Na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe (Dz. U. Nr 141, poz. 1178 ze zm.) należy zauważyć, że wśród zakazów i reglamentacji czynności dewizowych, brak jest zapisów ograniczających dostęp do transakcji zawieranych w kantorach. Jedynym zapisem ograniczającym swobodę takich transakcji jest art. 15 ust. 1 tej ustawy (wprowadzony na mocy art. 50 pkt 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1808) zgodnie, z którym wartość kupna lub sprzedaży zagranicznych środków płatniczych nie może przekroczyć w ramach jednej umowy zawieranej przez przedsiębiorcę wykonującego działalność kantorową równowartości 20.000 euro.
Taka konstrukcja przepisu oznacza, że podmioty prowadzące działalność gospodarczą mogą dokonywać transakcji kupna lub sprzedaży wartości dewizowych także w kantorach.
Należy jednak pamiętać, że forma rozliczenia musi być zgodna z przepisami art. 22 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807)
Zgodnie z tym przepisem dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy:
1. stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
2. jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji
Jak wynika z powyższego nie ma przeszkód do dokonywania transakcji zakupu i sprzedaży zagranicznych środków płatniczych w kantorze, jednak w każdym przypadku musi być przestrzegana zasada wyrażona w art. 15 ust. 1 ustawy Prawo dewizowe oraz w art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
Jednocześnie na uwagę zasługują przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 926 ze zm.). Z brzmienia art. 22 ust. 1 tej ustawy, wynika, że koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski z dnia poniesienia kosztu. Jeżeli koszty wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut, koszty te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu sprzedaży walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał ponoszący koszt, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zarachowania kosztów.
Koszty z tytułu różnic kursowych od własnych środków lub wartości pieniężnych w walutach obcych ustala się jako różnicę między wartością tych środków obliczoną przy zastosowaniu kursu sprzedaży walut z dnia faktycznej zapłaty oraz kursu kupna walut z dnia ich otrzymania albo kursu sprzedaży z dnia nabycia walut, ogłaszanego odpowiednio przez bank, z którego usług korzystał podatnik (art. 22 ust. 1a cyt. ustawy).
Wobec powyższego należy stwierdzić, że w przypadku, gdy podatnik dokonuje zakupu waluty obcej w kantorze, a następnie reguluje płatności za faktury wyrażone w walutach obcych nie występują różnice kursowe. Wynika to z powołanych przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, które za podstawę wyliczenia różnic kursowych przyjmują transakcje dokonywane za pośrednictwem banków, nie zawierają natomiast uregulowań dotyczących rozliczania różnic kursowych w przypadku dokonywania transakcji zakupu i sprzedaży zagranicznych środków płatniczych w kantorach.