Menedżer sprawował swoje główne czynności w pełnym wymiarze czasu z uwzględnieniem obowiązujących norm pracy i gwarancji w zakresie wypoczynku. Menedżerowi przysługiwało prawo do przerwy w wykonywaniu czynności z zakresu zarządzania Spółką w wymiarze 26 dni kalendarzowych w roku bez utraty prawa do wynagrodzenia. Ryzyko gospodarcze za czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach kontraktu ponosiła Spółka. W okresie od lipca do listopada 2012 r. (powołanie na mocy Uchwały Zarządu nr 04/17/2012 z dnia 13 lipca 2012 r., postanowienie o wpisie do KRS z dnia 14 sierpnia 2012 r., odwołanie na mocy Uchwały Zarządu nr 01/25/2012 z dnia 8 listopada 2012r., postanowienie o skreśleniu z KRS z dnia 4 grudnia 2012r.), sprawował funkcję prokurenta. Spółki, W tym czasie był uprawniony do wyrażania oświadczenia woli na zasadach określonych w przepisach prawa handlowego. Wnioskodawca mobilizował zasoby ludzkie i materialne w sposób uregulowany kontraktem menedżerskim zawierającym, uregulowania dotyczące zryczałtowanego pokrycia przez spółkę wydatków związanych – z wynajmem lokalu mieszkalnego, jak i regulujące kwestie korzystania przez Menedżera z majątku Spółki. Menedżer za korzystanie z określonego majątku Spółki ponosi opłatę ryczałtową wnoszoną na podstawie faktur wystawionych przez Spółkę.

W ramach zawartego kontraktu Wnioskodawca kierował grupą pracowników realizujących zadania powierzone mu przez Spółkę w ramach pionu inwestycji. Wnioskodawca kierował i prowadził sprawy Spółki w zakresie Pionu Inwestycyjnego. Wnioskodawca miał współdziałać z zarządem Spółki oraz wypełniać jej misję. W myśl kontraktu Spółka nie zapewniała powierzchni biurowej Menedżerowi, a jedynie udostępniała odpłatnie pewne składniki majątku. Powierzchnie biurowe spółki były udostępniane okazyjnie w miarę potrzeb zebrań zarządu i narad koordynacyjnych. Wnioskodawca nie był zobowiązany Kontraktem do uczestniczenia: w szkoleniach czy seminariach. Jednakże Kontrakt przewiduje możliwość uczestniczenia w takowych o ile ich przedmiot ma związek z wykonywanymi na rzecz Spółki czynnościami. W przypadku akceptacji zarządu dla konkretnego projektu dokształcania, Spółka ponosi lub refunduje jego koszty do określonej kontraktem kwoty. Wnioskodawca nie posiadał udziałów w Spółce i w żaden sposób nie był powiązany kapitałowo. Kontrakt został zawarty ze względu na posiadaną przez Menedżera wiedzę, doświadczenie, wykształcenie w kierunku powierzonych mu obowiązków. Wnioskodawca jako Menedżer, strona kontraktu, nie miał przełożenia na ustalanie miesięcznego wynagrodzenia. Zostało one ustalone jako miesięczne wynagrodzenie zryczałtowane przez Zleceniodawcę. Ponadto Menedżerowi przysługiwała uznaniowa nagroda roczna, która była w pełni zależna od oceny i decyzji Zarządu Spółki. Wnioskodawca wykonywał swoje obowiązki w czasie i miejscu w jakim wymagało tego dobro Spółki. Miejsce pracy nie było określone a uzależnione od fazy i rodzaju realizowanego przez Menedżera projektu. Wnioskodawca nie miał ściśle określonych, ram czasowych i miejsca świadczenia usług. Wyznaczał go sam. Narady koordynacyjne, zebrania Zarządu na wniosek Reprezentacji Spółki odbywały się w siedzibie Spółki. Reszta zadań w ramach współpracy w grupie kapitałowej i realizowanych inwestycji w terenie kierując się starannością wykonywania zadań określonych w kontrakcie lub na podstawie dyspozycji Zarządu.

Na mocy zawartego porozumienia dotyczące rozwiązania kontraktu menedżerskiego ze skutkiem na dzień 31 stycznia 2013r. Menedżer został zwolniony od dnia 1 listopada 2012r. z obowiązku wykonywania czynności związanych z zarządzaniem Spółką, z zachowaniem miesięcznych wynagrodzeń za ten okres. Ponadto Menedżerowi zostanie wypłacono jednorazowo odszkodowanie w wysokości trzykrotnego miesięcznego wynagrodzenia. Spółka wypłaci także Menedżerowi nagrodę roczną za 2012r. W porozumieniu ustalono, że po rozwiązaniu kontraktu pozostają w mocy te jego postanowienia, które w swojej treści odnoszą się do okresu po ustaniu przedmiotowego stosunku prawnego, a więc 6-miesięczny zakaz konkurencji zobowiązujący Menedżera do powstrzymywania się od prowadzenia działalności konkurencyjnej. Odszkodowanie za podporządkowanie się Menedżera zakazowi konkurencji będzie płatne po upływie miesiąca, w którym zakaz konkurencji obowiązywał.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy działanie Wnioskodawcy nie mieści się w definicji działalności gospodarczej określonej w ustawie o podatku od towarów i usług. Działaniom Wnioskodawcy nie można bowiem przypisać spełnienia warunku samodzielności, który stanowi cechę działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Wnioskodawca będący zleceniobiorcą nie był członkiem zarządu, nie ponosił odpowiedzialności wobec osób trzecich za szkodę wynikłą z podejmowanych przez niego czynności wykonywanych w ramach przedstawionej umowy – kontrakt menedżerski, ponadto ryzyko gospodarcze za czynności wykonane przez Wnioskodawcę w ramach kontraktu ponosiła Spółka. Zatem powyższe wskazuje na wyłączenie ze sfery samodzielności (i z grona podatników podatku od towarów i usług) Wnioskodawcy, który nie odpowiada za efekt wykonywanej pracy wobec osób trzecich.

Z tych też względów świadczone przez Wnioskodawcę czynności objęte kontraktem menedżerskim nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. A zatem otrzymane odszkodowanie za rozwiązanie kontraktu, a także otrzymane w przyszłości odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji i nagroda roczna również nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku zdarzenia przyszłego stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznaczyć należy, że niniejszą interpretację wydano w oparciu o przedstawiony we wniosku zaistniały stan faktyczny/zdarzenie przyszłe, w szczególności w oparciu o wskazanie Wnioskodawcy, że nie ponosił odpowiedzialności wobec osób trzecich za szkodę wynikłą z podejmowanych przez niego czynności wykonywanych w ramach kontraktu menedżerskiego oraz że ryzyko gospodarcze za wykonywane czynności przez Menedżera ponosi Spółka. Ponadto, informuje się, że wydana interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego lub stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin