Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/415-88/13-2/WS
z 29 kwietnia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, reprezentowanego przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 28 stycznia 2013 r. (data wpływu 31 stycznia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przejęcia długu jest:

• prawidłowe – w odniesieniu do pytania nr 1,
• bezprzedmiotowe – w odniesieniu do pytania nr 2.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 31 stycznia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przejęcia długu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną. Wnioskodawca jest dłużnikiem z tytułu umowy pożyczki (dalej: „Umowa pożyczki”) zawartej ze spółką kapitałową z siedzibą za granicą (dalej: „Spółka”). Żona Wnioskodawcy (dalej: „Żona”) posiada wierzytelność własną wobec Spółki z tytułu niewypłaconego, należnego wynagrodzenia za pełnienie funkcji członka zarządu Spółki. Na mocy umowy przejęcia długu zawartej z Wnioskodawcą w grudniu 2012 r., Żona przejęła od Wnioskodawcy określoną w umowie przejęcia długu część długu wynikającego z Umowy pożyczki i wstąpiła do Umowy pożyczki na jego miejsce jako dłużnika w odniesieniu do przejętej części długu. Wskutek przejęcia części długu przez Żonę, Wnioskodawca został zwolniony od obowiązku świadczenia wobec Spółki w tej części. Spółka (wierzyciel) udzieliła Wnioskodawcy pisemnej zgody na przejęcie części długu wynikającego z Umowy pożyczki przez Żonę (na warunkach określonych w art. 519 § 2 pkt 2 kodeksu cywilnego). Wnioskodawca pozostaje z Żoną w małżeńskim ustroju majątkowym wspólności majątkowej.

Przejęcie długu nastąpiło w formie translatywnego przejęcia długu, uregulowanej w art. 519 § 1 kodeksu cywilnego. Przejęcie objęło część kapitału głównego pożyczki, natomiast nie łączyło się z przejęciem obowiązku spłaty naliczonych do momentu przejęcia długu odsetek.

Po przejęciu długu Żona dokonała potrącenia wierzytelności własnej wobec Spółki z długiem przejętym od Wnioskodawcy i tym samym uregulowała część należności wobec Spółki z tytułu Umowy pożyczki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

1. Czy przejęcie części długu Wnioskodawcy przez jego Żonę stanowi przychód Wnioskodawcy z nieodpłatnego świadczenia na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 tej ustawy?
2. W przypadku, gdyby stanowisko Wnioskodawcy przedstawione w odpowiedzi na pytanie pierwsze zostało uznane za nieprawidłowe, to czy przejęcie części długu Wnioskodawcy przez jego Żonę stanowi darowiznę na rzecz Wnioskodawcy dokonaną przez jego Żonę, podlegającą zwolnieniu z podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1.

Przejęcie części długu Wnioskodawcy przez jego Żonę stanowi dla niego przychód z nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361; dalej: „Ustawa PIT”), podlegający zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 Ustawy PIT.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 Ustawy PIT, za jedno ze źródeł przychodów uważa się inne źródła (tj. źródła niewymienione w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 Ustawy PIT). Przepis art. 10 ust. 1 pkt 9 Ustawy PIT zdaniem Wnioskodawcy znajdzie zastosowanie w niniejszej sprawie, gdyż przysporzenie u Wnioskodawcy w związku z przejęciem długu Wnioskodawcy przez jego Żonę nie pochodzi z żadnego ze źródeł przychodów wskazanych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 Ustawy PIT, tj. ze stosunku służbowego, stosunku pracy i podobnych stosunków, ani z działalności wykonywanej osobiście, pozarolniczej działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej, najmu i podobnych umów, kapitałów pieniężnych i praw majątkowych ani też z odpłatnego zbycia. Zawarcie umowy przejęcia długu nie było bowiem związane z żadnym z wymienionych stosunków prawnych, które łączyłyby Wnioskodawcę i jego Żonę.

Definicję „przychodów z innych źródeł” zawiera art. 20 ust. 1 Ustawy PIT, zgodnie z którym za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się między innymi dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17. Zdaniem Wnioskodawcy, niniejszej sprawy nie dotyczy zawarte w tym przepisie zastrzeżenie, iż art. 20 ust. 1 Ustawy PIT nie znajduje zastosowania do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 Ustawy PIT (odnoszących się szczegółowo do poszczególnych źródeł przychodów), gdyż jak wskazano powyżej, przysporzenie uzyskane przez Wnioskodawcę nie pochodzi z żadnego z tych źródeł. Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy uzyskane przez niego przysporzenie związane ze zwolnieniem Wnioskodawcy z długu przez Żonę zakwalifikować należy jako nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 20 ust. 1 Ustawy PIT. Zgodnie jednak z art. 21 ust. 1 pkt 125 Ustawy PIT, wolna od podatku jest wartość świadczeń w naturze innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20.

Na podstawie art. 21 ust. 20, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 125, nie ma zastosowania do świadczeń otrzymywanych na podstawie stosunku pracy, pracy nakładczej lub na podstawie umów będących podstawą uzyskiwania przychodów zaliczonych do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 (działalność wykonywana osobiście). Powyższe wyłączenie nie ma zastosowania w niniejszym stanie faktycznym, ponieważ, jak wskazano powyżej, otrzymanie nieodpłatnego świadczenia przez Wnioskodawcę od Żony nie było związane ze stosunkiem pracy, pracy nakładczej ani działalnością wykonywaną osobiście przez Wnioskodawcę.

Mając na uwadze powyższe, art. 21 ust. 1 pkt 125 Ustawy PIT znajdzie w niniejszej sprawie zastosowanie, jeśli kumulatywnie spełnione zostaną dwa warunki:

• uzyskanie przez Wnioskodawcę świadczenia w naturze lub innego nieodpłatnego świadczenia,
• uzyskanie tego świadczenia od osoby zaliczonej do I i II grupy podatkowej w stosunku do Wnioskodawcy w rozumieniu ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2009 r., nr 93, poz. 768; dalej: „Ustawa PSD”).
  
  

Zdaniem Wnioskodawcy w niniejszej sprawie warunki te zostały spełnione. Przepis art. 21 ust. 1 pkt 125 Ustawy PIT nie przewiduje jednocześnie żadnych dodatkowych warunków, poza wyłączeniem z art. 21 ust. 20 Ustawy PIT, które jak wskazano powyżej, nie znajdzie w niniejszej sprawie zastosowania.

Wnioskodawca w związku z przejęciem części jego długu przez Żonę uzyskał nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 20 ust. 1 Ustawy PIT.

Zdaniem Wnioskodawcy pierwszy ze wskazanych warunków został w niniejszej sprawie spełniony, ponieważ przejęcie długu Wnioskodawcy przez Żonę stanowiło nieodpłatne świadczenie na gruncie Ustawy PIT, o którym mowa w art. 20 ust. 1 Ustawy PIT.

Przepisy Ustawy PIT nie zawierają definicji pojęcia „nieodpłatnego świadczenia”. Dokonując zatem wykładni gramatycznej, za nieodpłatne świadczenie” uznać należy świadczenia „nie wymagające opłaty, takie za które się nie płaci, bezpłatne” (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN 2003 r.). Zatem należy przyjąć, że nieodpłatnym świadczeniem jest takie zdarzenie prawne lub gospodarcze, którego skutkiem (następstwem) jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku na rzecz jednej osoby, kosztem majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

