INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej przedstawione we wniosku z dnia 23 listopada 2011 r. (data wpływu 25 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu dla Spółki z tytułu zawartych z koncesjonariuszami umów komisu usług – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 listopada 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• obowiązku wykazania przychodów oraz kosztów uzyskania przychodu z tytułu zawartych z koncesjonariuszami umów komisu usług,
• powstania przychodu dla Spółki z tytułu zawartych z koncesjonariuszami umów komisu usług.
  
  

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca jest spółką operatorską działającą na podstawie odrębnych umów zawartych z koncesjonariuszami – „A” S.A. oraz „B” S.A. (dalej: Koncesjonariusze). Głównym zadaniem Spółki jest bieżące utrzymanie płatnej autostrady (dalej: Autostrada). Wśród głównych czynności wykonywanych przez Spółkę na rzecz Koncesjonariuszy należy wymienić:

• zarządzanie ruchem i jego bezpieczeństwem (w tym np.: obsługa Centrum Kontroli przez 24 godziny na dobę, organizacja całodobowych patroli Autostrady w celu najszybszej wykrywalności wypadków, obsługa darmowej przydrożnej sieci łączności alarmowej, współpraca z policją, pogotowiem i pogotowiem drogowym, przeprowadzenie napraw sprzętu bezpieczeństwa),
• utrzymanie letnie i zimowe (w tym np.: bieżąca kontrola konstrukcji oraz urządzeń i wyposażenia Autostrady, sprzątanie elementów i wyposażenia Autostrady, przeprowadzanie prac ogrodniczych, ewidencjonowanie doniesień o wadach i działań naprawy wad, określenie programów działań naprawczych i prac konserwacyjnych oraz dokumentowanie zakończonych działań, usuwanie śniegu oraz posypywanie nawierzchni solą),
• bieżące zarządzanie i doradztwo (w tym np.: rozpatrywanie skarg użytkowników, monitorowanie i współpraca z operatorami terenów wypoczynkowych, doradzanie Koncesjonariuszowi w sprawie generalnych remontów oraz ulepszeń Autostrady, doradzanie w sprawach ulepszenia systemu poboru opłat, ulepszenia programów komputerowych, stosowania najnowszych technologii i technik stosowanych na płatnych Autostradach, doradzanie w kwestii optymalizacji poziomu opłat),
• usługi informacyjne i konsultingowe (w tym np. zbieranie informacji o ilości samochodów na placach poboru opłat, o kwocie pobranych opłat, o ilości pojazdów uprzywilejowanych).
  
  

Dodatkowo Spółka jest również odpowiedzialna za pobór opłat za przejazd płatnymi odcinkami, przy czym obecne zapisy umów z Koncesjonariuszami przewidują, iż Spółka w tym zakresie ma działać jako agent Koncesjonariusza.

W celu właściwego wykonania postanowień umów koncesyjnych, w tym dotyczących zamknięcia systemu poboru opłat, przy jednoczesnym utrzymaniu wysokiego standardu obsługi planowane jest, aby Spółka, pobierając opłaty za przejazd, działała w imieniu własnym, ale na rzecz Koncesjonariuszy, tj. na zasadzie tzw. „komisu usług”, gdzie Spółka działałaby jako quasi - komisant. Innymi słowy, Spółka dokonywałaby zakupu usługi udostępnienia autostrady od Koncesjonariuszy, odsprzedając tę usługę na rzecz podmiotów korzystających z możliwości przejazdu określonym płatnym odcinkiem autostrady.

Rozważane jest przy tym rozwiązanie, w którym:

• z tytułu udostępnienia autostrady Koncesjonariusze wystawialiby na Spółkę faktury VAT na kwotę odpowiadającą równowartości opłat za przejazd pobranych przez Spółkę (bez pomniejszania o wynagrodzenie należne Spółce z tytułu świadczenia komisu usług),
• Spółka fakturowałaby każdego z Koncesjonariuszy na kwotę wynagrodzenia należnego Spółce z tytułu świadczenia komisu usług, tak jak ma to miejsce w przypadku świadczenia innych usług związanych w szczególności z bieżącym utrzymaniem Autostrady przez Spółkę świadczonych odrębnie na rzecz każdego z Koncesjonariuszy.
  
  

Przykładowo, jeśli wartość pobranych przez Spółkę opłat za przejazd wyniesie 100, a wynagrodzenie należne Spółce z tytułu komisu usług wyniesie 5, to dany Koncesjonariusz wystawi na Spółkę fakturę na 100 i jednocześnie Wnioskodawca wystawi na tego Koncesjonariusza fakturę na 5 z tytułu wynagrodzenia należnego z tytułu komisu usług (tzw. marży komisanta).

