Wnioskująca przedstawiła stan faktyczny, z którego wynika, iż przedmiotem Jej działalności są usługi informatyczne ( PKWiU 72) oraz szkoleniowe (PKWiU 80.42). Spółka jest zarejestrowanym w Polsce oddziałem przedsiębiorcy zagranicznego i zamierza podpisać kontrakt na wykonanie w/w usług z podmiotem z Niemiec. Kontrakt ten miałby obejmować:

1.Szkolenie z zakresu informatyki prowadzone częściowo w siedzibie klienta w Niemczech ( Zlecającego), a częściowo w siedzibie Oddziału Spółki w Polsce (Wykonawcy),

2.Wykonanie projektu – koncepcji archiwizacji danych w siedzibie Wykonawcy w Polsce,

3.Prace programistyczne – stworzenie oprogramowania dla Zlecającego w siedzibie Wykonawcy w Polsce,

4.Wykonanie projektu – koncepcji oraz stworzenie oprogramowania we współdziałaniu ze Zlecającym, które w 60 % wykonane będzie w siedzibie Zlecającego, a w 40 % w siedzibie Wykonawcy.

Podatnik wskazuje, iż z analizy przepisów ustawy o podatku VAT wynika, że w przypadku usług o charakterze niematerialnym, miejscem świadczenia – a zatem, miejscem ich opodatkowania jest miejsce siedziby nabywcy usługi ( art. 27 ust. 3 ustawy o VAT oraz § 4a ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług - Dz.U. z 2004 r. Nr 97, poz. 970 ze zm.) – pod warunkiem, że podatnik wykaże na fakturze dokumentującej wykonanie tych usług numer, pod którym nabywca usługi jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.

Zdaniem Wnioskującej, zasadnicze znaczenie w ustaleniu miejsca świadczenia usług ma przedmiot usługi - prace informatyczne i szkolenia z nimi związane, a nie faktyczne miejsca częściowej realizacji kontraktu. Zatem miejscem opodatkowania będą Niemcy ( siedziba nabywcy ), a faktury dokumentujące etapową realizację usług wystawiane przez Spółkę – polskiego podatnika VAT na rzecz niemieckiego podatnika VAT ( numery VAT UE ), nie będą zawierać stawek ani kwot podatku VAT, natomiast będą zawierać adnotację o tym, że podatek VAT obciąża nabywcę usługi.

W opisanym stanie faktycznym zastosowanie znajdują następujące przepisy:

-art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535), stosownie do którego w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi – miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności – miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28,

-art. 27 ust. 2 pkt 3 w/w ustawy, zgodnie z którym, w przypadku świadczenia usług:

a) w dziedzinie kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji lub rozrywki,

b) pomocniczych do usług transportowych takich jak załadunek, rozładunek, przeładunek i podobne czynności,

c) wyceny majątku rzeczowego ruchomego,

d) na ruchomym majątku rzeczowym,- miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie usługi są faktycznie świadczone, z zastrzeżeniem art. 28.

-art. 27 ust. 3 pkt 2 przywoływanej wyżej ustawy, zgodnie z którym, w przypadku gdy usługi, o których mowa w ust. 4, są świadczone na rzecz podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę – miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania,

-art. 27 ust. 4 wskazywanej ustawy, stosownie do którego, przepis ust. 3 stosuje się do usług:

1)sprzedaży praw lub udzielania licencji i sublicencji, przeniesienia lub cesji praw autorskich, patentów, praw do znaków fabrycznych, handlowych, oddania do używania wspólnego znaku towarowego albo wspólnego znaku towarowego gwarancyjnego, albo innych pokrewnych praw;

2)reklamy;

3)prawniczych, rachunkowo-księgowych, badania rynków i opinii publicznej, doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (PKWiU 74.1); przetwarzania danych i dostarczania informacji; architektonicznych i inżynierskich (PKWiU 74.2) - z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 1; tłumaczeń;

4)bankowych, finansowych i ubezpieczeniowych łącznie z reasekuracją, z wyjątkiem wynajmu sejfów przez banki;

5)dostarczenia (oddelegowania) personelu;

6)wynajmu, dzierżawy lub innych o podobnym charakterze, których przedmiotem są rzeczy ruchome, z wyjątkiem środków transportu;

7)telekomunikacyjnych;

8)nadawczych radiowych i telewizyjnych;

9)elektronicznych;

10)polegających na zobowiązaniu się do powstrzymania się od dokonania czynności lub posługiwania się prawem, o których mowa w pkt 1-9 i 11;

11)agentów, pośredników działających w imieniu i na rzecz innej osoby, jeżeli uczestniczą w zapewnieniu świadczenia usług, o których mowa w pkt 1-10,

-§ 4 a ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm. - treść nadana rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 23 czerwca 2004 r., zmieniającym rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług – Dz. U. z 2004 r. Nr 145, poz. 1541 oraz rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 października 2004 r. - Dz. U. z 2004 r. Nr 224, poz. 2277) - stosownie do którego w przypadku usług doradztwa w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 72.1), usług w zakresie oprogramowania (PKWiU 72.2) i usług w zakresie badań i analiz technicznych (PKWiU 74.3), świadczonych na rzecz:

1) osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, lub

2) podatników lub podatników podatku od wartości dodanej, mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę- miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności – stały adres lub miejsce zamieszkania,

- § 4 a ust. 2 przywoływanego rozporządzenia, stosownie do którego w przypadku gdy nabywcą usług, o których mowa w ust. 1, świadczonych przez podatnika jest podatnik podatku od wartości dodanej, przepis ust. 1 pkt 2 stosuje się, pod warunkiem, że podatnik wykaże na fakturze dokumentującej wykonanie tych usług numer, pod którym nabywca jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju,

Wypowiadając się w kwestii przedstawionej powyżej, stwierdza się co następuje;

W przypadku świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca ich świadczenia.