W przedmiotowej sprawie, w zamian za przejęcie długu Wnioskodawcy, Żona nie otrzymała żadnego świadczenia od Wnioskodawcy, w szczególności nie otrzymała zapłaty. Wnioskodawca nie jest również zobowiązany do żadnych późniejszych świadczeń na rzecz Żony z tego tytułu. Zgodnie z art. 11 ust. 2a pkt 4 Ustawy PIT, wartość nieodpłatnych świadczeń innych niż świadczenia w naturze, ustala się (jeżeli przedmiotem świadczenia nie są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia, usługi zakupione ani udostępnienie lokalu lub budynku - jak w niniejszej sprawie) na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia. W celu zastosowania powyższego przepisu w niniejszej sprawie należy zwrócić uwagę, iż Żona poprzez zwolnienie Wnioskodawcy z części długu niejako wyświadczyła na jego rzecz usługę polegającą na zwolnieniu go z długu. Wartość tej usługi odpowiada zdaniem Wnioskodawcy kwocie części długu przejętej przez Żonę. W warunkach rynkowych Wnioskodawca w celu zwolnienia się z przejętej przez Żonę części długu musiałby wydatkować kwotę równą tej części długu. Osiągnięcie analogicznego efektu ekonomicznego byłoby więc możliwe wyłącznie przy zaangażowaniu przez Wnioskodawcę środków pieniężnych o wysokości odpowiadającej wartości przejętej części długu. Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z przejęciem części długu przez Żonę, uzyskał on więc przychód z nieodpłatnego świadczenia o wartości odpowiadającej części długu, z której został zwolniony.

Wnioskodawca pragnie jednocześnie podkreślić, iż jego zdaniem do przysporzenia Wnioskodawcy z tytułu przejęcia długu Wnioskodawcy przez jego Żonę nie znajdzie zastosowania wyłączenie wskazane w art. 2 ust. 1 pkt 3 Ustawy PIT, zgodnie z którym przepisów Ustawy PIT nie stosuje się do przychodów podlegających Ustawie PSD.

Zdaniem Wnioskodawcy stan faktyczny opisany we wniosku nie podlega bowiem przepisom Ustawy PSD. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 Ustawy PSD podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny. Zdaniem Wnioskodawcy analiza brzmienia tego przepisu prowadzi do wniosku, iż zwolnienie Wnioskodawcy z długu przez Żonę nie może być uznane za darowiznę w rozumieniu Ustawy PSD. Umowa zawarta przez Wnioskodawcę z Żoną nie jest umową darowizny w rozumieniu tytułu XXXIII księgi trzeciej kodeksu cywilnego (art. 888 i nast.) podlegającą opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Jest to bowiem umowa translatywnego przejęcia długu, uregulowana w art. 519 kodeksu cywilnego. Jak natomiast wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 7 sierpnia 1996 r. o sygn. SA/Gd 1558/95, definicji pojęcia darowizny stosowanego na gruncie prawa podatkowego poszukiwać należy w prawie cywilnym: „darowizna pozostaje instytucją prawa cywilnego, a jej wykorzystanie dla celów podatkowych w niczym nie zmienia istniejącego stanu prawnego. Odrębność prawa podatkowego sięga tylko tak daleko, jak daleko to prawo samodzielnie reguluje odpowiednie kwestie. Jeśli tego nie robi, to - zgodnie z zasadą jednolitości systemu podatkowego w państwie - rozwiązań trzeba szukać w aktach z zakresu innych dziedzin prawa”. Jak wskazano w doktrynie prawa cywilnego, przejęcie długu stanowi umowę, na podstawie której osoba trzecia, niebędąca stroną stosunku obligacyjnego, wstępuje w miejsce dotychczasowego dłużnika, który w związku z tym zostaje zwolniony z długu (tak E. Łętowska w: System prawa cywilnego, t. III, cz. 1, s. 922-923; J. Mojak w: K. Pietrzykowski, Komentarz, t. II, 2005, s. 171; H. Ciepła w: G. Bieniek, Komentarz, t. I 2006, s. 675; W. Czachórski, Zobowiązania, 2007, s. 402; P. Drapała, Zwalniające przejęcie długu, Warszawa 2002, s. 139 i n.; Grzegorz Kozieł, komentarz do art. 519 k.c., w: Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część ogólna, wyd. Lex, 2010).

