Na podstawie przepisu art.14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa ( Dz. U. Nr 137, poz.926 z późn.zm. ), po rozpatrzeniu złożonego przez Państwa wniosku z dnia 25.11.2004r. (data wpływu 26.11.2004r.) w sprawie udzielenia pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej stosowania przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. Nr 121, poz.694 z późn.zm.), Naczelnik Urzędu Skarbowego w Zamościu wyjaśnia.

Małżonkowie mogli prowadzić działalność gospodarczą w różnych formach prawnych, w tym również działalność na imię obojga małżonków ( bez zawierania umowy spółki cywilnej) jednak najważniejszym i niezbędnym wymogiem było to, aby oboje byli wpisani do ewidencji działalności gospodarczej, co też w Państwa przypadku zostało dopełnione.

Istniejacą sytuację zmieniają przepisy art. 68 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej ( Dz.U. Mr 173, poz.1808 ). Przepis ten zobowiązuje organ ewidencyjny w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej ( Dz. U. Nr 173, poz.1807), wezwania każdego z małżonków, którzy są wpisani do ewidencji działalności gospodarczej pod wspólnym numerem ewidencyjnym, do złożenia wniosku o zmianę wspólnego wpisu. We wniosku należy wskazać w szczególności, który z małżonków będzie wpisany do ewidencji pod dotychczasowym numerem.
Organ ewidencyjny dokonuje, zgodnie ze złożonym wnioskiem, wpisu drugiego z małżonków pod nowym numerem ewidencyjnym, uwzględniając faktyczną datę rozpoczęcia działalności gospodarczej. Wniosek zawiera informację o umowie spółki cywilnej między małżonkami w celu wykonywania działalności gospodarczej , o ile taka została zawarta.

Jak wynika z wyżej przytoczonego stanu prawnego obecnie obowiązującego, małżonkowie nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na imię obojga małżonków. Chcąc wykonywać działalność gospodarczą wspólnie, zobligowani są do zawarcia co najmniej umowy spółki cywilnej.

Z unormowań zawartych w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, jak i w kodeksie cywilnym wynika, że osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą i spółka cywilna osób fizycznych to dwie różne jednostki. Przepis art.4 ust.1 ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, stanowi wprost, że przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka oganizacyjna niebędąca osobą prawną. Przepis ust. 2 za przedsiębiorcę uznaje także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. Z zapisu tego wynika, iż ustawodawca wyodrębnia oddzielnie jednostki będące osobami fizycznymi a oddzielnie wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Z treści art.24 a ust.4 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( jednolity tekst Dz. U. Nr 14, poz. 176 z późn.zm.) wynika, że obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dotyczy osó fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody, w rozumieniu art.14 za poprzedni rok podatkowy wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość kwoty określonej w EURO w przepisach o rachunkowości.

Zgodnie z brzmieniem art.2 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. Nr 121, poz.694 z późn.zm.) osoby fizyczne i spółki cywilne osób fizycznych objęte są jej przepisami, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 800 000 euro.

Z uwagi na powyższe, wyjaśnienia art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości należy interpretować w ten sposób, że obowiązek stosowania jej przepisów odnosi się wyłącznie do jednostek, które w tej samej formie prawnej prowadziły działalność w roku poprzedzającym rok obrotowy. Oznacza to tym samym, iż rozpoczęcie działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej osób fizycznych, które w roku bezpośrednio poprzedzającym rok obrotowy prowadziły nawet identyczną działalność jako samodzielna działalność gospodarcza na imię obojga małżonków, nie rodzi po jej stronie obowiązku stosowania przepisu ustawy o rachunkowości.

Przedstawione stanowisko potwierdzają także przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług ( Dz. U. Nr 54 poz. 535), zgodnie z którymi osoba fizyczna i spółka cywilna osób fisycznych to w tym zakresie dwa różne podmioty, a co za tym idzie dwaj zupełnie niezależni od siebie podatnicy tego podatku.