Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/436-265/13-2/MZ
z 17 czerwca 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 13.05.2013 r. (data wpływu 17.05.2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych dokonania działu spadku - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17.05.2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych dokonania działu spadku.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni wraz z synem siostry matki Wnioskodawczyni, należący względem siebie do III grupy podatkowej w rozumieniu ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009. Nr 93, poz. 768 j.t.), zostali ustanowieni spadkobiercami swoich zmarłych dziadków (małżonków). Wnioskodawczyni w dniu 16 maja 2012 r. otrzymała akt poświadczenia dziedziczenia (repertorium) spadku po dziadku zmarłym dnia 11 lutego 2012 r. oraz akt poświadczenia dziedziczenia (repertorium) spadku po babci zmarłej dnia 24 listopada 2005 r. Z tytułu otrzymanych spadków po dziadkach Wnioskodawczyni dokonała rozliczeń w zakresie podatku od spadków i darowizn: w zakresie spadku po dziadka złożyła w dniu 13 czerwca 2012 r. do właściwego urzędu skarbowego zgłoszenie SD-Z2, zaś w zakresie spadku po babci Wnioskodawczyni złożyła w dniu 13 czerwca 2012 r. zeznanie SD-3 i otrzymała decyzję ustalającą wysokość podatku od spadków i darowizn z dnia 24 lipca 2012 r., a podatek z niej wynikający uiściła.

Spadkobiercy dziedziczyli po spadkodawcach w częściach równych po 50% wartość każdego ze spadków. W skład obu spadków wchodzą udziały obu zmarłych małżonków w następujących nieruchomościach:

1. zabudowanej nieruchomości o powierzchni 0,3063 ha, położonej w O. przy ul. K., w tym budynek mieszkalny o powierzchni użytkowej 80 m², dla której prowadzona jest księga wieczysta, oznaczona w rejestrze gruntów jako grunty orne i grunty rolne zabudowane („nieruchomość zabudowana”) o szacunkowej wartości ok. 137.000 zł oraz
   
2. niezabudowana nieruchomość o powierzchni 0,5100 ha położona we wsi R., gmina R., dla której prowadzona jest księga wieczysta, oznaczona w rejestrze gruntów jako pastwiska trwałe i rowy („nieruchomość niezabudowana”) o szacunkowej wartości ok. 43 000 zł.
   
   

Nieruchomości te nie stanowią gospodarstwa rolnego, a ich łączna szacunkowa wartość wynosi ok. 180.000 zł. W rezultacie łączna szacunkowa wartość udziałów w spadkach każdego ze spadkobierców wynosi ok. 90.000 zł.

Aktualnie spadkobiercy planują dokonać działu obu spadków poprzez złożenie wniosku do sądu i zawarcie ugody sądowej. Spadkobiercy chcą tak podzielić oba spadki, aby Wnioskodawczyni otrzymała zabudowaną nieruchomość o wartości 137.000 zł stanowiącą 76% łącznej wartości obu spadków, a drugi spadkobierca – niezabudowaną nieruchomość o wartości 43.000 zł stanowiącej 24% łącznej wartości obu spadków. W rezultacie Wnioskodawczyni otrzyma 26% łącznej wartości obu spadków ponad swój udział, tj. część o wartości ok. 47.000 zł. Podział odbędzie się bez jakichkolwiek spłat i dopłat.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy dokonanie działu spadku bez spłat i dopłat, w wyniku którego Wnioskodawczyni uzyska nieruchomość o wartości przekraczającej o 26% jej udziały spadkowe, będzie podlegało podatkowi od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonanie działu spadków bez jakichkolwiek spłat i dopłat w drodze ugody sądowej nie podlega podatkowi od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 , Nr 93, poz. 768 j.t. „u.p.s.d.”) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem: 1) dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego; 2) darowizny, polecenia darczyńcy; 3) zasiedzenia; 4) nieodpłatnego zniesienia współwłasności; 5) zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu; 6) nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Z treści zacytowanego przepisu wynika, że podatkowi od spadków od darowizn podlega nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych pod tytułami wymienionymi w ust. 1 art. 1 u.p.s.d. Katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 i 2 u.p.s.d. jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego jedynie wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią przypadki podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Tym samym nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych na podstawie innych tytułów nie może podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

W stanie faktycznym opisanym we wstępie Wnioskodawczyni nabędzie własność nieruchomości tytułem działu spadków – na podstawie ugody sadowej.

Przepisy ww. ustawy nie definiują pojęć: spadek czy dział spadku, a zatem należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). W myśl przepisu art. 922 § 1 ww. Kodeksu cywilnego przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Stosownie do art. 925 w zw. z art. 924 Kodeksu cywilnego spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy. Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych (art. 1035 cyt. ustawy). Z tego przepisu wynika, że wspólność majątku spadkowego nie stanowi współwłasności, a podziału spadku nie należy utożsamiać z dokonaniem podziału współwłasności, gdyż przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się w tym przypadku jedynie odpowiednio, nie zaś wprost. Dlatego też „nieodpłatnego zniesienia współwłasności”, o którym mowa w art. 1 ust. 1 u.p.s.d., nie należy mylić z nieodpłatnym działem spadku.

Zgodnie z art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego dział spadku może nastąpić na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Na podstawie art. 1038 § 1 Kodeksu cywilnego sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku. § 2 wskazuje, iż umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku. Dział spadku jest zatem instytucką odrębną od podziału współwłasności, którego mogą, ale nie muszą dokonywać spadkobiercy po nabyciu spadku.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, iż dział spadku jako czynność niewymieniona w art. 1 u.p.s.d. nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. A zatem zamierzony dział spadków w drodze ugody sądowej bez spłat i dopłat, w wyniku którego Wnioskodawczyni uzyska zabudowaną nieruchomość o wartości przekraczającej o 26 % wartość jej pierwotnych udziałów w spadkach, nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego z u.p.s.d.

Takie stanowisko zaprezentowano również w interpretacji indywidualnej z dnia 19 października 2012 r. nr IBPBII/1/436-247/12/Asz oraz interpretacji indywidualnej z dnia 14 lutego 2013 r. nr IPPB2/436-650/12-2/MZ.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
   
2. darowizny, polecenie darczyńcy;
   
3. zasiedzenia;
   
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
   
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
   
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Ponadto, zgodnie z art. 1 ust. 2 ww. ustawy podatkowi od spadków i darowizn podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek jego śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią jedyne przypadki podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.

Przepisy ww. ustawy nie definiują pojęć: spadek czy dział spadku, a zatem należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm., dalej: Kodeks cywilny).

W myśl przepisu art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.

Stosownie do art. 925 w zw. z art. 924 Kodeksu cywilnego spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy. Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych (art. 1035 ustawy).

Zgodnie z zapisem art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego dział spadku może nastąpić na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Zatem do momentu zniesienia współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. Na podstawie art. 1038 § 1 Kodeksu cywilnego sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku. § 2 wskazuje, iż umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż dokonanie działu spadku jako czynność niewymieniona w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Tym samym w przedstawionej sprawie nie powstanie obowiązek podatkowy w zakresie podatku od spadków i darowizn.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawczyni opartej na treści wskazanych interpretacji organu podatkowego w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż interpretacje te co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.