Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-248/13/RS
z 31 maja 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zmianami ) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 28 lutego 2013 r. (data wpływu 4 marca 2013 r.), uzupełnionym w dniu 24 maja 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie tzw. ulgi prorodzinnej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 marca 2013 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 24 maja 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie tzw. ulgi prorodzinnej.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni jest wdową, otrzymuje rentę rodzinną po zmarłym mężu. Wychowuje samotnie 25-letnią córkę. Córka jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym. Pobiera zasiłek pielęgnacyjny z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. W listopadzie 2009 r. córka wyszła za mąż, w styczniu 2010 r. urodziła dziecko. Jednakże cały czas mieszkała z Wnioskodawczynią, była na Jej utrzymaniu, gdyż mąż córki nigdy nie pracował i nie zamieszkał z córką i dzieckiem. W związku z sytuacją, że mąż córki nie pomagał jej finansowo i nie mieszkał z nią, córka wniosła pozew o rozwód. W marcu 2012 r. córka otrzymała rozwód z wyłącznej winy jej męża, który został też pozbawiony władzy rodzicielskiej. W związku z czym od marca 2012 r. córka jest samotną matką, mąż nie pomaga jej finansowo, córka nie pracuje, jedyny jej dochód to zasiłki pobierane z GOPS na nią i jej dziecko. Jednakże zasiłki nie wystarczają jej na to by prowadzić oddzielnie gospodarstwo domowe, w związku z czym mieszka z Wnioskodawczynią i to Ona ją utrzymuje. Opłaca rachunki, kupuje leki i inne rzeczy niezbędne do życia itp. Jest na Jej utrzymaniu, w związku z tym wychowuje i utrzymuje córkę.

Do Wnioskodawczyni i Jej córki nie mają zastosowania przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym oraz ustawy o podatku tonażowym.

Dodatkowo w roku 2012 córka za miesiąc wrzesień i październik uzyskała łączny przychód w wysokości 1.800 zł brutto z tytułu umowy zlecenia.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie.

Czy w takim wypadku Wnioskodawczyni może skorzystać z odliczenia w ramach tzw. ulgi prorodzinnej na dorosłą, niepełnosprawną córkę, która pobiera zasiłek pielęgnacyjny pomimo, że jest po rozwodzie i ma własne dziecko, za miesiące od kwietnia do grudnia 2012 r. w których to miesiącach już była prawnie samotną matką, na wyłącznym utrzymaniu Wnioskodawczyni?

Wnioskodawczyni uważa, że może dokonać odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej na córkę, mimo tego, że jest osobą dorosłą, gdyż jest niepełnosprawna w stopniu umiarkowanym, pobiera zasiłek pielęgnacyjny, w związku z czym spełnia warunki do odliczenia ulgi prorodzinnej.

Zdaniem Wnioskodawczyni, okoliczność, że córka ma własne dziecko nie jest przeszkodą do dokonania ww. odliczenia. Żaden przepis nie wyłącza prawa do ulgi w takiej sytuacji. Jeżeli zatem, tak jak w tym przypadku, pełnoletnie dziecko spełnia wszystkie warunki wymagane przez ustawodawcę do odliczenia, to można skorzystać z ulgi w rocznym zeznaniu PIT. Fakt że córka jest osobą rozwiedzioną – w ocenie Wnioskodawczyni – nie skutkuje stwierdzeniem, że córka nie jest przez Nią wychowywana. Tym bardziej, że mieszka z Wnioskodawczynią i jest na Jej utrzymaniu. W związku z powyższym, Wnioskodawczyni uważa, że ma prawo odliczyć ulgę prorodzinną na córkę za miesiące w których prawnie jest samotną matką, czyli od otrzymania prawomocnego rozwodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zasady dokonywania odliczeń z tytułu ulgi prorodzinnej za 2012 r. określał art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2012 r.

Zgodnie z art. 27f ust.1 ww. ustawy, od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską,
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

W myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy, odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1. Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,
2. wstąpiło w związek małżeński.

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej (art. 27f ust. 4 cyt. ustawy).

Stosownie do art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka,
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka,
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą,
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Natomiast art. 27f ust. 6 powyższej ustawy stanowi, że przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej. Przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6 (art. 27f ust. 7 powołanej ustawy).

