Wnosząca zapytanie przedstawiła stan faktyczny, z którego wynika, iż w roku 2003 zawarła przedwstępną umowę sprzedaży z developerem na podstawie której, ma nabyć udział do 75/100 części w lokalu mieszkalnym o powierzchni 137,7 m2.

Przeniesienie własności lokalu ma nastąpić we wrześniu 2004 r. Nabyty udział w mieszkaniu ma zostać przekazany córce w drodze darowizny. Córka będzie mieszkać w tym lokalu, nie jest właścicielem innego budynku lub lokalu mieszkalnego, nie dysponuje spółdzielczym prawem do lokalu mieszkalnego, ani nie jest najemcą lokalu lub budynku.

Na tle takich okoliczności faktycznych podatniczka formułuje stanowisko, iż:

• obowiązek podatkowy w przedmiotowej sprawie nie powstanie, bowiem przedmiotem darowizny są 103,28 m2 powierzchni lokalu mieszkalnego,
• własność mieszkania może być przeniesiona na córkę bez konieczności zawierania umowy z developerem.

Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Szczecinie stwierdza, iż stanowisko to jest nieprawidłowe.

Do opisanego stanu faktycznego mają zastosowanie normy prawa podatkowego zawarte w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 1997 r. Nr 16, poz. 89 ze zm.).

Zastosowanie powołanych norm skutkuje dokonaniem powyższej oceny prawnej stanowiska podatnika, uzasadnionej w sposób następujący:

Zgodnie z art. 16 ust. 1 cyt. ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn w przypadku nabycia budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym w drodze spadku lub darowizny przez osoby zaliczane do pierwszej grupy podatkowej – nie zalicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do łącznej wysokości nie przekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

Ulga podatkowa przewidziana w cytowanym art. 16 ust. 1 cyt. ustawy o podatku od spadków i darowizn, przysługuje w pełnej wysokości tylko wówczas, gdy przedmiotem nabycia w drodze darowizny jest prawo do całego budynku lub lokalu mieszkalnego.

Jeżeli przedmiotem nabycia jest tylko udział w lokalu mieszkalnym, przysługuje tylko część ulgi proporcjonalnie do wielkości udziału będącego przedmiotem darowizny.

W przedmiotowej sprawie podatniczka chce podarować udział do 75/100 części w lokalu mieszkalnym o powierzchni użytkowej 137,7 m2 (udział do 75/100 części stanowi 103,50 m2). Stosując przepisy art. 16 ust. 1 cyt. ustawy o podatku od spadków i darowizn, w przypadku darowizny tego udziału, zwolnieniu od opodatkowania będzie podlegała powierzchnia 82,50 m2, tj. powierzchnia proporcjonalna do wielkości nabytego udziału w lokalu mieszkalnym (75/100 części ze 110 m2), a od pozostałej części naliczony zostanie podatek od spadków i darowizn.

Opisana ulga ma zastosowanie w przypadku przeniesienia własności lokalu w drodze darowizny. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że podatniczka zawarła przedwstępną umowę sprzedaży z developerem, a zatem w dniu wniesienia zapytania, nie jest właścicielką lokalu mieszkalnego, bowiem zawarcie umowy przedwstępnej tj. umowy zobowiązującej do przeniesienia własności lokalu nie przenosi prawa do tego lokalu i nie stanowi podstawy jego nabycia. Dopiero umowa sprzedaży, która zostaje zawarta w wykonaniu zobowiązania wynikającego z umowy przedwstępnej przenosi własność lokalu, a więc następuje wskutek czynności rozporządzającej nabycie lokalu (art. 158 K. C.).

A zatem przeniesienie własności lokalu na córkę podatniczki w drodze darowizny przy zastosowaniu ulgi zawartej w art. 16 ust. 1 cyt. ustawy o podatku od spadków i darowizn, może nastąpić po zawarciu wcześniejszej umowy przenoszącej własność z developerem.