Umowa przejęcia długu z art. 519 kodeksu cywilnego, czyli tzw. translatywne przejęcie długu, ma charakter konsensualny oraz przysparzający (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 28 lutego 2001 r. o sygn. I ACa 90/01; Agnieszka Rzetecka-Gil komentarz do art. 519 kodeksu cywilnego, w: Kodeks cywilny. Komentarz, Zobowiązania. Część ogólna, opubl. Lex, 2011). Translatywne przejęcie polega na tym, że w istniejącym stosunku zobowiązaniowym osoba trzecia wstępuje w dług w miejsce dotychczasowego dłużnika, dłużnik zaś zostaje z długu zwolniony. Należy także zaakcentować, iż przejęcie długu nie musi stanowić elementu innej czynności prawnej i może zostać dokonane poprzez zawarcie samodzielnej umowy (Kozieł, op. cit., por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 1999 r. o sygn. II CKN 181/98 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 1998 r. o sygn. II CKN 702/97; A. Rzetecka-Gil, op. cit.).

Również w doktrynie prawa podatkowego wyrażono tezę, iż bezpłatne świadczenia „nie mogą być przedmiotem darowizny, jeżeli wynikają z innej niż darowizna umowy, np. z umowy użyczenia, pożyczki, zlecenia, przechowania czy poręczenia” (Stella Brzeszczyńska, Granica pomiędzy darowizną a nieodpłatnym świadczeniem w podatku dochodowym od osób fizycznych, w: Monitor Podatkowy, nr 8/1997). W przedmiotowej sprawie podstawą świadczenia będzie opisana powyżej umowa przejęcia długu, a więc umowa inna niż darowizna.

Co więcej, jak wskazano powyżej, poprzez przejęcie długu Wnioskodawcy, z ekonomicznego punktu widzenia Żona wyświadczyła na rzecz Wnioskodawcy nieodpłatną usługę zwolnienia go z długu. Jak natomiast wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 czerwca 2008 r. o sygn. II FSK 626/07 w znaczeniu cywilistycznym usługa nie może być przedmiotem darowizny. NSA zauważył, iż „darowizna usług jest niczym innym, jak nieodpłatnym świadczeniem usług” i zawarcie umowy tego rodzaju nie może być uznane za darowiznę. Powyższa teza potwierdza stanowisko Wnioskodawcy, iż w odniesieniu do dokonanego przez Żonę zwolnienia Wnioskodawcy z długu, z którym nie było związane przekazanie przez Żonę na rzecz Wnioskodawcy żadnych towarów (rzeczy ani praw majątkowych) nie można mówić o dokonaniu darowizny przez Żonę.

Podsumowując swoje stanowisko, Wnioskodawca uważa, iż przychód otrzymany przez niego z tytułu przejęcia części długu przez jego Żonę, jest nieodpłatnym świadczeniem, wymienionym w art. 20 ust. 1 Ustawy PIT. Tym samym zdaniem Wnioskodawcy, pierwszy ze wskazanych warunków zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 125 Ustawy PIT został spełniony.

Wnioskodawca uzyskał nieodpłatne świadczenie od osoby zaliczonej do I grupy podatkowej w rozumieniu Ustawy PSD (Żona).

Na podstawie art. 14 ust. 3 pkt 1 i 2 Ustawy PSD, do pierwszej grupy podatkowej należą: małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie. Do drugiej grupy podatkowej zalicza się natomiast: zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.

Wskazać więc należy, że drugi ze wskazanych powyżej warunków zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 125 Ustawy PIT także został spełniony, gdyż małżonek jest podmiotem wymienionym wprost w art. 14 ust. 3 pkt 1 Ustawy PSD, jako podmiot należący do I grupy podatkowej.

Podsumowując, w stanie faktycznym będącym przedmiotem niniejszego wniosku spełnione zostały jednocześnie dwa warunki:

• Wnioskodawca uzyskał nieodpłatne świadczenie,
• Wnioskodawca otrzymał to nieodpłatne świadczenie od osoby należącej do I grupy podatkowej w podatku od spadków i darowizn (Żona).
  
  

W związku z powyższym w analizowanym stanie faktycznym znajduje zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 125 Ustawy PIT i przysporzenie otrzymane przez Wnioskodawcę w związku z przejęciem części długu Wnioskodawcy przez jego Żonę korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Ad. 2.

Pytanie drugie zadane zostało na wypadek, gdyby stanowisko Wnioskodawcy przedstawione w odpowiedzi na pytanie pierwsze uznane zostało za nieprawidłowe.

Zdaniem Wnioskodawcy, jeśli organ podatkowy uzna, że przejęcie długu Wnioskodawcy przez Żonę stanowiło jednak darowiznę na gruncie Ustawy PSD, darowizna ta podlega zwolnieniu z podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a Ustawy PSD.

Przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn reguluje art. 1 Ustawy PSD. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 tej Ustawy, podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy. Zdaniem Wnioskodawcy, jeśli organ podatkowy uzna, iż zwolnienie Wnioskodawcy z długu przez jego Żonę stanowi nabycie własności rzeczy lub prawa majątkowego tytułem darowizny podlegające regulacjom Ustawy PSD, to zdaniem Wnioskodawcy do uzyskanego przez niego przysporzenia powinno znaleźć zastosowanie zwolnienie z art. 4a Ustawy PSD.

Zgodnie z art. 4a Ustawy PSD, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

• zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 28 ust. 2 Ustawy PSD, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
• udokumentują - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 Ustawy PSD - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
  
  

Należy zauważyć, iż przedmiot regulacji przepisu art. 4a Ustawy PSD jest ujęty identycznie, jak przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn w art. 1 ust. 1 pkt 2 Ustawy PSD - jako „nabycie własności rzeczy lub prawa majątkowego”. Jeżeli więc organ podatkowy uzna, że uzyskane przez Wnioskodawcę przysporzenie wynikające ze zwolnienia go z długu przez Żonę podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, oznaczać to będzie jednocześnie, że - z punktu widzenia przedmiotowego - korzystać może ze zwolnienia z art. 4a Ustawy PSD.

Zakres przedmiotowy zwolnienia z tego przepisu nie jest bowiem węższy od zakresu przedmiotowego Ustawy PSD.

Wnioskodawca pragnie też wskazać, iż w cytowanych przepisach Ustawy PSD nie został wyszczególniony rodzaj, czy przedmiot darowizny. Dla skorzystania ze zwolnienia nie ma więc znaczenia, jaki majątek będzie przedmiotem darowizny, ani w jaki sposób będzie wykorzystywany przez obdarowanego.

W niniejszej sprawie warunki wskazane w art. 4a ust. 1 Ustawy PSD zostaną spełnione, o ile Wnioskodawca zgłosi nabycie przysporzenia w postaci zwolnienia z długu właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, w związku z czym pierwszy warunek zostanie spełniony. Ponieważ przedmiotem darowizny nie będą środki pieniężne, drugi warunek nie znajdzie zastosowania w niniejszej sprawie.

Reasumując, należy stwierdzić, iż jeżeli organ podatkowy uzna, iż opisana w stanie taktycznym umowa przejęcia długu przez Żonę Wnioskodawcy stanowi nabycie przez Wnioskodawcę własności rzeczy lub prawa majątkowego w drodze darowizny, podlegające podatkowi od spadków i darowizn, przysporzenie to będzie korzystać ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a Ustawy PSD, o ile Wnioskodawca zgłosi nabycie przysporzenia w postaci zwolnienia z długu właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Wnioskodawca nabędzie bowiem przysporzenie od podmiotu wymienionego w tym przepisie (Żony).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

• prawidłowe – w odniesieniu do pytania nr 1,
• bezprzedmiotowe – w odniesieniu do pytania nr 2.
  
  

W myśl art. 519 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), osoba trzecia może wstąpić na miejsce dłużnika, który zostaje z długu zwolniony (przejęcie długu).

