Podatnik w listopadzie 2004 r. dokonał zakupu specjalistycznych, branżowych szkoleń dotyczących podstawowego zakresu działalności Spółki. Serwisanci zostali przeszkoleni w zakresie możliwości przebudowy oraz rozszerzania możliwości fabrycznych i konfiguracji specjalistycznych maszyn szwalniczych pod kątem indywidualnych zamówień i preferencji klienta, a handlowcy – w zakresie nowych zastosowań indywidualnie adresowanych wyposażeń, opcji i rozwiązań technologicznych pod kątem wąsko ukierunkowanego kontrahenta. Kadra kierownicza odbyła seminarium dotyczące analizy, perspektyw i możliwości rozwoju szeroko rozumianego przemysłu meblarskiego pod kątem zwiększenia efektywności i rozwoju rynku sprzedaży w sektorze.

Szkolenia przeprowadziła firma szwedzka, której przedstawiciele przyjechali w tym celu do przedsiębiorstwa Podatnika. Firma szwedzka obciążyła Podatnika za wykonane usługi szkoleniowe trzema odrębnymi fakturami dotyczącymi odpowiednio:
– kosztu szkolenia dla serwisantów i handlowców;
– kosztu seminarium dla kadry kierowniczej;
– zryczałtowanego kosztu pobytu w Polsce trzech pracowników szwedzkiej firmy bezpośrednio prowadzących szkolenie (koszt noclegów, przejazdów, wyżywienia, itp., obliczony według stawek szwedzkich).

Podatnik uważa, że opisane we wniosku usługi szkoleniowe należą do usług niematerialnych wymienionych w art. 27 ust. 4 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług („usługi doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania”).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, import towarów, eksport towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów na terytorium kraju za wynagrodzeniem, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Stosownie do art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Stosownie do art. 27 ust. 3 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku, gdy usługi, o których mowa w ust. 4, są świadczone na rzecz podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę - miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania. Art. 27 ust. 4 pkt 3 cyt. ustawy stanowi, iż przepis ust. 3 stosuje się m.in. do usług doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (PKWiU 74.1).

Zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji. Jak wskazano w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 05.11.2002 r. w sprawie trybu wydawania opinii interpretacyjnych według obowiązujących standardów klasyfikacyjnych (Dz.Urz. GUS Nr 12, poz. 87), to podmiot zainteresowany powinien poprawnie zaklasyfikować wykonywane czynności (usługi) - według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach, wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów. W przypadku trudności w ustaleniu właściwego grupowania zainteresowany podmiot może zwrócić się o wskazanie zaklasyfikowania rodzaju wykonywanych czynności (usług) i wydanie opinii interpretacyjnej do Ośrodka Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi (93-176 Łódź, ul. Suwalska 29).

W myśl art. 2 pkt 9 w związku z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług, importem usług są wszelkie usługi świadczone przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju (Rzeczypospolitej Polskiej), przy czym podatnikiem w imporcie usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług pochodzących z importu. Na mocy art. 17 ust. 2 cyt. ustawy, dla usług określonych w art. 27 ust. 3, w każdym przypadku podatnikiem jest usługobiorca. Natomiast stosownie do art. 17 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, import usług zachodzi, jeśli usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15 (tj. osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, osoba fizyczna wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności), posiadający siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności lub stałe miejsce zamieszkania na terytorium kraju (Rzeczypospolitej Polskiej).

W myśl art. 29 ust. 17 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania w imporcie usług jest kwota, którą usługobiorca jest obowiązany zapłacić, z wyjątkiem gdy na podstawie odrębnych przepisów wartość usługi zwiększa wartość celną importowanego towaru albo w przypadku gdy podatek został rozliczony przez usługodawcę.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. kwota podatku należnego od importu usług (art. 86 ust.2 pkt 4). Stosownie do art. 86 ust. 10 cyt. ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 4 – w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym u nabywcy z tytułu importu usług.

W myśl art. 19 ust. 19 ustawy o podatku od towarów i usług, przepisy ust. 1, 4 (...) stosuje się odpowiednio do importu usług. Zgodnie z art. 19 ust. 1 i 4 w związku z art. 19 ust. 19 cyt. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi, a jeśli wykonanie usługi powinno być potwierdzone fakturą – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu od dnia wykonania usługi.

W związku z brzmieniem powyższych przepisów trzeba stwierdzić, iż jeśli opisane we wniosku usługi szkoleniowe zakupione przez Podatnika od firmy szwedzkiej zostały prawidłowo zaklasyfikowane jako usługi doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania, należące do grupowania PKWiU 74.1 – usługi te będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski – jako odpłatne usługi krajowe. Miejscem świadczenia usług doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (PKWiU 74.1) jest bowiem miejsce, gdzie nabywca tej usługi (tj. Podatnik) posiada siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności (czyli Polska). Trzeba przy tym przypomnieć, iż dokonanie odpowiedniej klasyfikacji czynności jest obowiązkiem Podatnika.

Obowiązek rozliczenia podatku od towarów i usług od przedmiotowej usługi szkoleniowej, będzie obciążał Podatnika, gdyż zachodzi u niego import usług. Usługa opisana we wniosku należy przy tym do kategorii usług, z tytułu których podatek zawsze rozlicza nabywca.

Stosownie do art. 29 ust. 17 ustawy o podatku od towarów i usług, trzeba stwierdzić, iż w przypadku opisanym we wniosku na obrót opodatkowany z tytułu importu usług złożą się kwoty wykazane we wszystkich trzech fakturach. Zwrot kosztów pobytu w Polsce szkoleniowców jest niewątpliwie elementem kwoty, którą nabywca usługi (Podatnik) jest obowiązany zapłacić firmie szwedzkiej prowadzącej szkolenia. Wykazanie tych kosztów na odrębnej fakturze jest tylko czynnością techniczną nie wpływająca na ich ścisłe powiązanie z usługami szkoleniowymi. Przedmiotowy zwrot kosztów, trzeba więc rozliczyć jako jeden z elementów importowanych usług szkoleniowych.

Wszystkie trzy faktury, przy zachowaniu warunków wynikających z art. 86 ust. 1 z uwzględnieniem art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług powinny zostać rozliczone zarówno od strony podatku należnego, jak i naliczonego z tytułu importu usług. Rozliczenie to powinno nastąpić w okresie, w którym zgodnie z art. 19 ust. 1 lub 4 ustawy o podatku od towarów i usług, powstanie obowiązek podatkowy z tytułu importu usług.

Jednocześnie zaznaczam, iż powyższa informacja jest prawidłowa w zakresie stanu faktycznego przedstawionego przez Podatnika we wniosku oraz, że została wydana w trybie przepisów art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa obowiązujących w dniu złożenia przedmiotowego wniosku.