Spółka pyta:- czy opłaty pobierane za czynności wymienione pod literą A będą podlegały pod przepisy ustawy o VAT od dnia 1 maja 2004 roku ? Czy też, jako mające charakter opłat sankcyjnych, w dalszym ciągu nie będą objęte podatkiem VAT?- Jeśli w/w opłaty będą od 1 maja 2004 roku podlegały pod ustawę VAT, to: 1) Jakie stawki VAT należy stosować przy ich pobieraniu? 2) Kiedy powstaje obowiązek podatkowy z tytułu ich pobierania? 3) Kiedy należy wystawiać faktury z tytułu tych opłat? - czy opłaty pobierane za czynności wymienionych pod literą B będą podlegały od dnia 1 maja 2004 roku opodatkowaniu podatkiem VAT?- Jeśli tak, to:1) Jakie stawki VAT należy stosować przy pobieraniu w/w opłat?2) Kiedy powstaje obowiązek podatkowy z tytułu ich pobierania?3) Kiedy należy wystawiać faktury?4) Jak należy postąpić, w zakresie wystawiania faktur i powstania obowiązku podatkowego, z wpłaconymi przez kontrahentów przed 1 maja 2004 roku, zaliczkami pokrywającymi wartość całej opłaty bądź jej część, jeśli przyłącze lub przebudowa będą wykonane w terminie późniejszym, tj. po 30 kwietnia 2004 roku? 5) Czy faktury VAT można wystawiać przed przyłączeniem odbiorcy do sieci elektroenergetycznej lub otrzymaniem zaliczki na poczet należności z tego tytułu?

Z przedstawionego przez Podatnika stanu faktycznego wynika:A. Spółka na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 1997r. Prawo energetyczne (Dz.U. Nr 54 poz. 348 z późn. zm. ) pobiera od odbiorców opłaty z tytułu:1) poboru przez odbiorcę mocy przekraczającej moc umowną i zastosowanie w związku z tym opłaty w wysokości dwukrotności składnika stałego stawki sieciowej i: a) sumy maksymalnych wielkości nadwyżek mocy pobranej ponad moc umowną 15- sto minutową, wyznaczonych w cyklach godzinowychlubb) maksymalnej wielkości nadwyżki mocy pobranej ponad moc umowną 15-sto minutową, o ile urządzenia pomiarowe nie pozwalają na zastosowanie sposobu wskazanego w pkt. a, zwane opłatą za przekroczenie mocy,2) nie dotrzymania warunków umowy, przez odbiorcę energii elektrycznej, poprzez pobór energii biernej ponad ilość umowną, zwane opłatą za energię bierną,3) nielegalnego pobierania energii elektrycznej, zdefiniowanego zgodnie z pkt 7 Taryfyi Prawem Energetycznym, zwane opłatą za nielegalny pobór energii elektrycznej,4) sprawdzenia stanu technicznego układu pomiarowo - rozliczeniowego i założenia nowych plomb, w miejsce zerwanych lub uszkodzonych, z winy odbiorcy, na zabezpieczeniu głównym i w układzie pomiarowo -rozliczeniowym,5) ponownej legalizacji urządzenia pomiarowo - rozliczeniowego z powodu zerwania lub naruszenia plomb legalizacyjnych, z winy odbiorcy,6) wymiany uszkodzonego lub zniszczonego, z winy odbiorcy, urządzenia pomiarowo - rozliczeniowego,B. Spółka na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 1997r. Prawo energetyczne (Dz.U. Nr 54 poz. 348 z późn. zm. ) pobiera od odbiorców opłaty z tytułu:1) przyłączenie do sieci elektroenergetycznej,2) dokonaną na wniosek odbiorcy przebudowę, stanowiącej własność Przedsiębiorstwa Energetycznego, linii elektroenergetycznej

Opłaty pobierane za przekroczenie poboru mocy i przekroczenie poboru energii biernej noszą znamiona odszkodowania za wystąpienie stanów mogących narazić Spółkę na szkodę wynikającą z zakłóceń, jakie mogą przez to powstać w sieci elektroenergetycznej i koniecznością wypłaty odszkodowań dla innych odbiorców za nie dotrzymanie warunków umów. Opłaty te nie spełniają definicji odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług, które to definicje określone zostały w art. 7 i 8 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarówi usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535). Tym samym brak jest podstaw do opodatkowania tych opłat podatkiem VAT. Zgodnie z art. 57 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997r. Prawo energetyczne (jednolity tekstDz. U. z 2003r. Nr 153 poz. 1504 z późn. zm.) opłaty za nielegalnie pobraną energię elektryczną, mają charakter opłat sankcyjnych i podlegają ściąganiu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. W związku z powyższym również nie mają tu zastosowania przepisy w/w ustawy. W złożonym zapytaniu Spółka wskazuje, że również opłaty pobierane z tytułu:- sprawdzenia stanu technicznego układu pomiarowo - rozliczeniowego i założenia nowych plomb, w miejsce zerwanych lub uszkodzonych, z winy odbiorcy, na zabezpieczeniu głównym i w układzie pomiarowo -rozliczeniowym,- ponownej legalizacji urządzenia pomiarowo - rozliczeniowego z powodu zerwania lub naruszenia plomb legalizacyjnych, z winy odbiorcy,- wymiany uszkodzonego lub zniszczonego, z winy odbiorcy, urządzenia pomiarowo - rozliczeniowego,mają charakter opłat sankcyjnych i winny być zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarówi usług, wymieniając jako jeden z argumentów § 16 pkt 7 rozporządzenia Ministra Gospodarkiz dnia 25 września 2000r. w sprawie szczegółowych warunków przyłączenia podmiotów do sieci elektroenergetycznych, obrotu energią elektryczną, świadczenia usług przesyłowych, ruch sieciowego i eksploatacji sieci oraz standardów jakościowych obsługi odbiorców (Dz.U. z 2000r.Nr 85 poz. 957). Należy tu stwierdzić, że przedmiotowe rozporządzenie utraciło moc z dniem 02 stycznia 2004r.w wyniku nowelizacji ustawy Prawo Energetyczne i nie może stanowić podstawy do traktowania tych opłat jako opłat sankcyjnych przy rozpatrywaniu sprawy po dniu 1 maja 2004r. W powyższej kwestii należy posłużyć się przede wszystkim zapisem nowej ustawy o podatku od towarówi usług. Zgodnie z art. 7 w/w ustawy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega dostawa towarów, natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług ( Dz. U. z 2004 r. nr 54, poz. 535) przez świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Z przytoczonych przepisów wynika, iż opłaty pobierane od klientów za wymianę uszkodzonego licznika, ponowną legalizację układu pomiarowo-rozliczeniowego, itp. stanowią podstawędo opodatkowania tych opłat podatkiem od towarów i usług.Stawka podatku uzależniona jest od rodzaju wykonywanej czynności, z czym związana jest określona klasyfikacja. Stosownie do art. 2 pkt 6 oraz art. 8 ust.3 /w ustawy towary i usługi identyfikowane są dla celów opodatkowania na podstawie przepisów o statystyce publicznej.Art. 41 ust. 14 tej ustawy stanowi, iż w zakresie klasyfikacji obowiązują dla potrzeb podatkowych klasyfikacje obowiązujące na dzień wejścia w życie ustawy. W związku z tym, aby podatnik mógł zastosować prawidłową stawkę podatku VAT musi najpierw zakwalifikować sprzedawany przez siebie towar czy usługę do właściwej grupy statystycznej. Odpowiedzialność w tym zakresie spoczywa wyłącznie na podatniku, który jeżeli ma wątpliwości jak zakwalifikować sprzedawany przez siebie towar czy usługę, powinien zwrócić się do organu statystycznego o wydanie opinii w tej sprawie. Opinie interpretacyjne w przedmiocie kwalifikacji statystycznej towaru, usługi wydaje z upoważnienia Prezesa GUS – Ośrodek Interpretacji Standardów Klasyfikacji Urzędu Statystycznego w Łodzi, ul. Suwalska 29, 93-176 Łódź.Klasyfikacja tych czynności będzie również przesądzała o momencie powstania obowiązku podatkowego, określonego co do zasady w art. 19 w/w ustawy oraz w przepisach wykonawczych obowiązujących do ustawy < rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27.04.2004r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (publikacja: Dz. U. z 2004r. nr 97, poz. 970), rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 czerwca 2004r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (publikacja: Dz.U. z 2004r. nr 145, poz. 1541)> Opłaty za przebudowę linii elektroenergetycznej dokonanej przez zakład na wniosek odbiorcy celem przyłączenia do sieci oraz opłaty za przyłączenie wchodzą w zakres działalności zakładu – nie stanowią one oddzielnego kryterium klasyfikacyjnego. Usługi związane z obrotem energią elektryczna przez zarządzającego siecią energetyczną, mieszczą się pod symbolem PKWiU 40.10.30-30 „usługi w zakresie dostarczania energii elektrycznej” W świetle art. 8 ust. 1 ustawy o VAT stwierdzić należy, że wykonanie przez przedsiębiorstwo energetyczne za wynagrodzeniem (opłatą) przyłącza do sieci elektroenergetycznej stanowi świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej – opodatkowane VAT jako odpłatne świadczenie usług wg stawki właściwej dla usług dostawy energii elektrycznej tj. 22% W art. 19 ust.13 pkt 1 w/w ustawy postanowiono, że obowiązek podatkowy w VATpowstaje z chwilą upływu terminu płatności, jeżeli został on określony w umowie właściwej dla rozliczeń z tytułu dostaw energii elektrycznej i cieplnej oraz gazu przewodowego. Zgodnie z § 18 rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27.04.2004r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (publikacja: Dz. U. z 2004r. nr 97, poz. 971)w przypadkach określonych w art. 19 ust. 13 pkt 1-5 w/w ustawy, fakturę wystawia się nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego. Faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 30 dnia przed powstaniem obowiązku podatkowego , z tym że ograniczenieto nie dotyczy przypadku wystawiania faktur m. in. w zakresie dostaw energii elektrycznej, jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy. W odniesieniu do wpłaconych przez kontrahentów przed 1 maja 2004 roku, zaliczek pokrywających wartość całej opłaty bądź jej część, jeśli przyłącze lub przebudowa będą wykonane w terminie późniejszym, tj. po 1 maja 2004r. należy stwierdzić, iż pomimo otrzymania zapłaty w miesiącu kwietniu dla właściwego opodatkowania tej czynności znaczenia będzie miało późniejsze wykonanie usługi. Faktyczne dokonanie czynności po dniu 30 kwietnia 2004r. przesądza, że będzie ona opodatkowana według zasad określonych w/w ustawą z dnia 11 marca 2004r.