Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP1/443-1000/12-3/KG
z 23 stycznia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Centrum, przedstawione we wniosku z dnia 24 października 2012 r. (data wpływu 26 października 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 stycznia 2013 r. (data wpływu 22 stycznia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usługi zakwaterowania nauczycieli podczas forum – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 października 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usługi zakwaterowania nauczycieli podczas forum. Wniosek uzupełniono w dniu 22 stycznia 2013 r. o dokument, z którego wynika prawo osoby podpisanej po wnioskiem do występowania w imieniu Wnioskodawcy.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca - Centrum (dalej: Centrum) jest posiadającą osobowość prawną samorządową instytucją kultury wpisaną do Rejestru Instytucji Kultury prowadzonego przez Urząd Miasta. Działa na podstawie ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz Statutu Centrum.

W rozumieniu przepisów ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej instytucjami kultury są wszystkie samorządowe osoby prawne, dla których działalność kulturalna jest podstawowym celem statutowym (nie stanowiącym jednocześnie działalności gospodarczej), prowadzone m. in. w formie centrów sztuki.

Zgodnie z § 3 Statutu celem działalności Centrum jest działalność kulturalna, polegająca na animowaniu twórczości dla dzieci i młodzieży, edukacji kulturalnej młodego pokolenia oraz przygotowywaniu i wspieraniu kadr w obszarze twórczości artystycznej i edukacji kulturalnej dzieci i młodzieży.

Centrum zamierza zorganizować kilkudniowe forum dla nauczycieli, którego tematem będzie wykorzystanie filmów w nauczaniu dzieci i młodzieży. Do zadań Centrum związanych z organizacją przedmiotowego forum należeć będzie m. in.: opracowanie programu forum, wynajem sali, zapewnienie wyposażenia technicznego sali, organizacja zakwaterowania, zawarcie umów z wykładowcami i członkami obsługi technicznej forum, przygotowanie pakietów materiałów dla uczestników. Koszty organizacji forum ponosi Centrum.

W ramach forum nauczyciele wezmą udział w warsztatach filmowych (gdzie nauczą się tworzyć etiudy filmowe i wykorzystywać sprzęt filmowy), w wykładach medioznawców, nauczycieli i metodyków, w spotkaniach z twórcami filmowymi oraz w seansach filmów dla dzieci i młodzieży. We wszystkich punktach programu forum przewidziany jest czas na dyskusję uczestników ze specjalistami.

Udział w forum będzie bezpłatny dla tych uczestników, którzy samodzielnie zorganizują sobie nocleg podczas trwania forum. Centrum będzie pobierać opłaty za udział w forum jedynie od tych uczestników, którzy skorzystają z noclegów rezerwowanych przez Centrum. Zostaną oni wówczas zakwaterowani w hotelu usytuowanym w sąsiedztwie obiektów, gdzie będą odbywać się wydarzenia w ramach forum. Opłaty pobrane od tych uczestników tylko częściowo pokryją rzeczywiste koszty zakwaterowania. Podatnik nie osiągnie zysku z pobranych opłat, albowiem ich suma będzie zdecydowanie niższa niż suma poniesionych kosztów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jaką stawką podatku VAT należy objąć usługę zakwaterowania nauczycieli podczas forum?

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana wyżej dostawa usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stosownie do dyspozycji art. 43 ust. 33 pkt 1 lit. a ustawy o VAT zwolnieniu od podatku VAT podlegają usługi kulturalne świadczone przez podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną. W przedmiotowej sprawie nie występują okoliczności wyłączające zastosowanie przepisów o zwolnieniu.

Zdaniem podatnika opłata pobierana za udział w forum od niektórych uczestników jest elementem podstawowej usługi świadczonej przez podatnika, będącej usługą kulturalną świadczoną przez instytucję kultury wpisaną do właściwego rejestru. Co z tego wynika spełnione są ww. przesłanki. W związku z tym na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT w zw. z art. 43 ust. 17 i ust. 17a ustawy o VAT zakwaterowanie podlega zwolnieniu od podatku VAT.

Należy w tym miejscu odwołać się do indywidualnej interpretacji podatkowej w sprawie IPPP3/443-702/11-4/JF z dnia 3 sierpnia 2011 r. wydanej na podstawie zbliżonego stanu faktycznego, gdzie Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał stanowisko podatnika za prawidłowe i potwierdził, że tego typu usługa jest zwolniona od VAT. Jak wskazano w powyższej interpretacji zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t. j. Dz. U. z 2001 r., Nr 13, poz. 123 ze zm.), działalność kulturalna w rozumieniu niniejszej ustawy polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury. W rozumieniu art. 2 tej ustawy, formami organizacyjnymi działalności kulturalnej są w szczególności teatry, opery, operetki, filharmonie, orkiestry, instytucje filmowe, kina, muzea, biblioteki, domy kultury, ogniska artystyczne, galerie sztuki oraz ośrodki badań i dokumentacji w rożnych dziedzinach kultury. Stosownie do art. 9 ust. 1 ww. ustawy jednostki samorządu terytorialnego organizują działalność kulturalną tworząc samorządowe instytucje kultury, dla których prowadzenie takiej działalności jest podstawowym celem statutowym. Na podstawie powyższych przepisów za działalność kulturalną uznaje się tworzenie, upowszechnianie i ochronę kultury. W celu organizowania działalności kulturalnej jednostki samorządu terytorialnego tworzą instytucje kultury, których celem statutowym jest tego rodzaju działalność. Odniesienie powyższych rozważań do statusu Wnioskodawcy nakazuje

potwierdzić spełnienie przez niego przesłanek z art. 43 ust. 33 lit. a ustawy o VAT, a wobec braku przesłanek negatywnych wymienionych w art. 43 ust. 17 ustawy o VAT oraz faktu, że Wnioskodawca z założenia nie osiągnie zysku z planowanego przedsięwzięcia, należy uznać -w ocenie Zainteresowanego - stanowisko Centrum za prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (…). Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast przez świadczenie usług – w świetle art. 8 ust. 1 ustawy – rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, (…).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. serii L Nr 347 str. 1 ze zm.). Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Zgodnie z art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Zatem dla prawidłowego określenia wysokości stawki podatku od towarów i usług od czynności, których przedmiotem są poszczególne towary lub usługi, ustawodawca odsyła do klasyfikacji statystycznych wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, powołując w przepisach dotyczących obniżonych stawek podatku oraz w załącznikach do ustawy symbole PKWiU.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem). Jednocześnie ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów i świadczenia usług wykonywane nieodpłatne z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług, a więc z czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Na mocy art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny

   – jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Z przytoczonego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nie tylko nieodpłatne przekazanie towarów na cele niezwiązane z prowadzonym przedsiębiorstwem, ale także nieodpłatne przekazanie wszelkich towarów związanych z prowadzonym przedsiębiorstwem. Dla opodatkowania danej czynności nieodpłatnego przekazania istotne jest to, czy podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności w całości lub w części.

Z kolei, stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
   
   

Zatem interpretując powyższy przepis art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy stwierdzić należy, iż opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów. Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia zastosowanie fikcji prawnej i objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony nie powinno się opodatkowywać takiego nieodpłatnego świadczenia usług.

Analizując natomiast treść powołanego art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy zauważyć należy, że dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Podkreślić należy, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nieodpłatne świadczenie usług (inne niż wskazane w pkt 1) na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika, bez względu na to czy podatnikowi przysługiwało, czy też nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Art. 15 ust. 1 ustawy, stanowi, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Podstawowa stawka podatku – w myśl art. 41 ust. 1 ustawy – wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział obok zwolnień podmiotowych (dotyczących podatnika) również zwolnienia przedmiotowe odnoszące się do niektórych czynności, a także obniżone stawki podatku.

W myśl art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7% z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

W myśl art. 41 ust. 13 ustawy, towary i usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, niewymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej podlegają opodatkowaniu stawką w wysokości 22%, z wyjątkiem tych, dla których w ustawie lub przepisach wykonawczych określono inną stawkę.

W tym miejscu zaznaczyć należy, iż zgodnie z obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 146a ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

1. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110 wynosi 23%;
2. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%;
3. stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7%;
4. stawka ryczałtu, o której mowa w art. 114 ust. 1, wynosi 4%.
   
   

Zatem zastosowanie obniżonych stawek podatku lub zwolnienie od podatku możliwe jest tylko wówczas, gdy wynika to wprost z ustawy lub przepisów wykonawczych do ustawy.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy, zwalnia się od podatku usługi kulturalne świadczone przez:

1. podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną,
2. indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.
   
