INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 30 września 2011 r. (data wpływu 6 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązku podatkowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązku podatkowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 30 czerwca 2011 r. Wnioskodawczyni zakupiła, na rynku wtórnym, mieszkanie (spółdzielcze własnościowe) za kwotę 305 000,00 zł. Środki na zakup przedmiotowego mieszkania w kwocie 85 000,00 zł pochodziły w części ze środków własnych, a w części z darowizny od rodziców. Kwota 220 000,00 zł pochodziła z kredytu mieszkaniowego udzielonego przez Bank na okres 15 lat. Z uwagi na to, że według banku Wnioskodawczyni nie miała wystarczającej zdolności kredytowej, kredyt został zaciągnięty wspólnie z rodzicami. W dniu 27 czerwca 2011 r. została zawarta umowa o kredyt mieszkaniowy. Zgodnie z ww. umową kredytobiorcami są: Wnioskodawczyni i jej rodzice. Zabezpieczeniem kredytu jest hipoteka na rzecz banku, przystąpienie do ubezpieczenia domów i lokali mieszkalnych oraz pełnomocnictwo udzielone dla banku do dysponowania środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku rodziców Wnioskodawczyni w celu dokonania spłat wszelkich należności wynikających z umowy kredytowej. W akcie notarialnym z dnia 30 czerwca 2011 r. jako nabywca i jedyny właściciel ww. mieszkania widnieje Wnioskodawczyni. Raty kredytu spłacają obecnie wyłącznie rodzice Zainteresowanej ze swojego konta.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy spłata rat kredytu przez rodziców (współkredytobiorców) wiąże się z powstaniem obowiązku podatkowego określonego w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn u trzeciego kredytobiorcy (córki)...
2. Czy od rat spłaconego przez rodziców kredytu Wnioskodawczyni powinna złożyć w urzędzie skarbowym zgłoszenia SD-Z2...

Zdaniem Wnioskodawczyni, spłata rat kredytu przez rodziców - współkredytobiorców, nie powoduje powstania u niej obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Spłata rat kredytu przez rodziców dokonana na rzecz banku nie stanowi darowizny na rzecz córki w rozumieniu art. 888 KC. Kredyt zaciągnięty został przez trzy osoby i to one są zobowiązane do jego spłaty. Każdy z kredytobiorców spłacając ratę otrzymanego kredytu kosztem swojego majątku spełnia obowiązek, o którym mowa w umowie kredytowej. W związku z powyższym do spłat rat kredytu, o którym mowa we wniosku, nie maja zastosowania przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, w szczególności art. 1 ust. 1 pkt 2 oraz art. 6 ust. 1 pkt 4. W konsekwencji Zainteresowana uważa, że z tytułu spłaty rat kredytu przez rodziców nie ciąży na niej obowiązek składania zgłoszenia SD-Z2.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczynię w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenie darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Ponadto, zgodnie z art. 1 ust. 2 ww. ustawy podatkowi od spadków i darowizn podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek jego śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że opodatkowaniu podlegają wyłącznie czynności, które zostały enumeratywnie wymienione w tym przepisie, tj. czynności prawne, których skutkiem jest nieodpłatne nabycie rzeczy lub praw majątkowych przez osoby fizyczne.

Art. 5 ww. ustawy stanowi, iż obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Natomiast na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje - przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego sprawy wynika, że w dniu 30 czerwca 2011 r. Wnioskodawczyni zakupiła mieszkanie. Zakup przedmiotowego mieszkania został sfinansowany ze środków własnych Zainteresowanej oraz kredytu bankowego. W zawartej umowie kredytowej jako współkredytobiorcy oprócz Zainteresowanej występują jej rodzice. Obecnie spłaty kredytu dokonują wyłącznie rodzice Wnioskodawczyni.

Na tle powyższego zauważyć należy, iż istota przedmiotowej sprawy sprowadza się do kwestii, czy ww. działanie rodziców rodzi po stronie Zainteresowanej obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

Przepisy analizowanej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna”, a zatem należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Z powyżej zacytowanego przepisu wynika, że podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny – jako czynności nieodpłatnej – jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego.

Darowizna może polegać zarówno na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

W wyniku zawarcia umowy darowizny może dochodzić do określonych zmian w położeniu prawno-majątkowym darczyńcy i obdarowanego. Przedmiotem darowizny mogą bowiem strony uczynić wszelkie postacie zwolnienia obdarowanego od określonych zobowiązań. Może to nastąpić w drodze zrzeczenia się przez darczyńcę wierzytelności, jaka służyła mu w stosunku do obdarowanego lub poprzez przejęcie długu obdarowanego względem osoby trzeciej, będącej jego wierzycielem. Darczyńca może wreszcie wypełnić zobowiązanie ciążące na obdarowanym względem osoby trzeciej.

Z treści wniosku wynika, że stronami zawartej umowy kredytowej oprócz Wnioskodawczyni są również jej rodzice. Wobec tego przy rozpatrywaniu przedmiotowej sprawy należy także zwrócić uwagę na postanowienia art. 366 § 1 Kodeksu cywilnego, w myśl którego kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników). W myśl natomiast § 2 tego przepisu aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.

Z istoty solidarnej odpowiedzialności dłużników wynika wiec, że aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani. Każdy z dłużników solidarnych odpowiada więc za całość długu, a nie tylko część, jaką można by mu przypisać poprzez np. równy podział kwoty długu pomiędzy zobowiązanych.

W sytuacji więc, gdy strona zobowiązania solidarnego spłaca całość zadłużenia bez woli czynienia tego w celu obdarowania pozostałych stron tego zobowiązania, a jedynie w zamiarze zwolnienia się z długu, poprzez samą zapłatę całości, czy też części zobowiązania solidarnego nie może dojść do obdarowania kogokolwiek. Dłużnik solidarny spłaca bowiem własny dług, a nie cudzy.

Wskazać jednak należy, że stosownie do art. 376 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który świadczenie spełnił, może żądać zwrotu w częściach równych. Treść powyższego przepisu wskazuje więc, że z chwilą spełnienia świadczenia przestaje istnieć jakikolwiek stosunek pomiędzy wierzycielem a współdłużnikami solidarnymi. Natomiast dłużnik, który spełnił świadczenie, przestaje być współdłużnikiem solidarnym i staje się wierzycielem dla pozostałych współdłużników.

W związku z powyższym stwierdzić należy, że jeżeli rodzice Wnioskodawczyni będący współkredytobiorcami dokonują spłaty kredytu, to w przypadku spłaty nawet całości zobowiązania wynikającego z zawartej umowy kredytu na Wnioskodawczyni jako ich córce i współkredytobiorcy nie ciąży obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn. W rezultacie Zainteresowana nie ma również obowiązku składania zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (SD-Z2), o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Mając na uwadze powyższe stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.