Podatnik rozpoczyna działalność gospodarczą polegającą na obrocie wierzytelnościami i będzie uzyskiwał z tego tytułu prowizję, która stanowiłaby 15% kwoty odzyskanej od dłużnika, natomiast pozostała część kwoty będzie przelewana na konto zbywcy wierzytelności.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Sprzedaż wierzytelności nie jest wymieniona w art. 2 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) jako czynność podlegająca opodatkowaniu. Także art. 4 ww. ustawy definiując towar nie wymienia wierzytelności. Należy zatem stwierdzić, iż wierzytelności nie są towarem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, a więc ich sprzedaż nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem, a ich wartość nie jest ujmowana w ewidencjach dla celów VAT.

Sprzedaż wierzytelności stanowi natomiast odpłatne świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT (art.4 pkt 2 ustawy), w przypadku, gdy podatnik w ramach prowadzonej przez siebie działalności nabywa cudze wierzytelności w celu ich dalszej odsprzedaży.

Podatnik dokonuje wówczas obrotu wierzytelnościami, który zgodnie z klasyfikacjami statystycznymi mieści się w zakresie pojęciowym „usług pośrednictwa finansowego”, tj. podatnik świadczy usługi o charakterze finansowym.

Zgodnie z załącznikiem nr 2 do ustawy o VAT świadczenie usług finansowych sklasyfikowanych w PKWiU sekcja J ex 65-67, zwolnione jest z podatku od towarów i usług – zwolnienie to ma charakter przedmiotowy.

Odnośnie wynajmu lokali użytkowych należy stwierdzić, iż usługa ta nie mieści się w zakresie czynności zwolnionych od opodatkowania podatkiem od towarów i usług, a zatem podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stosownie do art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym w kwietniu 2004r. - zwalnia się od podatku od towarów i usług podatników, u których wartość sprzedaży towarów w rozumieniu art. 2 ust. 1 i 3, a także wartość eksportu towarów i usług nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych, odpowiadającej kwocie 10.000 euro. Natomiast stosownie do art. 14 ust. 6 w/w ustawy podatnik rozpoczynający wykonywanie czynności określonych w art. 2 w ciągu roku podatkowego jest zwolniony od podatku, jeżeli przewidywana przez podatnika wartość sprzedaży towarów nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, kwoty określonej w ust. 1 pkt 1 lub w ust. 4.

Przy określaniu wartości sprzedaży podatnik winien uwzględnić zarówno czynności opodatkowane podatkiem VAT, jak i czynności przedmiotowo zwolnione od podatku.

Zatem obroty zwolnione od podatku (art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT) wlicza się do wartości sprzedaży, o której mowa w art. 14 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, czyli limitu obrotu uprawniającego do zwolnienia od podatku VAT.

W takiej sytuacji obrót zwolniony od podatku od towarów i usług oraz obrót opodatkowany podatkiem VAT, winien być liczony łącznie do ewentualnej utraty prawa do zwolnienia podmiotowego od podatku VAT.

Należy dodać, iż zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy zwolnieni od podatku od towarów i usług na podstawie art. 14 ust. 1 i 6 są zobowiązani do zaewidencjonowania sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym.

Jeśli zaś chodzi o rejestrację dla celów podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 9 ust. 3 ustawy o VAT, podatnicy zwolnieni od podatku na podstawie art. 14 ust. 1 i 6 lub wykonujący wyłącznie czynności o których mowa w art. 7 ust. 1 mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

Tak więc podatnicy świadczący usługi wyłącznie zwolnione od opodatkowania podatkiem od towarów i usług są również zwolnieni z obowiązku rejestracji w zakresie podatku VAT oraz ze składania deklaracji dla podatku VAT.