Treść art. 27f ust. 6 w powiązaniu z art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 wskazuje, że odliczenie kwoty określonej w ust. 2 przysługuje podatnikowi, który utrzymywał dzieci pełnoletnie:

• bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
• do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej,
  
  
  - w związku z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego lub sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.
  
  

Podkreślenia wymaga fakt, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania. Wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe nie stanowią standardu prawnego, lecz są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach je konstytuujących. Tak więc, przepisy regulujące prawo do ulgi winny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni jest wdową, otrzymuje rentę rodzinną po zmarłym mężu. Wychowuje samotnie 25-letnią córkę. Córka jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym. Pobiera zasiłek pielęgnacyjny z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. W listopadzie 2009 r. córka wyszła za mąż, w styczniu 2010 r. urodziła dziecko. Jednakże cały czas mieszkała z Wnioskodawczynią, była na Jej utrzymaniu, gdyż mąż córki nigdy nie pracował i nie zamieszkał z córką i dzieckiem. W związku z sytuacją, że mąż córki nie pomagał jej finansowo i nie mieszkał z nią, córka wniosła pozew o rozwód. W marcu 2012 r. córka otrzymała rozwód z wyłącznej winy jej męża, który został też pozbawiony władzy rodzicielskiej. W związku z czym od marca 2012 r. córka jest samotną matką, mąż nie pomaga jej finansowo, córka nie pracuje, jedyny jej dochód to zasiłki pobierane z GOPS na nią i jej dziecko. Jednakże zasiłki nie wystarczają jej na to by prowadzić oddzielnie gospodarstwo domowe, w związku z czym mieszka z Wnioskodawczynią i to Ona ją utrzymuje. Opłaca rachunki, kupuje leki i inne rzeczy niezbędne do życia itp. Jest na Jej utrzymaniu, w związku z tym wychowuje i utrzymuje córkę.

Dodatkowo w roku 2012 córka za miesiąc wrzesień i październik uzyskała łączny przychód w wysokości 1.800 zł brutto z tytułu umowy zlecenia.

Odnosząc się do tak przedstawionego stanu faktycznego wskazać należy, że zgodnie z powołanym art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych prawo do dokonania odliczenia kwoty wskazanej w ust. 2 tego przepisu, przysługuje m.in. podatnikom utrzymującym pełnoletnie dzieci w związku z wykonywaniem przez nich ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego.

Obowiązek alimentacyjny zdefiniowany został w art. 128 ustawy z dnia z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788 ze zmianami) jako obowiązek dostarczania przez osobę zobowiązaną podmiotowi uprawnionemu środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania.

Obowiązek ten obciąża, w myśl art. 129 ww. Kodeksu, zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych - obciąża bliższych stopniem przed dalszymi.

Jednakże, stosownie do art. 130 obowiązek jednego małżonka do dostarczania środków utrzymania drugiemu małżonkowi po rozwiązaniu lub unieważnieniu małżeństwa albo po orzeczeniu separacji wyprzedza obowiązek alimentacyjny krewnych tego małżonka.

Z powyższego przepisu wynika, że obowiązek alimentacyjny krewnych małżonka (w tym rodziców) nie powstaje dopóki nie zajdą okoliczności wskazane w art. 132 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z treścią tego przepisu obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami.

Z art. 133 § 1 ww. ustawy wynika, że rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Natomiast stosownie do art. 133 § 2 tej ustawy, poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku.

W orzecznictwie został utrwalony pogląd, że kwestia niedostatku osoby uprawnionej do alimentacji musi być oceniana w sposób zindywidualizowany, poprzez porównanie czy posiadane przez nią środki są wystarczające na pokrycie życiowych i zdrowotnych potrzeb niezbędnych w jej sytuacji.

Zakres obowiązku alimentacyjnego rodziców wobec dzieci precyzuje zaś art. 135 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zależy on od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

W związku z powyższym, mając na uwadze stan faktyczny i prawny sprawy należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy Wnioskodawczyni utrzymywała niepełnosprawną córkę w związku z wykonywaniem ciążącego na Niej obowiązku alimentacyjnego, wówczas przysługiwało Jej uprawnienie do dokonania odliczenia od podatku za okres od kwietnia do grudnia 2012 r. kwoty stanowiącej 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 za każdy z ww. miesięcy, w którym Wnioskodawczyni utrzymywała córkę.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.