Zgodnie z § 2 tego przepisu, przejęcie długu może nastąpić:

1. przez umowę między wierzycielem a osobą trzecią za zgodą dłużnika; oświadczenie dłużnika może być złożone którejkolwiek ze stron;
2. przez umowę między dłużnikiem a osobą trzecią za zgodą wierzyciela; oświadczenie wierzyciela może być złożone którejkolwiek ze stron; jest ono bezskuteczne, jeżeli wierzyciel nie wiedział, że osoba przejmująca dług jest niewypłacalna.
   
   

Według art. 522 Kodeksu cywilnego umowa o przejęcie długu powinna być pod nieważnością zawarta na piśmie. To samo dotyczy zgody wierzyciela na przejęcie długu. Przejęcie długu może nastąpić zarówno pod tytułem odpłatnym lub nieodpłatnym.

Wskazać ponadto należy, iż istotą kodeksowej konstrukcji umowy przejęcia długu są następujące przesłanki: nabycie długu przez przejemcę jako jego własnej powinności, zwolnienie dotychczasowego dłużnika i zachowanie tożsamości przejmowanego zobowiązania. Zatem osoba trzecia, przejmująca dług, staje się zobowiązana za dług dotychczasowego dłużnika; na skutek przejęcia długu zostaje on zwolniony od obowiązku świadczenia wobec wierzyciela, a przejmujący dług, tak zwany przejemca, staje się dłużnikiem. Przejęcie długu zatem nie narusza treści istniejącego dotychczas stosunku zobowiązaniowego, a jedynie powoduje zmianę osoby dłużnika.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, Wnioskodawca jest dłużnikiem z tytułu umowy pożyczki, zawartej ze spółką kapitałową z siedzibą za granicą. Żona Wnioskodawcy posiada wierzytelność własną wobec Spółki z tytułu niewypłaconego, należnego wynagrodzenia za pełnienie funkcji członka zarządu Spółki. Na mocy umowy przejęcia długu zawartej z Wnioskodawcą w grudniu 2012 r., Żona przejęła od Wnioskodawcy określoną w umowie przejęcia długu część długu wynikającego z Umowy pożyczki i wstąpiła do Umowy pożyczki na jego miejsce jako dłużnika w odniesieniu do przejętej części długu. Wskutek przejęcia części długu przez Żonę, Wnioskodawca został zwolniony od obowiązku świadczenia wobec Spółki w tej części.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na mocy art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów są inne źródła.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji pojęcia „nieodpłatnego świadczenia”. Dokonując zatem wykładni gramatycznej, za „nieodpłatne świadczenie” uznać należy świadczenia „nie wymagające opłaty, takie za które się nie płaci, bezpłatne”(Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN 2003 r.). Zatem należy przyjąć, że nieodpłatnym świadczeniem jest takie zdarzenie, którego skutkiem (następstwem) jest nieodpłatne przysporzenie majątku jednej osobie, kosztem majątku innej osoby, innego podmiotu.

Natomiast stosownie do art. 20 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Zatem, przejęcie długu Wnioskodawcy przez jego Żonę stanowi dla Niego przychód z innych źródeł, o których mowa o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Jednakże, stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 125 ww. ustawy, wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20.

Na podstawie art. 21 ust. 20 ww. ustawy zwolnienie nie ma zastosowania do świadczeń otrzymywanych na podstawie stosunku pracy, pracy nakładczej lub na podstawie umów będących podstawą uzyskiwania przychodów zaliczonych do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, tj. działalności wykonywanej osobiście.

Do poszczególnych grup podatkowych, zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) zalicza się:

1. do grupy I - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2. do grupy II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3. do grupy III - innych nabywców.
   
   

W świetle powyższego wartość otrzymanego od Żony Wnioskodawcy nieodpłatnego świadczenia w postaci przejęcia przez nią długu będzie stanowiła dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Z uwagi na to, iż stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 uznane zostało za prawidłowe, odpowiedź na pytanie nr 2 stała się bezprzedmiotowa.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.