Działając na podstawie art. 14a § 1 i § 3 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), Naczelnik Urzędu Skarbowego w Przemyślu, w odpowiedzi na państwa pismo z dnia 21.07.2004 r. (znak: Zn.spr. FK-30-42/2004), wyjaśnia:

Wyżej wymienionym pismem jednostka zwróciła się z zapytaniem:

1. czy w świetle nowej ustawy o VAT należy opodatkować kaucję pieniężną pobieraną jako zabezpieczenie umów przy sprzedaży drewna, która po realizacji umowy jest zwracana,
2. jaką stawkę podatku VAT stosować przy sprzedaży siatki z odzysku,
3. jaką stawkę zastosować przy sprzedaży inwestycji rozpoczętej obejmującej wielorodzinny budynek mieszkalny z przynależnym budynkiem gospodarczym; jak traktować grunty przy sprzedaży mieszkań,
4. czy prezent dla pracownika w postaci książki jest przekazaniem na potrzeby osobiste (art. 7 ust. 2 pkt 1),
5. jak postąpić, jeśli dzieciom biorącym udział w konkursie podarowano plecaki opodatkowane 22-procentową stawką podatku VAT.

Ad 1. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) podstawą opodatkowania podatkiem VAT jest obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży towarów, świadczenia usług, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Z powyższego wynika, że w przypadku sprzedaży drewna podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu jego sprzedaży. W tej sytuacji pobierana przez sprzedającego, zgodnie z zawartą umową, kaucja na zabezpieczenie wykonania umowy nie jest obrotem w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy i nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Również otrzymanie kaucji nie jest otrzymaniem części zapłaty, o której mowa w art. 19 ust. 11 ustawy VAT, powodującym powstanie obowiązku podatkowego.

Ad 2. W świetle art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę towarów używanych, z zastrzeżeniem pkt 10, pod warunkiem, że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego; zwolnienie dotyczy również używanych budynków, budowli i ich części, będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Przez towary używane dla celów zwolnienia od podatku, zgodnie z art. 43 ust. 2, rozumie się:

1. budynki, budowle i ich części – jeżeli od końca roku, w którym zakończono budowę tych obiektów, minęło co najmniej 5 lat,
2. pozostałe towary, z wyjątkiem gruntów, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku.

Zapis art. 43 ust. 1 pkt 2 mówiący o prawie do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony ma zastosowanie wówczas, gdy podatnik, w świetle obowiązujących przepisów, nie miał prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu towarów, a mianowicie, gdy był to np.:

1. zakup towarów służących działalności zwolnionej od podatku lub niepodlegającej opodatkowaniu,
2. zakup towarów, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym (z wyjątkami określonymi w ustawie).

Natomiast powyższy przepis nie będzie miał zastosowania wtedy, gdy podatnik mając prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu towarów, z uprawnienia tego nie skorzystał.

Wobec powyższego, jeżeli siatka z odzysku spełnia warunki towaru używanego w świetle wyżej przytoczonych przepisów, korzystać będzie ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2.

Ad 3. Zgodnie z art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. a i b ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) w okresie do dnia 31.12.2007 r. stosuje się stawkę w wysokości 7 % w odniesieniu do:

1. robót budowlano-montażowych oraz remontów i robót konserwacyjnych związanych z budownictwem mieszkaniowym i infrastrukturą towarzyszącą,
2. obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych.

Przez roboty związane z budownictwem mieszkaniowym i infrastrukturą towarzyszącą rozumie się roboty budowlane dotyczące inwestycji w zakresie obiektów budownictwa mieszkaniowego i infrastruktury towarzyszącej oraz remontów obiektów budownictwa mieszkaniowego (art. 146 ust. 2 ustawy). W świetle art. 2 ust. 12 ustawy obiektami budownictwa mieszkaniowego są budynki mieszkalne rodzinne stałego zamieszkania, sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych: 111 – budynki mieszkalne jednorodzinne, 112 – budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe, ex 113 – budynki zbiorowego zamieszkania – wyłącznie: budynki kościołów i innych związków wyznaniowych, klasztory, domy zakonne, plebanie, kurie, rezydencje biskupie i rezydencje Prezydenta RP.

Zdaniem Urzędu, jeżeli strona rozpoczęła budowę budynku mieszkalnego, a rodzaj obiektu wynika z zatwierdzonego projektu budowlanego, przy sprzedaży inwestycji rozpoczętej może zastosować stawkę w wysokości 7 % wynikającą z ww. przepisu. W myśl art. 29 ust. 5 ustawy, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków i budowli, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Oznacza to, że sprzedaż gruntu wraz z budynkiem opodatkowana jest stawką właściwą dla budynku. Jeżeli zatem przedmiotem sprzedaży jest grunt wraz z budynkiem mieszkalnym, sprzedaż będzie opodatkowana stawką 7-procentową.

Ad 4 i 5. W. myśl art. 7 ust. 2 ustawy VAT przez dostawę towarów rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny
   - jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

W ust. 3 art. 7 postanowiono natomiast, że unormowania ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli ich przekazanie (wręczenie) wiązało się bezpośrednio z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem. Definicję prezentów małej wartości i próbek zawiera odpowiednio art. 7 ust. 4 i ust. 7 ustawy o VAT.

W świetle powyższego opodatkowaniu podatkiem VAT podlega wszelkie przekazanie bez wynagrodzenia przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa (w szczególności darowizny) na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, jak również przekazanie towarów bez wynagrodzenia w formie prezentów przekraczających małą wartość oraz nie mających statusu próbek na cele wiążące się bezpośrednio z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem – jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od tych czynności w całości lub w części. Dodatkowo Urząd zauważa, że w stanie prawnym obowiązującym od 1.05.2004 r., zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od zakupów towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych. Zgodnie z art. 106 ust. 7 ustawy VAT obowiązek wystawienia faktury wewnętrznej powstanie w przypadku obowiązku opodatkowania czynności wymienionych w art. 7 ust. 2 ustawy. Fakturę wewnętrzną należy wystawić niezależnie od tego, czy jest to sprzedaż opodatkowana (w tym również stawką 0-procentową), czy też zwolniona.

Powyższej odpowiedzi udzielono w oparciu o przedstawiony stan faktyczny oraz obowiązujące, na dzień jej datowania, przepisy prawa.