W dniu 30 kwietnia 2004 roku złożył Pan w tutejszym organie podatkowym wniosek o udzielenie informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w swojej indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym, regulowanych przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. nr 14, poz. 176 ze zm.).

Zapytanie złożono w oparciu o art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz. U. nr 137, poz. 926 ze zm.). Ze złożonego wniosku wynika, iż ma Pan wątpliwości czy prowadzący firmę wraz z Panem syn, będący osobą współpracującą, nie będący we wspólnym gospodarstwie domowym, powinien otrzymywać dochody w jakiejś części stanowiącej dochód firmy, czy też powinien otrzymywać wynagrodzenie jako pracownik firmy.

Przedstawiony stan faktyczny wskazuje, iż prowadzi Pan działalność gospodarczą jako osoba fizyczna na zasadach ogólnych, wraz z Panem prowadzi działalność Pana syn, nie będący we wspólnym gospodarstwie domowym, występujący jako osoba współpracująca. W Pana opinii syn jako osoba współpracująca jest w 50% właścicielem dochodów uzyskiwanych przez firmę i nie musi otrzymywać wynagrodzenia.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Inowrocławiu wyjaśnia:

Zatrudnić członka rodziny można na takich samych zasadach jak inną (obcą) osobę. Podstawą takiego zatrudnienia może być zarówno stosunek pracy, jak i dowolny inny stosunek, na podstawie którego może być świadczona praca. Dopuszczalna jest także sytuacja, gdy członek rodziny świadczy pracę bezumownie, dotyczy to szczególnie osób należących do rodziny w znaczeniu ścisłym, czyli małżonków i dzieci. Małżonek oraz członkowie rodziny podatnika mogą mieć więc status osoby współpracującej. Pojęcie to zostało zdefiniowane w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 z późn. zm.). Zgodnie z art. 8 ust. 11 wyżej cyt. ustawy, za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą oraz zleceniobiorcami, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające,jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 w/w ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 24 ust. 9 ustawy z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz. U. Nr 28, poz. 153 z późn. zm.) składkę na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz składkę na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, oblicza, odprowadza i finansuje ze środków własnych osoba prowadząca działalność gospodarczą. A zatem osoba prowadząca działalność gospodarczą i opłacająca podatek dochodowy ma prawo odliczyć od dochodu oraz od podatku faktycznie zapłacone składki za osobę z nią współpracującą.

Z Pana pisma wynika, iż syn prowadzący wraz Panem firmę nie pozostaje z Panem we wspólnym gospodarstwie domowym, wobec powyższego nie posiada on statusu osoby współpracującej. Może być on jednak pracownikiem zatrudnionym przez Pana na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej i jego wynagrodzenie stanowić będzie koszt uzyskania przychodu. Jednocześnie należy zauważyć, iż dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych wynagrodzenia wypłacane przez podatnika małżonkowi lub jego małoletnim dzieciom, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki cywilnej lub osobowej spółki handlowej, także małżonków i małoletnich dzieci wspólników – w myśl art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - nie stanowią kosztu uzyskania przychodu.

Uważa Pan, że syn jest 50% udziałowcem w dochodach firmy. Ze względu na fakt, że nie posiada on statusu osoby współpracującej, staje się on podatnikiem podatku dochodowego, gdyż zgodnie z art. 9 ust. 1 w/w ustawy o podatku dochodowym opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Syn będąc 50% właścicielem otrzymywanych dochodów staje się tym samym przedsiębiorcom, w świetle art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. prawo działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 101, poz. 1178 z późn. zm.).

Tutejszy organ podatkowy zastrzega, że przedstawione wyjaśnienia mają zastosowanie jedynie w takim zakresie w jakim opis sytuacji odpowiada stanowi faktycznemu.

Powyższa odpowiedź odzwierciedla stan prawny na dzień udzielenia odpowiedzi.