   

Natomiast na podstawie art. 132 ust. 1 lit. n Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od towarów i usług (Dz. Urz. UE. L Nr 347, str. 1 ze zm.) państwa członkowskie zwalniają świadczenie niektórych usług kulturalnych, a także dostawę towarów ściśle z nimi związanych, przez podmioty prawa publicznego lub inne instytucje kulturalne uznane przez dane państwo członkowskie.

Wynika zatem z tego, że ustawodawca europejski dał państwom członkowskim możliwość określenia, które podmioty niebędące podmiotami prawa publicznego, świadczące usługi kulturalne, będą mogły korzystać ze zwolnienia z VAT.

Polski ustawodawca zwalnia od podatku usługi kulturalne m. in. świadczone przez grupę podmiotów, określoną w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a.

Jednocześnie zgodnie z art. 43 ust. 17 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18,18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

1. nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, lub
2. ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
   
   

Z kolei art. 43 ust. 17a ustawy stanowi, iż zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.

Analiza powołanych wyżej przepisów art. 43 ust. 17 i ust. 17a ustawy, w kontekście zwolnienia od podatku usług kulturalnych, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy wskazuje, że objęta zwolnieniem od podatku może być także dostawa towarów ściśle związanych z usługami kulturalnymi, dokonywana przez podmiot świadczący usługi podstawowe, o ile te towary są niezbędne do wykonywania usługi podstawowej, tj. usługi kulturalnej, a ich głównym celem nie jest osiąganie dodatkowego dochodu przez podatnika przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.

Ponadto w świetle ust. 18 wskazanego wyżej artykułu, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 31, 32 i 33 lit. a, stosuje się, pod warunkiem, że podmioty wykonujące czynności, o których mowa w tych przepisach, nie osiągają w sposób systematyczny zysków z tej działalności, a w przypadku ich osiągnięcia są one przeznaczane w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług.

Co więcej, stosownie do art. 43 ust. 19 ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 33, nie ma zastosowania do:

1. usług związanych z filmami i nagraniami na wszelkich nośnikach;
   
2. wstępu:
   
   1. na spektakle, koncerty, przedstawienia i imprezy w zakresie twórczości i wykonawstwa artystycznego i literackiego,
      
   2. do wesołych miasteczek, parków rozrywki, cyrków, dyskotek, sal balowych,
      
   3. do parków rekreacyjnych, na plaże i do innych miejsc o charakterze kulturalnym;
3. wstępu oraz wypożyczania wydawnictw w zakresie usług świadczonych przez biblioteki, archiwa, muzea i innych usług związanych z kulturą;
   
4. usług związanych z produkcją filmów i nagrań na wszelkich nośnikach;
   
5. działalności agencji informacyjnych;
   
6. usług wydawniczych;
   
7. usług radia i telewizji, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 34;
   
8. usług ochrony praw.
   
   

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

W analizowanej sprawie zwrócić uwagę należy na cel zwolnień przewidzianych w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy. Brzmienie tego przepisu wskazuje, że ze zwolnienia od podatku korzystać mogą usługi kulturalne oraz dostawa towarów ściśle z tymi usługami związana. Jednakże, usługi te – aby mogły korzystać ze zwolnienia – świadczone muszą być przez specyficzne podmioty. Polski prawodawca określił te podmioty, wymieniając je w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy, jako: podmioty prawa publicznego; podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym; wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej; indywidualni twórcy i artyści wykonawcy, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzani w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.

Podmiotami, do których m. in. odnosi się zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy, są niewątpliwie państwowe i samorządowe instytucje kultury określone w art. 8 i art. 9 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t. j Dz. U. z 2012 r., poz. 406) oraz podmioty, które na podstawie innych przepisów prawa uznawane są za instytucje i świadczą usługi kulturalne na warunkach określonych w tych przepisach.

Jak wynika z wyżej przytoczonego art. 43 ust. 1 pkt 33, zwalnia się od podatku usługi kulturalne (…). Ustawa o podatku od towarów i usług nie podaje definicji pojęcia „usług kulturalnych”. Jego znaczenie należy zatem ustalić w oparciu o dostępne metody wykładni. W prawie podatkowym pierwszorzędne znaczenie ma wykładnia językowa. Zatem, zgodnie z jej regułami, odnosząc się do znaczenia terminu „usługi kulturalne” w języku potocznym, możemy stwierdzić, iż pod pojęciem tym kryją się usługi odnoszące się do kultury, w zakresie kultury itp. Natomiast kultura to całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, a także ogół wartości zasad i norm współżycia przyjętych przez dane zbiorowości; wszystko to, co powstaje dzięki pracy człowieka, co jest wytworem jego myśli i działalności.