Główną zasadą miejsca opodatkowania usług, zgodnie z treścią art. 27 ust. 1 przywoływanej ustawy podatkowej, jest opodatkowanie usługi w tym kraju, w którym świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, z którego świadczy usługi – miejsce, gdzie świadczący usługę stale prowadzi działalność gospodarczą. W przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności – miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28.

Od reguły tej ustawodawca przewidział wyjątki, w szczególności odnośnie do miejsca opodatkowania usług o charakterze niematerialnym.

Zgodnie z art. 27 ust. 3, w przypadku gdy usługi niematerialne są świadczone na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, która ma siedzibę na terytorium państwa trzeciego, albo na rzecz podatnika mającego siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty Europejskiej (innym niż kraj świadczącego usługę), miejscem świadczenia usługi ( i zarazem miejscem opodatkowania ) jest m.in. miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla której jest świadczona dana usługa.

Jednakże nie dla wszystkich usług o charakterze niematerialnym powyższą zasadę można zastosować. Szczególne miejsce opodatkowania stosuje się wyłącznie do tych usług niematerialnych, które zostały wymienione w zamkniętym katalogu zawartym w art. 27 ust. 4 przywoływanej ustawy oraz w stosunku do usług wymienionych w § 4 a rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. W powyższych przypadkach nie jest istotne ani to, jaki jest status świadczącego usługę, ani to gdzie usługa jest wykonywana. Decydujące znaczenie dla określenia miejsca świadczenia ma bowiem status nabywcy i charakter usługi.

Kolejną grupę wyjątków od reguły podstawowej w zakresie opodatkowania usług stanowią usługi wymienione w art. 27 ust. 2 przywoływanej ustawy. Stosownie do przepisów art. 27 ust. 2 pkt 3 lit a w/w ustawy w przypadku świadczenia usług w dziedzinie kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji lub rozrywki miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie usługi są faktycznie świadczone.

Zatem z punktu widzenia podatnika, ważne jest jednoznaczne określenie, jakiego rodzaju usługi są wykonywane na rzecz kontrahenta zagranicznego.

Ze stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskującą wynika, iż przedmiotem Jej działalności są usługi informatyczne (PKWiU 72) oraz szkoleniowe (PKWiU 80.42), a zatem takie w stosunku do których ustawodawca określił odrębne miejsca ich opodatkowania. Dla usług sklasyfikowanych w PKWiU pod numerem 72.1 – usługi doradztwa w zakresie sprzętu komputerowego oraz usługi w zakresie oprogramowania PKWiU 72.2, miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności – stały adres lub miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem § 4 a ust. 2 w/w rozporządzenia. W przypadku świadczenia usług zakwalifikowanych do usług edukacyjnych PKWiU 80 miejscem świadczenia jest miejsce ich faktycznego wykonania.

Usługi wymienione we wniosku, objęte kontraktem z podmiotem z Niemiec dotyczą zarówno szkoleń jak i prac programistycznych świadczonych zarówno w Polsce jak i w Niemczech Wnioskująca nie wskazała jednak do jakiej grupy PKWiU zostały zakwalifikowane wymienione przez Nią poszczególne usługi.

W myśl natomiast przepisów art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ( Dz. U. Nr 54, poz. 535), usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych. W związku z powyższym należy zakwalifikować daną usługę do właściwej grupy statystycznej. Odpowiedzialność w tym zakresie spoczywa jednak wyłącznie na Podatniku, który w przypadku wątpliwości w tym zakresie, powinien zwrócić się do organu statystycznego o wydanie opinii w tej sprawie.Opinie interpretacyjne w przedmiocie kwalifikacji statystycznej usługi wydaje natomiast z upoważnienia Prezesa GUS-Ośrodek Interpretacji Standardów Klasyfikacji Urzędu Statystycznego w Łodzi, ul. Suwalska 29, 93-176 Łódż.

Reasumując, w sytuacji gdy Spółka będzie świadczyć usługi wymienione w art. 27 ust. 4 cyt. ustawy, dla podmiotów spełniających przesłanki z art. 27 ust. 3 ustawy o VAT, oraz wymienione w § 4 a w/w rozporządzenia, opodatkowanie tych usług nastąpi na terenie Niemiec. Podatek należny w tym państwie, rozliczy nabywca usługi.

Jeżeli natomiast świadczone usługi zakwalifikowane zostaną do usług edukacji (PKWiU 80) to zgodnie z art. 27 ust. 2 pkt 3 lit a w/w ustawy opodatkowanie ich nastąpi tam, gdzie są faktycznie świadczone.