Zgodnie z art. 86 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ( Dz. U. Nr 54 poz. 535 ) w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej ładowności mniejszej niż określona wg wzoru: DŁ = 357 kg + n x 68 kg, gdzie DŁ – oznacza dopuszczalną ładowność, n – oznacza ilość miejsc ( siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy, kwotę podatku naliczonego stanowi 50% kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca – nie więcej jednak niż 5000 zł.

Art. 86 ust. 5 w/w. ustawy stanowi, że dopuszczalna ładowność pojazdów oraz ilość miejsc (siedzeń ), o których mowa w ust. 3, określona jest na podstawie wyciągu ze świadectwa homologacji lub odpisu decyzji zwalniającej z obowiązku uzyskania świadectwa homologacji, wydawanych zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym. Pojazdy, które w wyciągu ze świadectwa homologacji lub w odpisie decyzji, o której mowa w zdaniu pierwszym, nie mają określonej dopuszczalnej ładowności lub ilości miejsc, uznaje się również za samochody osobowe, o których mowa w ust.3.

Natomiast zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych, o których mowa w przytoczonym wyżej art. 86 ust. 3 i 5.

Z powyższych przepisów nie wynika, aby sam brak u podatnika świadectwa homologacji lub odpisu decyzji zwalniającej z obowiązku uzyskania świadectwa homologacji, skutkował uznaniem pojazdu za samochód osobowy. Istotne jest bowiem, aby z homologacji wydanej dla danego typu samochodu wynikało uprawnienie, którego podatnik dowodzi, tj. że ładowność tego samochodu jest wyższa niż określona powyższym wzorem.

Zarówno w okresie wcześniejszym jak i obecnie, w Polsce świadectwa homologacji wydaje minister właściwy ds. transportu na podstawie wyników badań homologacyjnych. Świadectwa te są przechowywane w Ministerstwie Infrastruktury oraz przez podmiot (producenta, importera) dla którego zostało ono wydane. W sytuacji, kiedy podatnik posiada używany samochód ciężarowy z państw członkowskich Unii Europejskiej, należy wyjaśnić, że europejskie świadectwa homologacji przechowują odpowiednie władze homologacyjne państw członkowskich, które te świadectwa wydały oraz producent danego typu pojazdu. A zatem podatnik powinien uzyskać informacje czy posiadany przez niego pojazd posiada homologację.

Z uregulowań zawartych w art. 86 ust. 3 i 5 oraz art. 88 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wynika bowiem, że tylko w przypadku, gdy łącznie spełnione są dwa warunki: pierwszy – pojazd musi spełniać warunek dopuszczalnej ładowności obliczonej wg wzoru z art. 86 ust. 3, drugi – fakt spełnienia warunku dopuszczalnej ładowności jest potwierdzony odpowiednim świadectwem homologacji lub odpisem decyzji zwalniającej z obowiązku uzyskania takiego świadectwa, to wówczas podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego bez ograniczeń.

Powyższe oznacza, że prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących zakup paliwa będzie przysługiwać w przypadku gdy z homologacji wydanej dla danego typu pojazdu podatnik dowiedzie, że ładowność danego samochodu jest wyższa niż określona powyższym wzorem.