Stan faktyczny:

Podatnik dokonuje zakupów w sieci handlowej. Za wykonane zakupy podatnik otrzymuje premie pieniężne lub upusty.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Stosownie do treści art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. podstawą opodatkowania jest obrót. Obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych (...), a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur. Zatem uzyskanie od kontrahenta rabatu powoduje zmniejszenie kwoty zobowiązania z tytułu dokonanej transakcji gdyż pozostaje w bezpośrednim związku z konkretną transakcją.

Rabatem jest zniżka ceny dóbr lub usług, przyznawana przez sprzedającego (wykonawcę usługi) po dokonaniu transakcji. Może on być zachętą do zwiększania zakupów towarów (ma wtedy zazwyczaj charakter okresowy), formą rekompensaty w przypadku reklamacji produktu lub usługi z powodu nieodpowiedniej jakości, wad lub usterek. Analogiczne określenie można stosować do określeń bonifikata, opust, upust. Z kolei skonto to procentowy opust, mający charakter rabatu przyznawanego nabywcy w sytuacji zapłaty w formie gotówkowej za towar objęty sprzedażą kredytową lub ratalną, względnie w sytuacji dokonania zapłaty przed umówionym terminem.

Zatem uwzględniając obowiązujące definicje pojęcie rabatu musi być skorelowane z konkretną transakcją, towarem, w związku z którym został zastosowany i powoduje obniżenie ceny. Dokument sporządzony na tę okoliczność musi uwzględniać zmianę ceny i jej wpływ na zmianę wysokości kwoty podatku wyliczonego przy zastosowaniu właściwej stawki podatkowej.

Na podstawie § 19 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 971), w przypadku gdy rabatów określonych w art. 29 ust. 4 udzielono po wystawieniu faktury podatnik udzielający rabatu wystawia fakturę korygującą..

Natomiast w sytuacji, gdy wypłacono premię, która nie jest powiązana z żadną konkretną transakcją, a przyznawana jest kontrahentowi za spełnienie określonych warunków, wówczas premię pieniężną należy uznać za odpłatne świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust 1 w/w ustawy.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535), podlegają:

• odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
• eksport towarów,
• import towarów,
• wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem,
• wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Pojęcie wypłaty premii nie mieści się w pojęciu „dostawa towarów” sprecyzowanym w art. 7 w/w ustawy.

Przepis art. 8 w/w ustawy, stwierdza że przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemajacej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w rozumieniu art. 7. Zatem każde świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu, które nie może być zakwalifikowane jako dostawa towarów jest usługą. Jest to definicja znacznie szersza od potocznego pojęcia słowa „usługa”.

W sytuacji gdy wypłacono premię, która nie jest powiązana z żadną konkretną transakcją, a przyznawana jest kontrahentowi za spełnienie określonych warunków, wówczas premię pieniężną należy uznać za odpłatne świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust 1 w/w ustawy.

Opodatkowaniu w przypadku premii od zakupów podlegają czynności podejmowane przez kupującego w celu sprzedaży określonych towarów. Czynności te będą polegały na tym, że kupujący nabędzie określoną ilość towaru, w zamian za co sprzedający wypłaci premię. Wobec powyższego, czynności te mieszczą się w pojęciu „usługa” w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług.

Zatem, jeżeli premia pieniężna przyznawana stronie umowy stanowi świadczenie pieniężne, w zamian za wykonanie określonego zobowiązania przez kupującego, takie jak dokonanie odpowiedniej ilości zakupów, terminowość płatności z tytułu realizacji dostaw, sprzedający będzie występował jako bezpośredni beneficjent tego zobowiązania. Natomiast kupujący jest podmiotem, który otrzymuje wynagrodzenie w postaci premii pieniężnej za wykonane przez siebie świadczenie na podstawie łączącej strony umowy. Zobowiązanym do opodatkowania tych czynności oraz wystawienia faktury VAT, w myśl art. 106 ust. 1 w/w ustawy, będzie kupujący, gdyż to on świadczy usługę podlegającą opodatkowaniu.