W sytuacji, gdy wykładnia językowa nie przynosi oczekiwanych rezultatów, wskazanym jest sięgnięcie do wykładni systemowej oraz funkcjonalnej. W tym celu należy sięgnąć do ustaw wprost lub pośrednio odnoszących się do działalności prowadzonej w sferze kulturalnej, np. ww. ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

Co prawda definicja działalności kulturalnej w języku prawnym, skonstruowana w oparciu o powyższe akty prawne nie będzie pełna, jednak pozwoli na sprecyzowanie terminów „kultura” oraz „usługi kulturalne” na potrzeby niniejszej interpretacji.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 powołanej ustawy, działalność kulturalna w rozumieniu niniejszej ustawy polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury. Formami organizacyjnymi działalności kulturalnej są w szczególności: teatry, opery, operetki, filharmonie, orkiestry, instytucje filmowe, kina, muzea, biblioteki, domy kultury, ogniska artystyczne, galerie sztuki oraz ośrodki badań i dokumentacji w różnych dziedzinach kultury (art. 2 ww. ustawy). W myśl art. 3 ust. 2 ww. ustawy, działalność kulturalna określona w art. 1 ust. 1 nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu odrębnych przepisów.

Reasumując, za usługi kulturalne możemy uznać usługi nie wchodzące w zakres działalności gospodarczej w rozumieniu innych przepisów, polegające na upowszechnianiu i ochronie kultury, przez którą należy rozumieć naturalne i kulturalne dziedzictwo ludzkości o charakterze materialnym i niematerialnym, w szczególności w zakresie historii, nauki i sztuki.

Polski ustawodawca zwalnia od podatku m.in. usługi kulturalne oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną, świadczone przez grupę podmiotów, określoną w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit a i lit. b ustawy. Warunkiem zastosowania tego zwolnienia jest zatem spełnienie przesłanki o charakterze przedmiotowym dotyczącej rodzaju świadczonych usług (kulturalnych), ale także przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy, który musi być:

1. podmiotem prawa publicznego, oznaczającym każdy podmiot:
   
   1. ustanowiony w szczególnym celu zaspokajania potrzeb w interesie ogólnym, które nie mają charakteru przemysłowego ani handlowego;
      
   2. posiadający osobowość prawną oraz
      
   3. finansowany w przeważającej części przez państwo, jednostki samorządu terytorialnego oraz inne podmioty prawa publicznego, albo taki, którego zarząd podlega nadzorowi ze strony tych podmiotów, albo taki, w którym ponad połowa członków organu administrującego, zarządzającego lub nadzorczego została wyznaczona przez państwo, jednostki samorządu terytorialnego lub inne podmioty prawa publicznego, lub
2. innym podmiotem uznanym na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym, lub
   
3. podmiotem wpisanym do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej,
   
4. indywidualnym twórcą lub artystą wykonawcą w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanym w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielanie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonanie utworów.
   
   

Z danych przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest posiadającą osobowość prawną samorządową instytucją kultury wpisaną do Rejestru Instytucji Kultury prowadzonego przez Urząd Miasta. Centrum Działa na podstawie ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz statutu Centrum stanowiącego załącznik do uchwały Rady Miasta. W rozumieniu przepisów ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej instytucjami kultury są wszystkie samorządowe osoby prawne, dla których działalność kulturalna jest podstawowym celem statutowym (nie stanowiącym jednocześnie działalności gospodarczej), prowadzone m. in. w formie centrów sztuki. Zgodnie z § 3 statutu celem działalności Centrum jest działalność kulturalna, polegająca na animowaniu twórczości dla dzieci i młodzieży, edukacji kulturalnej młodego pokolenia oraz przygotowywaniu i wspieraniu kadr w obszarze twórczości artystycznej i edukacji kulturalnej dzieci i młodzieży. Centrum zamierza zorganizować kilkudniowe forum dla nauczycieli, którego tematem będzie wykorzystanie filmów w nauczaniu dzieci i młodzieży. Do zadań Wnioskodawcy związanych z organizacją przedmiotowego forum należeć będzie m. in.: opracowanie programu forum, wynajem sali, zapewnienie wyposażenia technicznego sali, organizacja zakwaterowania, zawarcie umów z wykładowcami i członkami obsługi technicznej forum, przygotowanie pakietów materiałów dla uczestników. Koszty organizacji forum ponosi Zainteresowany. W ramach forum nauczyciele wezmą udział w warsztatach filmowych (gdzie nauczą się tworzyć etiudy filmowe i wykorzystywać sprzęt filmowy), w wykładach medioznawców, nauczycieli i metodyków, w spotkaniach z twórcami filmowymi oraz w seansach filmów dla dzieci i młodzieży. We wszystkich punktach programu forum przewidziany jest czas na dyskusję uczestników ze specjalistami. Udział w forum będzie bezpłatny dla tych uczestników, którzy samodzielnie zorganizują sobie nocleg podczas trwania forum. Centrum będzie pobierać opłaty za udział w forum jedynie od tych uczestników, którzy skorzystają z noclegów rezerwowanych przez Centrum. Zostaną oni wówczas zakwaterowani w hotelu usytuowanym w sąsiedztwie obiektów, gdzie będą odbywać się wydarzenia w ramach forum. Opłaty pobrane od tych uczestników tylko częściowo pokryją rzeczywiste koszty zakwaterowania. Podatnik nie osiągnie zysku z pobranych opłat, albowiem ich suma będzie zdecydowanie niższa niż suma poniesionych kosztów.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa podatkowego w kontekście przedstawionych okoliczności sprawy wskazać należy, iż świadczone przez Centrum usługi (zakwaterowania nauczycieli podczas forum) nie spełniają przesłanek do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, na mocy art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o VAT.

Wnioskodawca jest co prawda podmiotem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy, czyli przesłanka podmiotowa zostanie spełniona, jednakże przedmiotem świadczenia w analizowanym przypadku nie będą usługi kulturalne wskazane w ww. przepisie, ani też usługi ściśle związane z usługami kulturalnymi.

Z opisu zawartego we wniosku wynika bowiem, że w analizowanej sprawie nie zachodzi ścisły związek pomiędzy usługą podstawową - usługą polegającą na organizacji forum dla nauczycieli będącą, jak wskazał Wnioskodawca usługą kulturalną - a usługą polegającą na zakwaterowaniu nauczycieli podczas forum. Jak bowiem wskazał Zainteresowany udział w forum jest generalnie bezpłatny, część uczestników zorganizuje sobie noclegi podczas trwania forum we własnym zakresie, natomiast część będzie korzystać z noclegów zarezerwowanych przez Centrum i z tego tytułu Wnioskodawca pobierze od nich opłaty częściowo pokrywające koszty zakwaterowania. Z powyższego wynika, iż fakt wyświadczenia przez Centrum usługi zakwaterowania dla uczestników forum nie jest elementem niezbędnym do realizacji usługi podstawowej - usługi kulturalnej. Warunkiem uczestnictwa w forum organizowanym przez Centrum nie jest bowiem zakup przez uczestniczących w tym forum nauczycieli usługi zakwaterowania świadczonej przez Wnioskodawcę. W konsekwencji usług zakwaterowania świadczonych przez Zainteresowanego na rzecz niektórych uczestników forum nie będzie można uznać za usługi kulturalne lub ściśle związane z usługami kulturalnymi wykonywanymi przez Centrum.

Jak wskazano wyżej, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., podstawowa stawka podatku wynosi 23%, natomiast stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2 (…) oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.

Pod pozycją 163 załącznika nr 3, stanowiącego „Wykaz towarów i usług, opodatkowanych stawką podatku w wysokości 7%”, wymieniono usługi z grupowania PKWiU 55 - „Usługi związane z zakwaterowaniem”. W konsekwencji powyższego, świadczenie usług związanych z zakwaterowaniem w ww. okresie podlega opodatkowaniu stawką podatku w wysokości 8%.

Reasumując, świadczone przez Centrum usługi zakwaterowania nauczycieli podczas forum nie będą spełniały przesłanek do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 oraz art. 43 ust. 17 ustawy zatem będą podlegać opodatkowaniu stawką podatku od towarów i usług w wysokości 8%.

Należy podkreślić, że niniejsza interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego oraz stanowisku Wnioskodawcy, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14c ust. 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności uznania podstawowej usługi świadczonej przez Wnioskodawcę za usługę kulturalną oraz ewentualnego opodatkowania tej usługi.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.