Podatniczka od 2000r. kontynuuje budowę budynku wielorodzinnego z dziesięcioma lokalami na wynajem – i korzysta z odliczeń z tego tytułu. W budynku znajdują się ponadto dwa lokale użytkowe (biurowe).

Ocena prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z treścią art. 26 ust.1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991r.o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2001r.- podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3 i art. 28-30 stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9.art. 24 ust. 1 i 2 oraz ust. 4-7 lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków poniesionych w roku podatkowym na budowę własnego lub stanowiącego współwłasność budynku mieszkalnego wielorodzinnego, z przeznaczeniem znajdujących się w nim, co najmniej pięciu lokali mieszkalnych na wynajem, oraz wydatków na zakup działki pod budowę tego budynku.

Utrata prawa do przedmiotowej ulgi następowała w przypadkach określonych w art. 26 ust. 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. I tak, jeżeli przed upływem dziesięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym otrzymano decyzję właściwego organu o pozwoleniu na użytkowanie budynku lub lokalu, w związku z budową, którego dokonano odliczeń dokonano zmiany przeznaczenia budynku lub lokalu z mieszkalnego na użytkowy podatnik był obowiązany wykazać w zeznaniu i doliczyć do dochodów roku podatkowego, w którym zaistniały te okoliczności, uprzednio odliczone kwoty w części przypadającej na ten budynek lub lokal.

W przypadku zaś, gdy zdarzenia te nastąpią jeszcze przed otrzymaniem decyzji o pozwoleniu na użytkowanie budynku lub lokalu, z którymi związane były dokonane odliczenia, podatnik jest obowiązany zwiększyć dochód o kwotę odliczoną od dochodu w części przypadającej na budynek lub lokale.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż w budowanym przez podatniczkę budynku mieszkalnym wielorodzinnym znajdują się dwa lokale użytkowe. Zgodnie z definicją słownikową budynek mieszkalny to budynek nadający się do zamieszkania, zaś budynek użytkowy przeznaczony jest wyłącznie na cele niemieszkalne lecz użytkowe. Mając to na uwadze przeznaczenie dwóch lokali w budynku mieszkalnym na cele użytkowe nie zmienia jego statusu jako budynku mieszkalnego. Zatem w tym przypadku Podatniczka nie traci prawa do ulgi z tytułu budowy budynku mieszkalnego wielorodzinnego z lokalami na wynajem, niemniej jednak konstrukcja powyższych przepisów wyraźnie wskazuje, iż wydatki poniesione na budowę tego budynku w części przypadającej na lokale użytkowe nie podlegają odliczeniu w ramach tej ulgi.

Mając powyższe na względzie, z uwagi fakt, że ulga przysługuje jedynie z tytułu wydatków poniesionych na własne potrzeby mieszkaniowe, w celu udokumentowania poniesionych nakładów powinna być prowadzona szczegółowa dokumentacja odrębna dla części mieszkalnej, z której wynikałaby wysokość wydatków poniesionych na tę część. W przeciwnym razie, jeśli z treści przedłożonych rachunków nie będzie jednoznacznie wynikać, że poniesione nakłady dotyczyły części mieszkalnej budynku wówczas wydatki ponoszone przez Podatniczkę związane z budową własnego budynku mieszkalnego wielorodzinnego z częścią użytkową będą mogły być odliczone w proporcji przypadającej tylko na część mieszkalną budynku.

Reasumując w tym stanie faktycznym i prawnym sprawy należy uznać, iż brak jest podstaw do odliczenia od dochodu w ramach praw nabytych na podstawie art. 26 ust.1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. wydatków związanych z budową części użytkowej budynku mieszkalnego wielorodzinnego z lokalami na wynajem. Jednocześnie zauważa się, że prawo do odliczenia dalszych wydatków w ramach kontynuacji powyższej ulgi na zasadzie praw nabytych przysługiwało podatnikom jedynie do dnia 31 grudnia 2003r.