W odpowiedzi na pismo z dnia 11.05.2004 r. (znak: NF/05/2004/2, z datą wpływu 11.05.2004 r.), w oparciu o art. 14a § 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), Naczelnik Podkarpackiego Urzędu Skarbowego informuje:

I.

Wątpliwości podatnika dotyczą stosowania zerowej stawki podatku od towarów i usług przy dostawie wewnątrzwspólnotowej, w przypadku gdy dane nabywcy nie zostały zidentyfikowane w systemie VIES.

Zgodnie z § 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27.04.2004 r w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 971) faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać odnośnie danych identyfikacyjnych kontrahenta co najmniej:

1. imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy,
2. numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11.

Stosownie do przepisu art. 42 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów podlega opodatkowaniu według stawki podatku 0 %, pod warunkiem, że:

1. podatnik dokonał dostawy na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej i podał ten numer oraz swój numer, o którym mowa w art. 97 ust. 10, na fakturze stwierdzającej dostawę towarów,
2. podatnik przed złożeniem deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, o którym mowa w art. 99, posiada w swojej dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju.

Dostawca z Polski chcąc zatem zastosować do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów stawkę 0-procentową powinien zatem uzyskać od nabywcy jego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych. Należy jednak zauważyć, iż na mocy uregulowań VI Dyrektywy państwa członkowskie mogą wprowadzić do krajowych legislacji możliwość traktowania co najmniej dwóch podmiotów powiązanych organizacyjnie, finansowo i ekonomicznie, posiadających swoją siedzibę na terytorium kraju, i będącymi odrębnymi osobami prawnymi jako jednego podatnika. Do państw, które wprowadziły takie przepisy należy m. in. Wielka Brytania. Podmioty tworzące tzw. grupę podatkową są rejestrowane w większości pod nazwą i numerem identyfikacyjnym spółki matki (lub w przypadku, gdy spółka matka nie ma siedziby w kraju, pod nazwą podmiotu odgrywającego w grupie największą rolę, posiadającego siedzibę w kraju). Rozliczenia z tytułu podatku od towarów i usług członków grupy wykazywane są we wspólnym zeznaniu podatkowym. Istnieje także możliwość uzyskania przez poszczególnych członków grupy własnego numeru identyfikacyjnego, ale nadal do dokonania rozliczeń z tytułu podatku od towarów i usług zobowiązana jest spółka matka.

Odnosząc się do zawartych na wstępie wątpliwości podatnika należy stwierdzić, że zarówno adres, jak i nazwa firmy są istotne przy dokonywaniu potwierdzania numeru identyfikacyjnego oraz wystawiania faktur przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów. Należy posługiwać się taką nazwą firmy i takim adresem, jakie zostały zidentyfikowane w systemie VIES jako ważne w danym momencie (na dany dzień). Uwzględniając specyfikę tzw. grup kapitałowych należy jednak zauważyć, iż niezidentyfikowanie nabywcy w systemie VIES nie oznacza pozbawienia dostawcy prawa do zastosowania stawki 0-procentowej. Podatnik może ją zastosować, o ile jest w posiadaniu dokumentów świadczących o zarejestrowaniu nabywcy do celów transakcji wewnątrzwspólnotowych. Stwierdzić przy tym należy, iż to na dostawcy ciąży obowiązek posiadania niezbędnych dokumentów potwierdzających uprawnienie, o którym mowa powyżej oraz udowodnienia, iż warunki określone w art. 42 ust. 1 zostały przez niego spełnione. W przeciwnym przypadku, jeśli podatnik zastosuje do dostawy stawkę 0-procentową podatku od towarów i usług, a nie zostaną spełnione ww. warunki określone dla dostawy wewnątrzwspólnotowej, wówczas jest on zobowiązany do rozliczenia podatku od towarów i usług od tej dostawy, jak od dostawy krajowej.

II.

Obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia na terytorium kraju usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie (art. 19 ust. 13 pkt 4).

Unormowania dotyczące potracenia znajdują się w art. 498 § 1 i 2 kodeksu cywilnego. W myśl tego przepisu potracenie stanowi szczególna formę zapłaty w przypadku, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, a przy tym przedmioty ich przeciwnych wierzytelności są jednorodzajowe. Efektem potrącenia jest zniesienie wierzytelności mniejszej, a więc odpowiednio, całkowite lub częściowe wygaśnięcie zobowiązań. Jako moment dokonania zapłaty przy tym sposobie rozliczeń uznaję się datę zaksięgowania faktury. W tym zakresie kompensatę należy uznać za jedną z form zapłaty. Stanowisko to potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27.10.2000 r., sygn. akt I SA/Po 1844-1848/99, z treści którego wynika, iż zapłata polega nie tylko na faktycznym otrzymaniu określonej należności pieniężnej, ale również na uznaniu rachunku podatnika w formie tzw. kompensaty. Należy więc stwierdzić, że kompensata jest formą zapłaty należności, a obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia na terytorium kraju usług najmu i dzierżawy przed upływem terminu płatności określonego w umowie lub fakturze, powstaje w momencie otrzymania całości lub części zapłaty poprzez uznanie rachunku podatnika w formie tzw. kompensaty i dokonania księgowania faktury.

Powyższej interpretacji udzielono w oparciu o stan faktyczny przedstawiony w ww. piśmie podatnika wg stanu prawnego na dzień 12.07.2004 r.