INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 czerwca 2012 r. (data wpływu 25 czerwca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania działu spadku - jest prawidłowe

UZASADNIENIE

W dniu 25 czerwca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania działu spadku.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 14 listopada 2011 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni, nie pozostawiając testamentu. Spadkobiercy wystąpili do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku. W dniu 20 stycznia 2012 r. sąd wydał postanowienie stwierdzające, że spadek po zmarłym nabyli: Wnioskodawczyni w 1/3 części, syn w 1/3 części, wnuk w 1/6 części i wnuczka w 1/6 części. Następnie spadkobiercy zinwentaryzowali pozostawiony majątek i złożyli w Urzędzie Skarbowym zgłoszenie o nabyciu spadku ujmując w nim wszystkie składniki majątku w wysokości: Wnioskodawczyni w 1/6 części, syn w 1/6 części, wnuk w 1/12 części, wnuczka w 1/12 części, przyjmując, że 1/2 części zinwentaryzowanego majątku stanowi własność Wnioskodawczyni jako żony zmarłego, która przez cały czas pozostawała ze zmarłym we wspólnocie majątkowej. Do zgłoszeń ujęto wszystkie składniki majątku wspólnego małżonków podając udziały i wartość tego udziału. Zasadę tę zastosowano również do składników majątku niepodzielnych, np. samochodu osobowego. Zgodnie z art. 4a pkt 1 ustawy, spadkobiercy są zwolnieni z uiszczania podatku od spadków i darowizn. W związku z faktem, że wiele składników wchodzących w skład spadku było niepodzielnych (samochód, papiery wartościowe, jednostki uczestnictwa) spadkobiercy w dniu 17 maja 2012 r. zawarli umowę o zasadach podziału poszczególnych składników masy spadkowej zrzekając się jednocześnie swojego udziału w pozostałych składnikach. Przy podziale zachowano zadeklarowaną do US wysokość otrzymanego spadku, zmianie natomiast uległ zakres rzeczowy. Przykładowo samochód przypadł jednemu spadkobiercy, a pozostali zrzekli się na jego rzecz swoich udziałów, w zamian za to ten spadkobierca zrzekł się na rzecz pozostałych osób składników spadku o takiej samej wartości pieniężnej.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie:

Czy w związku z zawarciem umowy o podziale spadku, w której każdy ze spadkobierców nabywa inne przedmioty spadku określone w zgłoszeniu SD-Z2 zrzekając się prawa do pozostałych przedmiotów na rzecz pozostałych spadkobierców, należy złożyć zgłoszenie z tytułu nabycia (darowizny) przedmiotów spadku w części otrzymanej od pozostałych spadkobierców...

Zdaniem Wnioskodawcy, skoro w zgłoszeniu SD-Z2 zgłoszono przedmioty spadku o określonej wartości i w drodze umowy przeniesiono własność tych rzeczy na spadkobierców, co prawda w innym zakresie rzeczowy, ale o takiej samej wartości to nie ma obowiązku zgłoszenia z tytułu zawarcia umowy darowizny. Zgodnie bowiem z art. 7 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podstawą opodatkowania jest wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych, a wartość ta została już ujęta w zgłoszeniu SD-Z2 i składniki majątkowe te zostały już opodatkowane.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Stosownie natomiast do ust. 2 ww. przepisu podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) spadek to prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 924 i art. 925 Kodeksu cywilnego).

Stosownie zaś do art. 1035 Kodeksu cywilnego jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców (art. 1037 § 1 ustawy), przy czym sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek, jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku (art. 1038 § 1).

Powyższe oznacza, że do momentu dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom, a w rezultacie dochodzi do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności. Ustaje więc wspólność majątku spadkowego.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu tym podatkiem podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw znajdujących lub wykonywanych się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z tytułów wymienionych enumeratywnie w tym przepisie.

Katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego jedynie wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią przypadki podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Tym samym nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych z innych tytułów, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 14 listopada 2011 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni, nie pozostawiając testamentu. Spadkobiercy wystąpili do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku. W dniu 20 stycznia 2012 r. sąd wydał postanowienie stwierdzające, że spadek po zmarłym nabyli: Wnioskodawczyni w 1/3 części, syn w 1/3 części, wnuk w 1/6 części i wnuczka w 1/6 części. Następnie spadkobiercy zinwentaryzowali pozostawiony majątek i złożyli w Urzędzie Skarbowym zgłoszenie o nabyciu spadku ujmując w nim wszystkie składniki majątku w wysokości: Wnioskodawczyni w 1/6 części, syn w 1/6 części, wnuk w 1/12 części, wnuczka w 1/12 części, przyjmując, że 1/2 części zinwentaryzowanego majątku stanowi własność Wnioskodawczyni jako żony zmarłego, która przez cały czas pozostawała ze zmarłym we wspólnocie majątkowej. Do zgłoszeń ujęto wszystkie składniki majątku wspólnego małżonków podając udziały i wartość tego udziału. Zasadę tę zastosowano również do składników majątku niepodzielnych, np. samochodu osobowego. Zgodnie z art. 4a pkt 1 ustawy, spadkobiercy są zwolnieni z uiszczania podatku od spadków i darowizn. W związku z faktem, że wiele składników wchodzących w skład spadku było niepodzielnych (samochód, papiery wartościowe, jednostki uczestnictwa) spadkobiercy w dniu 17 maja 2012 r. zawarli umowę o zasadach podziału poszczególnych składników masy spadkowej zrzekając się jednocześnie swojego udziału w pozostałych składnikach. Przy podziale zachowano zadeklarowaną do US wysokość otrzymanego spadku, zmianie natomiast uległ zakres rzeczowy. Przykładowo samochód przypadł jednemu spadkobiercy, a pozostali zrzekli się na jego rzecz swoich udziałów, w zamian za to ten spadkobierca zrzekł się na rzecz pozostałych osób składników spadku o takiej samej wartości pieniężnej.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, iż dział spadku i związana z nim konkretyzacja składników masy spadkowej polegająca na przyznaniu konkretnych składników wchodzących w skład spadku na wyłączną własność jednego ze spadkobierców, jako czynność niewymieniona w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. A zatem w sytuacji gdy nabycie przez Wnioskodawczynię składników majątkowych na wyłączną własność nastąpiło w wyniku wskazanej we wniosku umowy o dział spadku, a nie np. dodatkowo zawartej umowy darowizny, wówczas dział spadku i związany z tym fakt, że Wnioskodawczyni została wyłącznym właścicielem przedmiotu lub prawa majątkowego wchodzącego w skład spadku, nie spowodował powstania po Jej stronie obowiązku podatkowego wynikającego z ustawy o podatku od spadków i darowizn i tym samym nie było konieczności ponownego zgłoszenie nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych na formularzu SD-Z2.

Jednocześnie informuje się, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Oznacza to, że niniejsza interpretacja została wydana wyłącznie w indywidualnej sprawie Wnioskodawczyni i nie wywołuje skutków prawnych dla innych podmiotów (pozostałych spadkobierców).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.