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

W świetle przedstawionego powyżej opisu zdarzenia przyszłego, w celu wyeliminowania wątpliwości na gruncie przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych, Spółka wnosi o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1. Czy Spółka ma obowiązek wykazywania przychodów z tytułu opłat pobieranych od użytkowników autostrady oraz kosztów uzyskania przychodu z tytułu faktur za użytkowanie autostrady wystawianych przez Koncesjonariuszy, bądź przekazania środków finansowych uzyskanych z tytułu poboru opłaty za przejazd autostradą na rzecz Koncesjonariuszy...
2. Czy przychodem Spółki w takim przypadku jest wyłącznie tzw. marża komisanta, tj. kwota wynagrodzenia uzyskanego od Koncesjonariuszy z tytułu działań Spółki w zakresie poboru podejmowanych w imieniu własnym, ale na rzecz Koncesjonariuszy (wynagrodzenie z tytułu komisu usług)...

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 2. Jednocześnie wniosek Spółki w zakresie pytania nr 1 został rozpatrzony odrębną interpretacją w dniu 24 lutego 2012 r. nr ILPB4/423-455/11-2/ŁM.

Zdaniem Wnioskodawcy, mając na uwadze argumentację przedstawioną w odniesieniu do pytania nr 1, jedynie wynagrodzenie Spółki za pobór opłat na rzecz "A" S.A. / "B" S.A., czyli tzw. marża komisanta stanowi definitywne i należne przysporzenie dla Spółki, tym samym tylko ta kwota powinna zostać rozpoznana za przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Środki finansowe uzyskane przez Spółkę przy poborze opłat, zgodnie z przyjętą przez strony formułą tzw. komisu usług, nie powinny być uznane za przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (o czym mowa w pytaniu nr 1 w niniejszym wniosku), tym samym przychodem Spółki z tytułu zaangażowania w przedstawionej w niniejszym wniosku strukturze tzw. komisu usług będzie marża komisanta uzyskana od Koncesjonariusza.

Spółka pragnie wskazać, iż stanowisko Spółki przedstawione w niniejszym wniosku znajduje potwierdzenie w cytowanych już w niniejszym wniosku interpretacjach. I tak, w interpretacji indywidualnej z dnia 18 listopada 2009 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (sygn. ITPB1/415-682/09/MM) wskazano m.in., że: „Należnością z tytułu wykonania umowy komisu jest wynagrodzenie pieniężne w formie prowizji, którego obowiązek wypłaty obciąża komitenta”. Z kolei w postanowieniu w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 7 czerwca 2006 r. wydanej przez Pierwszy Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie (sygn. 1471/DPD2/423/47/06/JB) czytamy m.in., że: „Z zacytowanych przepisów oraz przedstawionego w zapytaniu stanu faktycznego wynika, że przychodem Spółki będzie kwota należnego jej wynagrodzenia - prowizji, której wysokość określona została w zawartej przez Spółkę umowy z Komitentem”.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Stosownie natomiast do postanowień zawartych w art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Literalna wykładnia wyżej powołanych przepisów prowadzi do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. W konsekwencji, do przychodów podatkowych winny być zaliczane tylko takie przychody, które są podatnikom należne. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podmiotom przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą ich trwałe przysporzenie majątkowe.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca zawarł umowy koncesyjne na bieżące utrzymanie płatnej autostrady. W wyniku zawartych umów Spółka działa w imieniu własnym, ale na rzecz Koncesjonariuszy, tj. na zasadzie tzw. „komisu usług”.

Przez umowę komisu, zgodnie z przepisem art. 765 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizja) w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta), lecz w imieniu własnym.

Z powyższej definicji umowy komisu wynika, iż komisant dokonuje sprzedaży we własnym imieniu, lecz na rachunek komitenta. Komisant jest zatem jedynie pośrednikiem. Jego obowiązkiem jest więc przekazać komitentowi całą kwotę uzyskaną ze sprzedaży, która stanowi przychód komitenta. Jednocześnie, stosownie do postanowień art. 772 § 1 Kodeksu cywilnego, komisant nabywa roszczenie o zapłatę prowizji z chwilą, gdy komitent otrzymał rzecz albo cenę.

Tym samym, przychodem Spółki (stanowiącym Jej definitywne przysporzenie) będzie jedynie zafakturowane przez Nią wynagrodzenie z tytułu przedmiotowych usług komisu (tzw. marża komisanta).

Reasumując, przychodem Spółki – stosownie do art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – jest wyłącznie tzw. marża komisanta, tj. kwota wynagrodzenia uzyskanego od Koncesjonariuszy z tytułu działań Spółki w zakresie poboru opłat podejmowanych w imieniu własnym, ale na rzecz Koncesjonariuszy.

Ponadto należy zauważyć, że powołana przez Spółkę interpretacja indywidualna oraz postanowienie są rozstrzygnięciami wydanymi w konkretnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym i tylko do nich się odnoszących, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.