W okresie od 1.01.2001 roku do chwili obecnej osoba wykonująca wolny zawód radcy prawnego, mogła podlegać różnym obowiązkom podatkowym, w zależności od tego z jakiego źródła pochodzi przychód. Mogły to być określone w ustawie z 26.07.1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze. zm.):

1- działalność wykonywana osobiście (art. 10 ust. 1 pkt 2),

2- działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3),

3- wykonywanie czynności w ramach stosunku pracy (art. 10 ust. 1 pkt 1) - te zagadnienia reguluje Kodeks pracy.

Ad 1 - Na zasadach określonych w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z 26.07.1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, według stanu prawnego obowiązującego w 2001 i 2002 roku, działalność wykonywana osobiście - inaczej - osobiste wykonywanie usług, to działalność bez zatrudniania osób na podstawie umowy o pracę, oraz zlecenia i umów o dzieło, jeżeli podatnik usług tych nie wykonuje jednocześnie na rzecz ludności .

Ad 2 - W 2001 roku ustawodawca nie określa w grupie przychodów z działalności wykonywanej osobiście przez podatnika przychodów z tytułu wykonywania przezeń wolnego zawodu, co skutkuje opodatkowaniem tego typu działalności na zasadach ogólnych.

Ustawa z 20.11.1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 ze zm.), obowiązująca w 2001 i 2002 roku w art. 4 pkt 12 zawierała definicję wolnych zawodów, wyszczególniając w słowniku również prawników. Art. 6 ust. 1 wskazywał z kolei, z jakiego źródła przychody mogą być opodatkowane ryczałtem, ale z zastrzeżeniem art. 8. Ten właśnie przepis art. 8 ust. 1 pkt d) wykluczał możliwość opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym działalności wykonywanej w ramach wolnego zawodu.

Uzyskiwanie przychodów w ramach działalności gospodarczej podlegało zgłoszeniu właściwemu organowi podatkowemu (zgłoszenie identyfikacyjne albo aktualizacyjne). Należało także określić formę podatkowania w roku podatkowym oraz rodzaj zaprowadzonych ksiąg. Terminy składania zgłoszeń identyfikacyjnych albo aktualizacyjnych określają szczegółowo przepisy ustawy z 13.10.1995 roku o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników - NIP (Dz. U. Nr 142, poz. 702 ze zm.).

Od 2003 roku ustawodawca rozszerzył krąg podmiotów mogących opłacać ryczałt. Nie było jednak możliwe opłacanie ryczałtu przez podatników prowadzących działalność gospodarczą w zakresie wolnych zawodów innych, niż określone w słowniczku do ustawy. W myśl definicji zawartej w art. 4 ust. 1 pkt 11) wolny zawód – to działalność gospodarcza wykonywana osobiście wyłącznie na rzecz osób fizycznych przez lekarzy, lekarzy stomatologów, lekarzy weterynarii, techników dentystycznych, felczerów, położne, pielęgniarki, tłumaczy oraz nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny. Prawnicy - więc tym bardziej - radcy prawni - nie mogli i nie mogą opłacać ryczałtu z tytułu osiągania przychodów z wykonywanej działalności.

W podsumowaniu odpowiedzi na zapytania - ani w 2001 roku, ani w latach późniejszych podatnik nie dokonał we właściwym miejscowo organie podatkowym zgłoszenia aktualizacyjnego ze wskazaniem faktu rozpoczęcia działalności gospodarczej – tak więc uzyskiwane przez niego przychody z działalności wykonywanej osobiście, jak sam podatnik wskazuje na podstawie umów cywilnoprawnych, nie podlegały i nie podlegają rozliczeniu na zasadach obowiązujących podmioty gospodarcze, bowiem nie spełnił ustawowych warunków: koniecznych i wystarczających do uzyskania statusu podmiotu gospodarczego. Taki status utracił podatnik w 1999 roku dokonując zgłoszenia w organie podatkowym o zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej.