W odpowiedzi na zapytanie z dnia 4.05.2004 r. w sprawie kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych dot. używania dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej stanowiącego współwłasność samochodu osobowego, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Jaśle, działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), informuje:

Z treści przedmiotowego zapytania wynika, że dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej zamierza pan korzystać z samochodu osobowego marki „Polonez”, który to samochód stanowi współwłasność pana i żony w częściach ułamkowych (po ¹/₂), jako iż posiadają państwo rozdzielność majątkową. Istota zapytania sprowadza się do udzielenia informacji – czy wszelkie koszty związane z eksploatacją przedmiotowego samochodu mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej bez konieczności prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu.

Stosownie do art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Aby spełniony został zatem warunek, o którym mowa w zapytaniu, pozwalający na zaliczenie wszelkich wydatków związanych z eksploatacją przedmiotowego samochodu do kosztów uzyskania przychodów, samochód ten winien zostać zaliczony przez podatnika do środków trwałych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Zgodnie z zapisem art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za środki trwałe podlegające amortyzacji uznaje się stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
3. inne przedmioty
   - o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1.

Z powołanego wyżej przepisu wynika, że o zaliczeniu danego składnika majątku do środków trwałych podatnika decydujące znaczenie ma jego forma własności. Odpisy amortyzacyjne mogą być dokonywane od własnych środków trwałych lub stanowiących współwłasność podatnika. Z kolei art. 22g ust. 11 powołanej powyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż w razie, gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku; zasada ta nie ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie. W przypadku zatem zaliczenia przez pana przedmiotowego samochodu do środków trwałych w prowadzonej działalności gospodarczej nie występuje obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. W tym przypadku podatnik ma prawo do zaliczenia w koszty uzyskania przychodów poniesionych wydatków dotyczących przykładowo zakupionego paliwa, części czy ubezpieczenia samochodu służącego prowadzonej działalności gospodarczej. Dokonując zaliczenia w koszty uzyskania przychodów poniesionych wydatków związanych z eksploatacją samochodu zaliczonego przez podatnika do środków trwałych, w tym z ubezpieczeniem samochodu oraz odpisami amortyzacyjnymi należy mieć na uwadze w szczególności postanowienia art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. c, pkt 4, pkt 5, pkt 6 oraz pkt 47 i 48 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przeciwnym wypadku, gdy podatnik nie zaliczy omawianego samochodu do środków trwałych, to stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodów poniesione wydatki z tyt. używania samochodu osobowego dla potrzeb działalności gospodarczej podatnika w części przekraczającej kwotę wynikającą z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki z 1 km przebiegu, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra. W celu ustalenia faktycznego przebiegu samochodu podatnik będzie obowiązany do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu.